23.24.25. Deze foto's tonen het geaccidenteerde MR 681, dat enkele dagen eerder in Lot was ontspoord op een wissel, die door een communicatiefout los lag. Bij het ongeval viel één dodelijk slachtoffer; de officiële doodsoorzaak was… verdrinking, in de sloot naast lijn 96A. Het gebeurde niet vaak dat we dergelijke rampfoto's konden nemen, want de politiek bestond er in die dagen in - uit schroom? - de verongelukte treinen zo snel zo onopvallend mogelijk op te stellen. Stel 681 zingt het tegenwoordig nog altijd uit als MR 975.

26. MR 963 ziet er gloednieuw uit in die rode schildering die dateert uit een tijd dat Post en NMBS elkaar nog vonden. In feite gaat het om het omgebouwde stel 109. Het verongelukte op 08.11.1995 in Y. Welle en werd in 1996 geschrapt.

27. Het dieselmotorwagen 608.05 stond te verkommeren in de CW. Net voor de oorlog werden 6 van deze elegante dieselmotorwagen gebouwd. Het rijtuig erachter vraagt om identificatie. Wie?

28. Nu volgt een reeks foto's, genomen tijdens een door Philippe D. georganiseerde uitstap in het Kortrijkse op 16.03.1988. De trein bestaat uit HLD 5930 met 2 M1-rijtuigen. Aan de andere kant van de trein bevond zich HLD 6215, in het blauw, omdat deze loc uitgerust was voor het leveren van elektrische verwarming. Ik heb zelf mijn twijfels bij de juiste locaties. Dit zou Gavere-Asper zijn.

29. Komen aan de pas geëlektrificeerde lijn 69?

30. Hier bevinden we ons op lijn 67 in Warneton (Waasten). Lijn 67 verbond Komen met Armentières. De lijn werd enkele maanden later geschrapt. Organisatoren van speciale ritten moesten in die tijd alert zijn, of er bleven geen interessante uitstapmogelijkheden meer over.

31. Waasten (Warneton)

32. Onze speciale trein op de Leiebrug in Le Touquet.

33. Ibidem. Een grappige anekdote: één deelneemster had voor deze trip ingeschreven omdat ze dacht dat de trein haar naar Le Touquet (Pas de Calais) zou brengen. In de plaats kon ze de hele dag op uitstap met treinmaniakken…

34. Op 17.03.1988 waren we in Pécrot: MR 119 is E 7416 Leuven - Ottignies. Dertien jaar en twee weken later zou zich in Pécrot een van de zwaarste treinongelukken van de NMBS-geschiedenis voordoen, toen 2 treinen er op hetzelfde spoor met elkaar in botsing kwamen.

35. De aantrekkingskracht van deze schuilhuisjes op de reizigers is legendarisch.

36. Om het rolletje vol te krijgen: ik noem het een richtbord treinlengte maar officieel heet het waarschijnlijk anders. Het bord duidt aan waar de trein ongeveer moet stoppen, in dit geval als hij 2 rijtuigen telt. Voor de geïnformeerde reiziger interessant, zeker als je ook nog weet hoe lang de trein zal zijn…

29-02-2020 om 00:00 geschreven door overweg13  

01. Op 24.08.1987 vatte ik post langs lijn 37, in Dolhain-Gileppe. De toestand is daar onherkenbaar gewijzigd: de halte lag er in een scherpe bocht, onmiddellijk gevolgd door een tunnel (Tunnel van Dolhain - 50m lang), waarin de bocht doorliep. De pogingen om treinen en tunnel op de foto te combineren waren niet altijd even geslaagd.
MR 539 - losse rit

02. MR 073 - E7810 Liège-Palais - Verviers-Central - Fraipont.

03. HLE 2114 met E510 Oostende - Welkenraedt. (Tunnel van Fraipont)

04. Op 19.09.1987 organiseerde GTF nog eens een fantastische uitstap. Het tragische was dat zo een uitstap vooral gezien kon worden als een afscheid aan lijnen die op korte termijn zouden verdwijnen. Het gebruikte materieel was op zijn minst verrassend. Je vindt de 4006 terug op plaatsen waar hij voor de eerste en meteen ook de laatste keer zou komen.
MW 4006 in Trazegnies.

05. Courcelles.

06. Falisolle.

07. Fosses-la-Ville.

08. Saint-Gérard.

09. Mettet. Uit de perronluifels rechts op de foto kun je opmaken dat Mettet ooit een overstapstation was. Mettet, op lijn 150 Tamines - Dinant - Jemelle, die we dus volgden van Tamines tot Warnant, was inderdaad ook het vertrekpunt van lijn 137 Mettet - Acoz.

10. Ermeton-sur-Biert, eveneens op lijn 150. Uit Ermeton vertrok lijn 136A naar Florennes en Senzeille.

11. Maredret.

12. Maredret.

27-02-2020 om 17:35 geschreven door overweg13  

13.Maredsous.

14. De tunnel van Falaën.

15. Warnant.

16. Falaën.

17. Falaën .

18. Op 21.09.1987 trok ik naar lijn 35, in de buurt van Langdorp. Ik kon er veel klassieke motorstellen fotograferen, nog allemaal in het stemmige treingroen. Deze stellen werden voor alle mogelijke diensten ingezet, te vergelijken met de inzet van de Desiro's tegenwoordig.
MR 239 - E6461 - Hasselt - Aarschot - lijn 35 kp 88.3

19. MR 003 - post - lijn 35 kp 88.3. Spijtig van het telefoontje…

20. MR 716 - E2087 - Leuven - Hasselt - lijn 35 kp 87.8.

21. MR 763 - E2411 - Antwerpen-Centraal - Hasselt lijn 35 kp 87.8.

22. MR 718 - E2062 Hasselt - Leuven lijn 35 kp 87.8.

23. MR 210 - E6487 Aarschot - Hasselt lijn 35 kp 87.8.

24. MR 209 - E6462 Hasselt - Aarschot lijn 35 kp 87.8.

26-02-2020 om 00:00 geschreven door overweg13  

25. MR 756 - E 2088 Leuven - Hasselt lijn 35 kp 87.7.

26. MR 763 - E2437 Hasselt - Antwerpen-Centraal lijn 35 kp 87.7.

27. MR 217 - E2063 Hasselt - Leuven lijn 35 kp 87.7.

28. MR 173 - E6488 Aarschot - Hasselt lijn 35 kp 87.3.

29. MR 210 - E6463 Hasselt - Aarschot lijn 35 kp 87.3.

30. HLD 5538 - lijn 35 kp 87.3.

31. MR 743 - E2089 Leuven - Hasselt lijn 35 kp 87.3.

32. MR 778 - E2413 Antwerpen-Centraal - Hasselt lijn 35 kp 87.3.

33. MR 756 - E2064 Hasselt - Leuven lijn 35 kp 87.3.

34. MR 003 - lijn 35 kp 88.1.

35. Destijds moest je de treinwachter verwittigen als je in een niet bemande halte opstapte zonder biljet. Veel reizigers vergaten dat nogal eens. Toen verschenen deze borden waarmee men probeerde om de reizigers zonder biljet te groeperen op één bepaalde plaats. Of dat ooit veel heeft uitgehaald, betwijfel ik.

36. Op 18.10.1987 stapten we voorbij dit overwegwachtershuis (van OW20) in Westmeerbeek. Dat lag op de lijn 29 Aarschot - Herentals - Turnhout - (Weelde grens), waarvan het deel Herentals - Turnhout nog altijd geëxploiteerd wordt.

25-02-2020 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
GR129 (Dwars door België) doorkruist inderdaad België, van Brugge tot Arlon. Niet minder dan 3 topogidsen beschrijven het volledige parcours. Wij lopen vandaag het laatste stuk van het Vlaamse deel (Brugge - Ronse), van Etikhove tot Ellezelles (de Moulin du Cat Sauvage). Dat is 13.5 km stappen door het typische landschap van de Vlaamse Ardennen, dat meestal net iets te druk bebouwd is om perfect te zijn. Gelukkig zorgt een regelmatige afwisseling tussen rustig asfalt en onverharde voetwegen er toch voor dat de stapper uitgebreid aan zijn trekken komt. De TWQ bedraagt 53%; eigenlijk hadden we een hogere waarde gepercipieerd, maar cijfers liegen alleen als ze uit de mond van politici en bedrijfsleiders komen.
Onderweg passeren we de Villa Tynlon, waar Valerius de Saedeleer 16 jaren van zijn vruchtbare leven doorbracht. Louise-Marie is dan weer een dorp op onze weg, met een naam die tot de verbeelding spreekt. Eindpunt - eigenlijk de plaats waar een Franstalige topogids de beschrijving overneemt - is de Moulin du Cat Sauvage, de tweede windmolen van vandaag, want eerder liepen we op afstand ook nog voorbij de molen van Bossenaere. Dat zie je ook op het kaartje.

Meer foto's hier.

Het weer.
Zwaar bewolkt, met nauwelijks enig blauw, en winderig-fris.

De stafkaarten.
29/8N Etikhove, 30/5N Schorisse en 30/5Z Vloesberg. Kaart 29/7-8 Ronse bestaat al in een recente versie (2019); kaart 30/5-6 (Flobecq-Vloesberg - Brakel) is nog verkrijgbaar op 1:20.000. Deze laatste kaart werd gepubliceerd in 2000.

Hoe we er geraakten.
Etikhove is uit Oudenaarde bereikbaar met de lijnen 61 en 62. De laatste heeft zelfs een halte pal in het centrum, maar de halte Gieterijstraat van lijn 61 is even bruikbaar. Hoewel. Als we aankomen in Oudenaarde, staat de bus van lijn 61 te wachten. Op de website van De Lijn wordt evenwel melding gemaakt van een omleiding, waardoor de halte Etikhove Gieterijstraat niet bediend wordt - sinds halfweg 2018! Voor de zekerheid spreek ik er toch de chauffeuse maar eens over aan: de omleiding is nog altijd van toepassing. Alleen de 62 (een uur wachten!) bedient Etikhove, maar als we willen kunnen we ook met haar mee, tot de Kerselaar, om dan via Ladeuze naar Etikhove te stappen, over een rustige weg, zo goed als altijd rechtdoor, twee kilometer lang. Ze ziet dat we stappers zijn en dan moet dat zeker kunnen. En dus nemen we de 61 tot de halte Edelare Kerzelare Kapel, halte die al op de omleidingsweg ligt. De manier waarop deze dame ons te woord staat, is eigenlijk het enige punt waarop De Lijn niet tekortschiet. Want…
Thuis heb ik geprobeerd om uit te vissen hoe lijn 61 precies zou omrijden. De tekst is nietszeggend en tegelijk zegt hij alles. Het doet me denken aan wat ik ooit eens te horen kreeg aan een stationsloket in Florenville: de SNCV hing geen correcte dienstregelingen meer uit, met het argument dat wie iets moest weten, het wel wist en dat er geen andere gegadigden waren! De uitleg bij de omlegging is van hetzelfde kaliber: vermoedelijk weet de inheemse bevolking wel ongeveer wat bedoeld wordt, mogelijk nadat ze geïnstrueerd zijn door een behulpzame chauffeur, maar wie niet uit de streek is, heeft helemaal niets aan deze uitleg. Ik zoek tevergeefs een kaartje op de website: jaren geleden, toen je je voor het eerst kon abonneren op omleidingsberichten, suggereerde ik om stelselmatig een kaartje bij te voegen. Ze gaven me gelijk, zoals altijd bij De Lijn, maar op een systematiek in het publiceren van broodnodige kaartjes is het nog altijd wachten. Naarmate we dichter bij Etikhove kwamen, passeerden we ook halten van lijn 61. Naar omleidingsberichten is het nochtans tevergeefs zoeken aan deze niet bediende halten: de plastieken berichten zijn duidelijk niet bestand tegen bijna twee jaar fladderen in weer en wind en tegen vandalisme onder de vorm van vernietigen en wegnemen van berichten, want wie zich niet gedocumenteerd heeft, moet vaststellen dat deze halten gewoon bediend worden. Stelselmatige controle, zeker bij dergelijke langdurige omleidingen, dringt zich op.
Overigens is de informatie maar een aspect van de hele problematiek. Erger - en tekenend voor de manier waarop tegen het OV aangekeken wordt - is dat men zonder alternatief een dienst gedurende maanden, in dit geval jaren, onderbreekt, zonder alternatief. Natuurlijk is er lijn 62, maar wie van Etikhove naar een bestemming moet die alleen door lijn 61 bediend wordt, is de klos. Wij hebben een klein half uurtje gestapt om toch in Etikhove te geraken, maar voor de trouwste gebruikers van enige ouderdom is dat niet te doen. En niet iedereen vertrekt uit Oudenaarde. Zelf krijg ik berichtjes over omleidingen in eigen streek en het swingt de laatste jaren echt de pan uit: je kunt het zo gek niet bedenken, of het kan wel aanleiding zijn tot een omleiding.

De terugrit verloopt met een bus van de TEC, van lijn 87 Ronse - Lessines. Lessines komt ons het beste uit, ook al omdat we dan geen rit op de Railpass hoeven in te vullen: het standaardbiljet is in dit geval goedkoper. En het seniorenbiljet, hoor ik je denken? Mag ik er je aan herinneren dat de alternatieve terugreis onmogelijk is gemaakt? De enige mogelijkheid zou geweest zijn een seniorenbiljet voor Ronse te kopen omdat Oudenaarde (van de heenreis) dan op de reisweg ligt. Is het niet al te gek dat een reiziger eerst een doctoraat in de tarivologie moet behalen voor je op een zo goedkope en aantrekkelijke manier kunt reizen? Was vereenvoudiging niet net de reden om allerlei lucratieve formules te dumpen?

Een beetje geschiedenis.
Eerder ben ik eigenlijk al uitgebreid/beperkt (het is maar hoe je het bekijkt) ingegaan op de geschiedenis van spoorlijn 87 en buslijn 87. Wie dat wenst, kan er de desbetreffende stukjes nog eens over nalezen: 26.05.2017, toen we van Wannegem naar Etikhove stapten, het stukje GR 129 dat dat van vandaag voorafgaat en 02.11.2019, toen we van Lessines naar Vloesberg stapten.

Zelf heb ik me deze keer echt beperkt tot enkele curiosa van spoorlijn 87, die we vandaag over enige afstand volgden. Uiteraard reden er op het gevolgde deel stoptreinen tussen Lessines en Ronse, maar een aantal treinen valt toch op, al rijden ze toch ook als stoptreinen. De halte Maryve wordt door deze treinen wel niet bediend.
Je kan je trouwens de vraag stellen waarom een trein als de 8069 zijn hele parcours tussen Brussel-Zuid en Ronse (via Halle, Edingen, Bassilly en Lessines als stoptrein rijdt en uitgerekend die ene halte moet overslaan. Ook in het oog springen twee semi-directe treinen in de (voor)avond tussen Brussel-Zuid en Ronse, die trouwens op alle dagen van de week rijden. De eerste (de 2735) stopt na Brussel-Zuid in Halle, Edingen en Bassilly en begint pas dan aan zijn omnibusrit. De 2745 begint al vanaf Halle als omnibus te rijden, met dien verstande dat hij in Halle alleen stopt op zaterdag en zondag, wat tot de ongelooflijke toestand leidt dat er op weekdagen een rechtstreekse trein Brussel-Zuid - Beert-Bellingen rijdt. BB is het station uit mijn kinderjaren…
Ik gebruikte als handboek het spoorboekje dat geldig was van 23.05.1954 tot 02.10.1954: de oorlogsperikelen liggen dan al een tijdje achter de rug en de grote kaalslag moet nog gebeuren.

Onze verplaatsing zou ongetwijfeld nog eenvoudiger gekund hebben, mocht het treinstation van Etikhove nog bestaan hebben. Deze foto nam ik op 06.08.1981. Het station is nog bemand, minder dan 3 jaar later zou het gesloten worden. Motorwagen 4003 doet hier dienst als M6764 Kortrijk - Oudenaarde - Ronse.

De verbinding.

En wat we beleefden.
Omdat we niet met een seniorenbiljet reizen, kunnen we deze keer mee met de S van 8:57. (Of hoe de NMBS een maatregel - seniorenbiljet na 9:00 - invoert, maar door hun gebrek aan soepelheid en inzicht in reisgewoonten, maakt dat de reizigers ten slotte toch voor 9.00 reizen. Als we een alternatieve terugreis uit Lessines hebben kunnen kopen, dan zouden we wél na 9.00 vertrokken zijn.) Samen met ons is een werknemer van Infrabel ingestapt; als we ons in Brussel-Zuid klaarmaken om uit te stappen, vraagt hij of we op tijd zijn. Blijkt dat hij lang geleden met de trein en met mij op sportdag is geweest, een lange wandeling door een of ander bos. Hij beweert zelfs dat hij er me in de tijd van verdacht dat de wandeling maar een excuus was om met een groep scholieren de trein te nemen. No comment… Misschien is daar zelfs het zaadje gekiemd dat later tot een job bij Infrabel heeft geleid. Maar de trein is inderdaad op tijd. IC 2332 rijdt wel met een lichte vertraging, maar we komen toch op tijd in Zottegem aan. Om een of andere reden moeten we blijkbaar wachten tot S 1880 Geraardsbergen - Gent-Sint-Pieters is aangekomen. Ons vertrekuur 10:15, aankomstuur van de S-trein 10:19. Zoek de fout.

In Oudenaarde nemen we dus de bus van lijn 61, zie hoger. Dat levert ons toch nog een half uur tijdswinst op, ondanks de extra kilometers, want de eerstvolgende 62 vertrekt pas een uur later.

Voor de terugreis rekenen we de bus van lijn 87. Blijkbaar heeft die veel moeite gehad om uit Ronse weg te raken: de bus laat maar eventjes 14 minuten vertraging optekenen, genoeg om de aangewezen treinaansluiting in Lessines te missen. De chauffeur wil weten of we moe zijn van het marcheren, en hij inviteert ons om te gaan zitten. Dergelijke persoonlijke aansprekingen zouden wonderen kunnen doen om de verhouding chauffeur/klant te verbeteren, maar al te vaak zie je net hoe de chauffeur compleet ongeïnteresseerd reizigers laadt. De vertraging slinkt nauwelijks en we hebben al een andere reisweg (via Geraardsbergen) in gedachten. Op de koop toe lukt het niet om via de app biljetten te kopen: de tijd om een biljet te kopen aan de automaat kan cruciaal zijn voor het op de valreep halen van de aansluiting. Gelukkig zijn we te vroeg gaan wanhopen: bij het naderen van Lessines lukt het toch om twee biljetten te kopen. Als we de weg naar het station inslaan, is de overweg al gesloten, maar de treingoden zijn met ons: twee minuten vertraging zijn voldoende om ons de voorziene trein te laten halen. De terugreis met overstap in Ath is geschiedenisloos.

De treinlectuur.
Julian BARNES, The Noise of Time.
Wilkie COLLINS, De vrouw in het wit.

Het is belligerent i.p.v. belligerant en Corolla i.p.v. Corollo. Ik neem wel mijn petje af (zonder I love Toyota) voor de Aalsterse carnavalist die een perfecte imitatie van Weyts bracht: dezelfde stem, hetzelfde timbre, hetzelfde accent, dezelfde smoel… je moet het maar doen.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

24-02-2020 om 09:03 geschreven door overweg13  

De wandeling.
GR579 verbindt Brussel met Liège en is dus een GR om u tegen te zeggen. Nog niet zo lang geleden bereikten we Liège, maar in de al uit 2004 daterende topogids stonden nog wat extraatjes, o.m. een verbinding met Wavre en andere GR's. Wij stappen vandaag van Huldenberg naar Wavre, zo een 13km over gemengde Vlaams-Waalse grond. Een groot deel van het parcours loopt over al dan niet verharde veldwegen, door een typisch agrarisch gebied, opgesmukt door enkele grote boerderijen, al moet je de boeren soms ver zoeken. Ongeveer 45% loopt over niet verharde wegen, al is dat cijfer betwistbaar: slecht asfalt en kasseien die vanzelf tot traag verkeer aanzetten, maken het wat moeilijk om volgens de gewone normen de trage wegen af te splitsen van de rest. Ons beider aanvoelen achteraf was dat we aan meer dan 45% kwamen. Kaartje en foto's.
Naast de echt wel mooie kilometers tussen de velden, moet je ook een korte passage door een industriepark verteren en kort daarna loop je over en naast een golfterrein. Ooit werden we midden een golfterrein opgepikt door zo een elektrisch wagentje; volgens mijn plannetje liepen we nochtans pal op een openbare weg, maar volgens de overigens vriendelijke golfman waren we bijna dood: golfballen komen hard aan. Als gefortuneerde Belgen werden we in het wagentje naar de rand van het veld gevoerd, waar we opnieuw op het rechte pad terechtkwamen. Niets van dat alles vandaag: we werden zelfs toegewuifd en wisten dat we ons voor de inslag van een golfbal moesten behoeden. Andere anekdote van vandaag: toen we naast het Bois de Beumont op de hoofdbaan kwamen, lazen we daar dat het door ons gevolgde pad verboden was van 14 tot 16 februari. In onze richting mocht het dus blijkbaar wel - als de bordjes niet onder twee omgevallen bomen lagen tenminste. Meer dan een zwakke tot matige wind stond er vandaag trouwens niet.
Wie toevallig over de topogids beschikt, kan best eens een bezoekje brengen aan de website van de Sentiers de Grande Randonnée. Daar vind je de wijzigingen die voor de tocht van vandaag van belang zijn. Overigens is de bewegwijzering ter plekke perfect.

Deze foto vat het grootste deel van de tocht goed samen: rustige wegen in een typisch agrarisch landschap.

Het weer.
Zwaar bewolkt: zowat de hele tijd was de hemel 7/8 bedekt door een niet eens onaardige stratocumuluslaag. Temperatuur en wind waren oké!

De stafkaarten.
32/5N Huldenberg - 32/5Z Ottenburg - 40/1N Wavre. Op 1:20.000 geeft dat kaart 32/5-6 Huldenberg - Grez-Doiceau en is er al een recente kaart op 1:25.000 Wavre (uit 2019).

Hoe we er geraakten.
Veruit het handigst is lijn 395 Groenendaal - Leuven die de halte Huldenberg Gemeentehuis om het half uur bedient. Groenendaal is net wat dichterbij en dus goedkoper dan Leuven. Voor de terugkeer uit Wavre kiezen we voor de C (van Conforto), een snelle bus die ons naar Etterbeek kan brengen: dat bespaart ons een overstap in Ottignies en het gaat zelfs sneller.

Een beetje geschiedenis.
Ik maak het me gemakkelijk met een verwijzing naar een eerdere bijdrage over de Conforto. Sindsdien is er echt niet veel gewijzigd, zij het dat de TEC-Brabant-wallon het aanbod wat uitgebreid heeft, zowel qua lijnen als qua ritdagen, al blijf je tijdens het weekend op je honger zitten. Er rijdt nu een mooi triootje tussen Wavre en de hoofdstad, met de C, de Cbis (Louvain-la-Neuve - Woluwe en de C3 Walibi - Hermann-Debroux.

De verbinding.

En wat we beleefden.
In Halle waagt een groepje volwassenen zich aan een treinuitstap met echt piepjonge kleuters. Toegankelijkheid wordt meestal geassocieerd met handicap of ouderdom, maar in dit geval wordt duidelijk dat de mensjes-in-wording ook moeite hebben met de trappen naar het perron en instappen zal wel even moeilijk zijn, want Halle heeft wel vrij recente maar niet echt hoge perrons. We komen met 1 minuutje vertraging in Etterbeek aan, maar daar zitten de kleuters voor niets tussen: het is de klassieke minuut vertraging tussen Boondaal en Etterbeek. Onderweg zien we ook nog wat publiciteit van de CM, die ons meer willen laten bewegen. Ze noemen het zelf wagonwandelen en nu heb ik dus ook een naam voor dat verschijnsel waarbij reizigers aan de verkeerde deur instappen en dan hun odyssee naar de ideale plaats aanvatten. Die odyssee kan trouwens net zo goed eindigen op de trap van de eersteklasafdeling als in een vrije zitplaats in tweede klasse.
Onze aansluiting - ook nog eens op hetzelfde perron - met S 3959 loopt vlot. Toch is het niet moeilijk te voorspellen dat we Groenendaal met vertraging zullen bereiken. De S 3280 Leuven - Braine-l'Alleud rijdt met 6 minuten vertraging en die zal dus onverbiddelijk in de weg zitten van de IC naar Dinant en die zal onze S-trein dan weer met vertraging opzadelen. Het gevreesde scenario klopt volledig: de S 3959 vertrekt op tijd in Etterbeek, maar moet dan voorrang geven aan de IC. Het verdict is: 7 minuten vertraging in Bosvoorde en Groenendaal. We rekenen eigenlijk op een aansluiting van 3 minuten en die kunnen we nu dus wel vergeten. Gelukkig rijdt de bus om het half uur.
Dat dit kan gebeuren is een rechtstreeks gevolg van het dralen, talmen en treuzelen bij de uitbouw van het GEN. Eigenlijk is de toestand tussen Etterbeek en Ottignies nu zelfs slechter dan voor de aanvang van de werken: toen was er tenminste nog een derde spoor tussen La Hulpe en Genval, weliswaar maar 1.8 km lang, maar erg nuttig als inhaalspoor: we spreken van lijn 161C. Nu moet de IC voor de S-trein rijden en vertragingen worden dus automatisch van trein op trein doorgegeven.

Zoals verwacht is de bus dus vertrokken, maar een halfuurdienst levert in dergelijke gevallen soelaas. De koffie in Huldenberg voor de wandeling zullen we spijtig genoeg moeten laten vallen.

De terugrit begint dus aan het station van Wavre. Waarom bus C altijd aan perron 3 moet stoppen, ongeacht zijn eindbestemming, is me een raadsel. Ze zouden bovendien ook nog eens op hetzelfde moment moeten aankomen: het is dus uitkijken geblazen, want voor je het weet zit je op een bus van de andere richting. Het grootste deel van de rit loopt over de autoweg; het verkeer is niet zo druk, we hoeven de bus- en taxistrook niet eens te gebruiken. Ook tot Etterbeek loopt het vrij vlot, al lijken de meeste verkeerslichten hier op rood te staan. Toch komen we stipt aan de halte Etterbeek station aan. Ik kijk recht op de kazernen aan; hier mocht ik in 1977 het grootste deel van mijn legerdienst doorbrengen.

Het ritje van Etterbeek naar Halle is zonder geschiedenis. Het is de enige trein waar we controle krijgen.

De treinlectuur.
Peter DE GRAEVE, De afvalligen.
Wilkie COLLINS, De vrouw in het wit.

Sofie Lemaire voert actie: ze wil meer straatnamen die verwijzen naar belangrijke vrouwen. Ik heb wel een aantal suggesties: Onze-Lieve-Vrouwstraat, Sint-Annastraat, Sint-Ritastraat en ik heb er nog wel meer gevonden.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

Dit is echt niet de ideale foto van een desiro in Groenendaal, met enorm veel storende elementen, en de nieuwe bovenleidingsportieken mogen er dan wat eleganter uitzien, op de foto maakt het niet veel uit. (desiro 08183 met S 3980 Louvain-la-Neuve - Brussel-Zuid)

De voorzijde van het station is trouwens al even rommelig. Dit zal onze bus worden.

14-02-2020 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
We vervolgen vandaag onze tocht langs GR 563 (Tour du Pays de Herve) tussen Plombières en Aubel, over een afstand van 16.5 km. Het eerste deel brengt ons hoofdzakelijk langs de Geul (in het Frans la Gueule) naar Sippenaeken en dan via een wat bosrijker gedeelte naar Aubel. Hoofdingrediënt vandaag zijn wel de weiden die we over langere afstand doorkruisen. Onnodig te zeggen dat portiekjes - zo typisch voor het Land van Herve - ons van weide naar weide brengen. Het bosgedeelte voert ons door het Bois de Beusdael en het Bois de Laschet. In de topogids worden we ervoor gewaarschuwd dat de bewegwijzering in deze bossen systematisch gesaboteerd wordt en dat mochten we inderdaad ook ondervinden, al leverde het weinig problemen op om op het rechte pad te blijven: de geel-rode merktekens werden met zwarte verf onzichtbaar en toch weer zichtbaar gemaakt. De TWQ bedraagt 60%. Aan de kasteelhoeve van Berlieren moet je wel goed uit je doppen kijken: stap niet tot aan de boerderij door maar sla eerder rechtsaf, aan het met hout volgestouwde gebouwtje. Laat de nieuw aangelegde wijngaard links liggen en stap in de richting van het portiekje dat je toegang geeft tot de weide. Het kaartje kan je ongetwijfeld helpen.

Sippenaeken.

Dit gedeelte van de Ravel dat we volgden is gelukkig (nog) niet verhard. Laat ons hopen dat het nog lang zo blijft, want dit is echt wel aangenamer dan asfalt of beton.

en veel meer foto's hier.

Het weer.
Helder zoals je het zelden beleeft, wel fris en ietwat winderig. Toch erg fijn wandelweer!

De stafkaarten.
35/5S Plombières - 43/1N Montzen - 42/4N Aubel. Op 1:20.000 geeft dat 35/5-6 Gemmenich - Grünental, 43/1-2 Welkenraedt - Kelmis en 42/3-4 Dalhem - Herve. Deze kaarten zijn net zo oud als de door ons gebruikte kaarten op 1:10.000, waarop enkele honderden meters door een weide ontbreken: het pad is ondertussen in ere hersteld.

Hoe we er geraakten.
De TEC Liège-Verviers houdt hier een best bruikbaar busnet in stand. Voor onze heenreis komt lijn 710 in aanmerking: Eupen - Welkenraedt - Kelmis. Wij stappen over in Welkenraedt. Lijn 738 brengt ons uit Aubel naar Verviers-Central. Op beide lijnen rijdt men een uurdienst.

Een beetje geschiedenis.
We stapten vandaag enige tijd over de vroegere bedding van lijn 38 (Liège) - Chênée - Plombières, maar daar hadden we het vroeger al over toen we met de GR de gemeente Plombières bereikten, gemeente, die in vele opzichten een interessant item zou kunnen zijn in een nog te schrijven spoorweggeschiedenis van deze hoek van het land. Zowel Plombières als Aubel hadden trouwens stations op lijn 38. We verbaasden ons vandaag vooral over het zware, bochtige tracé dat deze lijn alvast maar niet uitsluitend tussen Hombourg en Aubel kenmerkte. Op het internet is er bepaald geen gebrek aan informatie over lijn 38, als spoorlijn en als RAVEL, en daarom gaan we hier nu niet even dieper op in. Laat me volstaan met een link naar deze kaart waarop de historische toestand nog net terug te vinden is. De spoorlijn met de kilometerpalen 35 en 36 is de nog altijd drukke, geëlektrificeerde goederenlijn 24: links op de kaart zie je hoe deze spoorlijn de tunnel van de Galoppe induikt. De tunnel gaat hier helemaal onder een toch wel indrukwekkende heuvel door. Rechts zie je de eerste sporen van het belangrijke grensstation Montzen.
De kronkelende lijn 38 volgen we ongeveer vanaf kilometer 17. We zien hoe deze spoorlijn door middel van een brug de lijn 24 kruist, ongeveer ter hoogte van kp 18.3. Lijn 38 is de oudste, want lijn 24 werd pas tijdens Wereldoorlog I door de Duitsers aangelegd. Het verhaal van de Russische krijgsgevangenen is wereldberoemd, bij spoorwegliefhebbers dan toch. Een verbinding tussen lijnen 24 en 38 drong zich op, en dat werd lijn 38/1 die vanaf de Y. Hombourg (Y staat voor vertakking) naar Montzen liep. De vertakking lag net na de tunnel de Hombourg. Deze tunnel werd door het Belgische leger in 1940 vernield en later vervangen door een ingraving, waar we vandaag trouwens een tijdje in de hoogte naast liepen. Meer dan een onaanzienlijke verbindingsboog van enkele honderden meters is het niet geweest. De aanleg van deze boog leidde tot de eigenaardige toestand van een station op twee niveaus: het onbetekenende gehucht Hindel kreeg perrons op lijn 38 (Hindel-Haut) en op lijn 24 (Hindel-Bas). Vandaag liggen de sporen er wel nog, gedeeltelijk en in onbruikbare toestand. Wie echt alles wil weten over de spoorweggeschiedenis van deze regio kan hier terecht. Je bent er een tijdje zoet mee… En als toemaatje: in En train à travers les Plateaux de Herve van Georges Henrard vind ik nog meer info over de treinstops in Hombourg en Hindel. Halfweg tussen Hombourg en Plombières lag de halte Cheval Blanc, waar de spoorlijn de huidige N608 kruiste. Deze halte ging open op 3 januari 1897, werd door de aanleg van lijn 24 verschoven richting die lijn en Hombourg-Est genoemd, wat nog later (1919) Hindel-Haut werd. De definitieve toestand daar is te vergelijken met wat we nu zien in Arcades en Watermaal. Via trappen kan je van Hindel-Haut (lijn 38) naar Hindel-Bas (lijn 24).

We kijken in de richting van de uitgraving van lijn 38 die de tunnel van Hombourg verving. Dit is wat er overblijft van lijn 38/1.

De verbinding.

En wat we beleefden.
De jongeman aan de automaat geeft het met een wegwerpgebaar op, maar de ervaring leert ons dat je nog niet meteen moet wanhopen in dergelijk geval. Overigens komt een altijd alerte onderstationschef op het wegwerpgebaar af. We maken 2 seniorenbiljetten Halle - Welkenraedt aan, zonder problemen. De chef denkt ongetwijfeld dat we standaardbiljetten aankopen en wil weten of we dit vaker doen. Uiteraard, er gaan weinig weken voorbij zonder uitstap. Hij suggereert om maar beter een Railpass te gebruiken, maar ik leg hem uit dat we de seniorenbiljetten, waar het nog te vroeg voor is, combineren met een KeyCard tot Brussel: dat is nog altijd goedkoper dan een lijn op de Railpass.
De meest voor de hand liggende trein is de 7574 van 8:33, maar door de kleine vertraging van de 3407 is die nog haalbaar. Voor het materiaal hoeven we het niet te doen, want beide treinen bestaan uit een M4-stel.
De aansluiting met de 507 naar Eupen is dus een quasi zekerheid. Op het perron staat een groep leerlingen te wachten: ik gok dat ze naar Liège sporen en dat blijkt ook correct te zijn. We vinden gemakkelijk een plaatsje maar blijkbaar heeft de onderstationschef de groep de raad gegeven in eerste klasse te gaan zitten. Hoewel we al zitten, zoeken we toch maar het tweede eersteklasrijtuig op. Wat zou nu de reden kunnen zijn waarom NMBS-personeel de eersteklasreizigers zo tegen de haren in strijkt? De drang om zo snel mogelijk van de groep af te zijn? Tweede klas is maar enkele meters verwijderd… De drang om ervoor te zorgen dat de groep mooi samen kan blijven? En de plaatsreservering dan? Of is die in het honderd gelopen? We kunnen er alleen maar over speculeren. Voor de rest verloopt de rit stipt.

Welkenraedt is een gezellig en net stationnetje om er op een aansluiting te wachten. Een dame vraagt uitvoerig uitleg over tarieven aan de loketbediende; de buschauffeur zal even later hetzelfde lot ondergaan. De bus komt van Eupen en heeft enkele minuten stationnement zoals dat in het jargon heet. Aribus is buiten dienst. De busrit zelf verloopt voorspoedig. De halte Plombières Église is ons van vroeger bekend. De neobyzantijnse kerk schittert in de zon.

In Aubel is onze opstaphalte de Place Antoine Ernst. De bus - die op dat ogenblik nog maar zijn tweede halte bedient - rijdt met enkele minuten vertraging. Het is de bus van vanmorgen, mogelijk met dezelfde chauffeur. Je verwacht het niet meteen in het Land van Herve, maar de vertraging loopt op, o.m. door het aanschuiven voor de verkeerslichten in Battice. Erg veel maakt het deze keer niet uit: we halen onze aansluiting met de trein met de vingers in de neusgaten.

Perron 1/2 is nu veel verder overkapt: dat is een duidelijke vooruitgang voor de reiziger. Het kotje van de onderstationschef op perron 3/4 is wel verdwenen. Ook trein 540 zal stipt rijden en zelfs enkele minuten te vroeg in Brussel-Noord aankomen. Onze laatste trein van vandaag - de 1940 naar Tournai - is wel met wat vertraging vertrokken in de Luchthaven; in Halle blijven daar nog 2 minuten van over. Al bij al een fijne dag, wat wandeling, treinen en bussen betreft. Dat ik onderuit gegaan ben, met een scheve bril en een gescheurde wandelhoes en modder op de kleren tot gevolg, hebben we er bij moeten nemen… Dat heb je als je liefst over onverharde wegen en paadjes stapt.

De treinlectuur.
Jonathan COE, Het moordende testament.
Adriaan van DIS, Ik kom terug.

Ik las onlangs dat Deense tv-reeksen zoveel succes hebben dat de Denen problemen hebben om voldoende acteurs te vinden. Bij ons lopen er nogal wat Vlaamsche acteurs die perfect voor Deense acteurs zouden kunnen doorgaan als ze hun gewone taaltje dat voor Nederlands moet doorgaan wauwelen. Op wat Denen na zullen maar weinig kijkers doorhebben dat die eigenlijk geen Deens praten. En als de acteurs op zijn kunnen we nog altijd politici of radio- en tv-sterren van de niet eens zo jonge generaties sturen.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

07-02-2020 om 00:00 geschreven door overweg13