Vroege vogels van de VARA op Nederland 2 zoeken winterse fenomenen
Vogel, plant en vliegje
Op dinsdag 2 februari wordt in de vroege avonduren op de televisiezenderNederland 2 een nieuwe aflevering uitgezonden van het VARA-programma Vroege vogels. Daarin gaan Andrea van de Pol en Menno Bentveld op onderzoek uit in natuur en milieu. In de betreffende aflevering is de temperatuur winters en zijn die twee gekleed op koude en situaties die zich daarbij kunnen voordoen in dat, voor ons in de praktijk eveneens lopende, seizoen. De beide presentatoren van het programma hebben voor de nu nog nieuwste aflevering de lens gericht op sneeuwvlooien, ijsgorzen en jeneverbessen.: Georgia, 'Times New Roman', Nu zal een grotere groep mensen wel weten wat een jeneverbes is, een geringer aantal zal bekend zijn met de ijsgors, maar een sneeuwvlo? Nee, daar ontbreekt geen K aan het einde, al is de sneeuwvlok een fenomeen dat we in deze dagen veelvuldig zelf wel kunnen signaleren in stad en dorp, op tak, dak en lichtmast, dus ligt het al niet erg voor de hand dat de exploratie van de Vroege vogels daarop gericht zou zijn. De sneeuwvlo die ook sneeuwspringer heet was sedert het begin van de negentiende eeuw in onze contreien niet meer gesignaleerd, maar begin 1994 werd-ie herontdekt in België, hetgeen voor nieuws zorgde, zowel daar alsmede in Nederland. want ook daar komt het beestje voor: een schorpioenvliegje dat wel eens op de sneeuw wordt aangetroffen. __________
Afbeelding: IJsgors, 'in kaart gebracht' door Linnaeus in 1758.
Italiaanse opera-avond op diverse radiozenders met drie vrijwel gelijktijdige Verdi-muziekdrama's
Stiffelio
In het programma Opera on 3 van BBC Radio 3 begint om 19:00 uur onze tijd de niet als zodanig gecoordineerde Verdi-avond van enkele Europese ether-instellingen. Deze zender trakteert de luisteraar op een niet bepaald met grote regelmaat uitgevoerd muziekdrama van Giuseppe Verdi (1813-1901). Het gaat daarbij om Stiffelio, een opera die kan worden gevolgd in een versie door solisten, koor en orkest van het Metropolitan Opera House in New York. Dirigent is Placido Domingo. De sopraan Sondra Radvanosky en de tenor José Cura zingen de belangrijkste partijen. Reeds eerder presenteerde dezelfde zendgemachtigde een Stiffelio uit the Royal Opera House Covent Garden in Londen. Naar aanleiding daarvan heb ik toen een artikel gepubliceerd op de website All art is quite useless van Rond1900.nl, over de cultuur van het fin de siècle.
Un ballo in maschera
Op Neerlands klassieke muziekzender Radio 4 begint om 19:02 uur Verdi's Un ballo in maschera door onze Nationale Reisopera. Zie daartoe het separate artikel op deze site.
La Traviata
In het operaprogramma Scala van de Nederlandstalige, Belgische radiozender Klara wordt vanaf 20:00 uur een uitvoering van La Traviata uitgezonden. Dat is één der bekendste muziekdrama's van deze onovertroffen Italiaanse muziekmeester. Het betreft de registratie van een opvoering tijdens het festival Les Chorégies d'Orange in het Théâtre Antique van die Franse plaats. Koren van regionale operahuizen en het Orchestre Philharmonique de Radio France staan onder leiding van Myung-Whun Chung.
Eveneens op de site All art is quite useless kunt u een bijdrage met ruime informatie vinden over La Traviata.
Roman Polanski'sklassieker Repulsion vrijdagnacht via BBC Two TV
Klassieker Het is alweer vijfenveertig jaar geleden dat Roman Polanski zijn opwachting heeft gemaakt met de speelfilm Repulsion (1965). De regisseur heeft deze rolprent bewust in zwart/wit gedraaid, met afwsselend overbelichte, normale en onderbelichte beelden. Probeer u als u de film niet al eens heeft gezien daarbij ee overmatig introverte, bijna robotachtige Catherine Deneuve voor te stellen en een gevoel van onthutsende onwerkelijkheid overvalt u.
Zij is voor deze rol in de huid gekropen van de jonge Belgische Carole, die bij haar zus in Londen woont. Ze heeft een intense afkeer van seks, en mede daardoor beschouwt ze elk wezen van het andere geslacht als een potentiële aanrander. Zo beschouwt ze ook de minaar van haar zus. Op een bepaald moment is ze enige tijd geheel alleen in dat huis en dan gaat het helemaal mis. Ze blijkt plotsklaps een vuurspuwende vulkaan. Doch voordat ze echter tot uitbarsting komt, laat Polanski in een tamelijk stochastische opeenhoping van beelden de ontwikkelingen zien die schuilgaat achter het masker van een schijnbaar in het niets starende Catherine Deneuve. En juist dat zorgt voor een extreme vorm van intensiteit en spanning in een film die door niet weinigen wordt gezien als één van de beste thrillers ooit gemaakt. De film zal worden uitgezonden door BBC Two Television in de nacht van vrijdag 29 op zaterdag 30 januari, tussen 02:40 uur en 04:25 uur. __________
Afbeelding: Roman Polanski hier met een Crystal Globe, die hem in 2004 werd toegekend voor zijn bijdragen aan de wereldcinema.
Franse thriller uit 1955 met topbezetting donderdagmiddag weer op Arte-tv
Op donderdag 28 januari vertoont Arte-televisie in het middagprogramma tussen 14:45 uur en 16:15 uur een herhaling van de eerder uitgezonden Franse speelfilm Razzia sur la chnouf uit 1955 van Henri Decoin (1890-1969). Daarin kunnen we nog eens kennismaken met enkele zwaargewichten van het Franse en internationale witte doek, zoals Jean Gabin (1904-1976), Lino Ventura (1919-1987), Lila Kedrova (1918-2000) en Marcel Dalio (1900-1983).
Ene Liski, drugsbaas in Parijs gespeeld door Dalio besluit een gangste uit Nantes, genaamd Henri uitgebeeld door Jean Gabin in te huren. Die man is iemand die de nodige ervaring heeft opgedaan in de Verenigde Staten en als gevolg daarvan wordt geacht die handel in de Franse hoofdstad wel te kunnen bestieren. Derhalve krijgt Henri inzage in alle benodigde info, doch hij heeft meer en vooral andere plannen dan zijn opdrachtgever.
De rolprent biedt een beeld met de sfeer van de jaren vijftig waarin een meelijwekkende verslaafde voorkomt, die gestalte krijgt in Lila Kedrova. Lino Ventura vult de rol in van de gangster Roger le Catalan. De inhoud van de film is gebaseerd op een roman van Auguste le Breton (1913-1999). Arte zendt deze film zowel in het Frans alsook in het Duits uit. __________
Afbeelding: Van links naar rechts, Lino Ventura, Jean Gabin, Marcel Dalio.
Helse vuurzee in de Hanzestad Hamburg ' De bombardementen van juli 1943
In de programmareeks Abenteuer Wissen de documentaire reeks van het tweede publieke Duitse televisienet ZDF kijken de makers terug op het oorlogsjaar 1943 toen in de grote havenstad Hamburg een helse vuurzee heeft gewoed als gevolg van de intensieve bombardementen die eind juli van dat jaar door de geallieerden Britten en Amerikanenzijn uitgevoerd op deze Noord-Duitse gemeenschap: het waren meer dan honderdduizend bommen.
Welke zijn, zes en een half decennium na dato, de gevolgen, waarbij één van de vragen die velen bezighouden, is: Wat ligt er nog allemaal aan blindgangers in de bodem? Ten slotte wil Karsten Schwenke (*1969), de maker van deze film graag weten welke psychologische gevolgen en welke invloed die bombardementen op latere generaties hebben uitgeoefend.
Het valt allemaal te zien en te horen in de aflevering Das Erbe der Bombennächte Die Feuerhölle von Hamburg, die door boven vermelde zendgemachtigde de ether in zal worden gestuurd op woensdag 27 januari, tussen 22:15 uur en 22:45 uur.
Helse vuurzee in de Hanzestad Hamburg ' De bombardementen van juli 1943
In de programmareeks Abenteuer Wissen de documentaire reeks van het tweede publieke Duitse televisienet ZDF kijken de makers terug op het oorlogsjaar 1943 toen in de grote havenstad Hamburg een helse vuurzee heeft gewoed als gevolg van de intensieve bombardementen die eind juli van dat jaar door de geallieerden Britten en Amerikanenzijn uitgevoerd op deze Noord-Duitse gemeenschap: het waren meer dan honderdduizend bommen.
Welke zijn, zes en een half decennium na dato, de gevolgen, waarbij één van de vragen die velen bezighouden, is: Wat ligt er nog allemaal aan blindgangers in de bodem? Ten slotte wil Karsten Schwenke (*1969), de maker van deze film graag weten welke psychologische gevolgen en welke invloed die bombardementen op latere generaties hebben uitgeoefend.
Het valt allemaal te zien en te horen in de aflevering Das Erbe der Bombennächte Die Feuerhölle von Hamburg, die door boven vermelde zendgemachtigde de ether in zal worden gestuurd op woensdag 27 januari, tussen 22:15 uur en 22:45 uur.
Proza vanTsjechov voorgelezen en drama gespeeld ' op Duitse radiozenders
Tsjechov-Jaar
In het literatuurprogramma Am Abend vorgelesen van de Duitse regionale radiozender NDR Kultur wordt op donderdag 28 en vrijdag 29 januari het verhaal De dame met het hondje uit 1899 van de Russische grootmeester der letteren, Anton Tsjechov (1860-1904) voorgelezen door Martin Held (1908-1992). Het betreft hier, gelet op het overlijdensjaar van de Duitse acteur, een archiefopname, die zeker zo'n twee decennia oud is. Held is één van de grote namen van het Duitse witte doek van na de Tweede Wereldoorlog, ook al had hij toen reeds de de nodige ervaring opgedaan: zowel op de planken die de wereld uitbeelden en betekenen, maar tevens voor het bioscooppubliek. In zijn latere jaren heeft hij eveneens rollen in televisieproducties voor zijn rekening genomen. Hij had een prachtige, sonore en onverwisselbare stem, die letterlijk en figuurlijk nadrukkelijk kon en via de elektronica nog altijd kan boeien. (De/een) dame met (het/een) hondje
Ongetwijfeld is het Tsjechovs verhaal Дама с собачкой het verhaal bij uitstek dat van Anton Tsjechov over de gehele wereld bekend geworden is, niet in de laatste plaats door een verfilming met Marcello Mastroianni (1924-1996) en Marthe Keller. De bijgevoegde afbeelding is afkomstig van een Russische editie uit 1977 [1]. In die editie zijn de verhalen, naast Dame met een hondje, nog zes andere voorzien van commentaar en een tweekoloms woordenlijkst van honderd bladzijden. Bovengenoemde Nederlandse titel, wijkt weliswaar af van de meest gangbare, maar, gelet op de Russische grammatica, even juist als de eventuele andere, aangezien het Russisch geen lidwoord kent.
Drie Zusters
Nu 2010 in verband met het alom heersende ronde-getallen-fetisjisme wordt gekoppeld aan namen uit de cultuurgeschiedenis, en vooral die van de westerse wereld inclusief Moedertje Rusland, mogen we ons er niet over verbazen dat de twaalf maanden van 2010 als onder meer Tsjechov-Jaar geldt, omdat die literaire figuur van en nog steeds op eenzame hoogte in 1860 werd geboren. In dat kader zal in het programma Bühne: Radio van de Duitse regionale zender WDR 3, op zondag 31 januari 2010, van 20:05 uur tot 22:15 uur, de aflevering Anton Tschechow 150: Drei Schwestern worden uitgezonden. Het betreft Tsjechovs meesterdrama uit 1901 dat exact op 31 januari exact 109 jaar geleden in première is gegaan.
In een Russische gouvernementsstad leven de drie zusters Olga, Masja en Irina samen, die Moskou als hun ideaal beschouwen en een onuitwisbaar verlangen naar die stad koesteren. Doch aan het eind van het stuk blijkt: "Het doet er niets toe." [2] __________ [1] In een reeks van Uitgeverij Русский Язык, die vertaald (De) Russische Taal heet, maar gewoon onderdeel was van die éne grote Sovjet-staatsuitgeverij. [2] Meer over Tsjechov in zijn laatste levensfase en de strijd met zijn pen om de laatste drama's op papier te krijgen, is te lezen in een artikel op de site All art is quite useless van Rond1900.nl, over de cultuur van het fin de siècle.
____________
Afbeeldingen 1. Voorzijde van Leesboek in het Russisch met verhalen van Tsjechov, o.m. Dame met een hondje. 2. Masja, Olga en Irina, de drie zusters tijdens de première van het drama Drie zusters op 31 januari 1901 in Moskou's Kunstenaarstheater van Stanislavski en Nemirovitsj-Dantsjenko. De rol van Masja werd bij die gelegenheid gespeeld door Olga Knipper, die kort daarop mevrouw Tsjechov zou worden.
Tsjechov voorgelezen en gespeeld op Duitse regionale radiozenders
Tsjechov-Jaar
In het literatuurprogramma Am Abend vorgelesen van de Duitse regionale radiozender NDR Kultur wordt op donderdag 28 en vrijdag 29 januari het verhaal De dame met het hondje uit 1899 van de Russische grootmeester der letteren, Anton Tsjechov (1860-1904) voorgelezen door Martin Held (1908-1992). Het betreft hier, gelet op het overlijdensjaar van de Duitse acteur, een archiefopname, die zeker zo'n twee decennia oud is. Held is één van de grote namen van het Duitse witte doek van na de Tweede Wereldoorlog, ook al had hij toen reeds de de nodige ervaring opgedaan: zowel op de planken die de wereld uitbeelden en betekenen, maar tevens voor het bioscooppubliek. In zijn latere jaren heeft hij eveneens rollen in televisieproducties voor zijn rekening genomen. Hij had een prachtige, sonore en onverwisselbare stem, die letterlijk en figuurlijk nadrukkelijk kon en via de elektronica nog altijd kan boeien. (De/een) dame met (het/een) hondje
Ongetwijfeld is het Tsjechovs verhaal Дама с собачкой het verhaal bij uitstek dat van Anton Tsjechov over de gehele wereld bekend geworden is, niet in de laatste plaats door een verfilming met Marcello Mastroianni (1924-1996) en Marthe Keller. De bijgevoegde afbeelding is afkomstig van een Russische editie uit 1977 [1]. In die editie zijn de verhalen, naast Dame met een hondje, nog zes andere voorzien van commentaar en een tweekoloms woordenlijkst van honderd bladzijden. Bovengenoemde Nederlandse titel, wijkt weliswaar af van de meest gangbare, maar, gelet op de Russisce grammatica, even juist als de eventuele andere, aangezien het Russisch geen lidwoord kent.
Drie Zusters
Nu 2010 in verband met het alom heersende ronde-getallen-fetisjisme wordt gekoppeld aan namen uit de cultuurgeschiedenis, en vooral die van de westerse wereld inclusief Moedertje Rusland, mogen we ons er niet over verbazen dat de twaalf maanden van 2010 als onder meer Tsjechov-Jaar geldt, omdat die literaire figuur van en nog steeds op eenzame hoogte in 1860 werd geboren. In dat kader wordt in het programma Bühne: Radio van de Duitse regionale zender WDR 3, op zondag 31 januari van 20:05 uur tot 22:15 uur, de aflevering Anton Tschechow 150: Drei Schwestern uitgezonden. Het betreft Tsjechovs meesterdrama uit 1901 dat exact op 31 januari exact 109 jaar geleden in première is gegaan.
In een Russische gouvernementsstad leven de drie zusters Olga, Masja en Irina samen, die Moskou als hun ideaal beschouwen en een onuitwisbaar verlangen naar die stad koesteren. Doch aan het eind van het stuk blijkt: "Het doet er niets toe." [2] __________ [1] In een reeks van Uitgeverij Русский Язык, die vertaald (De) Russische Taal heet, maar gewoon onderdeel was van die éne grote Sovjet-staatsuitgeverij.
[2] Meer over Tsjechov in zijn laatste levensfase en de strijd met zijn pen omde laatste drama's op papier te krijgen, is te lezen in een artikel op de site All art is quite useless van Rond1900.nl, over de cultuur van het fin de siècle. ____________
Afbeeldingen 1. Voorzijde van Leesboek in het Russisch met verhalen van Tsjechov, o.m. Dame met een hondje. 2. Masja, Olga en Irina, de drie zusters tijdens de première van het drama Drie zusters op 31 januari 1901 in Moskou's Kunstenaarstheater van Stanislavski en Nemirovitsj-Dantsjenko. De rol van Masja werd bij die gelegenheid gespeeld door Olga Knipper, die kort daarop mevrouw Tsjechov zou worden.
Arte-tv presenteert Jules Massenets muziekdrama Werther naar Goethe's succesroman uit 1774
Op dinsdag 26 januari presenteert de Frans-Duitse cultuurzender Arte-televisie een registratie van de opera Werther van Jules Massenet, gereedgekomen in 1892. Verantwoordelijk voor dat muziekdrama is de Franse componist Jules Massenet (1842-1912). Het betreft een uitvoering die is gegeven de Opéra National de Paris in de enscenering van Benoît Jacquot. Koor, orkest en solisten van dat wereldvermaarde muziekinstituut staan onder leiding van Michel Plasson (*1933). Een uitgebreid artikel over Werther is te vinden in een artikel dat ik op 27 maart 2009 op de site All art is quite useless van Rond1900.nl, handelend over de cultuur van het fin de siècle, heb opgenomen. __________ Afbeelding: Dirigent Michel Plasson. (Foto: EMI.)
De lange nacht van de Middeleeuwen in Terra XXL van het ZDF
In de nacht van zondag 24 op maandag 25 januari tussen 01:45 uur en 04:50 uur zal het tweede publieke Duitse televisienet ZDF in de reeks documentaires die de naam Terra X draagt, maar voor zulke gelegenheden Terra XXL heet Die lange Nacht des Mittelalters uitzenden: 4 afleveringen van de reeks over Europa in de Middeleeuwen, die de betiteling Wege aus der Finsternis Europa im Mittelalter (1 t/m 4) heeft meegekregen. En dan is deze lange uitzending nog voorzien van een ondertitel: Von Rittern und Turnieren.
Ten onrechte geldt de periode die met de benaming de duistere middeleeuwen is ingegaan, als een tijd van narigheid en onlust, maar zo'n duiding geeft een vertekend beeld van de werkelijkheid. Er bestaan zoveel andere elelmenten, welke ook nog eens van belang zijn geweest voor de verdere ontwikkelingen in tal van aspecten van het maatschappelijk bestaan.
Hoewel de periode vanzelfsprekend achteraf door geleerden de benaming Middeleeuwen opgeplakt heeft gekregen, is die toch passend omdat juist die ongeveer duizend jaar op vele fronten als 'middelaar' heeft gewerkt tussen de tijd(en) daaraan voorafgaande en de nieuwere geschiedenis tot op heden.
__________
Afbeelding: Ridders in de juiste uitrusting voor een toernooi. (Foto van Terra X, ZDF.)
Benefietconcert uit 2009 Auf Flügeln des Gesanges via radio NDR Kultur
Mendelssohn en Jenny Lind
Via de regionale Duitse radiozender NDR Kultur wordt op zondag 24 januari, in het avondprogramma Sonntagsstudio, van 20:00 uur tot 22:00 uur,de registratie van een benefietconcert uitgezonden dat op 16 november 2009 werd gegeven in de Hauptkirche Sankt Nikolai in Hamburg. Deze manifestatie werd georganiseerd onder het motto 88 Tasten Ein neuer Flügel für Sankt Nikolai. Het thema daarvan was Auf Flügeln des Gesanges Felix Mendelssohn Bartholdy und die Sängerin Jenny Lind. Op de programmapagina's van de Nederlandse VPRO-Gids wordt ons in de tot vier regels beperkte ruimte tweemaal dezelfde informatie verstrekt met onder meer de volgende zinsnede:
"Benefietconcert met o.a. zangeres Jenny Lind." Dat valt voor de niet zo klassiek geschoolde lezer niet anders te duiden dan dat genoemde vocaliste zal deelnemen aan het concert. Voor een zangeres houdt ze zich dan wel akelig stil.
Slordige informatie in gids Nu hebben we bij diverse andere gelegenheden reeds moeten vaststellen hoe slordig die (deel)redactie omgaat met informatie omtrent componisten, hun werken, en de daarvoor beschikbare uitvoerenden. Dat wijst op onverschilligheid, hoge druk en wat niet al aan negatieve aspecten van dat werk. Helaas is dat ook in verband met genoemde Jenny Lind weer aan de orde. Dat zij niet als zangeres aan het concert in kwestie kan deelnemen, ligt besloten in het relatief simpele, doch onomkeerbare, feit dat deze als Zweedse nachtegaal gekwalificeerde kunstenares op 2 november 1887 op 67-jarige leeftijd is overleden.
__________
Afbeelding: De derde bekende daguerrotype van Jenny Lindt, genomen omstreeks september 1850 in de New Yorkse studio van S. en M. Root. Jenny Lind treedt niet meer op.
Vijfdelige documentaireserie Das Jahr der Wildnis uit 2009 twee maal op Arte-televisie
Acht camerateams Van maandag 25 tot en met vrijdag 29 januari wordt, Op Arte-televisie, elke avond tussen 19:30 uur en ongeveer 20:15 uur een aflevering vertoond van de vijfdelige documentairereeks over de ontwikkeling van de natuur in de loop van één jaar. Daartoe hebben acht camerteams zich gedurende 365 dagen elk op een vooraf gekozen plek van de aarde opgehouden en uiteenlopende schouwspelen in de natuur gefilmd, niet alleen van mens en dier, maar tevens van planten. Die verspreide opstelling van de teams heeft metde verschillen in klimaat te maken. Immers, als het in Europa winter is, kan men zich op de Falkland Eilanden relatief zomers kleden, al is dat jaargetijde daar relatief gezien enigszins koel.
Wereldwijde verschillenWat u te zien krijgt, ten minste als u de moeite neemt om uw toestel in te schakelen, is steeds een onderdeel van een grote Zuid-Afrikaanse documentaire, gemaakt in opdracht van de tweede Duitse publieke televisiezender ZDF, die deze reeks als bijdrage voor Arte beschikbaar heeft gesteld.
De rolprenten uit 2009, gemaakt door Allison Bean en Ralf Blasius, zullen worden uitgezonden in HD-kwaliteit, op het beeldformaat 16:9.Alle vijf afleveringen worden de eerste vijf dagen van februari, eveneens van maandag (de eerste) tot en met vrijdag (de vijfde) herhaald, maar dan steeds in de middag vanaf 14:00 uur.
Vier historische onderdelen in programmering van heden voor BBC Two-television
Cromwell (15:45 uur - 18:00 uur)
Zaterdag 23 januari kan BBC Two-television, tussen 15:45 uur en 21:00 uur terecht gelden als het geschiedeniskanaal van de dag. Om kwart voor vier in de middag begint de grote terugblik met de speelfilm Cromwell uit 1979 van Ken Hughes (1922-2001). De rolprent biedt een biografisch oorlogsdrama met in de hoofdrollen enige grote namen van anno toen: Alec Guinness (1914-2000), Richard Harris (1930-2002) en Robert Morley (1908-1992). Oliver Cromwell (1599-1658), zelf beslist niet het snoepje van de week, raakte regelmatig in conflict met koning Charles I, en dat heeft geleid tot gewapende confrontaties.
Ontwikkeling Christendom (18:00 uur - 19:00 uur)
In de reeks documentaires A history of christianity waarover we u reeds eerder hebben geïnformeerd op onze moedersite Cultuurtempel van professor Diarmaid MacCullouch in de aflevering van zaterdag, tussen 18:00 uur en 19:00 uur The unpredictable rise of Rome wordt bekeken hoe het mogelijk is geweest dat het christendom is uitgegroeid tot West-Europa's gevestigde godsdienst.
Interessante reeks, die voor gelovigen èn heidenen veel wetenswaardigs te bieden heeft. De wereldzee (19:00 uur - 20:00 uur)
Van de documentaire serie Empire of the sea wordt in aanslutiing op het verhaal van het christendom de tweede episode van de vierdelige serie uitgezonden, waarin de rol van Royal Navy nader zal worden belicht in The golden ocean. Aan het einde van de zeventiende eeuw, vanaf circa 1690, beheerste Frankrijk de wereldzeeën, en daarom moest in Engeland flink worden geïnvesteerd om dat rijk 'aan de overkant'te kunnen bijbenen en, vanzelfsprekend, weer voorbij te streven. Als gevolg van die ambititie en de daarvoor benodigde gelden werd de Bank of England opgericht.
Lawrence of Arabia (20:00 uur - 21: 00u uur)
Rory Stewart is professor aan de Amerikaanse topuniversiteit van Harvard. Geruime tijd heeft hij in zowel Irak als in Afghanistan gewoond en gewerkt. Al eerder heeft de man voor de BBC documentaires gemaakt; deze keer worden we geconfronteerd met een bijzondere fascinatie van professor Stewart: de schrijver Thomas Edward Lawrence (1888-1935), voor wie Rory Stewart al vanaf zijn jonge jaren een speciale belangstelling heeft ontwikkeld. In de documentaire doet hij verslag van zijn belangstelling en de daardoor verworven kennis over de man die de geschiedenis is ingegaan als Lawrence of Arabia en de grootste bekendheid heeft verworven door de over zijn leven gemaakte speelfilm (1962) door David Lean (1908-1991) . ____________ Afbeeldingen
1. Diarmaid Ninian John MacCulloch, sedert 1997 professor voor kerkhistorie aan de Universiteit van Oxford.
2. Thomas Edward Lawrence, prozaïst, archeoloog, militair en avonturier.
Dierenliefde: een documentaire op Arte-tv over eenzaamheid enaanverwant maatschappelijk leed
De Oostenrijkse regisseur en filmproducent Ulrich Seidl (*1952) leverde in 1995 de film Tierische Liebe af, die in de nacht van vrijdag 22 op zaterdag 23 januari door Arte-televisie zal worden uitgezonden, tussen 00:20 uur en 02:20 uur. Daarin treden op Herbert Scholz, Ernst Schönemann en Franz Holzschuh. [1]
Tierische Liebe is een tamelijk zwartgallige documentaire waarin Oostenrijkers worden geportretteerd die abnormaal veel van hun huisdier houden. Tegen de directe verwachting in gaat is het thema van Seidls film niet dierenliefde, maar eenzaamheid en psychisch lijden. Als u de moeite neemt om de inhoud van de film tot u te laten doordringen, zult u allerlei opvallende personages voorgeschoteld krijgen. Het bijzondere is dat Seidl taferelen nadrukkelijk in scène zet waardoor zoveel indruk wordt gemaakt dat het realiteitsbesef bij de kijker verloren dreigt te gaan, aangezien deze zich nauwelijks meer bewust is of hij wordt geconfronteerd met een ietwat problematische subcultuur of met de geestelijke toestand van de regisseur zelf. Maar iemand die iets meer dan zogenaamd of oppervlakkig sophisticated is, begrijpt dat het één het ander niet hoeft uit te sluiten.
__________
[1] De film zal door Arte-tv worden herhaald op vrijdag 29 januari, in de nacht vanaf 03:00 uur en op zondag 7 februari op hetzelfde tijdstip.
Populair-wetenschappelijke reportage over de Zwabische Jura op onder meer WDR-tv
Een reportage over het Naturland Schwäbisch Alb zal te zien zijn op vrijdag 22 januari, in het programma Planet Wissen dat elke werkdag 's middags tussen 15:00 uur en 16:00 uur onder meer wordt uitgezonden door de Westdeutsche Rundfunk en de Südwest Radio; beide in het derde programma van ARD/Das Erste en de dag erop 's ochtends in de vroegte wordt herhaald op per zender verschillende tijden.
Wat de kijker zoal kan verwachten in de bewuste aflevering wordt reeds aangegeven in de ondertitel van de uitzending: Von Steinzeitschätzen, Ritterburgen und Wacholderheiden. Door wat er aan voorwerpen uit het stenen tijdperk is opgedolven, is de kennis over mensen, hun gedrag, hun kunnen en hun eigenschappen aanmerkelijk toegenomen. Wie zou er zo snel aan denken dat we meer te weten gekomen zijn over het fenomeen linkshandigheid, als gevolg van datgene wat in het Schwäbische Alb (Zwabische Jura) in de deelstaat Baden-Württemberg uit de bodem aan gebruiksvoorwerpen van die periode aan het licht is gekomen?
Babaji ' Een liefdesverhaal uit India. van Jiska Rickels Nederland 2, donderdag 21 januari
In India leef een medicijnman die 103 jaar oud is. Als je zoiets hoort of leest, ben je, enigermate gepreoccupeerd wellicht, geneigd om aan te nemen dat zo iemand er met zijn kennnis van methoden en middelen die hem ter beschikking staan, in is geslaagd de dood vooralsnog buiten de deur te houden. Doch, zoals zo dikwijls het geval is, lijkt het geheel anders dan dit in feite is.
De medicijnman, Babaji, gaat dag aan dag in een door hemzelf gedolven graf liggen, dat zich direct naast dat van zijn overleden echtgenote bevindt, omdat hij zo dicht mogelijk bij haar wil zijn. Dat doet hij inmiddels reeds tien jaar. Neen, er is geen spake van een eventueel interessant, maar verzonnen, gegeven; dat is nu juist niet het geval. De Nederlandse regisseuse Jiska Rickels ontdekte de man en maakte een documentare over hem: Babaji, an Indian love story, die op donderdag 21 januari in de documentaire-reeks van Holland Doc via de VPRO op Nederland 2 zal worden uitgezonden, tussen 22:50 en 23:45 uur [1], als tweede deel in een drieluik met de overkoepelende titel Odeaan de dood. Jiska Rickels schreef zelf het scenario; Horst Rickels tekende voor de muziek bij deze film. Deze rolprent is in mei 2009 voor het eerst in de bioscoop vertoond, en is er daarna in geslaagd internationaal aandacht te genereren. Zo werd Jiska Rickels onderscheiden met de Zwitserse filmprijs Regard Neuf. _________ [1] Zo staan de tijden vermeld het in de programmagegevens van de VPRO; andere info noemt een duur van 72 minuten voor Babaji. ____________ Afbeeldingen 1. Filmposter voor Babaji. 2. Regisseuse Jiska Rickels.
Claude Lanzmanns mammoet-documentaire Shoah in twee delen op Arte-tv
Inmiddels is het alweer een kwart eeuw geleden dat de negen-en-een-half uur durende film Shoah van Claude Lanzmann (*1925) is gereedgekomen, en sedertdien op tal van televisiekanalen, verspreid over vele landen niet alleen binnen Europa is uitgezonden. Het werd dan ook wel weer eens tijd dat de film voor een herhaling, op welke niet-commerciële televisiezender dan ook, ook en vooral omdat er sedert de laatste vertoning weer een generatie jongeren bij gekomen is die rijp is voor de inhoud van Shoah.
Zonder enig archiefmateriaal heeft Lanzmann drie honderd vijftig uur aan interviews verzameld met mensen van toen: slachtoffers, getuigen èn daders. Hij zocht ze zelf op en liet ze hun verhaal doen. Daar waar hij dat nodig achtte, bleef hij doorvragen totdat hij antwoorden kreeg.
Arte-televisie zendt die bijna tien uur film 570 minuten, om precies te zijn in twee afleveringen uit. De eerste daarvan is te zien op woensdag 20 januari, tussen 20:15 uur en 00:35 uur in de nacht op donderdag. De film is een Franse productie uit 1985, die in de orginele versie wordt vertoond, maar met Duitse ondertiteling. Deel 2 wordt op woensdag 27 januari uitgezonden.
BBC Radio 3-concert met werken van drie Franse fin de siècle-meesters
In het programma Performance on 3 van de Britse zender BBC Radio 3 worden op woensdag 20 januari drie werken van componisten gespeeld, die allen tot het culturele fin de sècle behoren. Het concert, dat tussen 20:00 uur en 22;15 uur zal worden uitgezonden, wordt geopend met het Requiem van Gabriel Fauré (1845-1924), gevolgd door de Derde Symfonie van Albert Roussel (1869-1937), een ten onrecht lange tijd nogal verwaarloosde componist, zeker als men in overweging neemt dat hij in Frankrijk gold als de symfonicus van de eerste helft van de twintigste eeuw bij uitstek. Tot slot van het concert zal een meesterstuk uit de koker van de componist van de wereldvermaarde Bolero worden gespeeld: het choreografische gedicht La Valse. Over die compositie heb ik op een uitgebreid artikel gepubliceerd op 29 oktober 2006, te vinden op de fin de siècle-website All art is quite ueseless van Rond1900.nl.
Duitsland en de alternatieve energie voor de toekomst: windkracht ' ZDF-docu
Het tweede publieke Duitse televisienet ZDF presenteert, komende woensdag, in de een aflevering van het populair-wetenschappelijke programma met documentaires, Abenteuer Wissen, tussen 22:15 uur en 22:45 uur met de titel Windkraft ohne Grenzen? een beeld van de toekomst der windenergie in Duitsland.
Het is nog niet zo lang geleden dat er vooraanstaande voor- en tegenstanders van het fenomeen alternatieve energieën met toen voorop de windkracht lijnrecht tegenover elkaar stonden, en in de discussie over en weer verdachtmakingen zijn gevallen. Als gevolg van de dreigende klimaatcatastrofe is die controverse gereduceerd tot nuances, maar de scherpe kantjes zijn er, in zo enorme omvang als indertijd, nu wel af.
__________
Afbeelding: Windturbines in de Eempolder bij Eemdijk. (Foto: Victor Bos.)
Hebzucht in beleggingszaken ontleed in Duitse speelfilm Gier in twee delen
Hebzucht in kaart gebracht
Het eerste Duitse publieke televisienet ARD/Das Erste toont op woensdag 20 januari en op donderdag 21 januari beide keren tussen 20:15 uur en 21:45 uur het eerste, respectievelijk tweede (en meteen laatste) deel van de Duitse televisiefilm Gier (Hebzucht) van Dieter Wedel, een oudgediende in de wereld der Duitse filmregisseurs (*1939), die een beachtenswaardige reeks films voor een middelgroot tot groot publiek heeft gecreëerd.
Het eerste deel van de film, Mit Glanz und Gloria, laat zien hoe iemand die het grote geld ziet gloren, in de verleiding komt om beleggers grote en kleine gouden bergen te beloven, maar daarbij allen simpelweg op te lichten. Dat is het actuele, maatschappelijk relevante thema van de film, die ongetwijfeld een beter inzicht zal verschaffen in de roerselen binnen de persoonlijkheid van degenen die internationaal aan de financiële touwtjes trekken en na enig succes simpelweg geloven onschendbaar te zijn en hun spel met het geld ongehinderd te kunnen voortzetten.
In het tweede deel, Das Duell, wordt duidelijk dat niet alle slachtoffers zich daar zonder meer bij neerleggen en pogingen zullen ondernemen de inmiddels als crimineel te boek staande figuur te ontmaskeren, in de hoop dat zulk blootstellen een ander proces in gang zal kunnen zetten. ____________ Afbeeldingen 1. Regisseur van Gier, Dieter Wedel. 2. Acteur Ulrich Tukur.
Cultuurspectrum
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.JPG)
De rolprenten uit 2009, gemaakt door Allison Bean en Ralf Blasius, zullen worden uitgezonden in HD-kwaliteit, op het beeldformaat 16:9.Alle vijf afleveringen worden de eerste vijf dagen van februari, eveneens van maandag (de eerste) tot en met vrijdag (de vijfde) herhaald, maar dan steeds in de middag vanaf 14:00 uur.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
