Muziekdrama Ariadne auf Naxos zaterdagavond op twee radiozenders gelijktijdig
Opera en commedia gelijktijdig
Op zaterdag 20 februari zal, vanaf ongeveer 19:00 uur in de vroege avond op Neerlands klassieke muziekzender Radio 4 en de Britse zender BBC Radio 3, de opera Ariadne auf Naxos, van Richard Strauss (1864-1949) worden uitgezonden. In beide gevallen gaat het om de versie zoals die wordt gepresenteerd door de Metropolitan Opera House New York. Koor en orkest van dat instituut zullen worden gedirigeerd door Kirill Petrenko. In de belangrijkste rollen zullen de sopraan Nina Stemme en Kathleen Kim eveneens sopraan en de tenor Lance Ryan te horen zijn.
Twee verschillende premières
Ariadne auf Naxos is een muziekdrama in één bedrijf met een voorspel, op tekst van Hugo von Hofmannsthal (1874-1929). De première daarvan werd in de Wiener Oper gegeven op 4 oktober 1916. [1] De toen befaamde dirigent Franz Schalk (1863-1931), met in de hoofdrol Maria Jeritza (1887-1982) die bij de burgerlijke stand als Mimi Jedlitzka stond geregistreerd, In 1924 werd deze opera in Londen opgevoerd, tien jaar later in de New Yorkse Juilliard School.
Het verhaal
In het huis van een zeer rijke man in Wenen zal de zeer ernstige Ariadne-handeling als spel binnen een spel door een klein operagezelschap worden opgevoerd. Op het laatste moment echter komt de hofmeier des huizes met de mededeling dat die voorstelling tegelijkertijd meet de opvoering van een ander stuk, door een eveneens geëngageerde commedia dell'arte-troep met plaatshebben. De componist van de opera gezongen door een mezzosopraan is verliefd geworden op Zerbinetta de leidster van de komedianten een rol voor sopraan en daarom geeft hij zijn verzet tegen dat samen optreden van de zo verschillende troepen op.Dan mengen de vier harlekijnen en Zerbineta zich in de handeling van de opera, die draait om de figuren Ariadne (sopraan) en Bacchus (tenor).
[1] Van Ariadne auf Naxos bestond reeds een versie die in 1912 te Stuttgart in premi~ere is gegaan met de componist als dirigent en Max Reinhardt als regisseur. Daarin speelde Maria Jeritza reeds de hoofdrol. Deze versie, maar dan zonder voorspel, was oorspronkelijk bedoeld als naspel bij Der Burger als Edelmann, eveneens van Richard Strauss. Die versie is later echter uit de roulatie verdwenen.
Tags:Richard Strauss, Hugo von Hofmannsthal, Max Reinhardt, Franz Schalk, Maria Jeritza, Metropolitan Opera House New York, Nina Stemme, Kathleen Kin, Lance Ryan, Kirill Petrenko, NL-Radio 4, BBC Radio 3
Verhaal Rat Krespel van E.Th.A. Hoffmann op NDR Kultur
Via de literatuurreeks Am Abend vorgelesen een programma dat de Duitse regionale radiozender NDR Kultur in principe elke week van maandag tot en met vrijdag in de uitzendingen 's avonds presenteert, hebben de luisteraars op donderdag 18 februari en op vrijdag 19 februari beide keren 's avonds vanaf 22:00 uur de mogelijkheid om de stem van acteur Wolf Dietrich Sprenger die inmiddels bijna een halve eeuw in de Duitse theater- en filmwereld aanwezig is te horen in de presentatie van de tekst Rat Krespel, ontstaan in , en geschreven door Ernst Theodor Amadeus Hoffmann (1776-1825).
Deze schrijver, criticus, essayist en componist, muziekcriticus, dirigent, tekenaar en karikaturist, droeg vanaf zijn geboorte de voornamen Ernst Theodor Wilhelm, maar liet deze laatste in 1805 vervangen door Amadeus, om daarmee zijn geweldige bewondering voor Mozart te onderstrepen.
Het verhaal Rat Krespel werd voor het eerst gepubliceerd in 1816 in het Frauentaschenbuch van Fouqué. Twee jaar daarna werd het opgenomen in het eerste deel van Hoffmanns verzameling Die Serapionsbrüder. Van de vele edities die inmiddels in bijna twee eeuwen zijn verschenen, komt het verhaal ook voor onder de titel Antoine, omdat de auteur in correspondentie naar het onderhavige verhaal heeft verwezen met die titel.
De eindeloosheid van Mahler-symfonieën in 2010 en 2011 via alle denkbare media
Laten we het hier nu eens voor de verandering hebben over Gustav Mahler, en met name over de veelheid aan uitvoeringen van diens werken welke langs de weg der ethergolven ons kunnen bereiken, en ons daarbij beperken tot de landen direct om ons heen en die welke via internationale zendgemachtigden kunnen bereiken.
Zoals inmiddels tot tal van muziekliefhebbers zal zijn doorgedrongen, zal zowel 2010 alsook 2011 als Mahler-Jaar de geschiedenis ingaan, en die 'opeenhoping' kan heel wat teweegbrengen. Opeenhoping lijkt een zwaar begrip, maar in vierentwintig maanden kan er ook in tijden van financieel-economische crisis, zowel door zendgemachtigden alsook door programmamakers vrijwel overal ter wereld voor heel wat aan Mahler-composities in tal van herhalingen een prominente, en wellicht zelfs dominante, plaats in al die verschillende kaders worden ingeruimd. Het hangt er maar van af welke herhalingen en hoe vaak in een eventueel zeer beperkte tijdspanne.
Het kan mijns inziens niet de bedoeling zijn dat we, gedurende die periode, op deze site al die herhalingen aankondigen. Want: kijken we naar de klassieke muziekzender Mezzo-tv, dan valt op dat deze binnen één week acht van de negen symfonieën op het programma had staan [1]; de ontbrekende wordt dit weekeinde vertoond. Direct daarna begint de cyclus opnieuw, en dan in de juiste volgorde.
Het lijkt ons daarom een juist besluit om alleen nog bij uitzondering in dergelijke kaders op uitvoeringen te wijzen. Het spreekt vanzelf dat nieuwe versies wel aan bod zullen kunnen komen, en dat geldt ook voor de liederen met orkest, de symfonie Das Lied von der Erde, en eventuele uitvoeringen van Mahlers kamermuziek.
Kortom: Seine Zeit ist definitiv gekommen.
__________
[1] De Derde was afgelopen week niet in de Mezzo-cyclus opgenomen, maar deze werd, zo blijkt nu, verwacht. Nu deze afgelopen zondag in het Concertgebouw te Amsterdam in het Middagconcert onder leiding van Mariss Jansons is uitgevoerd, kan deze in de Mezzo-cyclus van volgende week, worden ingelast hetgeen op zaterdag 20 februari vanaf 17:00 uur ook zal gebeuren , waarna de cyclus verder in de normale volgorde kan worden afgewerkt.
Wellicht dat Mezzo in deze bijzondere periode nog eens tot een andere samenstelling komt. Men heeft de beschikking over meer uitvoeringen dan die, welke nu worden uitgezonden.
De komende tijd is er één van die werken op de buis te zien onder Haitink (Eerste), één onder Jansons (Derde), één onder Abbado (Zesde) en de rest onder Christoph Eschenbach.
Mochten zich daar interessante verschuivingen voordoen, dan kunnen we daarvan eventueel wel gewag maken.
__________
Afbeelding: Gustav Mahler door Auguste Rodin. Bayerische Staatsgemäldesammlung, Neue Pinakothek, München.
(Overgenomen uit het tekstboekje bij de doos met cd's met daarop alle Mahler-symfonieën, gedirigeerd door Michael Gielen.)
Tags:Mahler, Eschenbach, Orchestre de Paris, Mezzo-tv, Haitink, Abbado, Jansons, Concertgebouworkest, Luzerne Festival Orchestra, Berliner Philharmoniker,
Twee Mahler-symfonieën op Mezzo-televisie: de Achtste en de Negende
De Achtste en de Negende
De ware Mahler-adepten en andersoortige geïnteresseerden in het oeuvre van de componist die het muzikale wezen van onder anderen Bach, Beethoven, Schubert, Schumann, Wagner, Bruckner en Brahms in zijn oeuvre heeft geïntegreerd, hebben de afgelopen week hun hart kunnen ophalen: zes van de eerste zeven symfonieën hebben ze op de beeldbuis voorgetoverd gekregen door de zender Mezzo, tweemaal de Derde op evenzovele verschillende radiozenders.
Op dinsdag 16 februari volgen op Mezzo tussen 20:30 uur en 23:40 uur de Achtste, die Sinfonie der Tausend, en direct daarop aansluitend de Negende een waarachtie 'Abschiedssinfonie', die echter niet die naam draagt. Over dat opus heb ik een uitgebreid artikel met achtergrond-informatie en nadere gegevens over de muzikale inhoud gepubliceerd op de website All art is quite useless van Rond1900.nl, over de cultuur van het fin de siècle, op 10 januari 2007.
Van beide genoemde werken wordt via Mezzo-televisie de interpretatie uitgezonden van Christoph Eschenbach met het Orchestre de Paris.
__________
Afbeelding: Gustav Mahler in 1909. (Foto genomen in de Foyer van de Wiener Hofoper.)
Thema-avond van Arte-tv: over de slachtoffers van wereldwijde financiële crisis
Bestaan tussen hoop en vrees
Arte-televisie presenteert op dinsdag 16 februari tussen 20:15 uur en 22:05 uur een thema-avond als centrale gebeurtenis tussen al het andere dat voor uitzending geschikt bleek. Het thema deze keer is Die Opfer der Krise.
Zoals gebruikelijk is het programma in drie onderdelen opgesplitst. Als eerste kan men, vanaf 20:15 uur, kijken naar de documentaire Angst vor dem Absturz, waarin wordt stilgestaan bij zeer grote groeperingen mensen die in Frankrijk en Duitsland slschtoffer zijn geworden van de financiële crisis, en dat zijn zeer uiteenlopende categorieën, variërend van arbeiders tot werklozen en daarnaast directeuren van bedrijven.
Krediethaaien en hun prooi
Om 21:15 uur volgt de tweede documentaire, die een groepering personen behandelt, welke wereldwijd reeds ruimschoots is besproken, maar die er kennelijk althans een niet onbelangrijk deel in slaagt de kwalijke praktijken te continueren. Kredithaie auf Beutejagd luidt de titel van de ongeveer dertig minuten durende film over woekeraars die hun geld en veelal gaat het daarbij om aanzienlijke bedragen binnenhalen door handig gebruik te maken van de ellende waarin een groot aantal mensen verkeert als gevolg van de vrijwel overal ter wereld om zich heen gegrepen hebbende crisissfeer. Debat
Het derde onderdeel van de thema-avond is het debat dat in aansluiting op de beide documentaires wordt gevoerd. Die Debatte duurt van 21:45 uur tot 22:05 uur. Zoals velen inmiddels weten, wordt een thema-avond van Arte-televisie niet herhaald.
Dichteres en schrijfster Helen MacDonald over het trainen van een havik
Vijf keer een klein kwartier zal er de komende week, steeds vroeg in de nacht van maandag 15 op dinsdag 16, tot en met de nacht van vrijdag 19 op zaterdag 20 februari door de BBC's cultuurzender Radio 3 worden uitgetrokken voor de dichteres en prozaschrijfster Helen MacDonald.
Dat geschiedt in het programma The essay dat elke nacht wordt uitgezonden tussen 00:0 uur en 00:15 uur, als het thema het trainen van een havik zal worden behandeld. De vijf afleveringen dragen elk voor zich echter ook nog een titel:
1. The egg and the chick
2. The bird in the spare room
3. On the glove
4. First flight
5. Kills.
__________
Foto: Een havik, zittend op een tak. Dit dier werd in Toronto gesignaleerd voor het Fields Institute.
Documentaire serie met vijf afleveringen op Arte: Vom Pionier zum Millionär
Vijf pioniers in één week voorgesteld
De namen die we in de vijfdelige documentairereeks van Arte-televisie tegenkomen, worden alle weliswaar in eerste instantie geassocieerd met de Verenigde Staten van Amerika, maar meer nog in het bijzonder met de functie als het Land van de Toekomst en het Land der Ongekende Mogelijkheden een associatie die veel mensen, verspreid over ons ondermaanse ook in deze tijd nog koesteren.
Van maandag 15 februari tot en met vrijdag 19 februari wordt er elke avond tussen 19:30 uur en 20:14 uur een aflevering uitgezonden over iemand die zelf of zijn directe voorouder uit de oude wereld afkomstig was, en hier: uit het Duitse taalgebied, en die een naam draagt, die bijna geen enkel menselijk wezen dat middenin het leven staat, niet kent. Hun roem heeft echter pas enige werkelijke omvang gekregen nadat de personen zich in het verre Amerika hadden gevestigd en zich daar hebben weten te manifesteren en de ladder van het succes hebben weten te beklimmen.
Hun doel hebben deze mannen inderdaad, het gaat in deze documentaires uitsluitend om 'heren der schepping' bereikt door hun vermogen tot hard werken, de doortastendheid die aan hen eigen is, en niet in de laatste plaats heeft hun doorzettingsvermogen ervoor gezorgd dat zij aan de top geland zijn en een kolossale naam hebben gevestigd over heel de aarde. Van Boïng tot Boeing
De eerste aflevering is getiteld William Edward Boeing Der Traum vom Fliegen en behandelt het wel en wee van de man die in Hohenlimburg was geboren, en als tweeëntwintigjarige naar Michigan in de VS is geëmigreerd en daar aanvankelijk in een zagerij werkzaam was, maar vervolgens met een eigen houtbedrijf de grondsteen heeft gelegd voor een wereldimperium. Zijn naam is en blijft onverbrekelijk verbonden met de naar hem genoemde vliegmachines; bijna altijd ook bij degenen die nog nimmer in zo'n kist of zelfs helemaal niet hebben gevlogen. Diens zoon die in 1881 te Detroit werd geboren bouwde vaders bedrijf uit en zo kwam het uiteindelijk tot de wereldvermaarde Boeing-vliegtuigen. In de film die in 2009 voor de Norddeutsche Rundfunk werd gedraaid door Achim Scheunert. Overige afleveringen en herhalingen
De overige afleveringen met het doen en laten van de vier overige grootheden zijn:
Henry E. Steinway Die Geburt einer Legende.
Hendry John Heinz Leidenschaft für Ketchup.
John Jacob Astor Der reichste Mann Amerikas.
Levi Strauss Ein Leben für die Jeans.
Al deze afleveringen zullen in de week van maandag 22 februari tot en met vrijdag 26 februari worden herhaald, maar dan 's middags vanaf 14:00 uur.
__________
Foto: William Edward Boeing, links, in 1929. Samen met hem Frederick B. Rentschler.
Een halve eeuw oude opnamen: Menuhin met Friscay, zus Hepzibah en Colin Davis, op Arte
Arte-tv heeft op zondag 14 februari vroeg in de avond, tussen 19:30 en 20:14 uur een muziekfilm op het programma staan; iets dat op die dag van de week en ongeveer dat tijdstip inmiddels een traditie is geworden. En zeker deze zondag, nu een groot deel van de televisiezenders, verspreid over de globe zich volkomen buiten elke porportiel bezighouden met het aan u voorstellen van, niet zelden door inname van doping bereikte, sportpreataties vanuit Canada, en de Duitse zenders veelvuldig laten zien hoe verregaand imbeciel, want van een zeer diep gezonken dwaasheid zonder humor, diverse massa's Duitsers zich in deze tijd van het jaar, keer op keer, overgeven.
In het geval van de Arte muziekbijdrage gaat het om een oudere opname rondom 1960 met een optreden van de violist Yehudi Menuhin (1916-1999)
Het gaat om een film uit 1962, die als bijdrage van Arte France op het net wordt gezet. Daarin zien we de violist in het Concert voor viool en orkest in g kleine terts opus 26, gecomponeerd in de jaren 1865-1868, van Max Bruch (1838-1920); Menuhin wordt begeleid door het Radio Symphonieorchester Berlin onder leiding van Ferenc Frscay (1914-1963). Direct in aansluiting daarop kunt u horen en zien wat Yehudi en zijn zuster Hepzibah Menuhin (19201-1981) hebben gemaakt van het onderdeel Moderato malincanio uit de Sonate van Georges Enescu (1881-1955), die één der grote leermeesters van Menuhin was.
Volgens de door Arte-tv verstrekte gegevens gaat het bij de uitvoering van dit laatste werkom een opname uit 1973. Hoe dit te rijmen valt met het opgegeven jaar van de documentaire, is niet helder. Het is dan ook waarschijnlijker dat de drie verschillende onderdelen van de film in kwestie is samengesteld uit drie verschillende stukke van evenzovele data.
Tenslotte vertolkt Menuhin het laatste deel van het Concert voor viool en orkest in D grote terts, opus 61, van Ludwig van Beethoven (1770-1827), geschreven in 1896. De begeleiding wordt gerealiseerd door het London Symphony Orchestra onder leiding van Colin Davis. Het is een registratie uit 1962.
Herhalingen
Deze film over een der meesterviolisten van de twintigste eeuw wordt de komende weken nog drie keer uitgezonden door Arte-televisie, en wel op
vrijdag 19 februari, 's ochtends om 06:00 uur
donderdag 25 februari, óp hetzelfde tijdstip
woensdag 3 maart, ook weer vanaf 06:00 uur.
__________
Foto: Violist Yehudi Menuhin in de Amerikaanse speelfilm Stage Door Canteen (1943).
Tags:Yehudi Menuhin, Hepzaibah Menuhin, Radio Symphonieorchester Berlin, Arte-tv, London Symphony Orchestra, Colin Davis, Ferenc Friscay, Max Bruch, Georges Enescu, Ludwig van Beethoven
Wagners Wesendonck Lieder ' documentaire en uitvoering in twee programma's via NPS Nederland 2
Opnamen uit 2007
De NPS zendt op zondag 14 februari, tussen 13:00 uur en 14:00 uur, via Nederland 2 een programma uit over de Wesendonck Lieder, gecomponeerd door Richard Wagner (1813-1883) in de jaren 1857/58. Laat in de avond van maandag 15 februari, tussen 23:30 uur en middernacht volgt, op dezelfde zender, eveneens een NPS-programma met een uitvoering van deze Lieder.
U krijgt een presentatie door het Rotterdams Philharmonisch Orkest onder leiding van Valery Gergiev, met medewerking van de sopraan Sylvana Dussmann. Daarbij gaat het om een opname die is gemaakt tijdens de ZaterdagMatinee van 3 maart 2007 in het Concertgebouw te Amsterdam.
Door hier te klikken, kunt u een uitgebreid artikel lezen over deze compositie. Die bijdrage is tot stand gekomen naar aanleiding van de uitvoering die u via de NPS thans kunt zien, en is geplaatst op 1 maart 2007. Het artikel staat op de website All art is quite useless van Rond1900.nl.
Herhalingen documentaire
De documentaire van zondagmiddag wordt de komende dagen nog diverse keren herhaald op het digitale kanaal Cultura 24, allereerst op woensdag 17 februari tussen 19:00 uur en 20:00 uur. Voorts op donderdag 18 februari, vanaf 15:00 uur, en vrijdag 19 februari, vanaf19:00 uur. Voor eventuele verdere herhalingen via diezelfde zender in deze periode, dagelijks tussen 00:00 uur en 13:00 uur, kunt u terecht op de website van Cultura 24. __________
Franco Zeffirelli's klassieker Romeo and Juliet uit 1968zondagmiddag op België EEN
De Brits-Italiaanse coproductie uit 1968 die regisseur Franco Zeffirelli (gbeb. 1923) heeft gerealiseerd van de klassieke romantische tragedie Romeo and Juliet van William Shakespeare (1564-1616) staat bij tal van critici en tevens bij grote aantallen liefhebbers van verfilmde literatuur in dit genre vooral als die van Shakespeare afkomstig is, en meer speciaal van dit stuk theater nog altijd op nummer1, en dat is zowel te danken aan de regisseur, die zijn concept heeft weten door te zetten en daarnaast aan het naturel van de protagonisten Leonard Whiting (geb. 1950) als Romeo, en Olivia Hussey (geb. 1951) als Julia. Daarnaast vervullen Michael York (geb.1942) en John McEnery (geb. 1943) rollen in deze prent.
Zeffirelli heeft de nodige moeite gedaan om de juiste personen voor de figuren Romeo en Julia te vinden. Zoeken op bijna het gehele ondermaanse heeft ertoe geleid dat hij is uitgekomen bij de zestienjarige Argentijnse Olivia Hussey en de één jaar oudere Leonard Whiting in Engeland. Daardoor kon de eerste verfilming worden gerealiseerd met spelers van een leeftijd die in overeenstemming is met die van de figuren in Shakespeare's romantische, maar uiteindelijk heel tragische, toneelstuk. Het resultaat is te zien in filmbeelden van de hoogst denkbare kwaliteit.
__________
Foto: Regisseur Franco Zeffrelli. (Hier als Lid van de Italiaanse Senaat.)
De prijs die men moet betalen voor iets dat gratis is
In de derde aflevering van een vierdelige serie met de titel The virtual revolution, die door BBC Two Television wordt gepresenteerd, volgt op zaterdag 13 februari om 22:15 uur, onder de titel The cost of free het aspect van adverteren op internet en de gevolgen daarvan voor de privacy van degenen die daaraan meedoen.
De serie is bedoeld om inzicht te verschaffen met betrekking tot de invloed die de digitale revolutie heeft op ons leven, sedert deze twee decennia geleden van start is gegaan. Daartoe heeft Aleks(andra) Krotoski, journaliste en deskundige op het gebied van vormen van interactie al dan niet tussen aanhalingstekens , in deze aflevering een ontmoeting met invloedrijke personen die een vooraanstaande actieve rol spelen in de wereld van het huidige internet.
In deze documentaire kan de kijker de confrontatie aangaan zij het vooralsnog passief met Jeff Bezos van de firma Amazon, met Chad Hurley van YouTube, en met Google's Eric Schmidt.
Mahlers Derde Symfonie zondagmiddag in Amsterdam ' uitzending op NL Radio 4
Dat het de komende ruim tweeënwintig maanden nog steeds weer Gustav Mahler-Jaar zal zijn in 2010 vanwege de herdenking van diens geboorte in 1860, in 2011 naar aanleiding van het feit dat diens overlijden in 1911 plaatsgreep , zullen we op tal van plaatsen in Europa door middel van concerten, lezingen en alles wat verder te verzinnen valt in een dergelijk kader, wel beleven.
Op de klassieke muziekzender Mezzo-televisie wordt in de thans lopende week al voor de derde keer op één avond enige uren muziek van Gustav Mahler gespeeld: steeds twee symfonieën achtereen. Hedenavond zijn dat de Zesde: Tragische, en de Zevende: Das Lied der Nacht. In die beide symfonieën komt een batterij koebellen voor, die u afgebeeld kunt vinden in het spotprentje dat is opgenomen in het artikel waarnaar in verband met de Zesde Symfonie door een link hierboven is verwezen. Wie een beetje kan rekenen en dat zijn er, als gevolg van falend onderwijs en bij degenen die zulks zouden moeten leren een welhaast totale desinteresse voor de ouderwetse vakken Lezen, Schrijven, Rekenen en (Nederlandse) Taal , begrijpt dat er een hiaat is ontstaan, want driemaal twee komt nog steeds niet uit op zeven.
De Derde Symfonie ontbrak in die reeks, maar dat werd op een andere zender goedgemaakt, echter zonder beelden, aangezien het 'slechts' om radio gaat.
Alsof het afgesproken werk is, wordt dat hiaat nog een keer opgevuld, aanstaande zondagmiddag op Neerlands zender Radio 4 in het Middagconcert van de Avro, dat vanaf 14:02 uur zal worden uitgezonden.
Het Concertgebouworkest onder leiding van Mariss Jansons presenteert die middag een eigen visie op Mahlers Derde Symfonie in d kleine terts, gecomponeerd in de jaren 1893-1896. De instrumentalisten worden bijgestaan door een groot aantal menselijke stemmen, van het Groot Omroepkoor en van het Jongenskoor Rijmond, dat wordt aangevuld met jongens van het Sacramentskoor Breda. De mezzosopraan Bernarda Fink neemt de solopartij voor haar rekening in de tekst O Mensch, gib acht! uit Also sprach Zarathustra (1883-85) van Friedrich Nietzsche (1844-1900). __________
Zesde en Zevende Symfonie van Gustav Mahler direct achter elkaar op Mezzo-tv
De Zesde Tragische
Iets meer dan drie uur achtereen kan de liefhebber van de symfonische muziek van Gustav Mahler luisteren als vrijdag 11 februari het echte avondprogramma van Mezzo-televisie begint en de derde fase van de Mahler-cyclus deze week een aanvang neemt.
Om 20:30 uur begint de uitzending van de Zesde Symfonie in a kleine terts, bijgenaamd Tragische, gecomponeerd in de jaren 1903-1906, door het Luzern Festival Orchester onder leiding van Claudio Abbado. Voor nadere en toelichtende details over dat opus kunt u terecht op deze website waar u een lang artikel vindt op 26 september 2008. De Zevende Das Lied der Nacht
Als de Zesde Symfonie is voltooid in de uitvoering die enkele jaren geleden tijdens het Festival in het Zwitserse Luzern is opgenomen, volgt op Mezzo-televisie om 22:05 uur Mahlers Zevende in e kleine terts, Das Lied der Nacht, gecomponeerd in de jaren 1904-1906. Die symfonie zal worden voorgesteld door het Orchestre de Paris evenals eerder deze week de Vierde en de Vijfde onder leiding van Christoph Eschenbach.
Gerestaureerrde versie van Metropolis rechtstreeks vanaf de Berlinale via Arte-tv
In de nacht van donderdag de elfde op vrijdag 12 februari tussen 00:15 uur en 01:15 uur zal het tweede Duitse publieke televisienet een rechtstreeks verslag uitzenden van de opening van de Berlinale 2010, één der meest befaamde internationale filmgala's van, in ieder geval, Europa. Een optreden van Max Raabe en het Palast Orchester mag i het kader van die gebeurtenis als snoepje van de week gelden.
In het bijzonder interessant voor deze website is de uitzending, vrijdagavond, te beginnen om 20:40 uur rechtstreeks vanaf de Berlinale in Berlijn de gerestaureerde versie van de wereldvermaarde Duitse zwijgende film Metropolis uit 1927 van Fritz Lang (1890-1976). Daarin trekken aan uw oog voorbij de sterren van anno toen: Brigitte Helm (1908-1996), Alfred Abel (1879-1938) en Rudolf Klein-Rogge (1888-1955).
De uitzending van de rolprent zelve maakt onderdeel uit van Arte'sThemenabend: Metropolis, met daarin om 20:15 uur de introductie voor de presentatie van de live-vertoning en de uitzending daarvan via de televisie. Na de film zelf, om 23:10 uur volgt nog een documentaire over het zoeken naar, en na het terugvinden in 2008 de restauratie van Metropolis.
Portret van de Zuid-Afrikaanse dichteres Ingrid Jonker op Geschiedenis 24
Korreltje, niks is my dood
Op donderdag 11 februari wordt een portret getoond van de Zuid-Afrikaanse dichteres Ingrid Jonker op het Nederlandse digitale net Geschiedenis 24, in de reeks Het uur van de wolf. Ingrid Jonker (1933-1965) leefde tijdens het regiem van de Apartheid in Zuid-Afrika. Tijdens haar dramatisch verlopen bestaan dat zich heeft voltrokken tijdens de meest deprimerende periode van dat abjecte systeem heeft één en ander ertoe geleid dat de dichteres door verdrinking een eind aan haar leven heeft gemaakt. Dit filmportret is gerealiseerd op een scenario van Henk van Woerden, de rolprent werd geregisseerd door Saskia van Schaik. Ik denk dat we er wel van mogen uitgaan dat er gedeelten in zullen voorkomen van de speelfilm die in 2008 is gemaakt met Carice van Houten in de rol van Ingrid Jonker.
Een herhaling van dit portret van een bijzonder mens en letterkundige figuur in het Zuid-Afrika van die zo zwarte, want al te blanke periode in de geschiedenis van dat land, zal worden uitgezonden op vrijdag 12 februari, tussen 17:02 uur en 17:56 uur, op dezelfde zender.
Op donderdag 11 februari zal op de Belgische klassieke muziekzender Klara (voor klassiek radio) in het programma In de loge tussen 20:00 uur en 22: 00 uur een uitvoering worden gerealiseerd van de Derde Symfonie van Gustav Mahler 1860-1911), gecomponeerd in de jaren 1893-1896.
Dat lijkt een fraaie opvulling van het hiaat dat Mezzo-televisie heeft gecreëerd door verleden week Mahlers Eerste en Tweede in de programmering op te nemen, voor woensdag 10 februari de Vierde en de Vijfde, en later deze week de Zesde en de Zevende. De Derde is daarbij tot dusver uitgebleven, maar zal ongetwijfeld binnen niet al te langte tijd in een Mezzo-editie op de buis verschijnen.
In de uitzending op Klara zal het Nationaal Orkest van België voert die Derde van Mahler onder leiding van Hugh Wolff, bijgestaan door de alt Nathalie Stutzmann [1], het kinderkoor van de Vlaamse Opera en het Vrouwenkoor van de Brusselse Muntschouwburg.
__________
[1] Zij zingt de partij in de aria O Mensch, gib acht, uit Also sprach Zarathustra, door Friedrich Nietzsche.
__________
Afbeelding: Dirigent Hugh Woiff. (Foto Alexander Englert, overgenomen van Hugh Wolffs website.)
Arte-thema-avond Journalistiek op dwaalwegen? op dinsdag 9 februari
Overheerst de sensatiezucht steeds meer?
Op dinsdag 9 februari, tussen 20:14 uur en 22:10 uur, presenteert Arte-televisie weer een thema-avond. Deze keer wordt het thema in de vragende vorm gesteld: Journalismus auf Abwegen? Centraal daarbij staat de stelling dat de serieuze journalistiek steeds verder onder druk komt te staan door de hang, of zelfs de drang en dwang, tot sensatie. In drie onderdelen wordt tijdens deze thema-avond destelling nader uitgewerkt en op onderscheidene manieren belicht. Naar verwachting van deze zijde zal de stelling vooral worden onderschreven. Verloren in een oerwoud van nieuws
In dit onderdeel van de avond wordt de omvangrijke stroom aan gegevens behandeld die via de nieuwste vorm van informatievoorziening het internet voor veel grtere groepen mensen beschikbaar komt, en de invloeden daarvan op en de gevolgen daarvan voor de, inmiddels ouderwetse, media, die tot voor kort de toon hebben aangegeven, zoals kranten, opiniebladen, alsmede radio en televisie, en wat dies meer zij. Dit onderdeel duurt veertig minuten en zal worden uitgezonden tussen 20:15 uur en 20:55 uur.
Frankrijks opinieleiders pakken uit
In aansluiting daarop volgt, vanaf 20:55 uur, het onderdeel Frankreichs Meinungsmacher packen aus. Daarin kunt u meebeleven hoe Franse journalisten reageren op de neergang an de serieuze journalistiek. Gezien het feit dat deze journalisten als Meinungsmacher worden beschouwd, zal het wel om vooraanstaande mensen uit het vaak gaan.
Debat ter afsluiting
Zoals dat op tema-avonden van Arte-televisie gebruikelijk is, wordt het programma afgerond met een debat dat tussen 21:35 en 22:10 zal worden uitgezonden. Thema-avonden van Arte-televisie worden gewoonlijk niet herhaald.
In oude vaerzen diende zich Louis Couperus aan; thans opnieuw voor een spotprijs
Een meevaller tussendoor 80, stond en staat op het schutblad van Een Lent van Vaerzen, dat ik jongstleden zaterdag kocht in een semi-antiquariaat annex veilinghuis. In de etalage lag een stapel bundels gedichten met de mededeling dat er een grote voorraad was aangekomen. Hoe relatief zo'n begrip ook is, voor een winkel van dat formaat vormen tien meter gedichten inderdaad een grote voorraad. Tussen al die dunne, kleine en grote, middelgrote en omvangrijke anthologieën waartussen een enkel genummerd exemplaar, hier en daar een eerste druk of een exemplaar met opdracht stond eveneens, vrij onopvallend, het hierbij afgebeelde deel uit 1893: een tweede druk, uitgekomen bij L.J. Veen te Amsterdam, van de in 1884 voor het eerst, bij J.L. Beijers te Utrecht, verschenen debuutbundel van Louis Couperus (1863-1923).
Tweede druk, 1893Die eerste druk is vanzelfsprekend interessant, niet in de laatste plaats doordat het boek op dit moment bij twee antiquariaten in Nederland te koop is: bij beide zaken voor dezelfde prijs: 750,. Die tweede druk hoeft, het ligt voor de hand, niet zo veel op te brengen, maar na enig zoeken vond ik ook daarvan twee exemplaren bij twee verschillende boekhandelaren. Voor het ene exemplaar moet 85, worden neergeteld, het andere mag men het zijne noemen voor 110,. Laatstgenoemd exemplaar bleek volgens de informatie te zijn voorzien van een naam en een nummer op het schutblad. In beide gevallen gaat om de boven beschreven editie uit 1884. Een ster met wolken siert het voorplat, de titel is in relatief grote gouden lettters aangebracht en onderaan is de handtekening van de auteur, ook al in goud, te vinden. Het exemplaar dat ik heb meegenomen, tegen betaling van een geringer bedrag dan voorin het boek is vermeld, is weinig gelezen: als je het opent en niet tegenhoudt, valt het direct weer dicht. Hier en daar zijn wel enige watervlekjes bespeurbaar, hetgeen zal wijzen op een ietwat vochtige omgeving. Het blauwe, fijndradige linnen van de band zo fijndradig en glad dat je geneigd bent het als zijde te kwalificeren bevindt zich in onberispelijke staat. Tijdens het afrekenen van enige voor mij interessante bundels en bloemlezingen, pikte de handelaar niet een man die oorspronkelijk uit het boekenvak komt, maar wel al geruime tijd in deze handel opereert direct dit boek uit de stapels, en sprak: "Dit is een prachtig bandje. En kijk eens wat er voorin staat: tachtig euro! En dat krijg jij van mij mee voor twee euro."
Afbeeldingen 1. Voorplat, zoals in de tekst omschreven, van de tweede druk van Een Lent van Vaerzen, 1893. 2. Pagina (41) uit de bundel in kwestie, met Een portret uit de Afdeling Een viertal sonnetten.
Drie verhalen van August Strindberg op Duitse radiozender voorgelezen
Uitzonderlijke belevenissen In de periode van maandag 8 tot en met vrijdag 12 februari wordt op vier van de vijf avonden een aflevering uitgezonden van de serie Am Abend vorgelesen van de Duitse, regionale radiozender NDR Kultur. Gedurende die vier avonden wordt de voor dat programma beschikbare tijd steeds tussen 22:00 uur en 22:35 uur besteed aan verhalen van de Zweedse schrijver August Strindberg (1849-1912). Gedurende die vier avonden worden in totaal drie verhalen van deze man, naar wie de belangrijkste Zweedse lteraire onderscheiding is genoemd de Augustprijs , worden voorgesteld door drie verschillende stemmen. Al die teksten worden vorgesteld in een Duitse vertaling.
Op maandag 8 februari is de beurt aan (wijlen) de toneel-, film-, en televisiepersoonlijkheid Hannes Messemer (1924-1991). Hij zal de toehoorders in kennis brengen met Strindbergs verhaal Die seltsamen Erlebnisse des Lotsen. Liefde en brood
Benno Sterzenbach (1916-1985), wijlen filmacteur en regisseur, is dinsdag 9 februari aan de beurt om de luisteraar te vergasten op het Strindberg-verhaal Liebe und Brot.
Julian Apostata
De korte reeks van die vier voorlees-avonden wordt besloten met het verhaal Julian Apostata, dat over twee avonden wordt verdeeld: woensdag 10 en vrijdag 12 februari. Dat verhaal neemt ongeveer een uur in beslag en wordt gelezen door Hans Paetsch (1909-2002). Ook hij was acteur in het Duitstalige speelgebied. Zijn voordracht, net als die van de beide anderen, is uit de archieven opgediept.
__________
Afbeelding: August Strindberg, geschilderd in 1905 door Richard Bergh (1858-1919), zijn landsman en collega schrijver, die tevens schilder was .
Churchill als jongeman in India ' Biopic uit 1972 Young Winston
In zijn jonge jaren was Winston Churchill (1874-1965) onderofficier in India. De latere prime minster van Groot-Brittannië was overigens niet alleen toen nogal ambitieus, en hij had de wens carrière te kunnen maken, hoog in het vaandel staan. Voor zichzelf zag hij in de bewuste periode een toekomst als oorlogscorrespondent.
Over die tijd heeft de acteur/regisseur Richard Attenborough (*1923) in 1972 de biografische speelfilm Young Winston gerealiseerd, een Brits-Amerikaanse coproductie. In belangrijke rollen ziet u, als u kijkt, Simon Ward (geboren 1941) als Winston Churchill, Robert Shaw (1927-1978) in de rol van Randolph Churchill, en Anthony Hopkins (*1937) als David Lloyd George. De film is gebaseerd op Churchills My Early Life: A Roving Commission.
De meer dan gebruikelijk lange speelfilm zal op zaterdag 6 februari, 's middags tussen 15:15 uur en 17:30 uur, worden uitgezonden via de Britse televisiezender BBC 2.
__________
Afbeelding: Voorzijde van de Videocassette met de film in kwestie.