De historische figuren Lola Montez en Ludwig I van Beieren
De speelfilm Lola Montès die heden in herhaling zal worden uitgezonden, wordt geacht een beeld te geven van de situatie de ontstond toen de 'omgeving' van Ludwig I van Beieren niet meer kon tolereren dat deze monarch een verhouding onderhield met Lola Montès. Die film heeft de reputatie verworven van hoge kwaliteit en alles wat daarbij hoort.
Wij willen u alleen een indruk geven van de twee wezens die in dat echte drama de hoofdrol hebben gespeeld. Hieronder ziet u ze afgebeeld:
Ludwig I von Bayern, lithografie van Johann Georg Bodmer (1786-1864).
Verspreid over 15 avonden wordt op NDR Kultur uit Stopfkuchen van Wilhelm Raabe voorgelezen
Op deze cultuur-website hebben we reeds diverse keren gewezen op het bestaan van het literatuur-programma Am Abend vorgelesen, van de Duitse regionale radiozender NDR Kultur, dat op elke werkdag tussen 2200 uur en 22:35 uur wordt uitgezonden. Het aantal uitzendingen dat aan één thema of één boek, verhaal of novelle wordt gewijd, loopt nogal uiteen: variërend van één tot en met meer dan tien (Lev Tolstojs Krieg und Frieden 'liep' zelfs enkele maanden achtereen).
De Duitse auteur Wilhelm Raabe, in het jaar na zijn overlijden door Wilhelm Immenkamp (1870-1931) uitgebeeld.
De eerstkomende uitzendingen, die beginnen op maandag 15 november, beslaan samen drie achtereenvolgende weken, steeds van maandag tot en met vrijdag: in totaal vijftien. Daarin leest Hugo R. Bartels in totaal ruim acht uur voor uit de roman Stopfkuchen van Wilhelm Raabe (1831-1910).
De auteur heeft aan dat boek gewerkt van 4 december 1888 tot en met 4 mei 1890. Nog in datzelfde jaar is de geschiedenis verschenen in de Deutsche Romanzeitung, en in 1891 is Stopfkuchen voor het eerst in boekvorm gepubliceerd.
__________
[1] Stopfkuchen moet beslist kantkoek zijn. Tal van Duitse woordenboeken, waaronder de uitgebreide versie van de Duden wijden geen artikel aan het woord. Na veel zoeken hielp het Grimm-Wörterbuch. Daarin staat het volgende lemma:
stopfkuchen: reststück von kuchenteig, in welches die übriggeliebenen rosinen, butter- und zuckermengen hinein gestopft werden; als eigenname und zugleich titel einer geschichte (1888-1890) bei W. RAABE. (Deutsches Wörterbuch von Jacob und Wilhelm Grimm; Band 19 (Stob-Strollen), der dtv-Ausgabe, Oktober 1984.
Wetenschappelijke documentaire over het Baikalmeer in Zuid-Siberië via ZDF
Satellietfoto van het Baikalmeer.
Het tweede Duitse publieke televisienet zendt op woensdag 10 november weer een aflevering uit van het programma Abenteuer Wissen waarin vrijwel elke woensdagavond wetenschappelijke documentaires worden gepresenteerd. De titel van de aflevering van genoemde dag luidt: Der Baikal Geheimnisse des tiefsten Sees der Erde. De resultaten van een verkenning in het Baikalmeer in het Zuiden van Siberië worden daarin openbaar gemaakt en in ongetwijfeld fascinerende beelden met commentaar via de beeldbuis in de huiskamer beschikbaar gemaakt. Genoemd meer maakt intussen deel uit van het Werelderfgoed Natuur. De film wordt, zoals gebruikelijk in deze reeks, vertoond tussen 22:15 uur en en 22:45 uur. Een herhaling zal worden uitgezonden in het nachtprogramma van woensdag 10 op donderdag 11 november.
In den beginne, de nieuwste aflevering van de serie Magie van de wetenschap; zondag op Nederland 2-tv
Ellen ten Wolde
De Humanistische Omroep presenteert op Nederland 2 een serie portretten onder de titel Magie van de wetenschap, waarin zeven, zich nadrukkelijk geprofileerd hebbende, wetenschappers worden voorgesteld. De aflevering die in de vroege avonduren van zondag 7 november wordt uitgezonden, is het thema In den beginne.
Daarin wordt gereageerd op het scheppingsverhaal zoals dat in de traditionele visie wordt gehandhaafd, tot op de huidige dag. Die opvattingen zijn echter onjuist, althans naar overtuiging van Hoogleraar Exegese (van onder meer het Oude Testament), Ellen ten Wolde (geboren 1954 te Groningen), die sedert 1 januari 2009 als is verbonden aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Na jarenlang onderzoek heeft zij de conclusie getrokken dat God eerst Hemel en Aarde heeft gescheiden en vervolgens zijn scheppingswerk is begonnen. Dat betekent dat de openingszin van de Bijbel niet klopt. Met die opvatting heeft de professor zeer veel beroering gewekt en dat zelfs wereldwijd , niet alleen binnen theologische kringen. Regisseur John Apel schetst in deze documentaire welke op genoemde dag tussen 18:35 uur en 19:20 uur op de rol staat van opgemelde Nederlandse televisiezender een portret van de vrouw die met haar inzichten op tal van plaatsen ter wereld voorpaginanieuws is geworden.
De merkwaardige periode van vrede tijdens het interbellum ' documentaire op TV5 Monde
Dat er in de twee decennia voorafgaande aan het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in Europa meer dan gebruikelijk, uitzonderlijke, abnormale en verbijsterende dingen zijn gebeurd, hangt voornamelijk samen met de Unordnung die na het einde van de Grote Oorlog bleef heersen, al heeft menigeen daarvoor de ogen gesloten, enerzijds uit opluchting over de in 1918 gesloten wapenstilstand, die als vrede werd verkocht, aan de andere kant als gevolg van het verdringingsmechanisme dat ons mensen wordt geacht te beschermen. In veel gevallen is dat ten onrechte, en zeker met betrekking tot de genoemde periode van 1919 tot 1939.
In de documentaire 1919-1939: La drôle de paix worden de gebeurtenissen in Europa tijdens de woelige periode tussen de beide wereldoorlogen nader belicht. Het programma duurt ruim anderhalf uur en is te zien tussen 21:00 uur en 22:35 uur, via de Franstalige televisiezender TV5 Monde.
Documentaire over Zwitsers kunstenaar Max Bill op Nederland 2-tv in Close up
Het Avro-programma Close up, dat via Nederland 2 wordt uitgezonden, besteedt in de aflvering van dinsdag 2 november tussen 23:00 uur en 23:55 uur aandacht aan een volstrekt unieke figuur uit de wereld der beeldende kunsten en architectuur: de Zwtser Max Bill (1908-1994), die als belangrijkste kunstenaar van de twintgste eeuw in Zwitserland geldt. Daarnaast is gebleken dat hij de meest bekende sttudent is van de, over de gehele wereld vermaarde, Duitse kunstacademie Bauhaus.
Max Bill: Drei Bildsäulen. Ulm 1977.
In de documentaire Max Bill het oog van de meester, van Erich Smid, wordt duidelijk hoe zeer de maatschappelijke betrokkenheid van de man in kwestie terug te vinden is in alle aspecten van zijn oeuvre, zowel als schilder en beeldhouwer, en tevens als architect.
Tags:Het Avro-programma Close up, dat via Nederland 2 wordt uitgezonden, besteedt in de aflvering van dinsdag 2 november — tussen 23:00 uur en 23:55 uur — aandacht aan een volstrekt unieke figuur uit de wereld der beeldende kunsten en architectuur: de Zwts
Vijfmaal een kwartier over Anton Tsjechov in The essay op BBC Radio 3
Vijf avonden, respectievelijk nachten, achtereen, van de nacht van maandag 1 op dinsdag 2 november steeds tussen 00:00 uur en 00:15 uur tot en met de nacht van vrijdag 5 op zaterdag 6 november wordt opnieuw een vijftal afleveringen van het BBC radio 3-programm The essay uitgezonden. Alle vijf dragen ze weliswaar dezelfde titel Chekhov essays en hebben ze als thea de invloed die de Russische grootmeester der letteren en de planken die de wereld verbeelden, heeft uitgeoefend en nog altijd heeft op theateracteurs en toneelschrijvers.
Beethovens Negende Symfonie ontrafeld in ZDF-documentaire
De Negende ontrafeld
Het tweede publieke Duitse televisienet ZDF presenteert op vrijdag 29 oktober vanaf 23:30 uur tot in de nacht van zaterdag 30 oktober om 00:15 uur een documentaire over de meest populaire symfonie van Ludwig van Beethoven (1770-1827): de Negende in d-klein, opus 125 uit 1823. Na de eerste uitvoering waren de ovaties niet van de lucht, maar Beethoven zelf hoorde daar niets van: hij was al doof. De sopraan moest hem op het enthousiasme van de zaal wijzen. Dit werk is tegelijkertijd het meest misbruikte opus uit het gehele oeuvre van deze bovenmeester der Wiener Klassik.
De maestro in meer dan één opzicht leidt de Negende Symfonie
hoogst persoonlijk in 1823; hij was toen reeds stokdoof.
Alle Menschen werden Brüder. . . . .
De veelal op (affectieve) preoccuatie gebaseerde opvattingen met betrekking tot de tekst in het laatste deel van deze symfonie de ode An die Freude[1] van Friedrich (von) Schiller (1759-1805) heeft er mede voor gezorgd dat het stuk als een vredeslied wordt beschouwd, en, als direct gevolg daarvan, die gehele symfonie wordt 'ervaren' als een symbool van verbroedering.De woorden Alle Menschen werden Brüder een gedeelte van één regel worden inderdaad vaker misbruikt dan gebruikt voor het doel waarop deze op muziek zijn gezet. Het gebeurt maar al te vaak dat deze uit hun verband zijn, en nog steeds worden, gerukt en een eigen leven zijn gaan leiden, dat wil zeggen: maar lukraak worden ingezet.
Onverbrekelijk verbonden
Want onverbrekelijk verbonden aan die vier woorden zijn nog vijf andere: wo dein sanfter Flügel weilt. Daaruit blijkt dat de vrijblijvendheid van Alle Mensche werden Brüder een schijnbare is en duidelijk en fictie.
Lijkt dat op muggenziften? Goed, wat dacht u hiervan: Het is 08:33 uur op woensdag 27 oktober 2010 als ik dit op papier zet.
Denkt u nu werkelijk dat het begin van die zin Het is 08:33 uur nu altijd en overal ad libitum kan worden gedebiteerd? Mocht u dat werkelijk denken, dan doet u er absoluut beter aan zo snel mogelijk een bezoek te brengen aan uw grootje en aldaar om een koude aardappel te vragen.
Friedrich (von) Schiller (1759-1805) in 1792.
Nieuwe opname
De documentaire in kwestie is gemaakt naar aanleiding van een nieuwe opname van Beethovens Negende Symfonie door de Wiener Philharmoniker onder leiding van Christian Thielemann. Aan de hand daarvan wordt getracht inhoud en betekenis van het wereldvermaarde opus voor de mensen van vandaag de dag te achterhalen. Het lag in de bedoeling van de makers om dat zodanig te doen dat ook niet-ingewijden dat kunnen begrijpen. Joachim Kaiser (geboren 1928) jarenlang als muziekcriticus was verbonden aan de Süddeutsche Zeitung (München) en daarnaast hoogleraar muziekgeschiedenis, legt één en ander voor de luisteraar en kijker uit aan de hand van uitvoeringen van deze Negende onder leiding van Wilhelm Furtwängler (1886-1954), Herbert von Karajan (1908-1989), Leonard Bernstein (1918-1990) en Kurt Masur (geboren 1927).
Helaas neemt hij in zijn bespiegelingen niet de beste opname aller tijden van (overigens niet alleen de Negende) Beethoven-symfonieën op: die onder leiding van René Leibowitz (1913-1972).
__________
[1] Het gedicht van Friedrich Schiller heet An die, en is een ode. Dat laatste woord wordt veelvuldig maar volstrekt ten onrechte opgenomen in de titel.
Tags:Ludwig van Beethoven, Symfonie nr. 9, ZDF, documentaire, Christian Thielemann, Wilhelm Furtwängler, Herbert von Karajan, Leonard Bernstein, Kurt Masur, Joachim Kaiser, doofheid
Liefdeswinter van Gülsah Dogan biedt een toonbeeld van de ideale liefde; via Ikon-tv op Nederland 2
Emine Dogan lijdt aan de ziekte aan de ziekte van Alzheimer, en daarom verblijft ze in een verzorgingstehuis. Haar echtgenoot Cemal gaat elke dag bij aar op bezoekregisseurs om samen met haar herinneringen op te halen aan hun gezamenlijke verleden. Hun, oorspronkelijk gearrangeerde, huwelijk had zich in de loop der jaren reeds ontwikkeld tot een vorm van samenleving die werd gekenmerkt door uitingen van intense liefde. Thans kunnen die beiden absoluut niet meer zonder elkaar.
Regisseuse Gülsah Dogan aan het werk voor het Ikon-televisieprogramma Z@appelin.
De nicht van die beide echtelieden documentairemaakster Gülsah Dogan onderzoekt de liefde van die twee mensen door middel van het schetsen van een portret van die ideale verbintenis. Liefdeswinter luidt de titel van de documentaire die in de reeks Holland Doc zal worden uitgezonden door Ikon-tv via Nederland 2, op donderdag 28 oktober, tussen 22:55 uur en middernacht. Ongetwijfeld zullen er herhalingen worden uitgezonden op het digitale vierentwintig uurs kanaal met dezelfde naam als de reeks: Holland Doc.
De Grote Bijbelquiz 2010 van Neerlands Evangelische Omroep donderdagavond via Nederland 2-tv
Onderdeel van onze cultuur
Of we het nu willen of niet, aangenaam vinden of niet, in de god der christenen (willen) geloven of niet, de Bijbel maakt deel uit van onze cultuur: voor gelovigen vanwege de vermeende goddelijke inhoud, voor mensen die meer waarde hechten aan literatuur dan aan dogma's is het de eerste anthologie van de westerse wereld, en daarmee, vooralsnog niet meer weg te denken uit onze beschaving. Soms geven lieden, die beweren zich te baseren op de enige echte inhoud van dat boek, echter blijk van een totaal gebrek aan kennis van de inhoud van het ene of andere deel van die verzameling boeken. Leden van (een) sekte(n) die omgaan bij de huizen, en daarbij ijdele dingen doende, en zeer veel sprekende hetgeen niet betaamt, doen je veelvuldig opnieuw versteld staan over het gebrek aan kennis omtrent inhoud en betekenis van het geschrevene voor dat op tal van fronten interessante boekwerk hetwelk in ongeveer vijftienhonderd talen is overgezet.
Ware de waterstof-peroxide overgoten hoofdman van de onvrijheid in ons politieke bestel een islamiet (geweest), hij zou wellicht bezwaren hebben geuit jegens één en ander dat in (delen van) de Boeken des Ouden Verbonds voorkomt, en eventueel zou daarbij het begrip achterlijk zijn gevallen. Doch selectiviteit en affectieve preoccupatie spelen ook hier een hoofdrol. Wat ziet gij den splinter in het oog uws broeders, doch de balk in uw oog merkt ge niet?
Titelpagina van een Nederlandse Bijbel, uitgegeven te Dordrecht in 1793.
Quiz in Den Haag
Om weer eens te testen welke mensen een en ander weten over wie, wat, waar, hoe en waarom van hetgeen in die bundeling van boeken voorkomt boeken welke met de Attisch-Griekse pluralis Biblia worden omschreven , is ook dit jaar weer een Grote Bijbelquiz georganiseerd die vanuit de Grote Kerk in Den Haag de ether in zal worden gezonden, waarna allen die dat willen, en daarvoor het vereiste beeldscherm ter beschikking hebben, op de avond van donderdag 28 oktober [1] kunnen kijken en luisteren naar al hetgeen aan de orde komt binnen het kader van genoemd kennisonderzoek.
EO-presentatrice Jacobine Geel. (Foto: TVblik.)
Het geheel telt zeven ronden en een finale. Met die Quiz cultiveert de omroep in kwestie de, onzes inziens tamelijk twijfelachtige, vooronderstelling dat men daarmee aan de weet zou kunnen komen in welke windstreek van ons land de kennis van inhoud, betekenis en maatschappelijke relevantie eventueel nog aangevuld met de historische context , van de schrifturen in kwestie, het grootst is.
Enig giswerk
Kennelijk meent men aan de hand van enige, respectievelijk relatief veel, kennis van de Bijbel conclusies te kunnen trekken met betrekking tot kennis en/of inzicht in bepaald delen van ons land. Daarvoor is op z'n minst een uitgebreide(re) enquête, dan wel een gericht, wetenschappelijk verantwoord, onderzoek nodig zijn.
EO-presentator Bert van Leeuwen. (Foto: TVblik.)
De kandidaten wat een onzinnig begrip voor mensen die juist geen kandidaat (meer) zijn doch volwaardig deelnemer kunnen, aangestuurd of met behulp van de presentatoren Jacobine Geel en Bert van Leeuwen , voor een boeiende en gedenkwaardige, alsmede zo mogelijk en hopelijk met humor doorspekte anderhalf uur zorgen.
_________
[1] De Grote Bijbelquiz 2010. Evangelische Omroep, donderdag 28 oktober, Nederland 2, tussen 20:25 uur en 22:00 uur.
L'étranger van Vincent d'Indy zaterdagavond in operaprogramma Scala van radio klara
De vreemdeling
Op de avond van zaterdag 23 oktober begint om 20:00 uur, in het operaprogramma Scala van de Nederlandstalige Belgische zender Klara, het muziekdrama L'étranger van de Franse componist Vincent d'Indy (1851-1931).j Dit opus wekt de indruk dat er enige overeenkomst bestaat met de opera Der fliegende Holländer.[1] L'étranger werd voor het eerst gepresenteerd in 1903 te Brussel.
De in Parijs geboren Franse componist Vincent d'Indy (1890).
Vincent d'Indy volgde een opleiding bij Antoine-François Marmontel (1816-1898) en César Auguste Franck (1822-1890), en werd in de sfeer ban het muziekdrama nadrukkelijk beïnvloed door Wagners Parsifal [2], en wel zodanig dat zijn opera Tervaal première in 1897 te Brussel het epitheton Franse Parsifal kreeg. Vier jaar voor zijn overlijden besloot hij zijn compositorische loopbaan met de komedie Le rêve de Cinyras (1827). Zeven jaar eerder had hij een uitermate chauvinistisch-reactionaire opera gecomponeerd, en daarop hebben tal van sympathisanten zich van hem afgekeerd.
Over nog twee andere muziekdrama's die op dezelfde avond in enkele bekende programma's van West-Europese zenders te beluisteren zijn, zij hier verwezen naar onze zustersite Tempel van het Muziektheater.
Op onze andere zustersite over klassieke muziek, Muziek en mensen, is een artikel te vinden over de opera Niobe van Agostino Steffani, welke eveneens op deze zaterdagavond te beluisteren zal zijn.
___________
[1] Deze opera van Richard Wagner (1813-1883) werd geschreven in de jaren 1840-41 en is in 1843 in première gegaan.
[2] Wagner heeft in de jaren 1865, en 1877-1882 aan Parsifal gewerkt, op een eigen tekst. De première vond plaats in 1882.
Yundi Li speelt muziek van vier meesters met Berliner Philharmoniker in Arte-documentaire
De Frans-Duitse cultuurzender Arte-televisie heeft voor geïnteresseerden in romantische pianomuziek een interessante documentaire in petto: Jung und romantisch, over de inmiddels 28 jaar oude Chinese pianist Yundi Li. Hij was niet alleen de eerste Chinese deelnemer aan het prestigueuze Intenationale Friedrich Chopin Concours te Warschau dat was in 2000 maar tevens de jongste winnaar ooit van dat concours. Het is een documentaire uit 2008 die in opdracht van het tweede publieke Duitse televisienet is gerealiseerd door Barbara Willis Sweete. De kijkers krijgen de Berliner Philharmoniker te zien en uiteraard eveneens te horen onder leiding va Seiji Ozawa, die de pianist zal ondersteunen in zijn uitvoering van composities van Franz Liszt (1811-1886), Sergej Prokofjev (1891-1953), Maurice Ravel (1875-1937) en Robert Schumann (1810-1856).
De film, die op maandag 18 oktober tussen 22:05 uur en 23:00 uur in HD-kwaliteit, op het beeldformaat 16:9 zal worden uitgezonden, wordt op zondag 24 oktober, 's ochtends om kriekentijd vanaf 06:00 uur worden herhaald door dezelfde zendgemachtigde.
Tags:Pianist, China, Internationaal Friedrich Chopin Concours Warschau, jongste winnaar ooit, eerste Chinese winnaar, documentaire, Arte-tv, Franz Liszt, Sergej Prokofjev, Maurice Ravel, Robert Schumann, Berliner Philharmoniker, Seiji Ozawa, Barbara Willis Sw
Lucian Freud als eerste beeldend kunstenaar in Arte's reeks Grand'Art
Beeldend kunstenaar Lucian Freud.
Van de vierdelige reeks documentaires Grand'Art die door Arte-televisie zal worden uitgezonden, kan men op zondag 17 oktober, vanaf 23:50 uur tot 00:20uur in de nacht op maandag 18 oktober, de eerste aflevering bekijken. De focus zal dan gericht zijn op de in 1922 geboren kunstenaar Lucian Freud, één van de kleinzonen van de grondlegger van de psychoanalyse Sigmund Freud (1856-1939).
Het bijzonder aan deze reeks is dat daarin eigenzinnig wordt omgesprongen met de beoogde terugblik op de beeldende kunst van de twintigste eeuw:er wordt geen chronologisch retrospectief geboden.
De vrouwen die Fryderyk Chopin hebben geïnspireerd: vrijdagavond in BBC-documentaire
Het jaar 2010 is weliswaar flink wat meer gericht op andere muziekmeesters, maar we mogen tussen, dan wel naast, hen, in het kader van het bij tijd en wijle ietwat vermoeiende ronde getallen-fetisjisme niet voorbijgaan aan het feit dat de thans lopende periode van twaalf maanden waarvan we inmiddels alweer middenin oktober zitten eveneens dienen te worden gezien als Chopin Jaar. Dit omdat Fryderyk Chopin op 22 februari 1810 werd geboren. Hij overleed op 17 oktober 1849 in de Franse hoofdstad.
Zestien jaar oud was Maria Wodzinska toen zij in 1835 dit portret van haar landgenoot en jeugdvriend Fryderyk Chopin heeft gecreëerd.
Van het privéleven van deze Poolse meester is weliswaar door middel van biografieën, net als dat bij zijn collega's het geval is, meer aan het licht gekomen, maar als in verband met hem één vrouwennaam altijd maar weer opduikt, is dat die van Georges Sand (1804-1876), aan wie hij op verschillende niveaus gelieerd was. Dat weet zo ongeveer elke muziekliefhebber die op enigerlei wijze voor het wel en wee van de mens achter de musicus Chopin meer dan oppervlakkige belangstelling heeft. Het waren echter vooral zangeressen die veel invloed hebben uitgeoefend op het scheppend werk van deze meester. Veel minder over hen is algemeen bekend. Ieder die dat wil, kan zich echter op vrijdag 15 oktober nader laten informeren door middel van de documentaire Chopin: The Women Behind the Music, die zal worden gepresenteerd door James Rhodes. Deze film staat op de rol van de Britse televisiezender BBC Four, tussen 20:30 en 22:00 uur, onze tijd.
Ontdekkingsreiziger Ernest Shackleton. Foto uit 1904.
Succesvolle mislukking
Een beroemde, historische expeditie, die wel wordt omschreven als de meest succesvolle mislukking, wordt op woensdag 13 oktober in de documentaire The Endurance: Shackleton's legendary Antarctic expedition voorgesteld door het tweede Nederlandstalige, Belgische televisienet Canvas. Daarbij gaat het om het verhaal van de poging om de Zuidpool over te steken in de jaren 1914-1916, ondernomen door Ernest Shackleton (1874-1922).
De film in kwestie zal worden uitgezonden door het tweede, Nederlandstalige Belgische televisienet Canvas.
Fotograaf Frank Hurley omstreeks 1914.
Andere aanpak
Het is een volkomen andere documentaire geworden dan gebruikelijk is voor historische evenementen. Enerzijds kunnen we kennismaken met de beelden die expeditie-fotograaf Frank Hurley (1885-1962) heeft genomen, zowel 'statisch' (foto's), alsook bewegend (film). Daarnaast zijn er recente opnamen beschikbaar die eveneens op authentieke locaties zijn gerealiseerd. Verder zijn er delen uit een audio-archief in de film geïntegreerd. Deze hebben in samenhang met de eerder genoemde elementen ervoor gezorgd dat een redelijk compleet beeld is ontstaan van he gebeuren in de jaren 1914-1916, met als gevolg dat de geschiedenis van deze ontdekkingsreis heel wat helderder kan worden gepresenteerd. Aangevuld met interviews van relatief recente datum, met nazaten van de expeditie-leden, dragen het nodige bij aan het fascinerende totaalbeeld.
De documentaire wordt uitgezonden tussen 22:45 uur en 00:50 uur in de nacht op donderdag 14 oktober.
In de focus van BBC Four-tv: Bernardo Bertolucci; zaterdag en zondag
Interview en speelfilm De Italiaanse filmregisseur Bernardo Bertolucci (geboren 1940) staat centraal in het BBC Four-programma Face to Face, dat op zaterdag 9 oktober zal worden uitgezonden tussen 23:00 uur en 23:30 uur. Jeremy Isaacs heeft in dat halve uur een interview met deze regisseur over zijn leven en zijn rolprenten.
Eén daarvan, de speelfilm The sheltering sky uit 1990 zal op dezelfde zender worden vertoond op zondag10 oktober vanaf 23:30 uur tot in de nacht op maandag 11 oktober om 01:45 uur. In The sheltering sky zien we bekende acteurs, zoals John Malkovich (geboren 1953 ), Debra Winger (1955) en Campbell Scott (geboren 1961).
Pauw en Witteman ontvangen de kunstenaar Joost Conijn, vrjdagavond en -nacht op Nederland 1
Houten auto, gestookt op hout, gebouwd door Joost Conijn
In de bundeling van een hele reeks grandioze korte stukken, variërend van één regel tot en met wel een pagina in een boek, geschreven door A.L. Snijders [1], komt met enige regelmaat de naam Joost Conijn (geboren in 1971 te Amsterdam voor: beeldend kunstenaar met durf en visie, met fantasie en werkelijkheidszin. Zo construeerde hij een houten automobiel, dat ook nog eens op hout wordt gestookt en een vliegtuig naar eigen ontwerp. Met laatstgenoemd vervoermiddel vloog hij naar Afrika, met dat houten automobiel naar Tsjernobyl.
Over zijn vliegtocht naar Afrika vertelt hij op vrijdag 8 oktober in de uitzending van Pauw en Witteman, welke tussen 23:00 uur en middernacht zal worden uitgezonden via Nederland 1. Een herhaling volgt direct na het middernacht-NOS Journaal.
Over dat 'vliegverhaal' van Joost Conijn, getiteld Josovov hebben AFDH-Uitgevers in januari van dit jaar een bibliofiele editie gepubliceerd. Daarvan zijn nog vijftig exemplaren bij de uitgever beschikbaar voor de zachte prijs van 17,50. Als men het boek daar rechtstreeks bestelt, zullen er geen portokosten in rekening worden gebracht. Het elektronische besteladres luidt: info@afdh.nl
__________
[1]: A.L. Snijders: Vijf bijlen 335 ZKV's. 670 pag., gebonden. AFDH uitgevers, Enschede, 2009. Volgens de auteur gaat het hier om zeer kleine verhalen met zeer grote gevolgen: bespiegelingen over zo ongeveer alles wat in hem opkomt en datgene wat hij hoort en ziet, of op enigerlei andere wijze mee wordt geconfronteerd. Hoewel deze stukken gaan over van alles en nog wat in onze wereld van alledag, vormen zij een wereld op zich. Oppervlakkig lijkende, maar eventueel diepgravende filosofische overpeinzingen, niet in de laatste plaats over Kunst en de daaraan verbonden creativiteit, zodat het niet verwonderlijk mag heten dat Joost Conijn hierin eveneens aan de orde komt. Zeer nadrukkelijk aanbevolen!
Rosslyn Chapel en Dan Browns boek The Da Vinci Code, maandagavond op BBC Four-tv
De onverbiddelijke bestseller van Dan Brown
In 1949 schreef de Amerikaanse auteur Fulton Oursler (1893-1952) het boek The Greatest Story Ever Told, over het leven van Jezus Christus.Het boek werd verfilmd door George Stevens in 1965.
BBC Four-tv zendt tijdens het laatste uur van 23:00 uur tot middernacht onze tijd van maandag 4 oktober, een documentaire uit met op één later na dezelfde titel: The Greatest Story Ever Sold. Daarmee is de toon met betrekking tot de inhoud van de film meteen en wel heel nadrukkelijk gezet: het is voor ieder duidelijk dat het hier gaat om een uitermate commerciële kwestie: de verkoop, in enorme aantallen, verspreid over onze globe, van het boek The Da Vinci Code uit 2004, van Dan Brown (geb. 1964). Deze hype wordt in de documentaire geanalyseerd.
Een schat in steen: Rosslyn Chapel
Voorafgaande aan de bovengenoemde, nadere beschouwing van de hype omtrent het allerwege befaamde boek van Dan Brown, biedt dezelfde Britse zender BBC Four, tussen 22:00 uur en 23:00 uur een gefilmde zoektocht in Schotland naar Rosslyn Chapel. Kunsthistorica Rosslyn onthult in die film allerlei markante details met betrekking tot dit middeleeuws instituut uit de vijftiende eeuw.
Die kapel is heel lang buiten de algemene belangstelling gebleven als prima bewaard 'geheim' totdat het onder de aandacht van miljoenen mensen werd gebracht in het boek dat zo'n super-bestseller werd: The Da Vinci Code.
Claude Monets 54 Zeerozen, zondagavond in Palettes van Arte-tv
Seerosen
Van de Franse programmareeks Palettes van Alain Jaubert, welke door de Frans-Duitse cultuurzender Arte wordt uitgezonden, worden in de aflevering van zondag 3 oktober de 54 zeerozen nader bekeken, die de Franse schilder Claude Monet (1840-1926) vanaf 1895 tot aan zijn heengaan aan het doek heeft toevertrouwd. Hij is één der meest vooraanstaande impressionisten. Achteraf, tot en met heden, meer dan acht decennia na zijn verscheiden, geldt dat nog steeds, of zelfs des te meer: hij de impressionistische visie op de natuur tot aan zijn overlijden trouw is gebleven.
Monet viel op dat punt dan ook nog meer op dan zijn vele collega's: hij schilderde gedurende de laatste halve eeuw van zijn aardse bestaan tussen 1876 en 1926 zijn onderwerp meerdere keren. Van lieverlee werden al die stukken steeds met een andere belichting gerealiseerd, als gevolg van de stand van de zon op het moment. Dat hemellichaam in perpetuum mobile, hetgeen gevolgen heeft gehad voor de reflecties op het water, hetgeen het sterkst tot uitdrukking kwam als die heldere ster niet achter de wolken schuilging.
De aflevering in kwestie stamt uit het jaar 1991 en is een bijdrage van Arte France. Deze wordt uitgezonden tussen 21:50 uur en 22:25 uur. Er staan vier herhalingen gepland: de eerste op woensdag 6 oktober om 16:10 uur, de tweede in de nacht van vrijdag 8 op zaterdag 9 oktober, vanaf 02:10 uur; de derde herhaling volgt op zaterdag 9 oktober in de middag vanaf 14:00 uur; de laatste herhaling is voorzien voor de nacht van donderdag 21 oktober op vrijdag de 22ste, vanaf 04:10 uur. __________
Afbeelding: Claude Monet: zelfportret 1917, ca. 69 x 54 cm. Louvre, Parijs.
NDR-tv biedt zaterdagavond en -nacht zes documentaires over de voormalige DDR
Iets meer dan zes uur achtereen, met zes verschillende bijdragen, duurt de DDR-Nacht die het derde Duitse televisienet NDR (Norddeutscher Rundfunk) zaterdag 2 oktober, vanaf 2325 uur tot 05:35 uur uitzendt.
De eerste drie kwartier, tot 00:20 uur, zijn gereserveerd voor Tschüss DDR! Über Warschau in die Freiheit, een documentaire over mensen die de Deutsche Demokratische Republik tijdens de jaren van onbedaarlijke dictatuur hebben verlaten via de hoofdstad van het buurland Polen. Daarna, tot 01:35 uur, volgt het docudrama Schabowksi's Zettel Die Nacht als die Mauer fiel. Het gaat over die specifieke situatie op 9 november 1989 toen door Günter Schabowski [1] van het Politbüro voor televisiecamera's heeft bekendgemaakt dat met onmiddellijke ingang dat alle DDR-burgers vrij de grenzen van hun eigen staat zouden kunnen passeren: dat betekende naar vrije keuze reizen. Het was op dat moment duidelijk dat Schabowski zelf totaal verrast was over hetgeen hij voorlas van het kattebelletje dat men hem had toegestopt. Direct in aansluiting daarop zendt de NDR in totaal vier afleveringen uit van de documentaire reeks Meine DDR. De eerste aflevering is Träume und Illusionen.
Om 02:20 uur volgt een tweede aflevering uit die reeks: Im Schatten der Mauer, en weer drie kwartier later, vanaf 03:05 uur kan men kijken naar Der schöne Schein der Diktatur.
Tenslotte, vanaf 03:50 uur wordt de vierde en in ieder geval gedurende die nacht de laatste aflevering uit Meine DDR uitgezonden. Daarbij gaat het om de documentaire Tanz auf dem Vulkan. De laatste van de zes bijdragen in deze historische documentaire DDR-nacht is een portret van de voormalige opperste baas van de DDR, de zogeheten Staatsratsvorsitzender van de Sozialistische Einheitspartei Deutschlands (SED): Erich Honecker (1912-1994).
__________
[1] Günter Schabowski (geb. 1929) is een van de weinige voormalige DDR-politici die medeverantwoordelijkheid voor de toestanden indertijd aan de andere kant van de Duitse grens heeft geclaimd, en daarvoor kort gevangen zat. Hij heeft daarna in de Bondsrepubliek nog gefungeerd als redacteur van de krant in een kleinere plaats, zeer tot tevredenheid van de bevolking.