D dynastie Casadesus staat centraal in Vara's Pianistenuur, zaterdagmiddag op Radio 4-N
Luis Casadesus
Stamvader Luis (1850-1919)
Goed anderhalve eeuw geleden om precies te zij op 26 maart 1850 werd de stamvader van de muzikale familie Casadesus in het Spaanse Figueras (Catalonië) geboren. Aangezien hem de nodige opleiding ontbrak om professioneel als musicus te kunnen optreden, heeft hij zichzelf de kunst van het vioolspel bijgebracht en tevens leerde hij zichzelf vakbekwaam om te gaan met gitaar en mandoline.
Eerst werkte hij overdag als typograaf, later als accountant, maar in de avonduren musiceerde hij, ook als dirigent, vooral in het uitgaansleven. Diverse van zijn nazaten zijn niet alleen beroepsmusici geworden, enkele van hen hebben wereldfaam verworven.
Kinderen
Francis Casadesus
De oudste zoon van Luis, genaamd Francis (1870-1954), heeft in 1921 het Conservatoire Américain in Fontainebleau opgericht. Twee decennia eerder, in 1901, had diens broer Henri (1879-1947) La Société des Instruments Anciens gesticht, met de bedoeling om in vergetelheid geraakte meesters en instrumenten uit de zeventiende en achttiende eeuw op nieuw onder de aandacht te brengen.
Virtuoze nazaten In het Vara-programma Pianistenuur dat op zaterdag 19 februari tussen 17:02 uur en 18:00 uur via Radio 4 zal worden uitgezonden, wordt de aandacht gericht op drie virtuoze pianisten, die allen uit deze dynastie afkomstig zijn, doch inmiddels allen ook reeds van ons zijn heengegaan: Robert, Gaby en Jean. Daartoe is een programma samengesteld uit het werk van vier klassieke componisten met vijf stukken, die door de genoemde drie, deels samen, zijn gespeeld. U hoort een Prelude van Maurice Ravel (1875-1937), gespeeld door Gaby Casadeus, gevolgd door muziek van François Couperin (1668-1733), uitgevoerd door Jean Casadeus (1927-1972). Gedrieën spelen de 'nazaten Casadesus' het Concert KV 242 van Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791).
Jean Casadesus
Opnieuw komt Jean Casadeus aan de beurt met een compositie van Jean Françaix (1912-1997).
De beroemdste pianist uit deze dynastie, althans tijdens de tweede helft van de twintigste eeuw was ongetwijfeld Robert Casadeus (1879-1972). Tot besluit van deze aflevering van Pianistenuur kunnen we hem, samen met zijn zuster Gaby (1901-1999), horen in Andante und Variationen zu vier Händen, KV 501 van Mozart.
Het mysterie van de Edelweiss, dezer dagen driemaal op digitaal tv-kanaal Holland Doc
Het digitale televisiekanaal Holland Doc 24 presenteert zaterdag 19 februari de herhaling van een aflevering van het Avro-programma Close up, getiteld Het mysterie van de Edelweiss. Het is een kleine, witte bloem die zo'n 20 centimter groot kan worden, in de vorm van een ster groeit, en vooral heel hoog vooral in de Zwitserse Alpen voorkomt.
De bloem is nogal zeldzaam en daardoor moeilijk te vinden. Voorts speelt dit fenomeen een niet onbelangrijke rol in de beeldende kunsten, vooral in schilderijen, maar we mogen evenmin voorbijgaan aan de inspiratie die schrijvers van liederen en schlagers eruit hebben geput. En wat te denken van de functie die de edelweiss in tal van sprookjes vervult.
Uitzending van de Close up-documentaire zal op genoemde zender worden gerealiseerd tussen 18:50 uur en 19:43 uur. Een herhaling zal worden vertoond op dinsdag 22 februari, tussen 21:00 uur en 21:54 uur, een tweede op donderdag 24 februari, tussen 22:44 uur en 23:38 uur.
Boerenknechten en landarbeiders belicht in Groningen-aflevering van NTR/VPRO-programma Andere Tijden op Nederland 2
Landarbeiders in Groningen Het NTR/VPRO-programma Andere Tijden, waarvan op zaterdag 19 februari via Nederland 2 weer een aflevering zal worden uitgezonden, heet voor die gelegenheid Betere tiedn in Groningen. Het gaat daarin om landarbeiders die hebben gezucht onder de harde hand van enkele hereboeren, vooral in de periode vóór de Tweede Wereldoorlog. Na die cesuur zijn deze mensen er eindelijk in geslaagd zich te bevrijden van het juk. Dat is echter mede te daken aan het feit dat de mechanisatie zich vrijwel overal wist door te zetten.Doordat de onvermogende gezinnen niet zelden groot lees: te groot waren, moest het oudst aanwezige kind 'de boer op', dat wil zeggen aan het werk in een vreemde omgeving waar op geen enkel niveau sympathie voor hen bestond. Weliswaar verging het de meisjes die een dienst gingen vervullen, ook niet veel beter, maar hun lijdensweg duurde bijna nooit een heel leven lang, zoals dat van hun mannelijke collega's, doch 'slechts' totdat ze gingen trouwen.
Hier ziet u enkele mensen die het werk hebben gedaan dat in de aflevering van Andere Tijden aan bod komt in de aflevering van zaterdag 19 februari. Eerder was deze afbeelding te zien in de serie Het Verhaal van Groningen dat een vast onderdeel vormt van de programmering van TV Noord te Groningen. Dat gebeurde in het kader van de uitzending over landarbeiders en boerenknechten, waarvan delen in Andere Tijden te zien zullen zijn.
Gesprekken in 't Gronings
De aflevering zal wel worden ondertiteld omdat de gesprekken worden gevoerd in het Gronings. Dat is met mensen van de leeftijd der zeer sterken: de oudste van hen is 98 jaar, de jongste 84 jaar. Zeven mannen in die categorie blikken in de documentaire terug op de dagen van weleer. Voor die film Van boerenknecht tot landarbeider werden ze geïnterviewd door Ina Spijk en Annemarie van Buuren, voor de zender TV Noord.
Deze aflevering van Andere Tijden wordt op genoemde zender aanstaande zaterdag gepresenteerd tussen 20:40 uur en 21:10 uur. Herhalingen kunnen worden bekeken op het digitale televisiekanaal Geschiedenis 24, eerst op maandag 21 februari, tussen 20:00 uur en 20:29 uur; de tweede op dinsdag 22 februari, eveneens tussen 20:00 uur en 20:29 uur.
Extra uitzendingen in de nachtelijke uren en overdag kunt u eventueel vinden in de programmagegevens op de website van de zender in casu.
Tags:'Andere tijden', 'Betere tieden in Groningen', 'Geschiedenis 24', Annemarie van Buuren, boerenknechten, Documentaire, Ina Spijk, landarbeiders, NL 2-tv, TV Noord
De Hongaarse componist György Kurtäg wordt zaterdag vijfentachtig jaar
De Hongaarse componist György Kurtág in 2002.
Als het even meezit, kan de op 19 februari 1926 geboren Hongaarse componist György Kurtág deze week op zaterdag zijn vijfentachtigste verjaardag beleven. Bij dat feit wordt stilgestaan op de regionale Duitse radiozender NDR Kultur, op woensdag 16 februari, tussen 21:25 uur en 22:00 uur in één van de vaste klassieke muziekprogramma's Neue Musik. Het meeste van Kurtágs oeuvre is ontstaan in de twintigste eeuw, en zijn idioom is gebaseerd op twee grootmeesters uit de eerste helft van de twintigste eeuw: op de muzikale taal van Béla Bartók (1881-1945) die als een der vier aartsvaders van de twintigste eeuwse muziek zou moeten gelden, doch in die context niet zelden wordt vergeten en op die van Anton von Webern (1883-1945) één van de drie, in niet geringe mate omstreden componisten van de Wiener Schule, die ten onrechte het adjectief Neue of Zweite opgeplakt heeft gekregen.
Bombardement der Geallieerden in tv-documentaire Das Drama von Dresden
Enorme tragedie
Op dinsdag 15 februari kunt u zich tot drie kwartier achtereenvolgende verbijstering laten verleiden als u de moeite neemt om te kijken naar de historische documentaire die het tweede publieke Duitse televisienet zal uitzenden tussen 20:15 uur en 21:00 uur, handelend over een van de meest aangrijpende, incidentele gebeurtenissen met verstrekkende gevolgen, die onder het begrip Das Drama von Dresden de geschiedenis is ingegaan en heden ten dage nog altijd naar hetzelfde verwijst, ook al zullen er in de ruim zes decennia sedert het gebeuren in de nacht van 13 op 14 februari 1945, in die stad er zich nog talrijke drama's hebben afgespeeld. Het begrip drama is daarvoor eigenlijk te algemeen, aangezien het simpelweg een enorme tragedie is geweest, waarvan alle gevolgen nog lang niet zijn uitgewist.
Impressie in beelden van de Nacht van Dresden in februari 1945. Te zien in Das Drama von Dresden, dinsdag 15 februari, ZDF, 20:15 uur.
Geallieerde aanval
In genoemde nacht hebben geallieerde bommenwerpers een omvangrijke aanval vanuit de lucht gelanceerd op de Duitse barokstad Dresden, die bijkans in haar geheel werd verwoest: er zijn vijfentwintig duizend doden gevallen in een periode van minder dan een etmaal. Om een zo goed mogelijk beeld te creëren van wat er nu precies is gebeurd, hebben de makers onder meer gekozen voor interviews met zowel overlevenden van die historische dag zij het in een afgrijzen wekkende vorm , alsook met enkele van de overlevende figuren die de bommenwerpers in kwestie hebben bestuurd. Die commentaren worden afgewisseld met archiefbeelden.
Concert Nederlands Studentenorkest vanuit De Doelen Rotterdam rechtstreeks in Avondconcert op NL-Radio 4, maandag 14 februari
Het concert dat het Nederlands Studenten Orkest hedenavond geeft in De Doelen te Rotterdam, in het kader van de tournee 2011, die op zondag 6 februari is begonnen met als afsluiting een optreden, aanstaande donderdag, in de Poolse stad Krakau , zal rechtstreeks worden uitgezonden op Radio 4 door de KRO in de serie Avondconcert. Aanvangstijdstip is 20:02 uur. Tijdens dat optreden worden twee composities uit het fin de siècle voorgesteld: het Celloconcert (1919) van Edward Elgar (1857-1934), met daarin de inmiddels veelvuldig hoog geprezen Sietse-Jan Wijenberg als solist. Ter afsluiting wordt Ein Heldenleben, gecomponeerd in de jaren 1897/98, van Richard Strauss gespeeld. De razend lastige vioolpartij daarin wordt gespeeld door Floor Le Coultre, die dit jaar op de eerste stoel van het NSO zit. Dirigent is Peter Biloen. Het concert wordt geopend met opus 64 Moriae Encomium, naar Erasmus' Lof der Zotheid van de Nederlander Marijn Simons, gecomponeerd in opdracht van het NSO. Dinsdag 15 februari wordt de tournee afgesloten in het Concertgebouw te Amsterdam.
Vara's Zembla-aflevering op Nederland 2-tv over olielekken in Negria en de rol van Shell
Het Vara-programma Zembla presenteert op zaterdag 12 februari via Nederland 2 de aflevering Vuile olie van Shell. Daarin wordt aandacht besteed aan de kort geleden gehouden hoorzitting in de Tweede Kamer over de activiteiten die oliemaatschappij Shell heeft ontwikkeld in Nigeria. Die hoorzitting is to stand gekomen door de uitzending van de gelijknamige aflevering van Zembla, zoals die in juni 2010 in de huiskamers kon worden ontvangen. Daarna wensten kamerleden van Zembla-verslaggever Thomas Blomte vernemen welke zijn ervaringen in Nigeria zijn geweest.
Het is een onloochenbaar feit dat reeds een halve eeuw de firma Shell in Nigeria olie uit de grond haalt. Olielekken hebben er in die tijd voor gezorgd dat viswater en akkers ernstig vervuild zijn geraakt. De bevolking is er nu wel heel zat van dat Shell in het geheel geen rijkdom blijkt te hebben gebracht doch armoede. Daarnaast draagt de oliemaatschappij bij aan de conflictsituaties die sedertdien in die gehele regio zijn ontstaan.
De Zembla-aflevering wordt op genoemde zender voorgesteld tussen 22:35 uur en 23:15 uur.
Rachmaninovs Vespers door Groot Omroepkoor, zondag via digitaal kanaal Cultura 24
Onlangs hebben we, op de min of meer bevriende website All art is quite useless van Rond1900.nl in een artikel over onder meer opus 18 van Sergej Rachmaninov (1873-1943) , een pleidooi gehouden voor goede muziek in het algemeen en voor enkele stukken uit het oeuvre van die Russische componist, maar heel duidelijk tegen de afgrijzen wekkende banale concerten voor piano en orkest en aanverwants uit dezelfde koker, alsmede tegen diens symfonieën, alle staaltjes van uitzinnige smakeloosheid
Sergej Rachmaninov, gezien door Boris Grigorjev (1886-1939).
Enkele dagen na de start van de tournee die in Drachten begint, van Lucas Jussen met dat afgrijselijke Tweede Pianoconcert van genoemde Rus waarbij hij zal worden begeleid door het Noord Nederlands Orkest onder leiding van Michel Tabachnik , wordt via de digitale zender Cultura 24, een herhaling uitgezonden van het programma Vrijdag van Vredenburg, met daarin de Vespers, opus 37 uit 1915 van Rachmaninov.
Die uitzending zal worden gerealiseerd op zondag 13 februari, tussen 20:08 uur en 22:00 uur.
In die muziek blijkt zeer overtuigend dat Rachmaninov een sterk ontwikkeld fingerspitzengefühl niet kan worden ontzegd. Hij blijkt zich vol overtuiging en overgave te hebben verdiept in de mysteriën van de Russisch-Orthodxe kerk. Het Groot Omroepkoor presenteert deze, van mystieke zuiverheid doordrenkte, avondzangen.
Oudere opname van Donizetti's opera Don Pasquale via Duitse radiozender WDR 3
Componist Gaetano Donizetti.
De Duitse regionale radiozender WDR 3 Westdeutscher Rundfunk) presenteert op zondag 6 februari, in het programma Bühne: Radio dat wordt uitgezonden tussen 20:05 uur en 23:00 uur het muziekdrama Don Pasquale uit 1842 van Gaetano Donizetti (1797-1848). Het betreft hier een oudere opname, hetgeen reeds wordt verraden door de jaartallen bij de namen van uitvoerenden die reeds enige tijd niet meer op ons ondermaanse toeven, zoals Erika Köth (1927-1989), Hermann Prey (1929-1998), en Benno Kusche (1916-2010). Dat zich niet meer ons bevinden geldt eveneens voor de dirigent van het geheel: Mario Rossi (1902-1992). Hij leidde het Rundfunkchor van de WDRen het Sinfonieorchester Köln.
Meer over deze opera buffa (komische opera) is te vinden in een bijdrage van 26 november 2o10 op de aan dit weblog gelieerde muziektheater-website, over twee verschillende muziekdrama's van deze componist, vrijwel gelijktijdig werden uitgezonden.
Categorie:Klassieke muziek Tags:'Don Pasquale', Benno Kusche, Donizetti, Erika Köth, Hermann Prey, Mario Rossi,Sinfonieorchester Köln, Rundfunkchor van de WDR
Orgelbouwer Cavaillé-Coll en vier Franse componisten centraal in Prisma Musik van NDR Kultur
Orgelbouwer Aristide Cavaillé-Coll.
Vier uren achtereen staat, op de avond van zaterdag 5 februari, bij de Duitse regionale radiozender NDR Kultur het veelzijdige muziekinstrument orgel en de muziek daarvoor centraal. Gedurende de eerste twee uur van die 'avond', tussen 20:00 uur en 22:00 uur is het de orgelbouwer Aristide Cavaillé-Coll die het programma Prisma Musik beheerst, in verband met de tweehonderdste geboortedag van de man in kwestie, gisteren 4 februari. Deze meester was in zijn tijd de beroemdste orgelbouwer ter wereld. Tussen 22:00 uur en middernacht volgt direct in aansluiting op het eerder genoemde muziekprogramma Variationen zum Thema.
De Franse componist Camille Saint-Saëns in 1915.
Daarin worden werken voor het instrument orgel voorgesteld van vier Franse componisten uit de tweede helft van de negentiende, respectievelijk een deel, dan wel zelfs groot deel, van de twintigste eeuw.Aangezien de vier hieronder genoemde composities samen geen twee uur volmaken, mogen we er wel van uit gaan dat er enig commentaar op de stukken zal worden gegeven, zoals bijvoorbeeld dat Saint-Saëns zeer geïnspireerd raakte door de aanwezigheid van de symfonische Cavaillé-Coll-orgels.
Charles-Marie Widor (1844-1937): Orgelsymfonie nr. 5, opus 42, nr. 1 uit 1887.
Olivier Messiaen (1908-1992): Meditaties L'Ascension voor orgel, ontstaan in de jaren 1932-1933. Camille Saint-Saëns (1835-1921): Fantaisie nr. 3 opus 157 voor orgel uit 1919.
César Auguste Frank (1822-1890): Grand pièce symphonique in fis opus 17, uit 1863.
Driemaal Mythos Katze binnen veertien dagen via Arte-televisie
Op woensdag 2 februari kan men tussen 16:50 uuren 17:35 uur [1] via Arte-televisie kennisnemen van de inhoud van het eerder elders uitgezonden programma Mythos Katze Auf sanften Pfoten durch neun Leben, over het doorgaans sterk aan de mens gehechte, en met dat tweebenige zoogdier verbonden huisdier kat. Diverse vertegenwoordigers van die soort gedragen zich zodanig dat je je wel kunt verenigen met de kwalificatie dat het om een mythisch dier gaat. Het betreft een film die Annette Scheurich in 2007 voor de MDR (Mitteldeutscher Rundfunk) heeft gerealiseerd.
Hier ziet u zes van de toenmaals (1994) veertien katten, samen bovenop een tweepersoons bed. De drie met veel wit behoren tot het eerste nest van vijf uit 1992, de rechtsboven zwarte met enig wit, Bles, behoorde tot het tweede nest van vijf uit 1993. Naast hem de meest mythische, Kater Pluim (1978-2003) en helemaal vooraan de tot vader verheven rode kater Wanja (?-2002), die alles van de tien kinderen accepteerde, maar bepaald niet dol was op hun moeder.
Aan de andere kant zijn er ook vertegenwoordigers van het dier Kat die zich gedragen zoals honden doen. Een tijdlang had ik, als gevolg van een niet in te tomen kat uit de buurt die, in dit geval letterlijk, haar zinnen had gezet op mijn rode kater en twee keer een nest met vijf katten bij ons bracht omdat ze vond dat haar kinderen een vader nodig had. De juniores hadden dat kennelijk zo goed begrepen dat ze niet bij papa Wanja weg te slaan waren. In de loop van de elf maanden die tussen de beide groepen van vijf lagen, kon ik er in ieder geval aan wennen dat er naast de vier reeds geruime tijd volwassen katten, plotseling negen waren. Vijf juweeltjes, dat wel. U begrijpt het al, daarna waren het er veertien. Twee van hen, de ouderen, onder wie de gewenste vader Wanja, brachten mij altijd naar de halte van de stadsbus, begeleidden mij naar winkels en zo meer. Toen één van de kinderen, Lena, uit het eerste nest negen weken oud was, liep die achter de beide ouderen aan en dat had gevolgen. De broers en zussen volgden haar al snel, en binnen een jaar waren het er negen, die me gingen boodschappen doen, keurig aan de stoeprand wachtten totdat ik het sein "Oversteken" gaf en vervolgens ook in de buurt van de twee ouderen bleven als die mij naar de bus hadden gebracht en in de directe omgeving van de aankomsthalte verbleven totdat ze me zagen uitstappen of hoorden dat ik even floot. Dan kwam de invasie: uit een paar bomen, onder struiken vandaan of op een muurtje zittend bij de bushalte.
Tegenwoordig maakt een hond alweer geruime tijd deel van het gezin uit, en dat heeft ertoe geleid dat de aanwezige katten voor een deel kopieergedrag gingen vertonen op basis van wat de hond doet. Elke nachtwandeling met de hond betekende ook een ommetje voor de aanwezige katten.
__________
[1] Herhalingen zullen worden uitgezonden op woensdag 9 februari vanaf 09:15 uur, en op woensdag 16 februari, vanaf 15:30 uur.
TV5 Monde presenteert een nieuwe aflevering van de reeks La Résistance
De Franstalige, wereldwijd te ontvangen televisiezender TV5 Monde presenteert op gezette tijden een aflevering van een reeks documentaires onder de overkoepelende titel La Résistance, over de functie van het Verzet in Frankrijk gedurende de Tweede Wereldoorlog. Op woensdag 2 februari zal daarvan opnieuw een aflevering worden uitgezonden, tussen 21:00 uur en 23:00 uur: Quand il fallait sauver les juifs. In Frankrijk werden gedurende de bezetting door de Duitsers gedurende de Tweede Wereldoorlog de leden van de Joodse gemeenschap vervolgd op manieren, die de meesten van ons kennen uit documenten die de moderne geschiedenis voor ons heeft 'samengesteld'. Helaas had ook het met de moffen collaborerende Vichy-regime het op hen voorzien. Al snel werd duidelijk wat er met de op transport naar Duitsland gestelde Joden zou gebeuren als ze eenmaal in handen van de nazi's waren gevallen, en dat had tot gevolg dat het Franse verzet de Résistance een omvangrijke en geheime operatie te organiseren die voor joodse burgers de mogelijkheid opende onder te duiken.
BBC Radio 3's programma Night waves biedt zicht op India
In het programma Night waves van de Britse radiozender BBC Radio 3 wisselen Rana Mitter en historicus Patrick French van gedachten over de staat die ondanks de ietwat dubieuze elementen die deze eveneens vertegenwoordigt, de grootste democratie ter wereld wordt geacht te zijn. In de drie kwartier van dat programma, dat wordt uitgezonden tussen 22:15 uur en 23:00 uur onze tijd, zal best een aantal interessante aspecten naar voren komen, maar alsmen ruim wilworden geïnformeerd over het land India nu en in de tijd die daaraan is voorafgegaan, rest u eigenlijk op dit moment slechts één ding: het omvangrijke, maar zeer boeiend geschreven boek van Ramachandra Guha te lezen, waarover meer te lezen is in een artikel van 5 november 2010 op onze zustersite Tempel der Documentaires.
Portret van sopraan Charlotte Margiono in Zingen, zondagavond op Nederland 2
In het VPRO-programma Zingen dat via de televisiezender Nederland 2 wordt uitgezonden, wordt een serie portretten voorgesteld van zangers en zangeressen in de categorieën van opera tot en met popmuziek in verband met hun grootste passie: zingen. In die reeks is op zondag 30 januari de in 1955 geboren Nederlandse sopraan Charlotte Margiono aan de beurt.
In werkelijkheid heet zij Charlotte Marie-Louise Heijdemann. In de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw genoot zij grote bekendheid en was zij alom geliefd als voortreffelijke sopraan. Voor de buitenwacht moet het een donderslag bij heldere hemel hebben geleken toen Charlotte Margiono in februari 2010 afscheid heeft genomen als professionele operazangeres, onder meer omdat ze te lijden had onder het verlies van de vorm van haar lyrische sopraan. Toch bestaat haar hele leven en de invulling en de vervulling daarvan nog steeds uit zingen: ze geeft er les in, ontvangt zelf nieuwe lessen, en ze blijft gewoon zingen.
De aflevering in kwestie wordt uitgezonden in genoemd programma via Nederland 2, op zondag 30 januari tussen 23:00 uur en 23:40 uur. Een herhaling wordt aangeboden door het digitale televisiekanaal Holland Doc, op dinsdag 1 februari, tussen 19:44 uur en 20:16 uur.
Vier composities voor klarinet en piano ' Brahms tot Bernstein ' in Nachtconcert op Radio 4-NL
Vier werken voor klarinet
In de nacht van vrijdag 28 op zaterdag 29 januari tussen 00:02 uur en 01:30 uur wordt, in het muziekprogramma Nachtconcert van de Avro op Radio 4, de klarinet centraal gesteld door middel van vier composities voor dat instrument, al dan niet begeleid door een pianist. Emil Jonason (geboren 1983) is de klarinettist, Peter Frits Johansson bedient het instrument met zijn achtentachtig toetsen ter ondersteuning. Samen zullen die twee er welk uitkomen in de Eerste Rhapsodie, oorspronkelijk Petit pièce voor klarinet en piano die tevens bestaat in een versie voor klarinet en orkest uit 1910 van Claude Debussy (1862-1918). Dat is het derde onderdeel van het programma.
Van Brahms tot en met Bernstein
Het concert wordt geopend met de Sonate voor klarinet en piano uit 1942 van Leonard Bernstein (1918-1990), direct gevolgd door de Klarinetsonate opus 167 uit 1921 van Camille Saint-Saëns (1835-1921).
Na het genoemde stuk van Debussy wordt het optreden via ethergolven besloten met de Klarinetsonate opus 120 nr. 1 uit 1894 van Johannes Brahms (1833-1897).
Vader Rijn nader beschouwd vanaf de bron tot aan de monding, in vier delen, driemaal op Arte-tv
Vier dagen achtereen
Op maandag 24 januari begint op Arte-televisie de vierdelige reportagereeks Der Rhein von der Quelle bis zur Mündung, waarin thema's en verhalen aan de orde komen over deze belangrijke ader voor de scheepvaart in Europa. Hoe belangrijk blijkt juist dezer dagen nu de rivier enige dagen gestremd is geweest en er nu maar mondjesmaat scheepvaartverkeer mogelijk is als gevolg van een gekantelde tanker met zwavelzuur, ongeveer ter hoogte van het sagenrijke fenomeen Loreley.
De 132 meter hoge ros genaamd Loreley, gezien vanaf de linker Rijn-oever
Vier dagen achtereen, na maandagavond nog dinsdag, woensdag en donderdag om dezelfdetijd worden de delen uitgezonden steeds tussen 19:30uur en 20:15 uur. De eerste aflevering (maandag) draagt de titel Der junge Wilde. Het tweede onderdeel van de reeks heet Der Gezähmte.
De derde is getiteld Der Majestätische.
Nummer vier en laatst heeft Weltoffene.
Herhalingen
Deze serie uit Zwitserland, uit 2010, geregisseerd door Ralf Dilger, is een bijdrage van het ZDF. Twee keer wordt de reeks herhaald. De eerste keer van dinsdag 1 to ten met vrijdag 4 februari, steeds 's middags vanaf 14:00 uur. De tweede herhaling is van woensdag 9 februari tot en met zaterdag 12 februari, alle vier dagen vanaf 13:15 uur.
De films zijn voorzien van stereofonisch geluid, en worden uitgezonden in HD-kwaliteit op het beeldformaat 16:9.
Documentaireserie Duelle van ARD/Das Erste op maandag met Kohl tegen Schäuble
Voormalig Bondskanselier van de Bundesrepublik Deutschland: Helmut Kohl (geboren 1930).
Maandag 24 januari begint om 21:00 uur, op het eerste publieke tv-net ARD/Das Erste, een aflevering van de documentairereeks Duelle; de film duurt drie kwartier. De afleveringen in die serie hebben als thema het spanningsveld dat kan ontstaan, en in de meeste gevallen ook wel ontstaat, zo is in de praktijk gebleken, zodra de wegen van twee persoonlijkheden die dan, in aanleg gewild of niet, rivalen zijn elkaar kruisen en dat dan ook nog eens langdurig gebeurt.
In de aflevering van 24 januari Helmut Kohl gegen Wolfgang Schäuble wordt de aandacht gericht op twee heren uit de sfeer der Duitse christendemocratie, welke beiden flink wat smetten op hun blazoen hebben opgelopen: Helmuth Kohl voormalig bondkanselier en tot over zijn oren verwikkeld in affaires met betrekking tot allerlei geldschieters die zijn partij geld hebben toegeschoven, waarbij diverse keren de wetten van de BRD zijn overtreden en Wolfgang Schäuble, die ook betrokken is geraakt in een dubieuze financiële transactie.
Wolfgang Schäuble (geboren 1942).
Veel erger is dat laatstgenoemde thans Minister van Financiën in het kabinet Merkel in zijn tijd als Minister van Binnenlandse Zaken van de Bondsrepubliek Duitsland er alles aan heeft gezet dat er een superpolitie zou worden gecreëerd die nog meer oncontroleerbare macht zou krijgen dan Hitlers Gestapo ooit heeft gehad, en alleen al daarom was die man een uiterst gevaarlijk-monsterlijk wezen en een risicofactor van de ergste orde.
Documentaire over Flamenco: zang en dans; tweemaal in NTR Podium op Nederland 2-tv
Dans
Dat de flamenco een Spaans cultuurproduct is, wordt geacht een algemeen bekend gegeven te zjn. In Spanje bevindt zich een plaats het stadje Jerez de la Frontera die geldt als één der meest invloedrijke instanties waar flamenco een geïntegreerd en in positieve zin dominerend bestanddeel van de cultuur vormt. Mede daarom wordt zo'n stadje wel omschreven als de kweekvijver van de flamenco.
In de film Goede zang doet pijn: Bar Gitanería tijdens Flamenco Biënnale NL. Ernestina van Noort ontmoet onder meer drie generaties flamencodansers.
Dat fenomeen boeit nog altijd zoveel liefhebbers van muziek en dans en dat beperkt zich absoluut niet alleen tot de bewonderaars van specifiek dit gedeelte van de Zuid-Europese cultuur dat een film daarover in tal van andere landen ter wereld voldoende belangstelling zal trekken. Martijn van Beenen regisseur en cameraman heeft, samen met Ernestina van de Noort, directeur van de Flamenco Biënnale NL, genoemd stadje bezocht om dit Spaanse element van folkloristische, in alle opzichten kleurrijke kunst niet alleen tot aan de basis te onderzoeken, maar deze tevens in beeld en geluid vast te leggen.
Zang
De belangrijkste facetten van het fenomeen in kwestie, waarmee de makers van de film Flamenco Goede zang doet pijn werden geconfronteerd, zijn in de documentaire terug te vinden. Dat geldt voor zowel de dans als de zang. In de film wordt de kijker tevens geconfronteerd met de geschiedenis van de flamenco, die in historisch opzicht van groot belang is voor de ontwikkeling binnen de cultuur van land en volk.
María Bala, inmiddels 76 jaar, is de zus van de grote zanger Manuel Soto Sordera. Zij is één van de laatste schatbewaarders van de oude cante jondo; zij laat ons horen hoe de primitieve flamencozang van toen klonk.
Flamencodanseres ("bailaora") Belén Maya. Foto uit 2001, genomen in de studio van Gilles Larrain.
Uitzendingen op Nederland 2
De documentaire wordt vertoond als aflevering van het NTR-programma Podium, op het min of meer vaste tijdstip, zondagmiddag (23 januari) tussen 13:00 en 14:00 uur, via Nederland 2. Een herhaling zal worden uitgezonden op maandagavond (24 januari) laat, te beginnen om 23:55 uur en durend tot in de nacht op dinsdag 25 januari om 00:50 uur.
Vierdelige dramaserie van Marleen Gorris, Rembrandt en ik door de EO op Nederland 1-tv
Op maandag 24 januari wordt op de televisiezender Nederland 1 de eerste aflevering ban de vierdelige dramareeks Rembrandt en ik, geregisseerd door Marleen Gorris, uitgezonden. Het drama speelt zich af rond de beroemdste Nederlandse schilder aller tijden; Rembrandt van Rijn (1606-1669). In deze door de Evangelische Omroep uit te zenden reeks op vier achtereenvolgende maandagen, wordt ons een Rembrandt voorgesteld door de ogen van zijn directe omgeving: de mensen die hem na stonden. Misschien is het, in een EO-context, beter om te spreken van naasten.
Scène uit de immense productie Rembrandt en ik van Marleen Gorris, in vier afleveringen uit te zenden door de Evangelische Omroep op Nederland 1, op vier maandagavonden.
De eerste aflevering draagt de titel Jan Lievens. Marleen Gorris heeft gekozen voor Nederlandse acteurs: Dragan Bakema speelt de rol van de jonge Rembrandt, Michiel Romeyn vertolkt de schilder op leeftijd; Sophie van Winden is Saskia van Uylenburgh.
Hoewel de Evangelische Omroep de aanrakingsangsten met seksualiteit en menselijk bloot weliswaar niet geheel voorbij is, zal men in ieder geval kunnen beseffen dat ook een man as Rembrandt wellicht ook goed kon omgaan met het andere, meer symbolische penseel. Maar wat heeft de man zich laten kennen als een invoelend wezen als het gaat om, in deze context het meest wezenlijke: bijbelse figuren. Niet voor niets bestaat er een Rembrandt-Bijbel, waarvan de platen je, ook als doorgewinterde atheïst, nooit gaan vervelen.
De Vespers van Rachmaninov worden gezonden in De Vrijdag van Vredenburg op Radio 4-NL
Componist Sergej Rachmaninov. Tekening van Eildert Beeftink, 1987.
Concert vanuit Utrecht
Hoezeer wij ook bezwaar aantekenen tegen delen van het oeuvre van de Russische componist Sergej Rachmaninov (1873-1943) en dat zijn vooral de werken voor orkest, met of zonder toegevoegde pianosolist. Gelukkig heeft diezelfde componist niet alleen maar dergelijke abjecte stukken aan de wereld geschonken, maar ook andere werken. Hoogtepunt in zijn ouevre is zonder meer opus 37voor koor, bekend onder de titel Vespers, gerealiseerd in 1915. Een enkele keer komen we het tegen met de Nederlandse titel Avondwake.
Op vrijdag 20 januari kunt u luisteren naar dat aangrijpende stuk muziek dat tot het beste uit het fin de siècle behoort. Het wordt gezongen door het Groot Omroepkoor onder leiding van Sigvards Klava. Voorafgaande aan dat briljante opus worden twee andere meesterstukken, eveneens van Oost-Europese componisten gespeeld, beide voor koor a capella: Drei geistliche Gesänge van Alfred Schnittke (1934-1998), gevolgd door Triodion (Het Boek van de Drie Odes) van de Estlandse componist Arvo Pärt (geboren 1935).
Cultuurspectrum
