Das Erdbeben in Chile, van Heinrich von Kleist, vrijdagavond in 'Am Abend vorgelesen' van NDR Kultur
Naar een historisch gebeuren
In de reeksAm Abend vorgelesen, die op de meeste werkdagen van het jaar, en daarmee vijf dagen per week door de regionale Duitse radiozender NDR Kultur wordt uitgezonden, is de beurt op vrijdag 4 november aan de Duitse grootmeester der letteren Heinrich von Kleist, geboren op 18 oktober 1777, en overleden op 21 november 1811. We zullen hem de komende weken derhalve nog wel vaker tegenkomen. Op 4 vrijdag 4 november wordt in genoemd programma voorgelezen uitDas Erdbeben in Chile. Dat verhaal is gebaseerd op een ware gebeurtenis op 13 mei 1647 in genoemd land, waarbij de stad Santiago werd verwoest.
Eerst gepubliceerd in tijdschrift De eerste versie van dit verhaal is verschenen in hetMorgenblatt für gebildete Stände van uitgever Cotta, in de editie van 10-15 september 1807. Het gehele verhaal besloeg 29 alinea's. In de boekuitgave van deErzählungen, uitgekomen in 1810, heeft de uitgever het geheel tot drie grotere afdelingen samengevoegd, zonder daarbij de tekst zelf aan te tasten. In de ééndelige editie van deSämtliche Werke, in 1968 uitgegeven door Winkler in München, beslaat het verhaal elf dicht bedrukte bladzijden. __________
Afbeelding:Tekening van Peter Friedel uit 1801, in opdracht van de geportretteerde, die deze heeft bedoeld voor zijn verloofde Wilhelmine von Zenge.
NEDERLAND LEEST-boekenlegger geeft een voorbeeld van taal-misbruik
In het boek dat dezer dagen alscadeautje van uw openbare bibliotheekwordt verstrekt in de periode 21 oktober tot en met 18 november,Het leven is verrukkulluk,geschreven door Remco Campert (*1929), als dertigste druk een halve eeuw nadat het voor het eerst is verschenen ─ zolang de voorraad strekt, zullen we maar zeggen ─ is, zoals dat sedert de eerste keer dat dit initiatief met succes is ingevoerd, een boekenlegger bijgevoegd. Aan de voorzijde staat de tekst te lezen, zoals afgedrukt in de afbeelding bovenaan deze tekst, aan de achterzijde staat datgene wat u hieronder ziet afgedrukt, met daarin een staaltje verkrachting van ons Nederlands, zoals we die weliswaar dag in, dag uit krijgen voorgeschoteld door lezers van de meeste Journaals die ons televisie-bestel rijk (?) is, maar die desniettemin een absoluut taboe dient te zijn voor een instituut dat de mensen aan het lezen wil krijgen, respectievelijk houden. Zullen we daarom ─ hier en nu ─ afspreken dat het gebruikte woord boekencommunityeen pijnlijke uitglijder is en daarom dient te worden bijgezet in de categorieeens maar nooit meer? Overigens zondigt Campert zelf ook voorin het boek reeds tegen een taalregel door het woordaantalals meervoud te behandelen en er in het gezegde niet het vereiste enkelvoud aan te koppelen. Nu dit boek in een voor Nederlandse begrippen enorme oplage is verschenen, zullen we elke hoop op verbetering van de presentatie door onder meeralleNOS Journaal-lezers en hun collega's van de regionale omroepen ─ die allen op dit punt klakkeloos de slechte voorbeelden volgen ─ eigenlijk wel kunnen opgeven.
Goed twee uur over Britse televisiegeschiedenis vanaf 1936 in twee bijdragen van BBC Four
Om 22:00 uur onze tijd begint op woensdag 2 november een reportage over de start van British Television Service in het Alexandra Palace in Londen. Aangezien dit in 1936 plaatsgreep, betekent dit dat aan de andere zijde van de Noordzee vijftien jaar eerder publieke tv wordt uitgezonden dan in Nederland, waar het nuzestig jaargebeurt.
Alan Yentob presenteert dat programma And then there was television, dat een aflevering van de reeksImagine . . . is en tot 23:00 uur die avond duurt. Direct in aansluiting volgt de televisiefilmThe Fools on the hill uit 1986 van David Giles (1926-2010), op een scenario van Jack Rosenthal (1931-2004).
In dat filmdrama wordt het verhaal verteld van de gebeurtenissen rondom en op de avond in 1936 waarop de BBC voor het eerst televisie is gaan uitzenden. Hierin spelen Shaughan Seymour (geb. 1949), Roger Booth (geb. 1933) en Leila Hoffman (geb. 1934) een rol.
__________
Foto:Actrice Leila Hoffman. Recente opname uitHow not to live your life.
Categorie:Televisie Tags:'Imagine', BBC Four-tv, Alan Yentob, 'And then there was television', 'The fools on the Hill', Jack Rosenthal, David Giles, Shaughan Seymour, Roger Booth, Leila Hoffman
Portret van Claus Schenk, Graf von Stauffenberg hedenavond via ZDF
Postzegel van 20 Pfennig, van de Bundesrepublik Deutschland ter gelegenheid van 20 juli 1944, uitgegeven op 20 juli 1964.
Het tweede publieke Duitse televisienet ZDF presenteert op dinsdag 1 november 2011, tussen 22:00 uur en 22:45 uur, een portret van de nog steeds befaamde Duitse militair kolonel Claus Schenk, Graf von Stauffenberg, die werd geboren op 15 november 1907.
In 1944, op de inmiddels legendarische datum 20 juli, heeft Stauffenberg een mislukte aanslag gepleegd op Adolf Hitler, met desastrueze gevolgen, mede voor Stauffenberg zelf, die op 21 juli met tal van anderen, die in het complot zaten, werd terechtgesteld.
Over deze kolonel en de 20ste juli zijn tal van artikelen en boeken gepubliceerd, verspreid over de hele wereld.
Tevens is die aanslag direct of indirect, soms alleen zijdelings, onderwerp van een televisieserie en speelfilms geworden.
Een voorbeeld uit die laatste categorie wordt voorafgaande aan de uitzending van het Stauffenberg-portret uitgezonden door het ZDF. Aangezien het daarbij gaat om een nagesynchroniseerde film, welke in een dergelijk kader geen bijdrage van belang levert, omdat er dan sprake is van debilisering, zullen we daar niet nadere op ingaan, mede doordat de hoofdrol wordt gespeeld door iemand, die Scientology propageert, een sektarisch instituut dat volgens de Duitse onderzoekster, Frau Caberta, als criminele organisatie dient te worden gekwalificeerd. Die Stauffenberg-films worden in de nacht van dinsdag 1 op woensdag 2 november nogmaals uitgezonden in het ZDF-Nachtprogramm.
Arte-televisie biedt op woensdag 1 november een thema-avond over corruptie
Bijna twee uur duurt de thema-avond, die door Arte-televisie op dinsdag 1 november zal worden uitgezonden tussen 20:14 uur en 22:00 uur, onder de titelKampf der Korruption!
Deze avond wordt afgeweken van de meest gangbare vorm waarin thema-avonden van Arte-tv worden samengesteld, want afgesloten met het onderdeelDie Diskussion. De 'corruptie-avond' bestaat uit twee onderdelen.
Tussen 20:15 uur en 21:05 uur wordt de documentaire vertoond met de titelIm Sumpf der Subventionen, waarin we worden geconfronteerd met de manieren waarop miljoenen aan subsidiegelden uit Brussel langs allerlei duistere wegen, zijpaden en dwaalwegen verdwijnen. Direct in aansluiting begint om 21:05 uur nog een documentaire:Der Club der Unbestechlichen. Die gaat overNetwork, opgericht in 2005 door een initiatief van Eva Joly, die tot op dat moment het beroep van onderzoeksrechter uitoefende.Network is bedoeld als anti-corruptie netwerk dat wereldwijd opereert.
Categorie:Televisie Tags:'Der Club der Unbestechlichen', 'Im Sumpf der Subventionen', 'Network', corruptie, Europese subsidies, Eva Joly, Thema-avond Arte-tv
Harpspelende koning David op middeleeuws paneel uit Ferrara
Onlangs vond ik ─ voor vijf procent van de prijs die tot dan toe gold ─ in de stapels met afgeschreven boeken, in een antiquariaat in mijn woonplaats, een nooit gebruikt exemplaar van het boekThe Jewish People, vol illustraties, en met een middenkatern waarin de afbeeldingen uitsluitend in kleuren zijn afgedrukt. Een van die prachtige kleuren-illustraties vindt u hiernaast.
Op deze site hebben we eerder eenafbeeldingvan Koning David, harpspelend, gepubliceerd, en daarom willen we u dezelfdemensdiemuziekmaakt, maar dan geheel anders, niet onthouden.
Het betreft hier een miniatuur op paneel, deel uitmakend van deRothschild Miscellany; Ferrara circa 1470.
Op deze dag in 1938 nam Orson Welles de Amerikaanse radioluisteraar te grazen
Orson Welles in 1937.
Gefopt!
Op 30 oktober 1938 werd op de Amerikaanse radio het hoorspelThe war of the worlds,naar het gelijknamige boek uit 1898 van de Britse auteur Herbert George Wells (1866-1946) uitgezonden door acteur (en nog zo veel meer) Orson Welles (1915-1985) , als een soort begeleidend verschijnsel bij het fenomeen Halloween.
Wat daarvan het gevolg was, kunt u lezen in eenartikelvan zaterdag 26 juli 2008,over de speelfilm met die titel, van Steven Spielberg, op onze zustersiteTempel der letteren.
Het is vandaag een eeuw geleden dat krantenmagnaat Joseph Pulitzer is overleden
Joseph Pulitzer, geboren op 10 april 1847 en overleden op de dag af een eeuw geleden, is het meest bekend geworden door de naar hem genoemdePulitzer Prize.
Deze Amerikaanse krantenman van Hongaarse origine ─ met oorspronkelijk de naam Politzer József ─ was uitgever van deSt. Louis Post Dispatch en van deNew York World.
In de jaren tachtig van de negentiende eeuw werd hij, nadat hij enkele dagbladen had verworven en daarin denieuwe journalistiek had geïntroduceerd, een van de leidende figuren in de Democratische Partij. Hij was actief in de bestrijding van grote concerns en van corruptie. In het decennium daarna betekende de hevige concurrentie tussen PulitzersWorld aan de ene kant, en deNew York Journalvan William Randolph Hearst (1863-1951) daartegenover, het begin van de zogenaamdeYellow Press, met als gevolg dat er kranten met zeer grote oplagen ontstonden op basis van advertentie-opbrengsten, die bij de lezers op interesse stootten vanwege de veelzijdige vormen van nieuws, amusement en reclame.
De auteur van de wereldvermaarde figuur Pinokkio stierf op deze dag in 1890
Carlo Lorenzini (Collodi).
Befaamd door één boek
Vandaag kan de sterfdag worden herdacht van de Italiaanse schrijver Carlo Lorenzini (1826-1890), die beter bekend was onder de naam Collodi en zo bekend werd als de 'vader' vanPinocchio. De titel van het boek in kwestie luiddeLe avventure di Pinocchio; de eerste editie was met afbeeldingen van Enrico Mazzanti (1850-1910).
Hoewel de goede man heel wat papieren bedrukt met letteren op zijn naam heeft staan, is hij uitsluitend bekend gebleven door het in 1883 uitgekomen boek over de uitdijende en krimpende neus van en de persoon met die naam. Het boek werd een direct succes en dat
Pinokkio, getekend door
Enrico Mazzanti, voor
de eerste editie
(1883).
heeft lang aangehouden. Het werd in vele talen uitgegeven; een Nederlandse editie is voor het eerst in 1915 verschenen.
Andere aspecten van Lorenzini's auteurschap Op tal van vlakken met betrekking tot het geschreven en gedrukte woord heeft de man zijn stempel gedrukt; zo gaf hij een eigen blad uit, dat zelfs tijdelijk werd verboden. Zelf was hij ook als censor werkzaam: voor het theater. Voorts heeft hij in 1875 sprookjes van de Fransman Charles Perrault ─ u weet wel, die van Moeder de Gans ─ in het Italiaans vertaald.
Geoffrey Chaucer en Pablo Picasso hebben de datum 25 oktober gemeen
De een overleed, de ander werd die dag geboren Op 25 oktober stierf de Engelse dichter Geoffrey Chaucer, en werd de Spaanse schilder Pablo Picasso geboren. Er zat echter wel bijna vijf eeuwen tussen die beide gebeurtenissen. De beide protagonisten zouden beiden in de loop der tijden wereldgeschiedenis schrijven. Chaucer (1343-1400) als auteur van de befaamdeCanterbury Tales, die voor een deel in de jaren zeventig van de vorige eeuw nog door Per Paolo Pasolini (1922-1975) zijn verfilmd ─, Picasso (1881-1973) als de belangrijkste schilder van de twintigste eeuw. __________ Afbeelding:Voorplat van dePenguin Classics-editie van ChaucersCanterbury Tales, in modern Engels overgezet. De afbeelding van de auteur is afkomstig uit een manuscript met miniaturen, dat zich thans in het British Museum bevindt.
Categorie:Historie algemeen Tags:'The Canterbury Tales, beeldende kunst, Deze dag in de geschiedenis, Expositie schilderkunst, Geoffrey Chaucer, klassieke Engelse letteren, Pablo Picasso
24 oktober 1632 is de geboortedag van de Grote Nederlander Anthonie van Leeuwenhoek
Anthonie van Leeuwenhoek, omstreeks 1680;
olieverf op doek, op het formaat 45 x 47,5 cm;
geschilderd door Jan Verkoje (1650-1693).
Hoge leeftijd bereikt Een van de grootste Nederlanders die heeft geleefd, is zonder twijfel de zakenman/wetenschapper Anthonie van Leeuwenhoek, die op deze dag, 24 oktober in 1632 werd geboren en goed negentig jaar is geworden. De man heeft zoveel gedaan voor de ontwikkeling van de wetenschap, en met name de microbiologie ─ die veel invloed heeft gehad op de verdere uitbouw van de kennis van het menselijk lichaam en zijn ziekten en de strijd tegen die ziekten binnen diverse disciplines van de geneeskunde.
Verbijsterend veelzijdig Iets meer over deze wetenschapper en een afbeelding van zijn microscopen kunt u vinden op onze Nederlandse zustersiteTempel der Wetenschappen in eenbijdragevan heden.
Naast de genoemde kwalificaties moeten we volledigheidshalve ook nog wijzen op het feit dat de man ook optrad als landmeter, glasblazer en wijnroeier.
Cultuurspectrum
