Film over IJsland binnen acht dagen tweemaal op Arte-televisie
Opvallende verschijnselen Dinsdag 31 maart vertoont Ate-televisie in het programma voordat de avond met de zogeheten prime time van start gaat om precies te zijn tussen 19:00 uur en 19:45 uur een film over het altijd nog relatief onbekende IJsland.
Papegaaiduikers
en trollen, maar ook mensen worden in het vizier genomen als elementen,
die nadrukkelijk met dit noordelijke eiland van grote omvang, dat
tussen 1980 en 1996 een zeer cultureel ontwikkelde president had in de
persoon van Vigdís Finbogadóttir, die meteen de eerste gekozen
vrouwelijke president ter wereld was. Hoewel dat gegeven een zeer
vooruitstrevende indruk maakt, is er wel sprake van een pijnlijke vorm
van discriminatie in die staat: in de hoofdstad Reykjavik zijn honden
verboden. Die
papegaaieduiker krijgt het echter steeds moeilijker door de dramatische
teruggang van de voor deze vogel onmisbare vissoort. En zo komen er in
de film van Christel Reitz en Jürgen Reitz, die
zij in 2006 voor het tweede publieke Duitse televisienet hebben
gerealiseerd meer bijzonderheden aan bod, aan welke je niet zo direct
denkt als men de naam van het land met de "duizenden geysers" valt. De
film wordt uitgezonden op het beeldformaat 16:9 met stereofonisch
geluid, en zal op dinsdag 7 april, vanaf 09:10 uur in de ochtend worden
herhaald. _____________ Afbeeldingen 1. Blik van ze op de staat IJsland. 2. Papegaaieduiker.
Bohuslav Martinu's Julietta ' Leven tussen droom en werkelijkheid ' op BBC Radio 3
Scurriel gebeuren De
(boek) handelaar Michel is vanuit Parijs naar een kleine kustplaats
teruggekeerd, waar hij wordt geconfronteerd met zijn eigen
herinneringen aan ene Julietta, wier stem hij ooit heeft gehoord zonder
te weten wie zij was. Nu hij haar terugvindt, blijkt dat juist in die
plaats iedereen alle herinneringen aan het verleden kwijt is. Daardoor
twijfelt Michel wel aan haar reële bestaan en vraagt hij zich af of zij
slechts bestaat in zijn geest. Het
geheel neemt ietwat scurriele vormen aan: op een gegeven moment heeft
Michel deze Julietta in opdracht vermoord, waarna hij zich weer
afvraagt of ze echt wel dood is. Hij slaagt er niet in zich te
ontworstelen aan die wereld van onwerkelijkheid, met het gevolg dat hij
binnen dat kader wordt veroordeeld tot levenslang in die
'droom'-wereld, die in wezen nogal nachtmerrie-achtig is.
Eigen libretto Julietta
is een opera in drie bedrijven, geschreven door de van oorsprong
Tsjechische Bohuslav Martinu (1890-1959), op een libretto dat de
componist zelf heeft gerealiseerd op basis van het toneelstuk Juliette, ou la clé des songes
uit 1930 van Georges Neveux (1900-1982). martinu's oeuvre telt meer dan
vierhonderd nummers, waarvan veertien opera's, die bijna geen van alle
meer worden gespeeld. Het is dan ook des te verheugender dat op dinsdag
31 maart de Britse zender BBC Radio 3 in het programma Performance on 3
een uitvoering wordt uitgezonden van dit muziekdrama. Het BBC Symphony
Orchestra wordt geleid door Jiri Belohlávek. De solisten en alle andere
mensen van belang die aan deze productie hebben meegewerkt, zijn te
vinden op het betreffende onderdeel van de BBC-webiste. De
uitzending begint om 19:30 uur onze tijd; het programma duurt in zijn
geheel tot 22:15 uur, maar daar is nog een compositie van een andere
muziekmeester toegevoegd nadat de opera de ether ingezonden is. De eerste uitvoering van Julietta
werd gegeven op 16 maart 1938 in Praag. Na de tweede wereldoorlog is
het muziekdrama nog weer in enkele theaters te zien geweest. De
expressionistische en constructivistische stijlelementen die Martinu in
de jaren dertig van de vorige eeuw meer en meer heeft ontwikkeld,
passen vanzelfsprekend zeer goed binnen die wat onwerkelijke sfeer van
het verhaal. __________ Afbeelding: Portret van Bohuslav Martinu.
Georg Baselitz in 2004 op de voet gevolgd ' Portret van toen nu tweemaal op Arte-tv
Tegenstellingen De
in 1938 geboren Duitse, veelzijdige beeldend kunstenaar Georg Baselitz
is onderwerp van de uitzending van Arte-televisie om 23:50 uur op
zondag 29 maart.
Het betreft een portret van zesentwintig minuten door de
documentairemaakster Evelyn Schels, die de aparte kunstenaar in 2004
voor de Bayerische Rundfunk heeft gevolgd. Hoewel
hij luxe veracht, woont Georg Baselitz op een slot in Niedersachsen.
Hij is van mening dat kunstenaars asociale mensen zijn, ondanks het
besef dat hij zelf deel van die kongsi uitmaakt. Hij maakt veel werk
dat 'op de kop' staat, en dat zou wel eens te maken kunnen hebben met
zijn tweeledige houding ten opzichte van tal van maatschappelijke
verschijnselen, ook buiten zijn directe wereld van de kunsten.
Invloeden Georg Baseliutz dankt zijn grootste invloed aan de Noorse schilder Edvard Munch (1863-1944). Inmiddels
heeft Baselitz zich ontwikkeld tot één van de meest vooraanstaande
Duitse beeldend kunstenaars en mede daardoor heeft hij weer
nadrukkelijke invloed op anderen, individueel en groepen, uitgeoefend.
Als academisch docent eerst twee perioden (1978-1983, en 1983-1988)
in Karlsruhe aan de Kunstacademie, en vanaf 1992 is hij professor aan
de Hochschule für Bildende Künste te Berlijn heeft hij eveneens zijn
sporen nagelaten.
Uitzendingen Deze
uitzonderlijke hedendaagse kunstenaar luistert eigenlijk naar de naam
Hans-Georg Kern, maar hij heeft zich, in navolging van veel
renaissancekunstenaars, genoemd naar zijn geboorteplaats:
Deutschbaselitz in het oosten van Duitsland, dat later tot de DDR zu
gaan behoren. Tegenwoordig woont Baselitz afwisselend in Derneburg en
Imperia. De
film van Evelyn Schels zal op het beeldformaat 16:9 worden uitgezonden
en is voorzien van stereofonisch geluid, zal op vrijdag 3 april door
Arte-televisie worden herhaald om 07:00 uur in de ochtend. ____________ Afbeeldingen 1. Georg Baselitz. 2. Edvard Munch beïnvloedde Baselitz. (Zefportret met skeletarm, 1895.)
Optreden en Portret van violist Ivry Gitlis twee dagen achtereen op Arte-tv
Legendarisch Hoewel
de in 1922 geboren Israëlische musicus als één van de grote
vioollegenden geldt, geniet hij toch veel meer bekendheid in kringen
van liefhebbers van het instrument viool en de daarbij behorende muziek
dan zoveel collega-violisten zoals bijvoorbeeld Yehudi Menuhin
(1916-1999) en David Oistrach (1908-1974) wier naam ook een begrip
was, en eventueel
nog is, in algemene zin. Hoewel we, zeker in deze tijd van volstrekt
zinloze superlatieven waarin zelfs Duitse politieseries van een
strafbaar te stellen oer-saaiheid als 'legendarisch' worden
gekwalificeerd voorzichtig moeten zijn met een dergelijk begrip, mag
dat in combinatie met de naam Ivry Gitlis zeker worden gebruikt.
Sterren als leermeesters Ivry
Gitlis studeerde zelf in Parijs bij drie grootmeesters van zijn
instrument, die zelf legenden zijn geworden: Carl Flesch (1873-1944),
Georges Enescu (1881-1955) en Jacques Thibaud (1880-1953). Pas aan het
einde van de jaren zestig vestigde hij zich definitief in Parijs, waar
hij al snel in maatschappelijke zin opzien baarde door tijdens de
revolutie van 1968 met zijn viool de straat op te gaan en bij de
studenten en stakende arbeiders te spelen. Daarop
aangesproken na een concert in de Stadsschouwburg van Groningen nu
bijna vier decennia geleden verklaarde hij vóór de kunsten te zijn,
en dus links.
Concert Het
concert dat op zondag 2 maart door Arte-televisie zal worden
uitgezonden op het voor klassieke muziek gereserveerde tijdstip
tussen 19:00 uur en 19:45 uur bestaat uit drie onderdelen die
bijeengebracht zijn van verschillende opnamen. De film is in 2009 gerealiseerd door Arte France. Naast het onvergankelijke Vioolconcert in D-groot,
opus 35, uit 1878 van Pjotr Iljitsj Tsjajkovski (1840-1893) waarover
meer details en een technische toelichting te lezen zijn in een artikel van 6 maart 2007 op de fin de siècle site All art is quite useless van Rond1900.nl met dirigent Francesco Mander, opgenomen in 1965, zal Ivry Gitlis te zien zijn in een gedeelte van de Sonata voor vioolsolo Melodia
van Béla Bartók (1881-1945), gecomponeerd voor de bovengenoemde Yehudi
Menuhin, van een opname uit 1962. Besloten wordt het drie kwartier
durende 'televisieconcert' van Ivry Gitlis met de Capriccio-Valse in E-groot opus 7 van Henryk Wieniawski (1835-1880).
Herhalingen Op
vrijdag 10 april en op donderdag 16 april beide keren om 06:00 uur in
de ochtend zal dit concert door Arte-tv worden herhaald.
Deze
film dient als opmaat voor een Portret van Ivry Gitlis dat eveneens
door Arte-tv zal worden uitgezonden. Het is een zestig minuten durende
film die in 2008 door Sandra Joxe voor Arte France werd gerealiseerd in HD-kwaliteit, op het beeldformaat 16:9, die zal worden uitgezonden op maandag 30 maart van 22:25 uur tot 23:25 uur. ____________ Afbeeldingen 1. Jacques Thibaud, een van de drie voornaamste viooldocenten in het leven van Ivry Gitlis. 2. Georges Enescu, idem. 3. Carl Flesch, idem. 4. Ivry Gitlis.
Gogoljs drama De Revisor zondag in de ether, en komende woensdag een hoorspel over dit drama
Het genie herdacht Het was niet bepaald een grap die men enige tijd later zou kunnen negeren dat de Rus Nikolaj Vasiljevitsj Gogolj op
1 april 1809 werd geboren, want binnen relatief korte tijd zou blijken
dat hij één der grootste en volgens niet weinige literatuurkenners
zelfs de grootste schrijver binnen de Russische letteren was en is. Nu
we op de radio bijna dagelijks worden geconfronteerd met de muziek van
drie componisten, die allen hun naam hebben 'gegegven' aan het jaar
2009 Purcell, Händel en Haydn wordt nog wel eens vergeten welke
culturele grootheden er nog meer in 1809 zijn geboren, zoals daar zijn
Charles Darwin en Edgar Allen Poe, naast Nikolaj Gogolj. Laatstgenoemde
is in verschillende kringen om steeds weer een ander element uit zijn
oeuvre bekend geworden. Hij wordt niet alleen hemelhoog geprezen om
zijn roman De dode zielen (1842), maar tevens voor zijn dramatische scheppingen, waarvan De Revisor
(1836) niet alleen het bekendst (gebleven) is, maar eveneens het meest
vertaald en opgevoerd, alsmede verfilmd onder meer in 1949 door Henry
Koster als The inspector general, met Danny Kaye in de hoofdrol , dan wel op een andere wijze gedramatiseerd voor de buis.
De Revisor Op
zondag 29 maart wordt, vrijwel gelijktijdig, op twee verschillende
Europese zenders op de Britse zender BBC radio 3 en via het derde
radioprogramma WDR 3 het drama De Revisor uitgezonden. Op die Duitse zender tussen 20:05 uur en 22:00 uur; via de BBC vanaf 21:00 uur tot 23:15 uur, onder de titel The government inspector. Dit oorspronkelijke toneelstuk heeft tal van andere schrijvers geïnspireerd. Eén van hen is Jürgen Groß (geboren 1953), die het toneelstuk schreef 'Der revisor' oder 'Katze aus dem Sack', dat komende woensdag 1 april, 's avonds tussen 20:00 uur en 21:20 uur door de Duitse radiozender NDR Kultur als Hörspiel zal worden uitgezonden in het programma met die titel, als aflevering "Zum 200. Geburtstag von Nikolai W. Gogol". ____________ Afbeeldingen 1. Portret van Nikolaj Gogolj. 2. Voorplat van een Nederlandse Wereldbibliotheek-uitgave uit 1934 met daarin De Revisor, vertaald door Josine Termaet.
Onbekende feiten over vulkanen ' zondagavond op BBC 2-televisie
Twee zijden van één medaille Het
verschijnsel vulkaan staat de laatste maanden nadrukkelijk in de
belangstelling op tal van televisiezenders, verspreid over Europa. De
ene documentaire maakt u vertrouwd met het wel en wee van bewoners, die
ergens in Zuid-Amerika in de omgeving van een vulkaan wonen en zich
daardoor terecht bedreigd voelen, de andere film heeft als inhoud het
archeologische onderzoek dat wordt gedaan naar een enorme eruptie
ergens in de prehistorie, en weer een andere reportage houdt zich op
met de gevolgen van vulkaanuitbarstingen tijdens de laatste eeuw(en). Op zondag 29 maart presenteert Iain Stewart [1]
op de Britse zender BBC Two Television tussen 19:00 uur en 20:00 uur
onze tijd een film, die het fenomeen vulkaanuitbarsting van meerdere
kanten belicht. Niet alleen bestaat het terechte 'verwijt' dat de
uitbarsting van een vulkaan een uitermate destructief
natuurverschijnsel is, maar deze weliswaar juiste doch eenzijdige
vaststelling wordt in de presentatie aangevuld met de uitleg dat
vulkanen niet alleen leven vernietigen, maar dat er zonder vulkanen
geen leven op aarde mogelijk zou zijn geweest. __________ [1] Iain Stewart (geboren 1964) is geoloog; als hoogleraar geoscience communication is hij verbonden aan de universiteit van Plymouth. __________ Foto: (Professor) Iain Stewart.
Emigreren in 1900 vanuit Nederland naar Amerika ' op GeschiedenisTV
Herhaling van 2000 Voor het programma Dokwerk
van de VPRO heeft Cherry Duyns in 2000 een documentaire afgeleverd over
een aantal Nederlanders dat in het jaar 1900 is vertrokken naar het
verre Amerika. Daarin komt één dag specifiek aan de orde, hetgeen in de
titel van de aflevering al herkenbaar is: De overtocht en de passagierslijst van 17 mei 1900. Deze documentaire wordt opnieuw uitgezonden op het digitale televisienet Geschiedenis TV. De eerste keer is dat op zaterdag 28 maart, tussen 21:57 uur en 22:55 uur. Zoals
gebruikelijk volgen er in een televisieweek op dat net diverse
herhalingen; deze kunt u vinden door te kijken op het betreffende onderdeel van de website van deze zendgemachtigde.
Totaal verschillende muziekdrama's op zaterdagavond in de ether
Vijf opera's uit een periode van één eeuw Ten
minste op vier radiozenders en via één televisiegemachtigde wordt er
zaterdag 28 maart 's avonds tussen 18:00 uur onze tijd en zo ongeveer
half één in de nacht op zondag de 29ste opera gepresenteerd:
variërend van Così fan tutte uit
1790 van Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791) op Radio 4, vanaf 19:02
uur, in een voorstelling van de Nederlandse Opera, tot en met Werther uit 1892 van Jules Massenet (1842-1912),naar de roman Die Leiden des jungen Werthers uit 1774 van Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832). Daartussen wordt het eerste deel van Ring des Nibelungen van Richard Wagner (1813-1883) Das Rheingold (1869)
via BBC Radio 3 gepresenteerd vanaf 18:00 uur, in een rechtstreekse
verbinding met de New Yorkse Metropolitan Opera, waar dit werk
terzelfdertijd als middagvoorstelling wordt gepresenteerd.
Mezzo-televisie rondt, vanaf 20:00 uur, deze Ring des Nibelungen, na de drie eerdere delen, af met Götterdämmerung (1876).
Tot slot, voorzover dat de aanvangstijden betreft, vergast Klara, de
Nederlandstalige Belgische radiozender, de toehoorders vanaf 20:00 uur
op het stuk muziektheater met de titel Mazeppa uit 1884, gebaseerd op het gedicht Poltawa uit 1829 van Aleksandr Poesjkin (1799-1837). __________ Afbeelding: Johann Wolfgang von Goethe als jongeman.
Beethovens enige opera Fidelio opnieuw bij de Nederlandse Nationale Reisopera
Herhaling Op
zaterdag 28 maart zal in het Nationaal Muziekkwartier te Enschede de
première worden gegeven van een nieuwe reeks voorstellingen van de
opera Fidelio (oder Die eheliche Treue) van
Ludwig van Beethoven (1770-1827). Het is de herhaling van een
productie, die in 2002 tot stand is gekomen onder verantwoordelijkheid
van Monique Wagemakers, die zo succesvol is geweest dat de Nationale
Reisopera heeft besloten er nogmaals mee door het land te trekken. Met
dit verschil dat er een geheel nieuwe bezetting van de rollen zal
worden gerealiseerd. Na de eerste voorstelling van aanstaande zaterdag
zal er op de laatste dag van maart nog een voorstelling worden gegeven,
te Maastricht. In de maand april worden er nog elf voorstellingen
gegeven, verspreid over negen provincies van ons land. De exacte data en in welke theaters dan zal worden opgetreden, is te vinden op het bewuste deel van de website van de Nationale Reisopera. Datzelfde geldt voor de cast
solisten en de leden van het 'creative team' die zullen worden
ondersteund door het Koor van de Nationale Reisopera en worden begeleid
door het Noord Nederlands Orkest. Dirigent is Patrick Devin.
Achtergronden Fidelio oder Die eheliche Treue
is een muziekdrama in drie bedrijven naar een tekst van Joseph
Sonnleithner (1766-1835), die als basis een libretto heeft gekozen van
Jean-Nicolas Bouilly (1763-1842) voor Léonore ou L'amour conjugal
uit 1798 van de Franse componist en zanger Pierre Gaveau (1760-1825),
die de rol van Florestan in zijn eigen opera zong. Dat libretto van
Bouilly werd overigens in dezelfde periode de jaren 1804 en 1805
door twee andere componisten gebruikt. De première van Fidelio met de tweede Leonore-ouverture werd op 20 november 1805 gerealiseerd met de componist als dirigent in het Theater an der Wien. Er zouden nog diverse veranderingen worden aangebracht, waarna Fidelio
ook steeds opnieuw in première ging in een andere ambiance en met de
eerste keer een andere dirigent, maar tijdens de eerste voorstelling
van de definitieve versie van de Duitse librettist Georg Friedrich
Treitschke (1776-1842) sloeg de componist opnieuw de maat; bij die
gelegenheid werd de ouverture Die Ruinen von Athen gespeeld. Vanaf de tweede voorstelling werd deze muzikale introductie echter vervangen door de Fidelio-ouverture. (wordt vervolgd) ____________ Afbeeldingen 1. Ludwig van Beethoven in 1804. 2. Theater an der Wien. 3. Librettist, vertaler en vlinderkundige Georg Friedrich Treitschke.
De kwalijke kanten van Eugenio Pacelli ' Pius XII, vooral tijdens de Tweede Wereldoorlog
Nogmaals het kwade genius Pacelli Het geschiedenismagazine van het eerste publieke Duitse televisienet ARD/Das Erste Geheimnis Geschichte
presenteert op donderdag 26 maart, 's avonds laat, vanaf 23:45 uur tot
vroeg in de nacht naar vrijdag 27 maart om 00:15 uur de aflevering Der Papst und die Nazis over de omstreden houding van paus Pius XII met burgerlijke naam Eugenio Pacelli (1876-1958)
tijdens de Tweede Wereldoorlog en met name over zijn zwijgende rol met
betrekking tot de Mofse massamoorden op Joden. Maar de contacten van
die paus met het abjecte nazituig in Mofrika dateren reeds uit de tijd
dat de man, in de jaren twintig van de vorige eeuw, voor de Heilige
Stoel nuntius was in Duitsland en reeds toen een reputatie heeft
opgebouwd met zijn voorkeuren voor foute figuren in het foute deel van
een later tot op het merg foute staat. Deze Pacelli sloot, eenmaal op
de stoel van Petrus, zelfs een pact met het Beest uit de Afgrond. Dat
was een combinatie van iemand die meent het goede te vertegenwoordigen
maar in de diepste lagen van zijn persoonlijkheid vanzelfsprekend wel
beter wist in een kongsi met de directe incarnatie van het meest
satanische dat dit ondermaanse heeft meegemaakt.
De Plaatsbekleder Bijna
een halve eeuw geleden werd West-Europa nog weer, buiten de officiële
geschiedschrijving om, met dat thema geconfronteerd door het
verschijnen van het toneelstuk Der Stellvertreter dat ook heel snel in Nederland door het Rotterdams Toneel als De Plaatsbekleder
in de vertaling van Gerrit Kouwenaar werd voorgesteld. Het stuk was
geschreven door Rolf Hochhuth (geboren 1931) die later nog meer foute
individuen en groeperingen, zoals minister-president Filbinger;
soldaten en artsen op een niet meer te omzeilen manier in de
schijnwerpers heeft weten te plaatsen. Die
kwalijke houding van Pontifex Pacelli is dus in wezen al zo'n zes
decennia oud nieuws, maar is nu weer actueel doordat de huidige op
tal van fronten eveneens uiterst kwalijke plaatsbekleder op die
Petrus-troon in Rome binnenkort zijn handtekening zal zetten onder de
zaligverklaring van die monstrueuze voorganger. En daarmee pleegt deze
Duitse paus binnen enkele weken de zoveelste misstap.
De uitzending wordt in de loop van de nacht, tussen 03:20 uur en 03:50 uur herhaald
____________ Afbeeldingen 1. Pius XII in pias-vermomming. 2. Voorzijde van de boekuitgave van de Nederlandse versie van Hochhuths toneelstuk De Plaatsbekleder.
Donderdag 26 maart staat de avond bol van tv-dodumentaires
Nieuwe kennis verrijkt nog weer meer
De
avond van donderdag 26 maart biedt de in documentaire films
geïnteresseerde kijker, via vier verschillende televisiezenders ten
minste zes zeer uiteenlopende mogelijkheden om het verlangen naar
kennis over allerlei zaken te bevredigen en van een nieuwe invalshoek
te worden voorzien.
Hotel in Mozambique
Het
begint vroeg in de avond in Mozambique waar een documentaire is
gerealiseerd over het verval tot een tranendal van de voormalige luxe
van het Grand Hotel in Beira: de op één na grootste stad van dat land.
Arte zendt de film uit tussen 19:00 uur en 19:45 uur. Mosambik Vom Luxushotel zum Elendsquartier
is een documentaire van de Portugees Licinio Azevedo, gereedgekomen in
2007. Het is een bijdrage van Arte France. De film zal worden herhaald
op donderdag 2 april 's ochtends vanaf 09:10 uur.
Artsen in oorlogstijd
Het VPRO/NPS-programma Andere tijden
met presentator Hans Goedkoop laat zien met welke dilemma's artsen in
ons land ten tijde van de Tweede Wereldoorlog werden geconfronteerd.
Aan de ene kant stonden ze enorm onder druk, uitgeoefend door de
bezetter, maar daa stond tegenover dat ze door hun vakkennis hier en
daar ook de Duitsers konden tegenwerken door middel van een attest dat
bepaalde mensen voor een mofse maatregel kon bewaren. Andere tijden is te zien op Nederland 2, tussen 21:30 uur en 22:00 uur.
Galápagos-eilanden
Als
het even meezit, kan de fervente documentaire-kijker nog net
overshakelen van Hans Goedkoop er komt immers altijd reclame voordat
het volgende programma begint naar het tweede Nederlandstalige,
Belgische televisienet Canvas overschakelen, waar om 21:55 uur het
eerste deel van de driedelige reeks over de Galápagos-eilanden begint.
Deze aflevering draagt de titel Hell's cradle Land of dinosaurs. Deze film duurt tot 22:50 uur. Zie ook onze bijdrage op de aan deze gelieerde site Tempel der Documentaires van maandag 9 februari dit jaar.
Loodzware beroepen
De
Westdeutsche Rundfunk (WDR) begint om 23:15 uur met een lange, want
twee uur durende, documentaire van Duits-Oostenrijkse makelij uit 2005
over zogeheten loodzware beroepen over de gehele wereld: Workingman's death luidt de titel.
De rol van de media bij Al Qaida
Zij
die naar de120 minuten durende film over die mensenoffers vragende
beroepen kijken, moeten van lieverlee afzien van de Arte-documentaire
afzien die om kwart over elf 's avonds begint en tot (officieel) de
volgende dag 00:25 uur duurt: Die Sprache von Al Qaida
over de rol van moderne media, zoals internet, bij de strijd die de
terreurbeweging Al Qaida uitoefent, en de mogelijkheden die de
groepering door deze technologisce ontwikkelingen te bieden hebben.
Magic Radio Eigenlijk
is het al vrijdag 27 maart als de laatste van deze zes kort
voorgestelde documentaires, op Arte-televisie, begint, om 01:50uur:Magic Radio, een
54 minuten durende coproductie van Arte France en de Zwitserse omroep
SSR, gerealiseerd in 2006 door Luc Peter en Stéphanie Barbey. Het thema
is de voortschrijdende democratisering en de daaraan verbonden vrijheid van meningsuiting, sedert de jaren negentig van de vorige eeuw in het Afrikaanse land Nigeria. Magic Radio zal door Arte-tv worden herhaald op zaterdag 28 maart 's ochtends om 05:00 uur. ____________ Afbeeldingen 1. Een kijkje in het huidige tranendal dat eens een luxe hotel was. 2. Darwin's Arch bij de Galápagos-eilanden. 3. Gezicht op Lagos, de hoofdstad van Nigeria.
De Duitse Bondspresident Horst Köhler noemt nu eindelijk verantwoordelijken voor de huidige crisis
Beschuldigende vingers Zoals te verwachten viel, passeerde de Duitse Bondspresident Horst Köhler gisteravond in het satirische politieke magazine Neues aus der Anstalt
even de revue, evenals Angela Merkel, de nieuwe minister van
Economische Zaken, de huidige minister van Financiën en zoveel anderen.
En niet te vergeten, oppositieleider Guido Westerwelle van de FDP
(rechtse liberalen) die de ontwikkelingen als gevolg van de
financieel-economische crisis nu al ziet uitkomen in een structuur in
de Bondsrepubliek die even erg, zo niet nog erger zal zijn dan in de
voormalige DDR. Die man raaskalt bij elke gelegenheid opnieuw, en
steeds dwazer; hij doet maar wat in het wilde weg. Hij werd dan ook
door Urban Priol vergeleken met een druk dartelend springende antilope
vergeleken. Ach,
en ook de opperste zielenherder van de katholieken op deze aarde of
wat daar voor moet doorgaan kreeg er weer van langs, al had een
vorige schrobbering in de Anstalt tot veel boze correspondentie geleid. Die
Bundespräsident had eerder diezelfde dag een rede gehouden te Berlijn,
en zelfs de ergst minderbegaafde kan zich voorstellen welk thema de man
aansneed: de situatie als gevolg van. Voor
het eerst sprak hij nu eens minder wollig en wees hij partijen aan, die
de directe oorzaak waren van de kredietcrisis met de nasleep, die dat
moet hier wel even worden vermeld de Duitse geldbuidel van 'alledag'
nog niet heeft bereikt. En
dat Köhler en al zijn partigenotenj de zich christendemocraten
noemenden daar juist nu beslist niet op zitten te wachten, moge
helder zijn dan wel worden, als men bedenkt dat er dit jaar algemene
verkiezingen zijn, hetgeen negatief voor kanselier Angela Merkel kan
uitpakken, en eveneens voor Horst Köhler zelf, die graag wil worden
herkozen tot bondspresident.
Saaie spreker Dat de man bepaald geen begenadigd spreker is, gaf ook zijn biograaf Gerd Langguth toe die eveneens biograaf van Angela Merkel
is , en die niet bepaald klakkeloos alles prachtig vindt wat zijn
protagonisten zoal doen en laten. Dat bleek tien dagen geleden ook al
eens toen Langguth één van de gasten in het journalistenforum Presseclub was
een programma van de Westdeutsche Rundfunk, dat in principe elke
zondag direct na de Tagesschau van het middaguur wordt uitgezonden door
de ARD/Das Erste. Wie
meer wil weten over de particuliere en zakelijke achtergronden van de
huidige Duitse bondspresident wil weten, kan veel daarvan vinden in een
400 pagina's dikke biografie van de opgemelde schrijver. ____________ Afbeeldingen 1.
Voorzijde van de biografie, door Gerd Langguth, over de huidige Duitse
Bundespräsident Horst Köhler, verschenen in april 2007 (dtv 24589). 2.
Voorkant van de biografie, eveneens door Gerd Langguth, over de huidge
Duitse Bunderskanzlerin, gereviseerde editie, verschenen in december
2007 (dtv 34414).
Zo oud kunnen worden als Methusalem? Hoogbejaard zijn zonder ziekteverschijnselen? ' ZDF-documentaire op 25 maart
Grijs, gebogen en gebrekkig In
mijn jeugd leerde dat iemand met grijs haar oud was, en zulke
overigens niet al te ernstige, want niet altijd onterechte
vooroordelen zijn tot op de huidige dag blijven bestaan. Zelf loop, en
vooral fiets, ik met een hond die al jaren grijs om de snoet is, maar
nog zeer levendig is en, als ze met bevriende honden speelt, nog net
zoveel energie aan de dag legt als toen ze een jaar oud en dus nog
niet volwassen was. Bovendien
leidde de veronderstelling van oud als gevolg van het waarnemen van
'grijze indrukken' tot de, vaak onderbewuste, gedachte van gebrekkig,
behept met ziekten en andere ongemakken. Inmiddels is de wetenschap
zover dat, zoals de geleerden beweren, ouderdom minder en minder vaak
een probleem hoeft te betekenen voor het fysieke welzijn.
Enerzijds
is dat niet alleen een theoretisch-wetenschappelijke vooruitgang, maar
kan dit ook heel direct voor betrokkenen een groot voordeel zijn. De
keerzijde van die medaille is echter de vraag of die steeds hogere
ouderdom betaalbaar is. Want er kan wel flink wat geld worden gepompt
in de wetenschappelijke vooruitgang, daar staat tegenover dat de mensen
wel hun levensonderhoud moeten kunnen blijven bekostigen, en dat is
reeds nu een probleem, dat al lang had moeten worden aangepast door de
pensioengerechtigde leeftijd allengs te verhogen zij het, naar mijn
overtuiging, met de nodige beperkingen in verband met de soort
werkzaamheden die de betrokkenen hebben verricht. Of
het fenomeen ouderdom werkelijk een geneeslijke ziekte is, zoals
sommigen beweren, zal de toekomst moeten uitwijzen, evenals de vraag of
de leeftijd van mensen meer in het algemeen tot bijbelse hoogten kan
worden opgestuwd. Het ZDF zendt op woensdag 25 maart, tussen 22:15 uur en 22:45 uur, in de programmareeks Abenteur Wissen, een wetenschappelijke documentaire uit onder de titel Leben! Alt wie Methusalem. In het nachtprogramma van dezelfde zender wordt de film, vanaf 01:50 uur, nogmaals gepresenteerd. __________
Afbeelding: Ouderen genieten van zonnestralen. (Foto ZDF.)
Onderzeeërs over en weer in vijandelijke wateren tijdens de Koude Oorlog
Dreiging in de diepte Conflictsituaties
van staten met tegengestelde belangen leiden nogal eens tot
beschuldigingen over en weer, die dan al snel voorpaginanieuws zijn
geworden over de hele wereld. En in ons huidige tijdbestek zal één en
ander nog weer sneller tot bekendheid leiden, aangezien de
mogelijkheden van het internet en aanverwante elektronische
communicatiemiddelen à la minute in staat zijn in al is het nog zo
kort woord en geschrift te reageren. Allerlei
zaken die bekend zijn om hun geheime status en daarmee al niet echt
geheim meer zijn, al kan het voorkomen dat de betrokken feiten (nog)
niet publiek zijn (geworden) hebben echter eveneens betrekking op een
groot conflict tussen grof gezegd: oost en west, al is het beter te
zeggen tussen de VS en de Sovjetunie. Tijdens de zogeheten Koude Oorlog
heeft er een geheime onderzeeër-oorlog gewoed tussen die beide naties,
en daarbij zijn talrijke 'ongevallen' gebeurd, waarbij zelfs mensen als
dodelijke slachtoffers te betreuen vielen. Toch kan men niet spreken
van een oorlogssituatie in traditionele zin.
Duitse documentaire Daarover wordt meer verteld in de documentaire In feindlichen Tiefen,
die op woensdag 25 maart, tussen 21:50 uur en 22:45 uur op de
Frans-Duitse cultuurzender Arte-televisie zal worden gepresenteerd. De film In feindlichen Tiefen
is gerealiseerd door de Duitse regisseur Dirk Pohlmann, en uitgebracht
in 2004. De rolprent, die een duur van 52 minuten heeft, werd gemaakt
in opdracht van het tweede Duitse publieke televisienet ZDF. Op zaterdag 28 maart zal Arte deze productie nogmaals uitzenden in de middag vanaf 14:50 uur.
Twee Russische fin de siècle composities op WDR-televisie
Beginjaren van de 20ste eeuw De
Russische muziekstudent Aleksandr Glazoenov (1865-1936) was nog maar
zestien jaar oud toen hij zijn eerste Symfonie schreef en daarin al
direct liet zien, en vanzelfsprekend horen, dat hij over een
compositorische begaafdheid van uitzonderlijke hoogte beschikte. Het
tegenwoordig meest bekende van zijn werken is waarschijnlijk het Concert voor viool en orkest in a klein, opus 82, uit 1904 dat tot een der belangrijkste Russische composities in het genre behoort. In
de vroege nacht van dinsdag 24 op woensdag 25 maart wordt door de
Duitse televisiezender WDR tussen 00:15 uur en 01:00 uur de opname
van een uitvoering daarvan gerealiseerd door het eigen WDR
Sinfonieorchester Köln onder leiding van Semyon Bychkov samen met de
violiste Hilary Hahn. Daaraan voorafgaand wordt Igor Stravinski's Scherzo fantastique, opus 3, uit 1907-08 gespeeld. Een uitgebreider artikel over dit televisieconcert kunt u lezen op het Nederlandse cultuurweblog speciaal voor de kunsten van het fin de siècle: All art is quite useless van Rond1900.nl. __________ Afbeelding: De Russische componist Aleksandr Konstantinovitsj Glazoenov.
Anderhalf uur achtereen Duits cabaret dat de actualiteit ongezouten op de hak neemt ' ZDF dinsdagavond
Neues aus der Anstalt Direct
na het Duitse Heute Journal van dinsdag 24 maart wordt er tussen
22:15 uur en 23:00 uur een nieuwe aflevering uitgezonden van het
satirische politieke magazine Neues aus der Anstalt. Daarover hebben we op deze site en andere in Nederland, België en in het Duitse taalgebied reeds meer dan eens bericht.
Ook
in de aflevering waaraan op het moment dat deze regels worden
geschreven, nog druk aan de voorbereidingen wordt gewerkt, zullen de
nieuwste ontwikkelingen in de Duitse politiek van kredietcrisis, de
buitenproportionele clichéfabriek Angela Merkel, de minister-president
van de deelstaat Thüringen, die ver zijn boekje te buiten gegaan is en
nu probeert zijn partij in een wurggreep te houden in eerste
instantie door het duo Urban Priol en Georg Schramm, maar even hard
door hun gasten van dinsdagavond flink in de tang worden genomen, en
dat is een goede zaak, die niet alleen de behoefte aan humor bevredigt
vooral in deze donkere tijden maar tevens de noodzakelijke
prikkelingen om zelf verder na te denken over de wijze waarop men door
overheden en dat gebeurt overal ter wereld wordt belazerd. Wat
zullen de heren thans te melden hebben over het criminele schandaal van
de weggewerkte gegevens, die vooraf bekend waren voordat de catastrofe
in verband met de metrotunnel in Keulen paatsgreep en waarbij niet
alleen twee mensen volstrekt onnodig zijn omgekomen, maar waarbij
tevens culturele schatten van onmetelijke waarde en wat zoveel erger
is: die onvervangbaar zijn in het grondwater zijn verzopen. Alle verantwoordelijken aldaar, inclusief Keulens Oberbürgermeister dienen spoorslags af te treden. De verwachting is dan ook dat zulks in Neues aus der Anstalt eveneens aan de orde zal komen.
Dieter Nuhr Nauwelijks zal de leiding van de Anstalt de deuren hebben gesloten en dat zal, ijs en weder dienende omstreeks 23:00 uur zijn, of de eerste helft van een tweedelige eenmanscabaretvoorstelling onemanshow noemt men dat in het Nederlands eveneens met een duur van drie kwartier en de titel Nuhr die Wahrheit
zal over de geïnteresseerde kijker losbarsten in de persoon van Dieter
Nuhr, die zich bij vrouwen en mannen geliefd heeft weten te maken, niet
in de laatste plaats door zijn geweldige gevoel voor relativeren en
voor toeslaan op het juiste moment, en dat niet alleen maar lachsalvo's
ten gevolge zal hebben, doch eveneens, na te zijn bezonken, tot
reflectie, en waar nodig hopelijk tot zelfreflectie zal leiden. ____________ Afbeeldingen 1. Logo met de beide protagonisten van Neues aus der Anstalt. 2. De Duitse cabaretier Dieter Nuhr.
Adolf Hitler liet lastige SA-leiders in juni 1934 vermoorden
Op dinsdag 10 maart werd het eerste deel van in totaal drie van de ZDF-documentaire over Die Machtergreifung
uitgezonden. Op dinsdag 24 maart, tussen 20:15 uur en 21:00 uur,
presenteert het tweede Duitse publieke televisienet het laatste deel: Der Machtkampf.
Hierin wordt uiteengezet dat in juni 1934 een kleine anderhalf jaar
nadat de greep naar de macht door de meest weerzinwekkende brulboei en
meest afstotelijke man uit de geschiedenis van West-Europa was gelukt
de zogenoemde bruinhemden
om precies te zijn de SA lieten merken dat ze het plan hadden opgevat
om te gaan concurreren met het leger. Uit tactische overwegingen
schaarde Hitler die zich niet altijd door hysterie en
waanvoorstellingen liet leiden zich
snel achter de Wehrmacht en zorgde er daardoor voor dat de krijgsmacht
hem door dik en dun zou blijven steunen. Hij liet daarom de toenmalige
leider van de SA, Ernst Röhm en delen van diens aanhang vermoorden in
de zogeheten Nacht van de lange messen door Luchino Visconti in breed uitgemeten filmbeelden vertaald onder de veelzeggende titel Götterdammerung (1969) [1].
Voor zover men niet reeds volkomen misselijk van het bruin-voze en dito
vuns-abjecte tuig van de richel was, dan draagt de vertoning van de
extremistische smeerlapperij van dat Berlijnse beestentuig uit die
dagen daaraan ongetwijfeld bij. Visconti wist wat hij deed toen hij
deze film maakte. Of het allemaal echt heeft geholpen . . . . . Als je
ziet wat er aan voorbereidingen voor nieuwe kuiperijen in het
extreem-rechtse kamp, en eveneens op regeringsniveau wordt voorbereid,
dan krijgt men een zeer somber beeld van onze directe toekomst. __________ [1]La Cadutte degli dei (Engels: The Damned.)
Radio-focus op de componisten Reinhold Glier en Alban Berg
Tijdgenoten De
Russische muziekmeester Reinhold Glier spreek: Gli - Jer
(1875-1956) en diens Oostenrijkse collega en tijdgenoot Alban Berg
(1885-1935) staan beiden in het centrum van de belangstelling in twee
identieke muziekprogramma's op de radio. De eerstgenoemde van die
beiden wordt belicht in de BBC Radio 3-serie Composer of the Week
iedere werkdag van 13:00 uur tot 14:00 uur en diezelfde dag in de
herhaling tussen 23:00 uur en 00:00 uur , en Alban Berg in de
Nederlandse tegenhanger van de VARA op Radio 4, dezelfde dagen van 23
tot en met 2 maart, maar dan vroeg in de avond, tussen 19:30 uur en
20:00 uur. Uitgebreidere informatie kan men vinden in het artikel
dat ik in verband met de periode dat deze twee componisten werkzaam
waren en hun invloed hebben doen gelden heden heb geplaatst op de
Nederlandse fin de siècle cultuurwebsite All art is quite useless.
Reportage over het ontstaan van stoom voor Engelse treinen
Op maandag 9 maart hebben we in een korte bijdrage op deze site reeds gewezen op het bestaan van de BBC Two-reportageserie Railway Walks
over oude spoorwegen, die al geruime tijd buiten gebruik zijn, en die
onlangs lopend zijn gevolgd door Julia Bradbury, vanzelfsprekend in het
bijzijn van een cameraploeg die het geheel heeft gefilmd en waarvan de
interessantste momenten zijn bijeengebracht in een nieuwe aflevering
met een lengte van een half uur, die op maandag 23 maart zal worden
uitgezonden door genoemd televisiestation, tussen 21:00 uur en 21:30
uur onze tijd.
Deze
keer wordt het gebied rond Redruth in Cornwall voorgesteld, waar veel
tin en koper in de bodem zat en werd ontgonnen. Daardoor is die streek
in de negentiende eeuw de rijkste van heel Engeland geworden. In deze
aflevering van Railway Walks zijn we getuige van Julia's ontdekkingstocht te voet langs een spoorlijn, die inmiddels honderdveertig jaar buiten gebruik is. Het
is een bijzondere onderneming en de uitwerking daarvan in een reportage
van zo'n dertig minuten is niet alleen fascinerend voor fanatieke
liefhebbers van treinen, locomotieven en spoorwegen.
Cultuurspectrum
