Antieke Opticiëns Koffer van rond 1900 onlangs in Groningen geveild
Tijdens de veiling van boeken en prenten, welke op maandag 6 september werd gehouden bij All books and auctions in Groningen, werden ook enkele andere antiquiteiten van andere materialen dan papier en drukinkt aangeboden, zoals een massief kersenhouten Louvre servieskast.
Een tweede artikel dat niet onder het hoofdstuk boeken en prenten valt, is de hierbij afgebeelde Antieke Opticiëns Koffer van rond 1900, gevuld met tientallen lenzen voor brillen en apparatuur voor oogmeting. De richtprijs bedroeg 100, tot 220,.
Dit object was uitgesteld op een tafel direct voorin de zaak, opdat ieder de inhoud goed kon zien. Weinigen zullen daaraan voorbijgegaan zijn, aangezien er links en rechts van het object stapeltjes van de fraai uitgevoerde veilingcatalogus lagen. Daarin was deze afbeelding van de koffer in kwestie eveneens opgenomen.
Documentaire op TV5 Monde over De Route van de Thee
Documentaire
Zondag 12 september tussen 19:00 uur en 20:00 uur vertoont de Franse televisiezender TV 5 Monde de documentaire Sur la route légendaire du thé.
Daarin wordt gereisd door China, Vietnam, Laos en Burma, waar zich tal van theeplantages bevinden in verscheidene gebieden van die landen. Het lijkt, zeker van een afstand, alsof het om een geweldige hoeveelheid verschillende geuren gaat, maar als dat al het geval is, dan kunnen de kijkers daar heel direct niets van 'meenemen', aangezien bij de huidige stand van de technologie de kijkers nog geen geuren of smaken 'van het scherm' af kunnen ondergaan. In elk van de bezochte streken bestaan productiegeheimen die van generatie op generatie worden doorgegeven. Thee in de westerse wereld
Thee is, niet alleen in de genoemde landen, maar ook in het Westen, in de afgelopen eeuwen langzaam maar zeker gemeengoed geworden, maar dat was in de begintijd van de import naar onze streken, zeker niet het geval. Het ging daarbij om een uiterst prijzig genotmiddel, dat in die dagen werd vergeleken met goud. Daarom werd in gezinnen die het zich konden veroorloven, de thee die niet alleen een genotmiddel, maar tevens een statussymbool was angstvallig bewaakt, en dat betekende in de praktijk dat de theebusjes of -doosjes meestal waren voorzien van een slot(je) opdat het huispersoneel er niet ook van zou kunnen snoepen.
Daarmee worden televisiekijkers die zich interesseren voor Britse antiquiteiten, nog met enige regelmaat geconfronteerd als tijdens één van die programma's waarin stukken worden geschat en/of geveild, met enige regelmaat een zogeheten (tea)caddy opduikt, waarvan sommige uiterst zeldzaam want van bijzonder materiaal blijkt te zijn gemaakt. Op vrijdag 17 september zal TV 5 deze documentaire herhalen; op zondag 19 september, tussen 19:00 uur en 20:00 uur volgt opnieuw een uitzending van deze film. Het is evenmin ondenkbaar dat Arte-televisie deze documentaire overneemt.
____________
Afbeeldingen
1. Theeplantage in India.
2. Theeplant zoals opgenomen in het standaardwerk van Koehler (1887).
BBC radio en tv: Last Night of the Proms 2010 in Londens Albert Hall, zaterdag 11 september
Vijftien onderdelen
Op zaterdag 11 september zal het in de Londense Albert Hall weer een drukte van belang worden als het jaarlijkse concert met de benaming Last Night of the Proms zal worden gerealiseerd.
Medewerkenden deze keer zijn, zoals gebruikelijk het BBC Symphony Chorus, de BBC Singers een in 1924 opgericht, 24-koppig kamerkoor en het BBC Symphony Orchestra onder leiding van de vaste dirigent Jiri Belohlávek.
Vijftien onderdelen telt het programma dat op een enorm aantal radio- en televisiestations, verspreid over de aardbol, zal worden uitgezonden. Om ons hier te beperken tot de belangrijkste Britse instanties in die sfeer, zij gemeld dat BBC Radio 3 vanaf 20:30 het concert zal verslaan, en datzelfde geldt voor BBC Two-television van 20:30 uur tot 22;10 uur, waarna inmiddels traditiegetrouw zal worden overgeschakeld naar BBC One voor het gedeeelte na de pauze.
Vijf Strauss-liederen Eén derde gedeelte van de vijftien composities die op het programma staan, worden door de Amerikaanse sopraan Rene Fleming voor haar rekening genomen, althans voor zover dat de te zingen teksten betreft in de vijf liederen van Richard Strauss (1864-1949). Voordien worden stukken van onder meer Tsjajkovski en Wagner uitgevoerd, verder stukken van Rogers & Hammerstein, alsmede stukken bekende en minder bekende muziekmeesters. Na de pauze komen Engelse composities aan bod welke traditioneel het concert besluiten. Daar vinden we de namen Edward Elgar en Thomas Arne terug, evenals Charles Hubert Hastings Parry terug. Laatstgenoemde is vooral bekend geworden en gebleven door zijn, ook nu weer voorgestelde (hymn) gezang Jerusalem.
____________
Afbeeldingen
1. Logo van het kamerkoor BBC Singers.
2. Rene Fleming; zij zingt vijf liederen van Richard Strauss tijdens de Last Night of the Proms.
Twee composities van de Amerikaan Charles Ives, donderdagavond via Radio 4-NL
Op donderdag 9 september zal het Avondconcert op Radio 4 tussen 20:02 uur en 23:02 uur door de VPRO worden uitgezonden. In de afdeling A worden drie werken uitgevoerd door het New Yorks Filharmonisch Orkest onder leiding van Alan Gilbert. Het tweede en derde stuk werden gecomponeerd door de ietwat buitenissige Amerikaan Charles Ives (1874-1954), eerst diens Tweede Symfonie, en als afsluiting van het concert The unanswered Question van dezelfde grootmeester.
Het betreft hier de opname van een concert dat werd gegeven op 20 september 2009, in de Avery Fischer Hall te New York.
Voor de eerste aflevering van een lang artikel over deze bijzondere componist kunt u terecht op onze zustersite, waar die aflevering heden is opgenomen; daarin meer over diens Tweede Symfonie.
Portret van de Chileense president Salvador Allende (1970-1973) tweemaal op Arte-televise
Vanaf 1970 was Salvador Allende (geboren 1908), oorspronkelijk medicus, president van de Zuid-Amerikaanse staat Chili. Zijn grote verdienste bestaat erin dat hij heeft getracht het socialisme te integreren in een democratisch bestel. Onder leiding van een monsterlijke generaal Augusto Pinochet (1915-2006) werd in Chili begin september 1973 een staatsgreep gepleegd niet te vergeten met behulp van de meest weerzinwekkende instantie die deze wereld kent: de CIA waarna voornoemde militair zich steeds meer ging profileren als massamoordenaar en toonde hij daarnaast dat hij een onwezen was, een onmenselijke dictator zonder enig niveau en zonder enige beschaving.
Het vermoeden bestaat dat Allende zelf een einde aan zijn leven heeft gemaakt, doch zeker is dat geenszins, en binnen de kring rondom die, helaas tijdelijke, president wordt dat hier en daar als hoogst onwaarschijnlijk, zo niet onmogelijk, geacht. De documentaire een Frans-Chileense coproductie van Patricio Guzman uit 2004 zal worden uitgezonden op woensdag 8 september, tussen 20:15 uur en 21:55 uur, via Arte-televisie. Een herhaling zal te zien zijn op dezelfde zender, op dinsdag 14 september, 's ochtends vanaf 10:35 uur.
Duitse Romeo and Juliet uit 1949 te beluisteren in ARD Radiofestival
In het programma ARD Radiofestival wordt op de avond van zondag 5 september, tussen 22:00 uur en middernacht, in Große Stimmen Große Namen, tussen 22:00 uur en middernacht een Duitse versie van Romeo and Juliet uit 1949, in de enscenering van Alfred Braun (1888-1978) herhaald.
Deze tragedie van William Shakespeare (1564-1616), die in de oorspronkelijk taal de titel draagtThe Most Excellent and Lamentable Tragedy of Romeo and Juliet, werd voor het eerst gepubliceerd in 1597, is samen met alle andere werken van deze grote internationaal nog steeds als één van de meest befaamde en beste auteurs uit de wereldliteratuur geldende schrijvers diverse malen in het Duits vertaald door vermaarde schrijvers van toen tot en met heden. Eén daarvan is van de hand van Ernst Ortlepp (1800-1864), en die is opgenomen in deel 11 van de twaalfdelige complete versie, die in 1839 in vier halfleren banden is verschenen bij Georg Brigand's Verlag.
__________
Afbeelding overgenomen uit de hierboven omschreven Duitse, 12-delige editie in vier banden.
Tags:William Shakespeare, 'Romeo and Juliet', Ernst Ortlepp, Alfred Braun, 'Große Stimmen — Große Namen', ARD Radiofestival, regionale radiozenders cultuur
Hella Haasse's roman Heren van de thee als drama in Toneel op 2 via Nederland 2
Op zondag 5 september biedt Avro-televisie via Nederland 2 een nieuwe aflevering van het programma Toneel op 2. Hierin worden opnamen uitgezonden van toneelstukken welke speciaal voor televisie zijn geschreven. Deze keer is Heren van de thee aan de beurt. Dit stuk is gebaseerd op het gelijknamige boek, een roman uit 1992 van de grande dame der Nederlandse letteren: Hella Haasse (geboren 1918).
Zoals de titel reeds doet vermoeden, wordt de geschiedenis van een familie van theeplanters in Indonesië verteld. Optredende acteurs zijn onder anderen Chris Geel, Hajo Bruins en Nienke Römer.
De uitzending zal worden gerealiseerd tussen 22:10 uur en 23:45 uur. Ongetwijfeld zal binnen niet al te lange tijd op dezelfde zender, dan wel via één der vierentwintig uurs digitale kanalen, dit drama worden herhaald.
Von morgens bis Mitternacht, expressionistisch drama in bewegende beelden, eenmalig via Arte-tv
Expressionistisch drama In de nacht van maandag 30 op dinsdag 31 augustus wordt tussen 00:25 uur en 01:40 uur door Arte-televisie, eenmalig, de inmiddels reeds negentig jaar oude speelfilm Von morgens bis Mitternachtuitgezonden. Het is een zwijgende rolprent, gerealiseerd door Karlheinz Martin (1886-1948), waarvan de inhoud is gebaseerd op het gelijknamige expressionistische drama uit 1917 van Georg Kaiser (1878-1945).[1]
De regisseur had de beschikking over onder meer de acteur Ernst Deutsch (1890-1969) en diens vrouwelijke collega Erna Morena (1885-1962). De film uit 1920 is nimmer in roulatie geweest binnen het circuit van de Duitse bioscopen. Dit expressionistische monument van het witte doek, dat als een produit maudit werd beschouwd, gold lange tijd als verloren, totdat er in 1962 in Japan een kopie werd ontdekt.
Het verhaal Als een nogal kleurloze bankemployé geld heeft verduisterd om daarmee een beter leven te kunnen leiden, en daarbij en passant een cliënte in moeilijkheden te helpen, hoont deze de man, omdat ze direct beseft dat hij te maken zal krijgen met verstrekkende gevolgen van die daad.De rolprent biedt een zwartgallige morele vertelling, letterlijk en figuurlijk uitgebeeld in zwart/wit, waardoor de grijstinten eveneens letterlijk en figuurlijk ontbreken. Daarmee was dit product afwijkend van het gebruikelijke, hetgeen wie zal het verbazen zowel de recensenten alsook distributeurs van films enorm heeft afgeschrikt.
De decors bestaan uit geschilderde stukken en stellen zij het gestileerd achtergronden voor zonder letterlijke diepte.
__________
[1] Hier wordt u doorverwezen naar een artikel (in het Engels) over het drama van Georg Kaiser op de website Malcolm Lowry @ The 19th Hole van auteur Colin Dilnot die onder meer op de website Keeping Soul Alive publiceert.
Edwin Fischer centraal in Pianistenuur van de Vara, zaterdagmiddag op Radio 4
In het Vara-programma Pianistenuur, dat door Radio 4 op zaterdag 28 augustus tussen 17:02 uur en 18:00 uur wordt uitgezonden, wordt de aandacht gericht op één van de meest roemruchte piansten uit de twintigste eeuw: Edwin Fischer (1886-1960).
Tijdens die uitzending is de tijd verdeeld tussen twee componisten: Franz Schubert (1797-1828) en Ludwig van Beethoven (1770-1827). Van eerstgenoemde worden twee Impromptu's uitgevoerd: D899, nr. 1 en D899, nr. 2. Daartussenin hoort u het Concert voor piano en orkest nr. 4 in G grote terts, opus 58 uit 1807 van de Weense Titaan met die Nederlands aandoende familienaam. Die laatste compositie wordt door Edwin Fischer gespeeld met ondersteuning van het Philharmonia Orchestra.
Homojongere Odin openbaart zich in Uit de kast met Arie Boomsma
Op vrijdagavond In het KRO-programma Uit de kast, waarvan aanstaande vrijdag via Nederland 3 aan aflevering zal worden gepresenteerd, volgt Arie Boomsma jonge homo's en dito lesba's bij hun zogeheten coming out. In dat programma wordt geregistreerd hoe de vrienden, familie en collega's reageren. In de aflevering van vrijdag 27 augustus wordt het verhaal verteld van de drieëntwintgjarige Odin. De jongeman met die Germaanse godennaam is een fervent honkballer die een grote vriendenkring heeft. Tijdens jongerenfeesten treedt Odin regelmatig op als disc jockey. Zijn voorkeur ligt bij de geluidscombinaties die bekendstaan als hardcore house. En dan houdt hij nog van jongens, maar er was niemand in zijn omgeving die van dat laatste feit op de hoogte was. Bij Odin leefde de wens om zijn vrienden in de honkbalgroep en aan die van de feesten in kwestie met deze feiten te confronteren.
Arie Boomsma
De presentator van het programma Uit de kast is een vrijwel altijd glunderende figuur uit Neerlands omroepland, die onder vrijwel alle omstandigheden vriendelijk blijft. Dat zal er zeker toe bijdragen dat jongeren zich bij hem op hun gemak voelen, waardoor ze het proces van bekendmaking van hun (eventuele) geaardheid minder minder zwaar zullen vinden. Niet zo lang geleden zagen we Arie Boomsma op de, oneerbiedig gezegd, homozender OUT TV, waarin hij tussen andere programma's in met een wervend en wervelend praatje jonge homo's opriep om zich met betrekking tot hun seksuele geaardheid te uiten.
Uitzending deze week
Weliswaar is dat verstandig en sympathiek, maar het is toch eigenlijk ook wel enigszins pijnlijk dat het hele homo-gebeuren anno 2010 geen thema zou mogen zijn. Die hele thematiek is nog niet eens twee eeuwen lang zo'n enorm thema geworden; voordien hadden mensen gewoon seks met elkaar omdat ze daar zin in hadden en/of zich daar goed bij voelden. Het geslacht in de onderscheidende betekenis speelde daarbij geen rol, de geslachtsdelen daarentegen wel. Die situatie zou voor een iegelijk, overal en altijd, moeten gelden.
Uit de kast wordt uitgezonden tussen 18:55 uur en 19:28 uur.
Reportage over De Afsluitdijk in serie Andere tijden op Geschiedenis 24-tv
Het is alweer bijna acht decennia geleden dat de Afsluitdijk werd voltooid. De bouw nam zes jaar in beslag; in 1932 werd deze afgerond. De belangrijkste reden voor de constructie lag in de overstroming van 1916 waardoor grote delen van Noord-Holland onder water waren komen te staan. Maar er bestond nog een niet onbelangrijke, tweede 'programma' onder het oppervlak: een pr-stunt die internationaal gezien, Nederland weer eens 'op de kaart' moest zetten.
In 2007 werd een reportage over dit waterbouwkundige en verkeerstechnische kunstwerk gemaakt voor het programma Andere tijden van VPRO/NPS. Deze week wordt die reportage herhaald op het digitale televisiekanaal Geschiedenis 24. Eerst op woensdag 25 augustus, tussen 19:17 uur en 19:44 uur, en dan nog op donderdag 26 augustus, tussen 20:00 uur en 20:30 uur.
__________
Afbeelding: De Afsluitdijk aan Noord-Hollandse kant met het standbeeld van ir. Lely.
Paul Verhoeven wil De stille kracht van Louis Couperus in 2011 verfilmen
Bekendgemaakt in Zomergasten In de aflevering van 22 augustus van het VPRO-programma Zomergasten 2010 dat op de televisiezender Nederland 2 werd uitgezonden, was de in 1938 te Amsterdam geboren filmregisseur Paul Verhoeven die de laatste jaren meer in het buitenland werkt dan in Nederland de gast van Jelle Brandt Corstius. Tijdens de uitzending maakte de regisseur bekend dat hij de roman De stille kracht uit 1900 nog net op de valreep voordat de negentiende eeuw definitief zou overgaan in de twintigste. van Louis Couperus (1863-1923) in 2011 denkt te zullen verfilmen. Over de invulling van de rollen kon of wilde hij nog geen mededelingen doen.
Hoewel het alweer meer dan veertig jaar geleden is dat Verhoevens televisieserie Floris werd uitgezonden, met een zeer jonge Rutger Hauer in de titelrol, en er voldoende jongere bewoners van ons land zijn, voor wie dat helemaal geen begrip is, zijn er nog altijd ouderen, die niets van hun enthousiasme voor het fenomeen hebben verloren. Ach ja, in die jaren was de kinder-televisiehand in de letterlijke en in figuurlijke betekenis snel gevuld.
Verfilmde letteren
Enkele zeer bekende verhalen uit de Nederlandse letteren zijn door Paul Verhoeven verfilmd, zoals in 1973 Turks Fruit uit 1969 van Jan Wolkers (1925-2007).
In 1983 volgde De Vierde Man uit 1981 van Gerard Reve (1923-2006).
Van het minder literaire, maar zeker niet minder gewaardeerde, boekSoldaat van Oranje uit 1971 van Erik Hazelhof-Roelfzema (1917-2007) heeft Paul Verhoeven in 1977 gezorgd dat de omzetting in beelden werd gerealiseerd. In eerstgenoemde en in laatstgenoemde film speelde Rutger Hauer eveneens een hoofdrol.
____________
Afbeeldingen
1. Louis Couperus, standbeeld in de Haagse Surinamestraat. (Foto: P.L van Till.)
In de aflevering van het programma Twenty minutes dat op vrijdag 20 augustus tussen de beide onderdelen van het BBC Proms 2010-concert van die avond en dat is tussen 20:45 uur en 21:05 uur wordt het thema creativiteit van linkshandigen behandeld. In aansluiting daarop wordt in het tweede gedeelte van het concert, als eerste werk na de pauze het Concert voor de linkerhand van Maurice Ravel (1875-1937), uitgevoerd door het Philharmonia Orkest onder leiding van Esa-Pekka Salonen (geboren 1958); solistische medewerking zal worden verleend door de pianist Jean-Efflam Bavouzet (geboren 1962).
Ravel componeerde in 1931 dat concert voor de linkerhand van de Oostenrijkse pianist Paul Wittgenstein (1881-1967). Na zijn studie debuteerde hij in 1913. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was deze musicus militair en in die hoedanigheid was hij op patrouille bij de Poolse plaats Zamość. Bij die gelegenheid werd hij door een kogel van een sluipschutter in zijn rechterarm geraakt, waarna hij dat lichaamsdeel moest worden geamputeerd, en hij voor zijn spel op de zwarte en witte toetsen een internationale carrière in principe wel kon vergeten, doch daarin berustte hij niet, maar arrangeerde hij zelf tal van bestaande composities zodanig dat ze alleen met de linkerhand konden worden uitgevoerd, en hij toch kon blijven spelen. Diverse componisten hebben speciaal stukken voor hem geschreven: Benjamin Britten, Paul Hindemith en Richard Strauss. Maurice Ravel ging zo ver een heel concert te creëren. De pianist was hem weliswaar dankbaar, maar begreep er helemaal niets van en heeft het dan ook nooit zelf gespeeld.
Geheel anders is de situatie van linkshandigen die dit fenomeen vanaf hun geboorte meedragen, en die helaas ook in onze tijd niet zelden met achterdocht of zelfs verachting worden bekeken, aangezien zou iemand opvallend anders is, hetgeen al dan niet subliminaal als bedreigend wordt ervaren. Iemand die daarover, in tal van opzichten kan meepraten, is Rik Smits, die ovder het verschijnsel linkshandigheid een boek heeft geschreven dat in maart van dit jaar bij Nieuw Amsterdam Uitgevers is verschenen en al snel moest worden herdrukt.
Dezer dagen zal op deze site een bespreking worden gepubliceerd van Het raadsel van linkshandigheid.
Nederlandse auteur Alfred Kossmann (1922-1998) herleeft in Literaire ontmoetingen op Cultura 24-tv
In de serie Literaire ontmoetingen
Het digitale televisiekanaal Cultura 24[1] biedt op donderdag 19 augustus 's middags tussen 16:00 uur en 17:00 uur een herhaling van een aflevering van de reeks letterenprogramma's van de Avro met als serietitel Literaire ontmoetingen, gepresenteerd door Hans Gomperts (1915-1998). In de aflevering in kwestie wordt de veelzijdige letterkundige Alfred Kossmann (1922-1998) voorgesteld. Deze auteur heeft zich geprofileerd als schrijver van verhalend proza, van beschouwende teksten, en als vertaler. In die laatste hoedanigheid heeft hij zich ontfermd over teksten van de negentiende eeuwse auteur Leopold, Ritter von Sacher-Masoch (1836-1895). Naar die man is, vanzelfsprekend op basis van de inhoud van diens literatuur, het begrip (seksueel) masochisme ontstaan uit de pen van de psychiater en seksuoloog Richard von Krafft-Ebing (1840-1902), in diens Psychopathia sexualis uit 1886.
Van Sacher-Masoch vertaalde Alfred Kossmann de 'langere novelle' Venus im Pelz uit 1870, onderdeel van de bundel Das Vermächtnis Kains. [2] Over de auteur van dat verhaal heeft Alfred Kossmann een biografisch essay geschreven fantasierijk getiteld Martelaar voor een dagdroom. [3]
__________
[1] Ongetwijfeld zal Cultura 24 deze 'ontmoeting' nog wel eens in de programmering opnemen.
[2] In 1969 verschenen bij de Arbeiderspers: Grote ABC 141.
[3] Uitgekomen in 1962 bij uitgeverij Ad. Donker te Rotterdam en uitgeverij Ontwikkeling te Antwerpen. De studie over de auteur in kwestie is aangevuld met twee verhalen van Sacher-Masoch: De capitulant en Het volksgericht. De studie is later als paperback, maar dan zonder die beide vertaalde verhalen, bij Querido verschenen (1970).
Tags:Alfred Kossmann, Leopold von Sacher-Masoch, Richard von Krafft-Ebing, Hans Gomperts 'Literaire ontmoetingen', Avro-tv, Cultura 24-tv, 'Venus im Pelz'
Thema-avond, dinsdag 17 augustus, van Arte-tv over de macht van de maffia
Mafia
Om 22:04 uur begint op dinsdag 17 augustus de thema-avond van de Frans-Duitse cultuurzender Arte-televisie. Deze keer is het thema Das Geheimnis der Macht,over het geheim achter de macht van de maffia.
Na een zeer korte inleiding volgt om 22:05 uur de documentaire Mafia, Parasit, over het als Dracula fungerende fenomeen van de macht die de mafia heeft en inzet voor alles wat slecht is. iet alleen in Italië, waar het instituut zijn tentakels in alle geledingen laat werken, maar ook al enige tijd elders in de wereld, en in ons werelddeel meer en meer sedert binnen de Europa de grenzen officieel zijn vervallen. De Duitse auteur Petra Reski heeft daarover in 2008 het boek Mafia von Paten, Pizzerien und falschen Priestern gepubliceerd, waarna de vermaarde Amerikaanse schrijfster Donna Leon liet weten dat ze alles wat ze over de mafia wist, aan Petra Reski te danken had.
Camorra
Om 23:00 uur begint de discussieronde over het thema. Deze duurt twintig minuten. Daarna volgt een tweede documentaire, getiteld Dreckige Geschäfte, over de verstrekkende macht die in handen van de Camorra is en die dan ook wordt ingezet om datgene te bereiken wat de heren aan het roer willen en dat komt uiteindelijk neer op aards slijk dat als representatie van het ongrijpbare fenomeen macht geldt. Die tweede documentaire duurt tot 00:05 uur, en dan is er alweer een einde gekomen aan de twee uur durende thema-avond.
Nobelprijswinnaar Boris Pasternak in de focus van BBC Proms Literary Festival op BBC Radio 3
In het programma BBC Proms Literary Festival van maandag 16 augustus, dat zoals gebruikelijk tussen de onderdelen van hetconcert in het kader van dat jaarlijkse festival in de Royal Albert Hall te Londen wordt gespeeld, staat de schrijver Boris Pasternak (1890-1960) centraal. De man, die onder moeilijke omstandigheden zijn werk heeft moeten doen, werd in 1958 gehuldigd door de internationale culturele gemeenschap door middel van de toekenning van de Nobelprijs voor literatuur. Hoewel de onderscheiding hem is toegekend voor zij gehele oeuvre, mag men ervan uitgaan dat de roman Doktor Zjivago, die in het daaraan voorafgaande jaar voor het eerst is verschenen in Italië en in tal van landen op onze aardbol groot opzien heeft gebaard [1]. Een verfilming met Omar Sharif (geb. 1932) als de dokter in het epos, werd gerealiseerd in 1965 door Metro-Golwyn-Mayor, met David Lean (1908-1991) met Carlo Ponti (1912-2007) als producent.
In het programma van BBC Radio 3 dat tussen 21:20 uur en 21:40 uur onze tijd te beluisteren valt, worden leven en oeuvre van de Russische auteur aan een nader onderzoek onderworpen.
__________
[1] De roman is in ons land voor het eerst verschenen in 1958, in de vertaling van Nico Scheepmaker.
____________
Afbeeldingen
1. Boris en Aleksander Pasternak (rechts), geschilderd door vader Leonid (1862-1945).
2. Het huis te Peredelkino waar Boris Pasternak op 30 mei 1960 is gestorven.Nobelprijswinn
Rossini's muziekdrama Guillaume Tell zaterdagmiddag op Radio 4-NL
Matinee
In het kader van de ZomerZaterdagMatinee Uit het archief wordt op zaterdag 14 augustus de opera Guillaume Tell uit 1829 van Gioacchino Rossini (1792-1868) uitgevoerd door het Radio Filharmonisch Orkest en het Groot Omroepkoor, onder leiding van Paolo Olmi, alsmede de benodigde vocale solisten.
Willem Tell is een muziekdrama in vier bedrijven op een libretto van Victor-Joseph-Étienne de Jouy (1764-1846), Hippolyte-Louis-Florent en Armant Marast, naar het nog steeds befaamde verhaal in het toneelstuk van Friedrich (von) Schiller (1759-1805).
De eerste uitvoering werd gerealiseerd op 3 augustis1829 in de Grand Opéra van Parijs. Een jaar later werd het drama opgevoerd in Frankfurt am Main, Wenen, Londen en Berlijn. Het ligt voor de hand dat in een deel van die steden een versie in het Duits werd gepresenteerd. In New York werd twee jaar na de Parijse première een uitvoering gerealiseerd. In hetzelfde jaar konden de operaliefhebbers in het Italiaanse Lucca dit stuk als Guglielmo Tell (van Calisto Basi) tot zich laten komen. Er werden nog verdere Duitse versies gespeeld van Julius Kapp (1883-1962) in 1934 te Berlijn, en van Kurt Honolka (1913-1988) te Karlsruhe in 1968.
Angsten en Beven In onze tijd van Verlichting vol met alle (on)mogelijke Informatie, waarover men via alle denkbare kanalen kan beschikken, bestaat nog steeds het Bijgeloof ten aanzien van het Getal Dertien, dat ongeluk zal brengen. Zo bestaan er in tal van kantoorgebouwen en hotels geen kamers met het nummer 13, aangezien toch niemand zich daar wil ophouden, aangezien men zo is bevooroordeeld door middel van allerlei bakersprookjes die in de jonge jaren van al degenen die er nog steeds onder te lijden hebben, dat er een permanente leegstand zou heersen in dergelijke vertrekken of op zulke verdiepingen. Zelf kreeg ik ooit de vraag of ik, als bewoner van een huis met het nummer 11, wel besefte dat ik heel snel een bepaalde naam zou krijgen. Dat dit inderdaad is gebeurd, doet mij helemaal niets, evenmin als het feit dat uit de aard der zaak mijn buren het huisnummer 13 (moeten) dragen. Doch niets van het één en/of het ander heeft ook maar de geringste gevolgen met zich meegebracht welke zo veelvuldig worden verwacht. In angstige spanning ook nog.
Wetenschaps-clip
In het programma Wissen vor Acht van het eerste Duitse publieke televisienet ARD/Das Erste, een 'Wissenschaftsclip' die elke gewone dinsdag tot en met vrijdag, 's avonds vanaf 19:45 uur, waarin de wereld in 145 seconden wordt verklaard door Ranga Yogeshwar, wiens wijze van verklaren je doorgaans na elf seconden al zodanig op de zenuwen gaat dat je onmiddellijk gaat geloven dat het getal 13 ongeluk brengt.
Deze wetenschapsjournalist in beelden wilde ons informeren over de oorsprong van die menselijke afkeer jegens 13. Hij legde de oorsprong bij het voorafgaande getal 12: het dozijn. Immers, twaalf was zo veelzijdig: het getal biedt ons tweemaal zes, driemaal vier, viermaal drie en zesmaal twee; dan zijn er nog eens twaalf maanden, twaalf sterrenbeelden en twaalf apostelen, alsmede twaalf halve tonen in een octaaf.
De vlag van de Europese Unie vertoont ondanks het feit dat het aantal leden veel groter is in een cirkel, die kennelijk zo vicieus is dat deze niet meer kan worden doorbroken, twaalf sterren, en dat is een soort standaard van de perfecte ordening.
Een aardige gedachte terzijde: telt u het 'gekkengetal' 11 en het 'ongeluksgetal' 13 op, en u bent in een verdubbelde sfeer van het grandioze, want 24 is immers twee maal twaalf. Tweemaal negatief is positief, een wiskundige stelregel, die in deze context niet mooier kan worden geadstrueerd.
Weerstand tegen perfectie
Volgens Ranga Yogeshwar is het getal 13 in die context een verrader, die tegen de perfecte ordening in opstand komt, en dat zonder succes. Zelfs in de tijd dat het sprookje Doornroosje werd geconcipieerd, wist men al beter, en men zou maar bij Leonardo da Vinci hoeven zoeken om bevestiging te vinden.
En als het getal dertien wordt gekoppeld met een vrijdag, wordt er door die combinatie alleen al zoveel narigheid voorspeld dat eigenlijk iedereen zo'n etmaal een soort winterslaap moet houden, zelfs bij een buiten- of binnentemperatuur van 36° Celsius. Kan het nog erger?
Nog een geluk dat dergelijke overwegingen geen opgeld (hoeven te) doen voor al degenen die zich niet door (bij)geloof, vooroordeel en aanverwants uit de sfeer van het nonsensicale en gebrek aan rationeel inzicht in de luren laten leggen.
Dertien heeft menigeen in de loop der tijden danig een priemend gevoel van onrust gegeven, doch dertien is niets minder en niets meer dan een Priemgetal. Waarvan akte.
Moche en Bel ami van Guy de Maupassant in verschillende radioprogramma's
BBC Radio 3
In het programma Twenty minutes van BBC Radio 3, dat tussen 21:30 uur en 21:50, in de pauze van het BBC Proms-concert van donderdag 12 augustus zal worden uitgezonden is het thema van de aflevering Moche, dat is tevens de titel van een kort verhaal van de Franse top-auteur uit de tweede helft van de negentiende eeuw: Guy de Maupassant (1850-1893), dat handelt van liefde en vriendschap gedurende een zomer. Het verhaal is voor het eerst verschenen in 1890, opgenomen in de bundel L'inutile beauté, gepubliceerd door de Parijse uitgeverij Victor-Havard.
ARD Radiofestival In de week van maandag 16 tot en met vrijdag 20 augustus kunt u opnieuw via een luistermedium in dit geval via (enkele) regionale radiozenders (zoals NDR Kultur en WDR 3) van ARD/Das Erste kennisnemen van het verhaal Bel ami uit 1885 van bovengenoemde auteur. In het programma Die Lesung dat in deze periode een vast onderdeel vormt van de genoemde zenders wordt het verhaal Bel ami voorgelezen door de toneel-, televisie- en filmacteur Christoph Bantzer (geb. 1936).
Al die vijf avonden wordt de uitzending gerealiseerd via de radiostations in kwestie, tussen 22:30 uur en 23:00 uur.
Een uitgebreid artikel verschijnt dezer dagen op de aan deze site gelieerde Tempel van het fin de siècle. Daarvoor hoeft u alleen maar hier te klikken.
____________
Afbeeldingen
1. Signatuur van de Franse schrijver Guy de Maupassant.
Documentaire Yodok Stories enige malen te zien op Holland Doc 24-tv
Musical als medium Het digitale televisiekanaal Holland Doc 24 zendt op donderdag 12 augustus, tussen 21:00 uur en 22:24 uur, het programma Yodok stories (2008) uit, over de vraag en het antwoord daarop hoe je het beste de gruwelijkheden die in concentratiekampen hebben plaatsgegrepen, op zo'n wijze onder de aandacht kunt brengen dat kijkers (en luisteraars) zich niet letterlijk en figuurlijk afwenden.
De Poolse documentairemaker Andrzej Fidyk (geb. 1953) en de uit Noord Korea gevluchte theaterregisseur Jung Sung San hebben een geslaagde, want effectieve, oplossing gevonden: de wederwaardigheden van de geïnterneerden moeten worden verteld in de vorm van een musical. Hoe ongelooflijk en zelfs uitermate pijnlijk dit moge lijken, het doorslaggevende in de problematiek was, is en blijftde overdracht van de gegevens op zo'n wijze dat de juiste snaar in het gemoed van de kijker/luisteraar wordt getroffen.
Terugdenken aan Holocaust
Die onverwachte wijze van presenteren van gruwelen roept reminiscenties op aan de Amerikaanse mini-serie Holocaust [1], waarin de nazi-gruwelen ook op een soap-achtige wijze werden voorgesteld. Deze serie uit 1978 werd in een groot aantal landen hetzij nagesynchroniseerd bijvoorbeeld in het Duitse taalgebied , hetzij met ondertiteling zoals in Nederland en België uitgezonden en is er niet alleen in geslaagd enorme aantallen kijkers aan zich te binden, maar ook een stroom van uiteenlopende reacties los te weken. De, begrijpelijke, afkeer die tal van overlevenden en intellectuelen hebben geuit, deden echter niets af aan het feit dat een relatief beroerd film met acteurs meer heet kunnen bewerkstelligen dan tal van zeer hoogwaardige documentaires.
De film wordt, eveneens op Holland Doc 24, herhaald op vrijdag 13 augustus, tussen 17:28 uur en 18:52 uur.
_____________
Afbeeldingen
1. De Poolse regisseur Andrzej Fidyk.
2. De Koreaanse theatermaker Jung Sung San.
__________
[1] Naar een scenario van de succesvolle Amerikaanse auteur Gerald Green (1922-2006).
Cultuurspectrum
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
geschreven. Deze keer is Heren van de thee aan de beurt. Dit stuk is gebaseerd op het gelijknamige boek, een roman uit 1992 van de grande dame der Nederlandse letteren: Hella Haasse (geboren 1918).
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.JPG)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
medewerking zal worden verleend door de pianist Jean-Efflam Bavouzet (geboren 1962).
+(2).jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
De Poolse documentairemaker Andrzej Fidyk (geb. 1953) en de uit Noord Korea gevluchte theaterregisseur Jung Sung San hebben een geslaagde, want effectieve, oplossing gevonden: de wederwaardigheden van de geïnterneerden moeten worden verteld in de vorm van een musical.
