Spinoza in Vlaanderen

Met deze website willen we de kennis van de figuur en het gedachtegoed van Spinoza in Vlaanderen en in het Nederlandse taalgebied bevorderen. Dit is geen  vereniging. Er is geen voorzitter, er zijn geen leden, er is geen lidgeld verschuldigd. Op de website worden vrijblijvend de namen vermeld van personen of instellingen die het initiatief steunen. Iedereen kan zich aanmelden als geïnteresseerde of sympathisant. Daarnaast is er ruimte voor essays en kortere bijdragen, interessante links, bibliografische gegevens, nieuws enzovoort. Alle bijdragen zijn welkom, zowel van wetenschappers als van liefhebbers. Anderstalige bijdragen worden indien mogelijk door ons in het Nederlands vertaald.

De website wordt belangloos onderhouden door initiatiefnemer Karel D’huyvetters. Alle vrijwillige medewerking is welkom.

Aanmeldingen voor de lijst, bijdragen, suggesties en vragen stuurt men naar de website, via de knop ‘e-mail Spinoza in Vlaanderen’.  Alle mails worden beantwoord.

Spinoza links en rechts

Spinoza is nadrukkelijk aanwezig op het web. Om je een beetje wegwijs te maken in dat aanzienlijke aanbod, vermelden we hier enkele interessante websites, in willekeurige volgorde, met wat commentaar. Vooral Nederlandstalige sites komen hier nu aanbod. Artikels in online encyclopedieën en Wikipedia kan je zelf wel vinden; ze zijn vaak interessant en bevatten veel verwijzingen.

Als eerste dient Stan Verdult vermeld: http://spinoza.blogse.nl/, ongetwijfeld de meest actieve site. Je vindt van alles op zijn blog: bijna dagelijkse mededelingen en nieuws, aankondigingen van publicaties en gebeurtenissen, boeiende artikels, een forum met vaak pittige discussies, lijsten met interessante links en nog veel meer. Elke rechtgeaarde Nederlandstalige (en buitenlandse, blijkbaar) Spinoza-liefhebber kan daar terecht.

Daarnaast heeft Stan ook een Spinoza website, voor een meer systematische behandeling.

Van een gans andere aard is de site die de Nederlandse Koninklijke Bibliotheek aan Spinoza wijdt, in haar afdeling Denker op het scherm. Het is een uiterst verzorgde presentatie van leven en werk van onze filosoof, met talrijke illustratie en veel verwijzingen, onder meer naar gedigitaliseerde versies van de werken van Spinoza, zoals het manuscript van de Korte Verhandeling. Een uitstekende vertrekplaats.

Professor Herman De Dijn is zowat eigenhandig verantwoordelijk voor het bekendmaken van Spinoza in Vlaanderen. Op zijn fraaie persoonlijke website heeft hij een afdeling Spinoza & Hume, waar hij al zijn publicaties vermeldt en heel wat interessante gegevens verzamelde, onder meer een leesgids voor de Ethica. Verscheidene publicaties zijn online te lezen.

Professor Piet Steenbakkers heeft een degelijke en verzorgde site, ideaal voor een eerste kennismaking met leven en werk van onze filosoof.

De Vereniging Het Spinozahuis, opgericht in 1897, stelt zich ten doel het aan leven en werk van de filosoof Benedictus de Spinoza (1632-1677) gewijde museum te Rijnsburg te beheren en de belangstelling voor en de studie van zijn werk te bevorderen. Zij organiseert lezingen en studiebijeenkomsten en geeft de Mededelingen vanwege Het Spinozahuis uit.

Sinds kort is er een eigen site voor de Korte Verhandeling. Rikus Koops hertaalde de tekst van het manuscript, dat van rond 1750 dateert, in modern Nederlands en gaf het uit in een zeer degelijk boek. Een deel daarvan is online te raadplegen. Daarnaast biedt de site een forum aan, evenals een boeiende, gedetailleerde toelichting door de auteur bij elk van de hoofdstukken, allemaal gratis toegankelijk. Er zijn al zeven afleveringen verschenen. Wij verlenen onze bescheiden medewerking aan het project.

De Amsterdamse Spinoza Kring is zeer actief. Ze organiseren onder meer de jaarlijkse Spinoza dag. In 2012 is Jonathan Israel een van de sprekers. Hun website biedt uitvoerige informatie.

Rudolf W. Meijer woont in het Vlaamse Overijse bij Brussel en heeft een site hoofdzakelijk in het Engels en het Frans, met nuttige  links naar tekstuitgaven, commentaren enzovoort.

Heb je zelf interessante links gevonden? Signaleer ze ons, zend ons een e-mail.

Knack over het Spinozahuis in Rijnsburg en Spinoza’s bibliotheek: http://www.knack.be/nieuws/boeken/nieuws/boekenmusea-2-het-spinozahuis-in-rijnsburg/article-4000138726134.htm

Recensie van Het raadsel Spinoza, Irvin D. Yalom op Cobra.

SPINOZA

Las traslúcidas manos del judío
labran en la penumbra los cristales
y la tarde que muere es miedo y frío.
(Las tardes a las tardes son iguales.)

Las manos y el espacio de jacinto
que palidece en el confín del Ghetto
casi no existen para el hombre quieto
que está soñando un claro laberinto.

No lo turba la fama, ese reflejo
de sueños en el sueño de otro espejo,
ni el temeroso amor de las doncellas.

Libre de la metáfora y del mito
labra un arduo cristal: el infinito
mapa de Aquél que es todas Sus estrellas.

Jorge Luis Borges (1964)

Obra poética, 2, Edición Emecé Editores (Buenos Aires, 1977)

Spinoza

De transparante handen van de jood

Polijsten in de schemering het glas.

De avond sterft een bange, kille dood.

(De avond die als elke avond was.)

De handen en de lucht van hyacint

Die aan de uithoek van het Getto taant,

Als niet voor die bedaarde man bestaand

Die dromen blijft van een klaar labyrint.

De roem beroert hem niet, dat spiegelbeeld

Van dromen in een droom die hij niet deelt,

De liefde voor de meisjes blijft hem verre.

Verlost van metaforen en van mythen

Polijst hij een hard glas zonder limieten:

De hemelkaart van Hem in al zijn sterren.

J. L. Borges, 1964 ~ Vertaald door Paul Claes, 10 juni 2012

Spinoza-nieuws

De Koran lezen met Spinoza, artikel in De Standaard: http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=DMF20120711_00219133
zie ook hier: http://amsterdamsespinozakring.nl/images/stories/pdf/ahmed_marcouch_-_spinozalezing_2010.pdf

Herman De Dijn signaleert ons dat het 2^de nummer van de 74^ste jaargang 2012 van het Tijdschrift voor Filosofie gewijd is aan Spinoza. Klik hier voor de inhoudsopgave: http://poj.peeters-leuven.be/content.php?url=issue&journal_code=TVF&issue=2&vol=74

Jacques Quekel bezorgde ons deze link naar het eerste deel van de inleiding van Monnikhoff bij manuscript B van de Korte Verhandeling: http://www.phil.uu.nl/~piet/Monnikhoff.html

Meld ons je nieuws, stuur ons een mail.