41. 5936 en 6207 zusterlijk naast elkaar in Zelzate op 03.04.1989. Volgens mijn notities zou ook die 6207 een speciale trein slepen, maar ik heb daar mijn twijfels over. Mogelijk is dit gewoon een reguliere goederentrein.

42. Voor het station van Moerbeke parkeert bus 2701-34 op lijn 41 naar Sint-Niklaas. Gelukkig is er zone01 waar we kunnen lezen dat dit een Jonckheere Transit City is van de firma A. Weyn en Zonen.

43. Moerbeke-Waas, het station aan de voorzijde.

44. Het station aan de achterzijde. Wie dat wil kan surfen naar deze zeer interessante plek. Dan kun je meteen aan het vergelijken gaan. Voor een keer is het stationsgebouw, weliswaar na een mindere periode, op vooruitgegaan.

45. Twee van de rijtuigen van de speciale trein behoorden tot de reeks K3, waarvan de CW in Mechelen tussen 1956 en 1958 100 exemplaren op de sporen losliet. Het is duidelijk dat men zich nog altijd liet inspireren door de K-rijtuigen uit de jaren 1930. Technisch zal er wel een en ander veranderd zijn, maar qua opzet zie je nauwelijks verschillen, tenzij het similileer. Deze rijtuigen maakten in hun gloriejaren vooral de dienst uit op de verbinding Oostende - Welkenraedt.

46. Toont de speciale trein in Gent-Noord.

47. En even later volgde een fotostop op de brug over de Moervaart.

48. HLE 2711 staat met een lang stel M4-rijtuigen klaar om uit Eupen te vertrekken als E 542 Eupen - Oostende. (04.04.1989). Iets meer dan 2 jaar later zou de NMBS stunten met een wereldrecord: dat van langste reizigerstrein, toen deze 2711 70 rijtuigen sleepte tussen Gent-Sint-Pieters en Oostende.

49. AB5467 bevindt zich in zijn stelplaats Leerbeek op 15.04.1989. Het is een Van Hool A120. Een collega omschreef de reuzenstap die met deze reeks bussen gezet werd als: deze hebben al vering. Ik heb erg goede herinneringen aan deze bussen. De bus reed met een voor die tijd weinigzeggende film. Het ingeschoven plaatje Via Nachtegaal brengt nauwelijks extra info. Overigens zou de bediening van de wijk Nachtegaal met de invoering van de basisbereikbaarheid verdwijnen, omdat alle bussen via Gaasbeek zouden rijden. Het verzet groeit.

50. MR 517 rijdt door de 5 jaar eerder gesloten stopplaats van La Reid op lijn 44 Pepinster - Spa-Géronstère op 29.04.1989. Dit is de eerste foto van een reeks genomen in deze buurt.

06-04-2020 om 17:59 geschreven door overweg13  

31. HLE 2247 sleept E 4522 Brussel-Noord - Tournai op 10.02.1989 - lijn 96 kp 14.8. Je leest het goed: lijn 96 en toch een trein naar Tournai. Dit was inderdaad een P-trein die eerste naar Mons reed en dan verder naar Saint-Ghislain en Tournai. Onderweg bediende hij de schaarse overblijvende halten op lijn 78 die sinds IC-IR geen regelmatige bediening meer hadden: Hautrage - Ville-Pommerœul - Harchies - Basècles-Carrières. Callenelle en Maubray werden niet eens bediend door deze trein.

32. MR 699 zit aan de kop van E 2239 Schaarbeek - Binche, ik ben een honderdtal meters richting Halle opgeschoven. Daardoor krijg je een verkeerde indruk van de lengte van deze trein die ongetwijfeld uit een flink aantal stellen bestond.

33. MR 740 zit dan weer vooraan E 6615 Leuven - Tubize. Het ABD-deel brandde na een aanrijding met een wagen op 07.10.1996 in Berlaar. Dat IC-IR in de eerste plaats een besparingsplan (geworden) was, moge blijken uit het niet zo evidente eindpunt van deze L-trein: zelfs in volle spits werd de rit beperkt tot Tubize, al dient gezegd dat deze trein in Tubize afgelost werd door een P-trein naar Manage.

34. Een tussendoortje met HLD 6318 in Geel, met Z 1686 Neerpelt - Antwerpen-Centraal. (18.02.1989)

35. Op dezelfde dag fotografeerde ik locs 9201 en 9204. Je merkt nog net wat er achter de 9201 hangt en dus is men vermoedelijk aan het werk in de Antwerpse spoorwegkathedraal.

36. En als al die toeristen deze klok mogen fotograferen, mag een authentieke treinliefhebber dat ook.

37. De nog groene HLD 6333 sleept Z 1911 De Panne - Geraardsbergen op lijn 122 op 04.03.1989. We bevinden ons in Balegem, bij kp 49. Deze lange verbinding kwam tot stand bij de invoering van IC-IR in 1984: enkele overblijvende diesellijnen (73 - 122) werden aldus gekoppeld.

38. En dit is dan Balegem-Dorp.

39. Nog steeds Balegem-Dorp (je kunt er niet naast kijken) mét trein: HLE 6212 met Z 1912 De Panne - Geraardsbergen, uiteraard nog steeds op 04.03.1989.

40. En dit is de eerste van een reeks foto's genomen tijdens een uitstap in het Gentse, met HLD 5936 in Langerbrugge, op 03.04.1989. De trein bestaat uit een "gemoderniseerd" K1-rijtuig AD en 2 K3-rijtuigen.

04-04-2020 om 13:21 geschreven door overweg13  

21. De blauwe 5515 met Z 296 Basel - Maastricht op lijn 42 kp 49.1. De trein is net over de mooie spoorwegviaduct over de Amblève gereden. Ik heb de tunnel van Lavenne in mijn rug. We schrijven 09.02.1989.

22. De eveneens blauwe 5529 sleept Z 114 Luxemburg - Liège-Guillemins, op dezelfde dag, op lijn 42 ter hoogte van kp 47.0. Ik bevind me nu in de buurt van de vroegere halte van La Gleize; deze keer heb ik trouwens de tunnel van La Gleize in de rug.

23. Deze CFL-loc 1819 komt trouwens uit die tunnel van La Gleize met Z 2288 Liège-Guillemins - Gouvy, ter hoogte van kp 46.8.

24. Blijkbaar was ik toch niet zo tevreden met mijn standpunt en dus schoof ik opnieuw op richting Gouvy. Ter hoogte van kp 47.7 fotografeerde ik HLD 5540 met Z 297 Maastricht - Roma. Een deel van de trein is overbelicht, zodat het moeilijk is om een beeld te krijgen van de samenstelling.

25. Gelukkig had ik de reflex om ook een foto tegen de rijrichting in te nemen: het voorlaatste rijtuig is voor ons Belgen ongetwijfeld het interessantste: een NMBS-rijtuig van het type I5 Bc (couchetterijtuig).

26. Foto 26 zou zonder coronacrisis misschien al definitief tot het verleden hebben kunnen behoren, maar in Halle zijn de werken aan de nieuwe Zuidbrug opgeschort en vermits ik geen onnuttige verplaatsingen maak, weet ik niet eens of deze oude spoorwegbrug van lijn 94 ondertussen afgebroken is. De meeste Hallenaars weten trouwens niet dat dit ooit een spoorwegbrug is geweest. Toen in 1930 het kanaal Brussel - Charleroi verbreed werd, met zwaaikom in Halle, werd lijn 94 verlegd, zodat deze brug kon worden ingepalmd voor het wegverkeer. De bruggen die deze brug vervingen, werden bij de vernieuwing van de stationsomgeving trouwens ook al vervangen.

27. Het oude station pronkt nog, er liggen nog schepen op het kanaal. Halle, 10.02.1989.

28. Op dezelfde 10.02.1989 rijdt MR 234 als E 6614 Leuven - Manage op het ondertussen verdwenen deel van lijn 96, met op de achtergrond de oude kanaalbrug(gen) die verdwenen bij de aanleg van de lijn 96N.

29. Helemaal op de brug sleept HLE 2241 E4520 Brussel-Noord - Quévy, een P-trein, met M4-rijtuigen die toen nog niet werden weggezet als oncomfortabel en lawaaierig, zoals ik vandaag in Op de Baan lees.

30. En een mooie om te eindigen (voorlopig): HLE 1806 met E 248 Köln-Hbf - Paris-Nord. Ondertussen sta ik bij kp 14.9. Let ook op de charmante keet…

02-04-2020 om 15:50 geschreven door overweg13  

11. Op 04.02.1989 stapten we in Ekeren (en Sint-Mariaburg). Station en stationsplein van Ekeren.

12. Maar de wandeling sloten we af in Sint-Mariaburg: dit is de Y.Sint-Mariaburg met bijhorend seinhuis.

13. In Sint-Mariaburg passeerde deze Amsterdammer E162.

14. Amper drie dagen later (07.02.1989) zaten we alweer in een andere hoek van het land. Dit is de oude spoorwegbrug van lijn 109 over de Samber, net voor Lobbes bereikt werd.

15. En zo zag deze brug er aan de bovenzijde uit.

16. Op 09.02.1989 trok ik op fotosafari richting lijnen 43 en 42. HLD 5517 sleept Z 7233 Jemelle - Liège-Guillemins in Poulseur. Helemaal rechts bemerk je nog net het stationnetje van Poulseur.

17. En dit geeft al een duidelijker beeld van het station van Poulseur.

18. De loc van de CFL 1804 sleept een goederentrein op lijn 42 kp 48.3. Dat is in de buurt van Stoumont. De trein lijkt me wat verrast te hebben, want gekadreerd kun je dit moeilijk noemen. Het achterliggende landschap verzacht de pijn.

19. Dezelfde trein, na doorrit.

20. Opnieuw een CFL-loc (1816) met Z 117 Liège-Guillemins - Luxemburg ter hoogte van kp 48.3 op lijn 42.

30-03-2020 om 11:07 geschreven door overweg13  

01. Op 02.11.1988 fotografeerde ik lijn 123 tussen Braine-le-Comte en Edingen. Het lijkt erop dat ik een spoorloper was, maar de lijn was sinds 29.05.1988 buitendienstgesteld tussen Edingen en Braine-le-Comte. Ooit was dit een roemrucht onderdeel van een verbinding tussen Vlaanderen en de Waalse steenkoolbekkens, maar het deel tussen Braine-le-Comte en Edingen overleefde IC-IR in 1984 niet.

02. Wisten we veel toen we hier op 31.10.1988 de trein namen dat Labuissière enkele jaren later in het nieuws zou komen n.a.v. de Dutrouxstory…

03. Op 02.11.1988 kon ik MR 158 fotograferen: dit is E1562 Antwerpen-Centraal - Tournai op lijn 94 (kp 40.1 - buurt Silly). De trein rijdt hier over het nieuw in dienst gekomen deel van lijn 94.

04. Op dezelfde plek kwam ook MR757 voorbij, als E1588, Tournai - Antwerpen-Centraal.

05. Armseinen in Herentals op 16.11.1988.

06. En een slokje avondsfeer in hetzelfde Herentals.

07. Een weinig sprekende foto van het station in Gedinne. Misschien interessant voor liefhebbers avn oude Ford Escorts…

08. MW 4509 zal ons oppikken in Gedinne op 10.12.1988. Dit is TT 7635 Bertrix - Dinant.

09. En blijkbaar heeft Dinant wat minder last van de mist dan Gedinne.

10. Op 31.10.1988 nam ik deze foto van lijn 108 in Peissant. Het overblijvende stukje 108 (Y. Mariemont - Binche) heeft vandaag zelfs een IC-verbinding met Brussel en Turnhout. Peissant (eigenlijk het hele deel Binche - Erquelinnes) behoort hier al definitief tot de spoorweggeschiedenis.

28-03-2020 om 17:18 geschreven door overweg13  

In bijlage vind je een bestand dat het mogelijk moet maken om foto's in de gepubliceerde ttb-mappen op eenvoudige wijze terug te vinden.

Bijlagen:
foto's trein en bus.xlsx (265.7 KB)   

01. Op 30.08.1988 trok ik op fotosafari naar lijn 40. Een geschikt fotopunt vinden was niet zo eenvoudig. Ik kwam eerst in de buurt van kp 8.9, maar een reeks lelijke garageboxen dreigden de plaatjes te verknoeien. De eerst gefotografeerde trein was MR 389 die als E 689 reed tussen Maastricht en Knokke. Lezers weten ondertussen al dat deze trein in Landen gekoppeld werd aan een treindeel uit Genk, dat naar Blankenberge reed.

02. MR 434 reed als E 661 van Knokke naar Maastricht.

03. Uiteraard rijden op deze lijn ook heel wat goederentreinen en even uiteraard kan ik hierover alleen maar een schrijnende onwetendheid etaleren. Maar HLD 5533 komt hier toch nog goed tot haar recht.

04. Het is altijd prettig als je ook iets redelijk onverwachts kunt fotograferen. Nee, dit is geen poging om goeie ouwe 4612 elektrisch te laten rijden: na zijn carrière op de Henegouwse secundaire lijnen en diensten werd het autorailke door de dienst ES verbouwd tot een voertuig waarmee men tot in de hemel kon reiken, bijna toch… We bevinden ons ondertussen ter hoogte van kp 9.9.

05. MR 434 komt vrij snel terug uit Maastricht, waar een tweede break is aangekoppeld: E 690 naar Knokke.

06. Een wat slordige foto van MR 383 als E662 naar Maastricht.

07. Even later passeert HLD 5507 richting Visé. Ik weet dat er spoorwegliefhebbers zijn die een absolute hekel hebben aan rode eindseinen (op foto's…) maar toen moest de graffitiplaag nog komen…

08. Lang liet de terugkeer van de 5507 niet op zich wachten, deze keer wel met een trein achter zich aan.

09. HLE 2760 sleept E 297 Maastricht - Milaan. Lang zal haar opdracht niet duren, want in Liège-Guillemins zal een HLD 55 de trein, die in de loop van de jaren altijd korter en korter is geworden, overnemen.

10. Op 10.09.1988 organiseerde GTF nog eens een rondrit, deze keer voornamelijk over de lijnen 42 en 163. De trein is samengesteld met de autorails 4407 en 4510, die hier pas tegen het einde van hun carrière arriveerden, grotendeels ter vervanging van de tot op de draad versleten motorwagens van de reeks 43. De dag begint erg mistig, zoals we hier zien in Morhet. We vertrokken in Libramont en eindigden in Arlon.

11. We konden rustig van ex-stationnetje naar ex-stationnetje rijden: Bourcy. Moeilijk was dat niet: het gedeelte Gouvy - Bastogne-Sud was sinds 1984 zonder reizigerstreinen gevallen.

12. Nog eens Bourcy.

17-03-2020 om 17:12 geschreven door overweg13  

13. De zon is er ondertussen doorgekomen: een ronduit historische foto in Gouvy, bij de splitsing van de lijnen 163 links (Gouvy - Libramont) en 42 rechts (de lijn naar Luxemburg).

14. Toen ging het over de grens, tot Troisvierges. Het was mijn eerste uitstap met een telelens en dat zul je merken in de volgende foto's.

15. Uiteraard nog in Troisvierges: het lijkt wel op een miniatuurbaan, met de tunnel, de seinen, de eenzame wagon.

16. Loc 1604 van de CFL is net aangekomen met een stoptrein (?) uit Luxemburg. Het zichtbare rijtuig (en waarschijnlijk ook de volgende) is een Wegmann van de CFL, die ooit ook instonden voor sommige treinen van de verbinding Liège-Guillemins - Luxemburg. Echt comfortabel heb ik ze nooit gevonden: de zitjes vielen dan nog enigszins mee, het interieur was spartaans ingericht en het rijgedrag was ondermaats.

17. Trosivierges.

18. Onze 5529 sleept trein Z 296 Milaan - Amsterdam, met Italiaanse rijtuigen. De 5529 is uitgerust met een elektrische installatie voor de voeding van rijtuigen. Dat alle treinen daarop konden terugvallen was een vereiste van de UIC en dat noopte de NMBS tot de aanpassing van een reeks 55'ers: het treingroen verdween en werd vervangen door blauw om dit duidelijk te maken.

19. Nog even experimenteren met de telelens. De 1604 en de 4510 zusterlijk in een typische spoorwegloods.

20. De Luxemburgse 1803 (bemerk de overeenkomst met onze 55) sleept een trein Liège-Guillemins - Luxemburg. Deze trein is samengesteld uit M2-rijtuigen, alle in de nieuwe bordeauxrode schildering. Bij de invoering van de IC-IR-dienst in 1984 bestonden deze treinen uit I1-rijtuigen, wat niet bepaald een aantrekkelijke aangelegenheid was. De vervanging door M2-rijtuigen werd destijds als een echte vooruitgang gezien…

21. Hetzelfde anders.

22. De uitstap loopt ten einde: in Luxemburg staat MR 100 klaar als stoptrein naar Kleinbettingen.

23. Op 18.10.1988 fotografeerde ik het station van Rixensart, het gebouw staat vandaag nog overeind, maar de halte is een honderdtal meters opgeschoven, richting Brussel, in het kader van de GEN-werken. In die tijd kloeg men nog niet over lage perrons.

24. MR 315 keert uit Arlon terug naar Brussel-Zuid, als E 991. Rixensart is de plaats van het gebeuren. De achtergrond is niet bepaald aantrekkelijk.

16-03-2020 om 00:00 geschreven door overweg13  

01. Op 14.05.1988 reed een speciale trein, getrokken door de 204.004 en 204.003 (5404 en 5403, al betwijfel ik dat het zo eenvoudig was), voor de gelegenheid in hun historische livrei. De stop in Heer-Agimont leverde dit mooie plaatje op, met de 204.004 in koppositie. Amper 14 dagen later zou het doek hier definitief over het reguliere reizigersverkeer vallen, want op die datum werd het deel van lijn 154 tussen Dinant (Y. Neffe) en Givet voor reizigers gesloten. Enkele jaren later ondernam de CF3V een poging om hier met toeristische treinen te rijden, maar dat initiatief bloedde al snel dood. Met de regelmaat van een klok verschijnen in de (vooral locale) pers berichten over een heropening, maar veel verder dan intentieverklaringen komt men voorlopig niet.

02. Op de volgende foto is de 204.004 losgekoppeld, zodat de 204.003 nu de show kan stelen.

03. De verlichtingspaal staat lelijk in de weg…

04. In Bertrix is er plaats genoeg om beide locs zusterlijk naast elkaar te laten poseren.

05. Deze K3-rijtuigen maakten jarenlang de dienst uit op de verbinding Oostende - Liège - Welkenraedt, maar de komst van de M4-rijtuigen betekende een heuse degradatie naar minder belangrijke verbindingen. Het was een reeks van 100 rijtuigen die tussen 1956 en 1958 door de CW Mechelen geproduceerd werden. De reeks telde alleen tweedeklasrijtuigen, omdat men voldoende eersteklasrijtuigen en rijtuigen met bagageafdeling van de (veel) oudere K1-rijtuigen kon moderniseren om min of meer homogene rijtuigstellen te vormen.

06. Lijn 154 was nu eenmaal een internationale spoorlijn en dus werd gereden met rijtuigen voor internationaal verkeer: de I1-rijtuigen werden vrij snel na de oprichting van de NMBS gebouwd, in de jaren 1930, samen met uitgebreide andere reeksen metalen rijtuigen (K1, L, M1) voor het binnenverkeer. Ook voor deze I1-rijtuigen zou het verhaal aflopen: in de loop van 1988 werden de laatste rijtuigen geschrapt.

07. Nochtans hadden deze rijtuigen vanaf 1974 nog nieuwe bogies van het type Schlieren 27 gekregen…

08. Ook in Bertrix ontmoeten we mw 4504 met trein 7686 Bastogne - Virton. Op de achtergrond zien we een deel van een pakwagen van de reeks 17101 - 17108, gebouwd in 1938. De NMBS beschikte over pakwagens van 18, 15 en 14 m. Deze pakwagen behoorde tot de 15 m lange reeks. Deze pakwagen reed mee om de deelnemers tijdens de uitstap te ravitailleren.

09. Vonêche had net als Pondrôme de invoering van IC-IR in 1984 overleefd, maar tien jaar later werden beide halten toch definitief gesloten. De schrapping van beide halten maakte een hele regio OV-arm, want ook de TEC liet zich niet onbetuigd als het om "reorganisaties" in deze streek aankwam.

%%FOTO10%%%

10. In Beauraing ontmoetten we de 4505 met trein 7616 Dinant - Libramont. Deze treinen reden om de 2 uur; in combinatie met die andere dienst om de twee uur Virton - Bastogne, kon men elk uur rijden tussen Bertrix en Libramont.

11. Een dag later, op 15.05.1988, fotografeerde ik deze 1206 met E 778 Tournai - Schaarbeek. Het stuurstandrijtuig zit onmiddellijk achter de loc. In deze periode werden de locs van reeks 12 vaak ingezet op de verbindingen Antwerpen - Kortrijk en Tournai - Schaarbeek. Ik vind in mijn notities combinaties met M4 en M5.

12. Op diezelfde 15.05.1988 trokken we blijkbaar op uitstap, want dit is ms 838 als trein 637 Oostende - Roosendaal in Kijkuit. Erg goed voorbereid ziet deze foto er niet uit…

10-03-2020 om 16:49 geschreven door overweg13  

13. Op 28.05.1988 brengt een uitstap van GTF ons naar Quiévrain: de 6034 heeft voor de gelegenheid zijn oude nummer (210.034) teruggekregen. In vergelijking met vandaag ziet het station er nog vrij goed uit, al groeiden er ook toen al bomen op het dak. Het station is een grensstation (geweest) en is daarom wat groter uitgevallen.

14. Andere hoek: het bijgebouw met toilet staat nog overeind. Links zie je een halve snuit van een stuurstandrijtuig M2 en de enige persoon op de foto is Roland, met wie je altijd een interessante discussie kon hebben over OV-politiek. Kon, want de man is al vele jaren overleden.

15. Een familiefoto van de prototypes van de reeks 60 (6001 - 6006). De 6002 ontbreekt op het appel. De schrapping van deze elegante machines (het lijken wel gekrompen exemplaren van de reeks 51) zou gebeuren in de jaren 1988 - 1989, behalve de genoemde 6002 die al in 1987 van het toneel verdwenen was. Het spijtige aan al die uitstappen was, dat ze meer en meer op een laatste bezoek aan een stervende begonnen te lijken. De 6005 was, net als de 6215, bij wijze van proef uitgerust om elektrische verwarming te leveren aan te slepen rijtuigen. Het ging om een experiment dat niet zo lang liep.

16. Nog op 28.05.1988 kwamen we ook in Zwevegem: achteraan de trein hangt nog steeds de 210.034, vooraan hangt de 6048. De rijtuigen zijn M1-rijtuigen, die na de invoering van IC-IR nog nauwelijks een rol speelden.

17. Het stationsgebouw van Zwevegem.

18. De trein bereed ook lijn 86. In 1984 werd eigenlijk alleen het deel De Pinte - Ronse nog volwaardig bediend, het gedeelte Ronse - Leuze werd om de twee uur bediend, een bediening die het tien jaar lang zou uithouden. Eén van de stations op dit lijngedeelte is Frasnes-lez-Anvaing, het oorspronkelijke Frasnes-lez-Buissenal.

19. Zelfde dag, zelfde tijd, zelfde station.

20. Bijna een maand later (19.06.1988) stappen we in de buurt van Leupegem. HLD 6220 sleept Z5211 Gent-Sint-Pieters - Ronse. De trein heeft net Oudenaarde verlaten, getuige het bekende silhouet van de Sint-Walburgakerk.

21. Interessant punt op de lijn 86 is de Y.Leupegem, waar lijn 85 (in die dagen nog tot Ruien: kolengestookte elektriciteitscentrale) aftakte. HLD 6222 sleept Z5240 Ronse - Gent-Sint-Pieters.

22. HLD 6311 met Z 5214 Gent-Sint-Pieters - Ronse, het afbuigende spoor is dat van lijn 85.

23-24. Op 26.06.1988 stapten we in Weismes, de lijn 45 is al een 5-tal jaar buiten dienst, al zal er nog een opflakkering komen: het jaar nadien zal ze helemaal opgekalefaterd worden voor de diensten van de NMBS. Het einde van de lijn (zie hier) is een onwaarschijnlijke reeks van vallen en weer opstaan en… vallen.

09-03-2020 om 00:00 geschreven door overweg13  

25. Op 30.06.1988 sleept Z 5535 Jemelle - Liège-Guillemins in Bomal. Lijn 43 wordt geëlektrificeerd, het rijk van de reeks 55 en de M2-rijtuigen loopt hier ten einde.

26. MR 641 maakt de dienst uit als E 1783 Poperinge - Turnhout, op lijn 69 ter hoogte van Hollebeke. De verbinding Poperinge - Turnhout was een van de meest verassende nieuwigheden bij het in dienst komen van het IC-IR-plan.

27. De brandweer heeft zijn intrek genomen in het vroegere stationsgebouw van Zonnebeke (lijn 64 Ieper - Roeselare).

28. Onderweg komen we toevallig een bus van lijn 64a tegen, de vervangingslijn van spoorlijn 64. Datum: 06.07.1988. De bus is een Jonckheere Transcity van de firma Deceuninck: ab 3551-29. We bevinden ons hier trouwens ter hoogte van de vroegere overweg van lijn 64 tussen Passendale en Zonnebeke.

29. Poststel 007 bevindt zich in Leuven op 12.07.1988. Vergelijk met de nieuwe schildering in map 52.

30. Op 09.08.1988 nadert HLD 5308 op zijn eentje Godinne op lijn 154.

31. Godinne is best een feeëriek stationnetje.

32. AB5581-83 vinden we terug ter hoogte van het station van Godinne op lijn 433 Namur - Dinant. Het betreft een Van Hool A120 van de firma Autobus Latour. (09.08.1988)

33. HLD 5212 sleept Z 1964 Namur - Dinant in het station van Godinne.

34. Florenville op 19.08.1988. Bemerk de telefooncel die bijna na elke aankomst van een trein gebruikt werd door reizigers die naar natransport hengelden; gezien de povere busbediening van de regio absoluut geen overdreven luxe.

35. En zo zag de toestand eruit in Bütgenbach op 24.08.1988.

36. Op een bijzonder mistige 10.09.1988 kwamen we met GTF in Bastogne-Sud terecht. Het station is nog volledig in dienst. Waar hier nog sporen liepen, stoppen tegenwoordig de bussen van de TEC. Maar de uitstap zelf is voer voor map 54…

08-03-2020 om 00:00 geschreven door overweg13  

01. Nog altijd in Westmeerbeek, op 18.10.1987. Het deel van lijn 29 tussen Aarschot en Noorderwijk-Morkhoven is op dat ogenblik enkele maanden buiten dienst. De schroefbouten zien er nog redelijk recent uit, maar voor de rest is de spoorlijn al in verval: roest, begroeiing… Onder de brug loopt de Grote Nete.

02. De halte Florival op lijn 139 Leuven - Ottignies. OW22 is niet meer dan een oversteekplaats voor voetgangers (en fietsers?). Het charmante gebouwtje is op dat moment zowat het enige overblijfsel van de vorige glorie (?).

03. In datzelfde Florival sleept HLE 2313 een goederentrein. Datum: 06.02.1988.

04. Tijdens een andere wandeling komen we in Virginal aan de resten van een brug in de tramlijn Nivelles - Braine-le-Comte. We schrijven 21.02.1988.

05. Toen (=06.03.1988) trok ik op een van mijn eerste fotosafari's, langs lijn 36 in de buurt van Neerwinden. Later zou ik wel meer van deze safari's ondernemen: enkele uren langs een spoorlijn en gewoon fotograferen wat er voorbijkwam. De eerste foto toont zowaar een goederentrein, met de 2117 aan kop. In de ontwikkelcentrale is de staart van de trein gesneuveld. Soms heb ik er ook zelf schuld aan dat de trein afgeknipt werd. In volgende foto's zul je merken hoe ik probeerde om het torentje dat links opdoemt te combineren met de trein. Met mijn standaardlens lukte dat niet altijd en verder achteruit gaan staan, was uitgesloten, want de akker langs de spoorlijn was pas bemest. Een ovaal uitsnijden lost het probleem van de afgeknipte treinen min of meer op.

06. MR 174 zit vooraan E 1638 Landen - Antwerpen-Centraal. Lijn 36 kp 57.9.

07. Dan volgt HLE 2749 met een lange sleep M4-rijtuigen: dit is E 538 Welkenraedt - Oostende.

08. Een stuk eleganter is deze 1803 met E 42 Köln - Paris-Nord (de Gustave Eiffel).

09. MR 422: de breaks rijden nog in hun oorspronkelijke tweeledige uitvoering, in wijnrood. Dit is E 690 Genk - Blankenberge.

10. MR 718 is E 1639 Landen - Antwerpen-Centraal.

11. Met HLE 2726 zijn we al een uur verder, want dit is E 539 Eupen - Oostende.

12. MR 413 rijdt als eerste van 4 of 5 breaks, als E 691 Genk - Blankenberge. De trein had ook een treindeel uit Maastricht (naar Knokke) mee; beide delen waren net voordien in Landen gekoppeld en zouden in Brugge weer uit elkaar gehaald worden.

02-03-2020 om 10:13 geschreven door overweg13  

13. MR 060 voert een losse rit uit.

14. MR 512 aan kop van E 1640 Landen - Antwerpen-Centraal. Bemerk de grote eersteklasafdeling van deze stellen, die oorspronkelijk bedoeld waren voor directe treinen Oostende - Liège. Zoals wel vaker kon men niet volhouden om deze gespecialiseerde stellen ook alleen te gebruiken voor de diensten waarvoor ze ontworpen waren. Van sommige van deze stellen werd de eersteklasafdeling trouwens verkleind: de comfortabele zetels kregen een similileren overtrek in plaats van fluweel, wat tot enkele comfortabele en zeer gegeerde plaatsen in tweede klas leidde.

15. HLE 1608 sleept E 320 Köln - Oostende.

16. HLE 2748 duwt E 4386 Brussel-Zuid - Landen, een van die P-treinen die bijna 3 jaar eerder waren ingevoerd om de basisdienst aan te vullen. Deze trein stopte in Leuven en Tienen.

17. Snel nadien - er zit geen enkele foto tussen - zien we het rijtuigenstel al terugkeren uit Landen, als ER 4386 Landen - Tienen.

18. Neerwinden, met een haltebord van een soort die op dat ogenblik op haar terugweg was. Let ook op de hoogte van het perron.

19. MR 361 rijdt als E 692 van Genk naar Blankenberge. Net zoals de vorige treinen van de reeks 6xx bestaat ook deze trein uit een treindeel uit Maastricht en zal een deel na splitsing in Brugge naar Knokke rijden.

20. HLE 2369 mag het orgelpunt zetten in Neerwinden. Geslaagd kun je zo een foto met nog een tweede trein erop niet noemen, vind ik. Een van de stellen is MR 174, wat ons kan laten veronderstellen (zie foto 6) dat het hier om een trein Antwerpen-Centraal - Landen gaat.

21. Op 12.03.1988 waren we in Jodoigne; van lijn 142 is alleen een betonnen lint over. De bus vervolledigt het plaatje, maar ik slaagde er niet in om busnummer of bestemming te noteren, laat staan bijna 32 jaar later te ontcijferen.

22. Dan volgt een reeks foto's die ik kon nemen tijdens een bezoek aan de CW Mechelen. HLE 2801 pronkt in het blauw. Datum: 13.03.1988.

01-03-2020 om 00:00 geschreven door overweg13  

23.24.25. Deze foto's tonen het geaccidenteerde MR 681, dat enkele dagen eerder in Lot was ontspoord op een wissel, die door een communicatiefout los lag. Bij het ongeval viel één dodelijk slachtoffer; de officiële doodsoorzaak was… verdrinking, in de sloot naast lijn 96A. Het gebeurde niet vaak dat we dergelijke rampfoto's konden nemen, want de politiek bestond er in die dagen in - uit schroom? - de verongelukte treinen zo snel zo onopvallend mogelijk op te stellen. Stel 681 zingt het tegenwoordig nog altijd uit als MR 975.

26. MR 963 ziet er gloednieuw uit in die rode schildering die dateert uit een tijd dat Post en NMBS elkaar nog vonden. In feite gaat het om het omgebouwde stel 109. Het verongelukte op 08.11.1995 in Y. Welle en werd in 1996 geschrapt.

27. Het dieselmotorwagen 608.05 stond te verkommeren in de CW. Net voor de oorlog werden 6 van deze elegante dieselmotorwagen gebouwd. Het rijtuig erachter vraagt om identificatie. Wie?

28. Nu volgt een reeks foto's, genomen tijdens een door Philippe D. georganiseerde uitstap in het Kortrijkse op 16.03.1988. De trein bestaat uit HLD 5930 met 2 M1-rijtuigen. Aan de andere kant van de trein bevond zich HLD 6215, in het blauw, omdat deze loc uitgerust was voor het leveren van elektrische verwarming. Ik heb zelf mijn twijfels bij de juiste locaties. Dit zou Gavere-Asper zijn.

29. Komen aan de pas geëlektrificeerde lijn 69?

30. Hier bevinden we ons op lijn 67 in Warneton (Waasten). Lijn 67 verbond Komen met Armentières. De lijn werd enkele maanden later geschrapt. Organisatoren van speciale ritten moesten in die tijd alert zijn, of er bleven geen interessante uitstapmogelijkheden meer over.

31. Waasten (Warneton)

32. Onze speciale trein op de Leiebrug in Le Touquet.

33. Ibidem. Een grappige anekdote: één deelneemster had voor deze trip ingeschreven omdat ze dacht dat de trein haar naar Le Touquet (Pas de Calais) zou brengen. In de plaats kon ze de hele dag op uitstap met treinmaniakken…

34. Op 17.03.1988 waren we in Pécrot: MR 119 is E 7416 Leuven - Ottignies. Dertien jaar en twee weken later zou zich in Pécrot een van de zwaarste treinongelukken van de NMBS-geschiedenis voordoen, toen 2 treinen er op hetzelfde spoor met elkaar in botsing kwamen.

35. De aantrekkingskracht van deze schuilhuisjes op de reizigers is legendarisch.

36. Om het rolletje vol te krijgen: ik noem het een richtbord treinlengte maar officieel heet het waarschijnlijk anders. Het bord duidt aan waar de trein ongeveer moet stoppen, in dit geval als hij 2 rijtuigen telt. Voor de geïnformeerde reiziger interessant, zeker als je ook nog weet hoe lang de trein zal zijn…

29-02-2020 om 00:00 geschreven door overweg13  

01. Op 24.08.1987 vatte ik post langs lijn 37, in Dolhain-Gileppe. De toestand is daar onherkenbaar gewijzigd: de halte lag er in een scherpe bocht, onmiddellijk gevolgd door een tunnel (Tunnel van Dolhain - 50m lang), waarin de bocht doorliep. De pogingen om treinen en tunnel op de foto te combineren waren niet altijd even geslaagd.
MR 539 - losse rit

02. MR 073 - E7810 Liège-Palais - Verviers-Central - Fraipont.

03. HLE 2114 met E510 Oostende - Welkenraedt. (Tunnel van Fraipont)

04. Op 19.09.1987 organiseerde GTF nog eens een fantastische uitstap. Het tragische was dat zo een uitstap vooral gezien kon worden als een afscheid aan lijnen die op korte termijn zouden verdwijnen. Het gebruikte materieel was op zijn minst verrassend. Je vindt de 4006 terug op plaatsen waar hij voor de eerste en meteen ook de laatste keer zou komen.
MW 4006 in Trazegnies.

05. Courcelles.

06. Falisolle.

07. Fosses-la-Ville.

08. Saint-Gérard.

09. Mettet. Uit de perronluifels rechts op de foto kun je opmaken dat Mettet ooit een overstapstation was. Mettet, op lijn 150 Tamines - Dinant - Jemelle, die we dus volgden van Tamines tot Warnant, was inderdaad ook het vertrekpunt van lijn 137 Mettet - Acoz.

10. Ermeton-sur-Biert, eveneens op lijn 150. Uit Ermeton vertrok lijn 136A naar Florennes en Senzeille.

11. Maredret.

12. Maredret.

27-02-2020 om 17:35 geschreven door overweg13  

13.Maredsous.

14. De tunnel van Falaën.

15. Warnant.

16. Falaën.

17. Falaën .

18. Op 21.09.1987 trok ik naar lijn 35, in de buurt van Langdorp. Ik kon er veel klassieke motorstellen fotograferen, nog allemaal in het stemmige treingroen. Deze stellen werden voor alle mogelijke diensten ingezet, te vergelijken met de inzet van de Desiro's tegenwoordig.
MR 239 - E6461 - Hasselt - Aarschot - lijn 35 kp 88.3

19. MR 003 - post - lijn 35 kp 88.3. Spijtig van het telefoontje…

20. MR 716 - E2087 - Leuven - Hasselt - lijn 35 kp 87.8.

21. MR 763 - E2411 - Antwerpen-Centraal - Hasselt lijn 35 kp 87.8.

22. MR 718 - E2062 Hasselt - Leuven lijn 35 kp 87.8.

23. MR 210 - E6487 Aarschot - Hasselt lijn 35 kp 87.8.

24. MR 209 - E6462 Hasselt - Aarschot lijn 35 kp 87.8.

26-02-2020 om 00:00 geschreven door overweg13  

25. MR 756 - E 2088 Leuven - Hasselt lijn 35 kp 87.7.

26. MR 763 - E2437 Hasselt - Antwerpen-Centraal lijn 35 kp 87.7.

27. MR 217 - E2063 Hasselt - Leuven lijn 35 kp 87.7.

28. MR 173 - E6488 Aarschot - Hasselt lijn 35 kp 87.3.

29. MR 210 - E6463 Hasselt - Aarschot lijn 35 kp 87.3.

30. HLD 5538 - lijn 35 kp 87.3.

31. MR 743 - E2089 Leuven - Hasselt lijn 35 kp 87.3.

32. MR 778 - E2413 Antwerpen-Centraal - Hasselt lijn 35 kp 87.3.

33. MR 756 - E2064 Hasselt - Leuven lijn 35 kp 87.3.

34. MR 003 - lijn 35 kp 88.1.

35. Destijds moest je de treinwachter verwittigen als je in een niet bemande halte opstapte zonder biljet. Veel reizigers vergaten dat nogal eens. Toen verschenen deze borden waarmee men probeerde om de reizigers zonder biljet te groeperen op één bepaalde plaats. Of dat ooit veel heeft uitgehaald, betwijfel ik.

36. Op 18.10.1987 stapten we voorbij dit overwegwachtershuis (van OW20) in Westmeerbeek. Dat lag op de lijn 29 Aarschot - Herentals - Turnhout - (Weelde grens), waarvan het deel Herentals - Turnhout nog altijd geëxploiteerd wordt.

25-02-2020 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
GR129 (Dwars door België) doorkruist inderdaad België, van Brugge tot Arlon. Niet minder dan 3 topogidsen beschrijven het volledige parcours. Wij lopen vandaag het laatste stuk van het Vlaamse deel (Brugge - Ronse), van Etikhove tot Ellezelles (de Moulin du Cat Sauvage). Dat is 13.5 km stappen door het typische landschap van de Vlaamse Ardennen, dat meestal net iets te druk bebouwd is om perfect te zijn. Gelukkig zorgt een regelmatige afwisseling tussen rustig asfalt en onverharde voetwegen er toch voor dat de stapper uitgebreid aan zijn trekken komt. De TWQ bedraagt 53%; eigenlijk hadden we een hogere waarde gepercipieerd, maar cijfers liegen alleen als ze uit de mond van politici en bedrijfsleiders komen.
Onderweg passeren we de Villa Tynlon, waar Valerius de Saedeleer 16 jaren van zijn vruchtbare leven doorbracht. Louise-Marie is dan weer een dorp op onze weg, met een naam die tot de verbeelding spreekt. Eindpunt - eigenlijk de plaats waar een Franstalige topogids de beschrijving overneemt - is de Moulin du Cat Sauvage, de tweede windmolen van vandaag, want eerder liepen we op afstand ook nog voorbij de molen van Bossenaere. Dat zie je ook op het kaartje.

Meer foto's hier.

Het weer.
Zwaar bewolkt, met nauwelijks enig blauw, en winderig-fris.

De stafkaarten.
29/8N Etikhove, 30/5N Schorisse en 30/5Z Vloesberg. Kaart 29/7-8 Ronse bestaat al in een recente versie (2019); kaart 30/5-6 (Flobecq-Vloesberg - Brakel) is nog verkrijgbaar op 1:20.000. Deze laatste kaart werd gepubliceerd in 2000.

Hoe we er geraakten.
Etikhove is uit Oudenaarde bereikbaar met de lijnen 61 en 62. De laatste heeft zelfs een halte pal in het centrum, maar de halte Gieterijstraat van lijn 61 is even bruikbaar. Hoewel. Als we aankomen in Oudenaarde, staat de bus van lijn 61 te wachten. Op de website van De Lijn wordt evenwel melding gemaakt van een omleiding, waardoor de halte Etikhove Gieterijstraat niet bediend wordt - sinds halfweg 2018! Voor de zekerheid spreek ik er toch de chauffeuse maar eens over aan: de omleiding is nog altijd van toepassing. Alleen de 62 (een uur wachten!) bedient Etikhove, maar als we willen kunnen we ook met haar mee, tot de Kerselaar, om dan via Ladeuze naar Etikhove te stappen, over een rustige weg, zo goed als altijd rechtdoor, twee kilometer lang. Ze ziet dat we stappers zijn en dan moet dat zeker kunnen. En dus nemen we de 61 tot de halte Edelare Kerzelare Kapel, halte die al op de omleidingsweg ligt. De manier waarop deze dame ons te woord staat, is eigenlijk het enige punt waarop De Lijn niet tekortschiet. Want…
Thuis heb ik geprobeerd om uit te vissen hoe lijn 61 precies zou omrijden. De tekst is nietszeggend en tegelijk zegt hij alles. Het doet me denken aan wat ik ooit eens te horen kreeg aan een stationsloket in Florenville: de SNCV hing geen correcte dienstregelingen meer uit, met het argument dat wie iets moest weten, het wel wist en dat er geen andere gegadigden waren! De uitleg bij de omlegging is van hetzelfde kaliber: vermoedelijk weet de inheemse bevolking wel ongeveer wat bedoeld wordt, mogelijk nadat ze geïnstrueerd zijn door een behulpzame chauffeur, maar wie niet uit de streek is, heeft helemaal niets aan deze uitleg. Ik zoek tevergeefs een kaartje op de website: jaren geleden, toen je je voor het eerst kon abonneren op omleidingsberichten, suggereerde ik om stelselmatig een kaartje bij te voegen. Ze gaven me gelijk, zoals altijd bij De Lijn, maar op een systematiek in het publiceren van broodnodige kaartjes is het nog altijd wachten. Naarmate we dichter bij Etikhove kwamen, passeerden we ook halten van lijn 61. Naar omleidingsberichten is het nochtans tevergeefs zoeken aan deze niet bediende halten: de plastieken berichten zijn duidelijk niet bestand tegen bijna twee jaar fladderen in weer en wind en tegen vandalisme onder de vorm van vernietigen en wegnemen van berichten, want wie zich niet gedocumenteerd heeft, moet vaststellen dat deze halten gewoon bediend worden. Stelselmatige controle, zeker bij dergelijke langdurige omleidingen, dringt zich op.
Overigens is de informatie maar een aspect van de hele problematiek. Erger - en tekenend voor de manier waarop tegen het OV aangekeken wordt - is dat men zonder alternatief een dienst gedurende maanden, in dit geval jaren, onderbreekt, zonder alternatief. Natuurlijk is er lijn 62, maar wie van Etikhove naar een bestemming moet die alleen door lijn 61 bediend wordt, is de klos. Wij hebben een klein half uurtje gestapt om toch in Etikhove te geraken, maar voor de trouwste gebruikers van enige ouderdom is dat niet te doen. En niet iedereen vertrekt uit Oudenaarde. Zelf krijg ik berichtjes over omleidingen in eigen streek en het swingt de laatste jaren echt de pan uit: je kunt het zo gek niet bedenken, of het kan wel aanleiding zijn tot een omleiding.

De terugrit verloopt met een bus van de TEC, van lijn 87 Ronse - Lessines. Lessines komt ons het beste uit, ook al omdat we dan geen rit op de Railpass hoeven in te vullen: het standaardbiljet is in dit geval goedkoper. En het seniorenbiljet, hoor ik je denken? Mag ik er je aan herinneren dat de alternatieve terugreis onmogelijk is gemaakt? De enige mogelijkheid zou geweest zijn een seniorenbiljet voor Ronse te kopen omdat Oudenaarde (van de heenreis) dan op de reisweg ligt. Is het niet al te gek dat een reiziger eerst een doctoraat in de tarivologie moet behalen voor je op een zo goedkope en aantrekkelijke manier kunt reizen? Was vereenvoudiging niet net de reden om allerlei lucratieve formules te dumpen?

Een beetje geschiedenis.
Eerder ben ik eigenlijk al uitgebreid/beperkt (het is maar hoe je het bekijkt) ingegaan op de geschiedenis van spoorlijn 87 en buslijn 87. Wie dat wenst, kan er de desbetreffende stukjes nog eens over nalezen: 26.05.2017, toen we van Wannegem naar Etikhove stapten, het stukje GR 129 dat dat van vandaag voorafgaat en 02.11.2019, toen we van Lessines naar Vloesberg stapten.

Zelf heb ik me deze keer echt beperkt tot enkele curiosa van spoorlijn 87, die we vandaag over enige afstand volgden. Uiteraard reden er op het gevolgde deel stoptreinen tussen Lessines en Ronse, maar een aantal treinen valt toch op, al rijden ze toch ook als stoptreinen. De halte Maryve wordt door deze treinen wel niet bediend.
Je kan je trouwens de vraag stellen waarom een trein als de 8069 zijn hele parcours tussen Brussel-Zuid en Ronse (via Halle, Edingen, Bassilly en Lessines als stoptrein rijdt en uitgerekend die ene halte moet overslaan. Ook in het oog springen twee semi-directe treinen in de (voor)avond tussen Brussel-Zuid en Ronse, die trouwens op alle dagen van de week rijden. De eerste (de 2735) stopt na Brussel-Zuid in Halle, Edingen en Bassilly en begint pas dan aan zijn omnibusrit. De 2745 begint al vanaf Halle als omnibus te rijden, met dien verstande dat hij in Halle alleen stopt op zaterdag en zondag, wat tot de ongelooflijke toestand leidt dat er op weekdagen een rechtstreekse trein Brussel-Zuid - Beert-Bellingen rijdt. BB is het station uit mijn kinderjaren…
Ik gebruikte als handboek het spoorboekje dat geldig was van 23.05.1954 tot 02.10.1954: de oorlogsperikelen liggen dan al een tijdje achter de rug en de grote kaalslag moet nog gebeuren.

Onze verplaatsing zou ongetwijfeld nog eenvoudiger gekund hebben, mocht het treinstation van Etikhove nog bestaan hebben. Deze foto nam ik op 06.08.1981. Het station is nog bemand, minder dan 3 jaar later zou het gesloten worden. Motorwagen 4003 doet hier dienst als M6764 Kortrijk - Oudenaarde - Ronse.

De verbinding.

En wat we beleefden.
Omdat we niet met een seniorenbiljet reizen, kunnen we deze keer mee met de S van 8:57. (Of hoe de NMBS een maatregel - seniorenbiljet na 9:00 - invoert, maar door hun gebrek aan soepelheid en inzicht in reisgewoonten, maakt dat de reizigers ten slotte toch voor 9.00 reizen. Als we een alternatieve terugreis uit Lessines hebben kunnen kopen, dan zouden we wél na 9.00 vertrokken zijn.) Samen met ons is een werknemer van Infrabel ingestapt; als we ons in Brussel-Zuid klaarmaken om uit te stappen, vraagt hij of we op tijd zijn. Blijkt dat hij lang geleden met de trein en met mij op sportdag is geweest, een lange wandeling door een of ander bos. Hij beweert zelfs dat hij er me in de tijd van verdacht dat de wandeling maar een excuus was om met een groep scholieren de trein te nemen. No comment… Misschien is daar zelfs het zaadje gekiemd dat later tot een job bij Infrabel heeft geleid. Maar de trein is inderdaad op tijd. IC 2332 rijdt wel met een lichte vertraging, maar we komen toch op tijd in Zottegem aan. Om een of andere reden moeten we blijkbaar wachten tot S 1880 Geraardsbergen - Gent-Sint-Pieters is aangekomen. Ons vertrekuur 10:15, aankomstuur van de S-trein 10:19. Zoek de fout.

In Oudenaarde nemen we dus de bus van lijn 61, zie hoger. Dat levert ons toch nog een half uur tijdswinst op, ondanks de extra kilometers, want de eerstvolgende 62 vertrekt pas een uur later.

Voor de terugreis rekenen we de bus van lijn 87. Blijkbaar heeft die veel moeite gehad om uit Ronse weg te raken: de bus laat maar eventjes 14 minuten vertraging optekenen, genoeg om de aangewezen treinaansluiting in Lessines te missen. De chauffeur wil weten of we moe zijn van het marcheren, en hij inviteert ons om te gaan zitten. Dergelijke persoonlijke aansprekingen zouden wonderen kunnen doen om de verhouding chauffeur/klant te verbeteren, maar al te vaak zie je net hoe de chauffeur compleet ongeïnteresseerd reizigers laadt. De vertraging slinkt nauwelijks en we hebben al een andere reisweg (via Geraardsbergen) in gedachten. Op de koop toe lukt het niet om via de app biljetten te kopen: de tijd om een biljet te kopen aan de automaat kan cruciaal zijn voor het op de valreep halen van de aansluiting. Gelukkig zijn we te vroeg gaan wanhopen: bij het naderen van Lessines lukt het toch om twee biljetten te kopen. Als we de weg naar het station inslaan, is de overweg al gesloten, maar de treingoden zijn met ons: twee minuten vertraging zijn voldoende om ons de voorziene trein te laten halen. De terugreis met overstap in Ath is geschiedenisloos.

De treinlectuur.
Julian BARNES, The Noise of Time.
Wilkie COLLINS, De vrouw in het wit.

Het is belligerent i.p.v. belligerant en Corolla i.p.v. Corollo. Ik neem wel mijn petje af (zonder I love Toyota) voor de Aalsterse carnavalist die een perfecte imitatie van Weyts bracht: dezelfde stem, hetzelfde timbre, hetzelfde accent, dezelfde smoel… je moet het maar doen.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

24-02-2020 om 09:03 geschreven door overweg13  

De wandeling.
GR579 verbindt Brussel met Liège en is dus een GR om u tegen te zeggen. Nog niet zo lang geleden bereikten we Liège, maar in de al uit 2004 daterende topogids stonden nog wat extraatjes, o.m. een verbinding met Wavre en andere GR's. Wij stappen vandaag van Huldenberg naar Wavre, zo een 13km over gemengde Vlaams-Waalse grond. Een groot deel van het parcours loopt over al dan niet verharde veldwegen, door een typisch agrarisch gebied, opgesmukt door enkele grote boerderijen, al moet je de boeren soms ver zoeken. Ongeveer 45% loopt over niet verharde wegen, al is dat cijfer betwistbaar: slecht asfalt en kasseien die vanzelf tot traag verkeer aanzetten, maken het wat moeilijk om volgens de gewone normen de trage wegen af te splitsen van de rest. Ons beider aanvoelen achteraf was dat we aan meer dan 45% kwamen. Kaartje en foto's.
Naast de echt wel mooie kilometers tussen de velden, moet je ook een korte passage door een industriepark verteren en kort daarna loop je over en naast een golfterrein. Ooit werden we midden een golfterrein opgepikt door zo een elektrisch wagentje; volgens mijn plannetje liepen we nochtans pal op een openbare weg, maar volgens de overigens vriendelijke golfman waren we bijna dood: golfballen komen hard aan. Als gefortuneerde Belgen werden we in het wagentje naar de rand van het veld gevoerd, waar we opnieuw op het rechte pad terechtkwamen. Niets van dat alles vandaag: we werden zelfs toegewuifd en wisten dat we ons voor de inslag van een golfbal moesten behoeden. Andere anekdote van vandaag: toen we naast het Bois de Beumont op de hoofdbaan kwamen, lazen we daar dat het door ons gevolgde pad verboden was van 14 tot 16 februari. In onze richting mocht het dus blijkbaar wel - als de bordjes niet onder twee omgevallen bomen lagen tenminste. Meer dan een zwakke tot matige wind stond er vandaag trouwens niet.
Wie toevallig over de topogids beschikt, kan best eens een bezoekje brengen aan de website van de Sentiers de Grande Randonnée. Daar vind je de wijzigingen die voor de tocht van vandaag van belang zijn. Overigens is de bewegwijzering ter plekke perfect.

Deze foto vat het grootste deel van de tocht goed samen: rustige wegen in een typisch agrarisch landschap.

Het weer.
Zwaar bewolkt: zowat de hele tijd was de hemel 7/8 bedekt door een niet eens onaardige stratocumuluslaag. Temperatuur en wind waren oké!

De stafkaarten.
32/5N Huldenberg - 32/5Z Ottenburg - 40/1N Wavre. Op 1:20.000 geeft dat kaart 32/5-6 Huldenberg - Grez-Doiceau en is er al een recente kaart op 1:25.000 Wavre (uit 2019).

Hoe we er geraakten.
Veruit het handigst is lijn 395 Groenendaal - Leuven die de halte Huldenberg Gemeentehuis om het half uur bedient. Groenendaal is net wat dichterbij en dus goedkoper dan Leuven. Voor de terugkeer uit Wavre kiezen we voor de C (van Conforto), een snelle bus die ons naar Etterbeek kan brengen: dat bespaart ons een overstap in Ottignies en het gaat zelfs sneller.

Een beetje geschiedenis.
Ik maak het me gemakkelijk met een verwijzing naar een eerdere bijdrage over de Conforto. Sindsdien is er echt niet veel gewijzigd, zij het dat de TEC-Brabant-wallon het aanbod wat uitgebreid heeft, zowel qua lijnen als qua ritdagen, al blijf je tijdens het weekend op je honger zitten. Er rijdt nu een mooi triootje tussen Wavre en de hoofdstad, met de C, de Cbis (Louvain-la-Neuve - Woluwe en de C3 Walibi - Hermann-Debroux.

De verbinding.

En wat we beleefden.
In Halle waagt een groepje volwassenen zich aan een treinuitstap met echt piepjonge kleuters. Toegankelijkheid wordt meestal geassocieerd met handicap of ouderdom, maar in dit geval wordt duidelijk dat de mensjes-in-wording ook moeite hebben met de trappen naar het perron en instappen zal wel even moeilijk zijn, want Halle heeft wel vrij recente maar niet echt hoge perrons. We komen met 1 minuutje vertraging in Etterbeek aan, maar daar zitten de kleuters voor niets tussen: het is de klassieke minuut vertraging tussen Boondaal en Etterbeek. Onderweg zien we ook nog wat publiciteit van de CM, die ons meer willen laten bewegen. Ze noemen het zelf wagonwandelen en nu heb ik dus ook een naam voor dat verschijnsel waarbij reizigers aan de verkeerde deur instappen en dan hun odyssee naar de ideale plaats aanvatten. Die odyssee kan trouwens net zo goed eindigen op de trap van de eersteklasafdeling als in een vrije zitplaats in tweede klasse.
Onze aansluiting - ook nog eens op hetzelfde perron - met S 3959 loopt vlot. Toch is het niet moeilijk te voorspellen dat we Groenendaal met vertraging zullen bereiken. De S 3280 Leuven - Braine-l'Alleud rijdt met 6 minuten vertraging en die zal dus onverbiddelijk in de weg zitten van de IC naar Dinant en die zal onze S-trein dan weer met vertraging opzadelen. Het gevreesde scenario klopt volledig: de S 3959 vertrekt op tijd in Etterbeek, maar moet dan voorrang geven aan de IC. Het verdict is: 7 minuten vertraging in Bosvoorde en Groenendaal. We rekenen eigenlijk op een aansluiting van 3 minuten en die kunnen we nu dus wel vergeten. Gelukkig rijdt de bus om het half uur.
Dat dit kan gebeuren is een rechtstreeks gevolg van het dralen, talmen en treuzelen bij de uitbouw van het GEN. Eigenlijk is de toestand tussen Etterbeek en Ottignies nu zelfs slechter dan voor de aanvang van de werken: toen was er tenminste nog een derde spoor tussen La Hulpe en Genval, weliswaar maar 1.8 km lang, maar erg nuttig als inhaalspoor: we spreken van lijn 161C. Nu moet de IC voor de S-trein rijden en vertragingen worden dus automatisch van trein op trein doorgegeven.

Zoals verwacht is de bus dus vertrokken, maar een halfuurdienst levert in dergelijke gevallen soelaas. De koffie in Huldenberg voor de wandeling zullen we spijtig genoeg moeten laten vallen.

De terugrit begint dus aan het station van Wavre. Waarom bus C altijd aan perron 3 moet stoppen, ongeacht zijn eindbestemming, is me een raadsel. Ze zouden bovendien ook nog eens op hetzelfde moment moeten aankomen: het is dus uitkijken geblazen, want voor je het weet zit je op een bus van de andere richting. Het grootste deel van de rit loopt over de autoweg; het verkeer is niet zo druk, we hoeven de bus- en taxistrook niet eens te gebruiken. Ook tot Etterbeek loopt het vrij vlot, al lijken de meeste verkeerslichten hier op rood te staan. Toch komen we stipt aan de halte Etterbeek station aan. Ik kijk recht op de kazernen aan; hier mocht ik in 1977 het grootste deel van mijn legerdienst doorbrengen.

Het ritje van Etterbeek naar Halle is zonder geschiedenis. Het is de enige trein waar we controle krijgen.

De treinlectuur.
Peter DE GRAEVE, De afvalligen.
Wilkie COLLINS, De vrouw in het wit.

Sofie Lemaire voert actie: ze wil meer straatnamen die verwijzen naar belangrijke vrouwen. Ik heb wel een aantal suggesties: Onze-Lieve-Vrouwstraat, Sint-Annastraat, Sint-Ritastraat en ik heb er nog wel meer gevonden.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

Dit is echt niet de ideale foto van een desiro in Groenendaal, met enorm veel storende elementen, en de nieuwe bovenleidingsportieken mogen er dan wat eleganter uitzien, op de foto maakt het niet veel uit. (desiro 08183 met S 3980 Louvain-la-Neuve - Brussel-Zuid)

De voorzijde van het station is trouwens al even rommelig. Dit zal onze bus worden.

14-02-2020 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
We vervolgen vandaag onze tocht langs GR 563 (Tour du Pays de Herve) tussen Plombières en Aubel, over een afstand van 16.5 km. Het eerste deel brengt ons hoofdzakelijk langs de Geul (in het Frans la Gueule) naar Sippenaeken en dan via een wat bosrijker gedeelte naar Aubel. Hoofdingrediënt vandaag zijn wel de weiden die we over langere afstand doorkruisen. Onnodig te zeggen dat portiekjes - zo typisch voor het Land van Herve - ons van weide naar weide brengen. Het bosgedeelte voert ons door het Bois de Beusdael en het Bois de Laschet. In de topogids worden we ervoor gewaarschuwd dat de bewegwijzering in deze bossen systematisch gesaboteerd wordt en dat mochten we inderdaad ook ondervinden, al leverde het weinig problemen op om op het rechte pad te blijven: de geel-rode merktekens werden met zwarte verf onzichtbaar en toch weer zichtbaar gemaakt. De TWQ bedraagt 60%. Aan de kasteelhoeve van Berlieren moet je wel goed uit je doppen kijken: stap niet tot aan de boerderij door maar sla eerder rechtsaf, aan het met hout volgestouwde gebouwtje. Laat de nieuw aangelegde wijngaard links liggen en stap in de richting van het portiekje dat je toegang geeft tot de weide. Het kaartje kan je ongetwijfeld helpen.

Sippenaeken.

Dit gedeelte van de Ravel dat we volgden is gelukkig (nog) niet verhard. Laat ons hopen dat het nog lang zo blijft, want dit is echt wel aangenamer dan asfalt of beton.

en veel meer foto's hier.

Het weer.
Helder zoals je het zelden beleeft, wel fris en ietwat winderig. Toch erg fijn wandelweer!

De stafkaarten.
35/5S Plombières - 43/1N Montzen - 42/4N Aubel. Op 1:20.000 geeft dat 35/5-6 Gemmenich - Grünental, 43/1-2 Welkenraedt - Kelmis en 42/3-4 Dalhem - Herve. Deze kaarten zijn net zo oud als de door ons gebruikte kaarten op 1:10.000, waarop enkele honderden meters door een weide ontbreken: het pad is ondertussen in ere hersteld.

Hoe we er geraakten.
De TEC Liège-Verviers houdt hier een best bruikbaar busnet in stand. Voor onze heenreis komt lijn 710 in aanmerking: Eupen - Welkenraedt - Kelmis. Wij stappen over in Welkenraedt. Lijn 738 brengt ons uit Aubel naar Verviers-Central. Op beide lijnen rijdt men een uurdienst.

Een beetje geschiedenis.
We stapten vandaag enige tijd over de vroegere bedding van lijn 38 (Liège) - Chênée - Plombières, maar daar hadden we het vroeger al over toen we met de GR de gemeente Plombières bereikten, gemeente, die in vele opzichten een interessant item zou kunnen zijn in een nog te schrijven spoorweggeschiedenis van deze hoek van het land. Zowel Plombières als Aubel hadden trouwens stations op lijn 38. We verbaasden ons vandaag vooral over het zware, bochtige tracé dat deze lijn alvast maar niet uitsluitend tussen Hombourg en Aubel kenmerkte. Op het internet is er bepaald geen gebrek aan informatie over lijn 38, als spoorlijn en als RAVEL, en daarom gaan we hier nu niet even dieper op in. Laat me volstaan met een link naar deze kaart waarop de historische toestand nog net terug te vinden is. De spoorlijn met de kilometerpalen 35 en 36 is de nog altijd drukke, geëlektrificeerde goederenlijn 24: links op de kaart zie je hoe deze spoorlijn de tunnel van de Galoppe induikt. De tunnel gaat hier helemaal onder een toch wel indrukwekkende heuvel door. Rechts zie je de eerste sporen van het belangrijke grensstation Montzen.
De kronkelende lijn 38 volgen we ongeveer vanaf kilometer 17. We zien hoe deze spoorlijn door middel van een brug de lijn 24 kruist, ongeveer ter hoogte van kp 18.3. Lijn 38 is de oudste, want lijn 24 werd pas tijdens Wereldoorlog I door de Duitsers aangelegd. Het verhaal van de Russische krijgsgevangenen is wereldberoemd, bij spoorwegliefhebbers dan toch. Een verbinding tussen lijnen 24 en 38 drong zich op, en dat werd lijn 38/1 die vanaf de Y. Hombourg (Y staat voor vertakking) naar Montzen liep. De vertakking lag net na de tunnel de Hombourg. Deze tunnel werd door het Belgische leger in 1940 vernield en later vervangen door een ingraving, waar we vandaag trouwens een tijdje in de hoogte naast liepen. Meer dan een onaanzienlijke verbindingsboog van enkele honderden meters is het niet geweest. De aanleg van deze boog leidde tot de eigenaardige toestand van een station op twee niveaus: het onbetekenende gehucht Hindel kreeg perrons op lijn 38 (Hindel-Haut) en op lijn 24 (Hindel-Bas). Vandaag liggen de sporen er wel nog, gedeeltelijk en in onbruikbare toestand. Wie echt alles wil weten over de spoorweggeschiedenis van deze regio kan hier terecht. Je bent er een tijdje zoet mee… En als toemaatje: in En train à travers les Plateaux de Herve van Georges Henrard vind ik nog meer info over de treinstops in Hombourg en Hindel. Halfweg tussen Hombourg en Plombières lag de halte Cheval Blanc, waar de spoorlijn de huidige N608 kruiste. Deze halte ging open op 3 januari 1897, werd door de aanleg van lijn 24 verschoven richting die lijn en Hombourg-Est genoemd, wat nog later (1919) Hindel-Haut werd. De definitieve toestand daar is te vergelijken met wat we nu zien in Arcades en Watermaal. Via trappen kan je van Hindel-Haut (lijn 38) naar Hindel-Bas (lijn 24).

We kijken in de richting van de uitgraving van lijn 38 die de tunnel van Hombourg verving. Dit is wat er overblijft van lijn 38/1.

De verbinding.

En wat we beleefden.
De jongeman aan de automaat geeft het met een wegwerpgebaar op, maar de ervaring leert ons dat je nog niet meteen moet wanhopen in dergelijk geval. Overigens komt een altijd alerte onderstationschef op het wegwerpgebaar af. We maken 2 seniorenbiljetten Halle - Welkenraedt aan, zonder problemen. De chef denkt ongetwijfeld dat we standaardbiljetten aankopen en wil weten of we dit vaker doen. Uiteraard, er gaan weinig weken voorbij zonder uitstap. Hij suggereert om maar beter een Railpass te gebruiken, maar ik leg hem uit dat we de seniorenbiljetten, waar het nog te vroeg voor is, combineren met een KeyCard tot Brussel: dat is nog altijd goedkoper dan een lijn op de Railpass.
De meest voor de hand liggende trein is de 7574 van 8:33, maar door de kleine vertraging van de 3407 is die nog haalbaar. Voor het materiaal hoeven we het niet te doen, want beide treinen bestaan uit een M4-stel.
De aansluiting met de 507 naar Eupen is dus een quasi zekerheid. Op het perron staat een groep leerlingen te wachten: ik gok dat ze naar Liège sporen en dat blijkt ook correct te zijn. We vinden gemakkelijk een plaatsje maar blijkbaar heeft de onderstationschef de groep de raad gegeven in eerste klasse te gaan zitten. Hoewel we al zitten, zoeken we toch maar het tweede eersteklasrijtuig op. Wat zou nu de reden kunnen zijn waarom NMBS-personeel de eersteklasreizigers zo tegen de haren in strijkt? De drang om zo snel mogelijk van de groep af te zijn? Tweede klas is maar enkele meters verwijderd… De drang om ervoor te zorgen dat de groep mooi samen kan blijven? En de plaatsreservering dan? Of is die in het honderd gelopen? We kunnen er alleen maar over speculeren. Voor de rest verloopt de rit stipt.

Welkenraedt is een gezellig en net stationnetje om er op een aansluiting te wachten. Een dame vraagt uitvoerig uitleg over tarieven aan de loketbediende; de buschauffeur zal even later hetzelfde lot ondergaan. De bus komt van Eupen en heeft enkele minuten stationnement zoals dat in het jargon heet. Aribus is buiten dienst. De busrit zelf verloopt voorspoedig. De halte Plombières Église is ons van vroeger bekend. De neobyzantijnse kerk schittert in de zon.

In Aubel is onze opstaphalte de Place Antoine Ernst. De bus - die op dat ogenblik nog maar zijn tweede halte bedient - rijdt met enkele minuten vertraging. Het is de bus van vanmorgen, mogelijk met dezelfde chauffeur. Je verwacht het niet meteen in het Land van Herve, maar de vertraging loopt op, o.m. door het aanschuiven voor de verkeerslichten in Battice. Erg veel maakt het deze keer niet uit: we halen onze aansluiting met de trein met de vingers in de neusgaten.

Perron 1/2 is nu veel verder overkapt: dat is een duidelijke vooruitgang voor de reiziger. Het kotje van de onderstationschef op perron 3/4 is wel verdwenen. Ook trein 540 zal stipt rijden en zelfs enkele minuten te vroeg in Brussel-Noord aankomen. Onze laatste trein van vandaag - de 1940 naar Tournai - is wel met wat vertraging vertrokken in de Luchthaven; in Halle blijven daar nog 2 minuten van over. Al bij al een fijne dag, wat wandeling, treinen en bussen betreft. Dat ik onderuit gegaan ben, met een scheve bril en een gescheurde wandelhoes en modder op de kleren tot gevolg, hebben we er bij moeten nemen… Dat heb je als je liefst over onverharde wegen en paadjes stapt.

De treinlectuur.
Jonathan COE, Het moordende testament.
Adriaan van DIS, Ik kom terug.

Ik las onlangs dat Deense tv-reeksen zoveel succes hebben dat de Denen problemen hebben om voldoende acteurs te vinden. Bij ons lopen er nogal wat Vlaamsche acteurs die perfect voor Deense acteurs zouden kunnen doorgaan als ze hun gewone taaltje dat voor Nederlands moet doorgaan wauwelen. Op wat Denen na zullen maar weinig kijkers doorhebben dat die eigenlijk geen Deens praten. En als de acteurs op zijn kunnen we nog altijd politici of radio- en tv-sterren van de niet eens zo jonge generaties sturen.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

07-02-2020 om 00:00 geschreven door overweg13