Ergens is er iets fout met die GR16, alleszins met dat gedeelte dat wij tot nog toe gelopen hebben, met name van in Arlon, bij de bron van de Semois, tot Jamoigne. Misschien is men bij de SGR na de overname van de Transsemoisienne iets te trouw willen blijven aan het oorspronkelijke traject ofwel biedt deze streek gewoon wat minder mogelijkheden. Maar ook vandaag hebben we de indruk dat we te vaak over geasfalteerde wegen hebben gelopen. Natuurlijk zijn de dorpjes hier in al hun eenvoud rijke getuigen van een ver verleden, en het landschap van dit noordelijke deel van de Gaume - we stappen van Tintigny tot Jamoigne, zo een 14 km - mag er zeker ook zijn. Maar het resultaat is niet direct wat je van een GR verwacht. Met een TWQ van 33% blijft de GR bijvoorbeeld toch wel onder de norm. Maar laat je niet afschrikken, er zijn wandelingen met een hoger TWQ die toch minder te bieden hebben dan deze GR door een zacht golvend landschap, waarin de Semois zijn strengen trekt.

Foto's.

En hier zien we hem al in Jamoigne.

Een brokje tramhistorie.

Omdat de GR ten zuiden van Tintigny doorloopt, moeten we even van het centrum naar een aansluitingspunt met de GR lopen. Een deel daarvan lijkt op een doodgewone onverharde veldweg, maar is in werkelijkheid de vroegere bedding van de tramlijn Étalle - Villers-devant-Orval, die al na 27 jaar in 1935 dicht ging. Echt succesvol zal ze dus wel niet geweest zijn. 

De andere lijn liet eigenlijk even weinig sporen na op het traject dat we volgden: het betrof de lijn Marbehan - Sainte-Cécile, die zich evenmin over WO II kon heffen: in 1940 reden hier de laatste trams.

Interessant weetje, dat ik haalde uit Trams in de Ardennen van Stefan Justens: op deze lijnen experimenteerde de NMVB voor het eerst met autorails.

Hoe geraakten we er?

Ondanks de aanhoudende afbouw van het openbaar vervoer in het zuiden des lands beschikt de Gaume nog over enkele lijnen met tamelijk bruikbare dienstregelingen. Zo kunnen we vandaag gebruik maken van buslijnen die in Arlon en Marbehan aansluiten op de grote spoorweg, en die ook nog met een redelijke frequentie rijden. Voor de heenreis planden we een overstap in Marbehan, waar lijn 155b ons in een tiental minuten in Tintigny zou brengen, maar we hadden ook een plan B met een overstap in Arlon op lijn 22. Het werd uiteindelijk het laatste.

Ook Jamoigne heeft een vlotte verbinding met Marbehan, en de aansluiting met de treinen in Marbehan (zowel naar Brussel als Luxemburg) is behoorlijk. Vanuit Jamoigne zouden we trouwens ook naar Florenville kunnen, of terug naar Arlon, maar de verbinding via Marbehan lijkt toch de beste.

Halle - Brussel-Zuid                   7512     06:57 07:09      P Schaarbeek    stipt      21?? - 53510

Brussel-Zuid - Arlon                  0091     07:33 10:16      IC Basel            +10      1351 - 6185 1090 211

Arlon - Tintigny                         [22]      10:27 11:08      Florenville         +5        ab4471

Jamoigne - Marbehan                [22/2]   15:33 15:51      Marbehan          stipt      ab4452

Marbehan - Brussel-Noord          18138   15:56 18:18      IC Brussel-Zuid +1        524

Brussel-Noord - Halle                 3939     18:32 18:51      IR Binche          stipt      829

ab4471 en ab4452: Jonckheere Transit 2000

En wat beleefden we?

Voor de NMBS is deze vrijdag de laatste dag van de verlofperiode (nog niet van de toeristische periode!) en dus rijdt onze P-trein nog ongehinderd door de 7572 richting Brussel-Zuid. En hij doet dat dan ook behoorlijk stipt.

De IC naar Basel (trein 91, in het spoorboekje gewoon 2107) laat wel langer dan normaal op zich wachten. Als we naar het laatste rijtuig stappen (het enige eersteklasrijtuig) staat de tbg ons op te wachten: de deuren van het rijtuig zijn defect, en we moeten via tweede klasse doorschuiven. Even komt een depanneerder nog een kijkje nemen, maar hij slaagt er blijkbaar evenmin in om de deuren aan de klap te krijgen. Het zijn dan ook geen klapdeuren. We zullen het onderweg nog enkele keren te horen krijgen. Overigens valt ook de verlichting periodiek uit, telkens in 2 stappen. De airco lijkt het wel te doen.

We kiezen deze keer bewust voor gereserveerde plaatsen, vanaf Luxemburg. Zo is de kans kleiner dat we opnieuw moeten opkrassen omdat de reservering niet is aangebracht, zoals de vorige keer. Overigens lijkt de bijwijlen drukke bezetting van dit rijtuig verband te houden met de reisdag: vandaag rijden er maar een tiental reizigers mee.

We hopen dat deze trein het vandaag stipt houdt, maar we vertrekken dus onder een slecht gesternte, met 2 minuten vertraging, als gevolg van de tussenkomst van de hersteller. Je zou er willen voor tekenen als de vertraging in Brussel-Noord nog altijd maar 4 minuten bedraagt, en als we Ottignies buiten rijden met dezelfde vertraging, maar vandaag loopt het verderop verkeerd: Gembloux +7, Namur +9, Ciney +8, Marloie +10, Jemelle +11, Libramont +11, Marbehan +9, zelfs opnieuw +10 in Arlon.

We hebben eigenlijk op een overstap in Marbehan gerekend, maar met 9 minuten vertraging en 8 minuten overstaptijd is het tijd voor plan B. Onze ervaringen met Aribus in dit station zijn namelijk weinig hoopgevend. En dus rijden we door naar Arlon - dat hadden we trouwens, vooruitziend als we zijn, ook op onze Railpass ingevuld - waar we 11 minuten overstaptijd hebben; we rekenen er dus ook op dat de IC nog een minuutje of 2 inhaalt. Maar als die op spoor 5 binnenkomt, kun je dat wel vergeten.

Gelukkig werkt Aribus hier: de bussen krijgen een wachttijd opgelegd (behalve de 19). De 22 is zelfs nog niet te zien. Als die dan uiteindelijk toch komt aangereden, pikt de chauffeur er ons onmiddellijk uit als reizigers die van de trein komen. Hij vraagt zelfs of wij het zijn die gebeld hebben om even te wachten, maar ik kan alleen maar antwoorden dat we wel van de trein komen, dat die al aangekomen is en dat we niet gebeld hebben. Ik zou wel eens dat nummer willen kennen dat bussen hier kan tegenhouden. We vertrekken met 7 minuten vertraging - Aribus legde maar 4 minuten op - en ondanks een snelle rit blijven we tot Tintigny met 5 minuten vertraging rijden. Mochten we de aansluiting in Arlon ook nog gemist hebben, dan zouden we ons hele programma meteen met 2 uur kunnen opschuiven, wel wetend dat we dan 's avonds ook nog uit Jamoigne thuis geraken.

Onderweg eten we bij de Pont Charrue in Termes onze boterhammetjes op. Daar komt zowaar een bus van lijn 22/2 Florenville - Marbehan aan gereden. Soms staat mijn fototoestel klaar, maar deze komt wat onverwacht; gelukkig kan ik vliegensvlug in sportstand fotograferen: een spervuur met een zestal foto's als resultaat. Dat van dat spervuur wordt waarschijnlijk letterlijk opgenomen door de chauffeur, want als hij mij ziet staan, werpt hij in een reflex zijn linkerarm voor zijn kop, en hij blijft zelfs staan. Ik ben zo dom om van het brugje naar de bus te stappen; als hij me echt wil spreken, moet hij maar uit zijn bus komen - het zal me niet meer overkomen. Overigens krijg je in zo een geval meestal de vraag om de foto door te sturen, want er zijn heus wel chauffeurs die van hun job houden. Deze zegt koudweg dat hij er niet van houdt om zonder toestemming gefotografeerd te worden. Ik probeer nog even tussen te komen, want hoe zou ik zijn toestemming kunnen vragen hebben, maar hij eist meteen dat ik de foto verwijder. Dat doe ik prompt, ik hou er tenslotte nog een vijftal over, en die laatste is toch altijd van te dichtbij genomen. Ik kan nog zeggen dat niet de chauffeur maar de bus me interesseert, maar ook daar heeft hij geen oren naar: hij is ook fotograaf, en hij weet dat we die dingen kunnen vergroten. Het is nog nooit bij me opgekomen om een levensgrote poster van een buschauffeur in mijn slaapkamer te hangen, maar dat hou ik wijselijk voor mezelf. Ik heb ondertussen wat op het internet gesurft, en ik vrees voor hem dat hij geen poot heeft om op te staan. Ik zou trouwens wel eens willen weten hoe de SRWT hier tegenover staat? Uiteindelijk is dit niet bevorderlijk voor de relatie busmaatschappij - klant…

Voor de terugrit hebben we gelukkig een andere chauffeur. Die brengt ons stipt naar Marbehan, en dat is ook nodig: vijf minuten overstaptijd is niet veel. Als de NMBS met vertrekuren schuift, schuift de TEC zelden mee. 

Meteen na het vertrek weerklinkt het alarm en volgt een noodstop. Dat levert 4 minuten vertraging op. Wat later zien we de tbg gevolgd door een wat oudere man passeren; wat er precies gebeurd is, weten we niet, maar de man wordt gevraagd een verklaring af te leggen in Libramont. Misschien is hij wel bestolen.

Ook deze vertraging zullen we meeslepen tot Ottignies. Dat komt onder andere door het enkelsporige baanvak tussen Naninne en Namur waar, nu het verlof voorbij is, opnieuw met man en macht en materiaal gewerkt wordt. In Naninne moeten we namelijk wachten op de passage van P8600, een 13 met een stel M5-rijtuigen. Vanaf Namur blijft een aantal reizigers rechtstaan - 2 ms 96 lijkt de standaardsamenstelling te zijn voor de meeste IC treinen op deze verbinding, en tussen Namur en Brussel is dat vaak te weinig. Maar als er in Gembloux meer uit- dan instappers zijn, normaliseert de situatie zich, en voor de aanval uit Walibi in Ottignies is het nog te vroeg. Bij de Y. Ottignies-Louvain-la-Neuve zien we 2 vierledige stellen voor het rode sein staan. Dat zal in Brussel-Noord onze trein naar Halle worden.

Voorbij Brussel-Zuid komt een Ticket Control Team langs. De tien ritten op onze Railpass zijn alweer op; die dingen zijn op voor je eraan begint. Het is trouwens onze eerste Railpass die ik uit een nieuwe automaat gehaald heb. Die passen zien er eigenaardig genoeg anders uit dan die aan het loket. De prijsaanduiding staat veel verder naar rechts, zodat het niet aangewezen lijkt om die strook er zoals bij de loketpassen gewoon af te snijden. Voortaan koop ik ze weer aan het loket, dan kunnen ze beter tussen de blaadjes van mijn agenda. Als we in Halle aankomen, weet ik meteen hoe een dagje uit voor een kersverse zestiger aanvoelt. Net als een van een ex-vijftiger, of wat had je verwacht?

Lang geleden reed hier de tram van Étalle naar Orval.    

23-08-2013 om 00:00 geschreven door overweg13  

De Via Limburgica is een van die vele Compostelaroutes die in de voorbije jaren werden uitgetekend. Deze Via begint in het witte dorp Thorn en loopt in zuidwestelijke richting tot Eghezée, waar ze aansluit op de Via Monastica. Deze langeafstandswandelpaden zijn ter plekke aangeduid met blauw-gele stickers met gestileerde Sint-Jacobsschelp, maar het moet gezegd: deze kleurencombinatie is niet erg praktisch, want anders dan de GR-merktekens zijn ze niet van heel ver zichtbaar. Bovendien wordt alleen gebruik gemaakt van stickers, wat de bewegwijzering niet altijd even eenvoudig maakt.

We stappen vandaag 14 km van Thorn tot Maaseik. Omdat Thorn moeilijk bereikbaar is, kiezen we als startpunt Kessenich. We lopen tot Thorn in tegenrichting over het basistracé en volgen dan een variant door het natuurreservaat Vijverbroek terug naar Kessenich. Meteen vragen we ons af waarom men het basistraject niet door dit vrij ruige maar interessante reservaat heeft gelegd. We halen een TWQ van amper 27 % en dat is voor de helft te danken aan de tocht door het Vijverbroek. Bijzonder storend aan het gekozen traject voorbij Kessenich is de zware druk van het fietsverkeer, dat gelukkig bijna uitsluitend recreatief is. We hoeven dan ook niet voortdurend opzij te springen, maar uit je doppen kijken is toch de boodschap. Met Kessenich en Aldeneik komen we door 2 dorpjes die vooral veel rust uitstralen. De tocht over de Maasdijk biedt te weinig vaak echt mooie uitzichten; daar is Maasbracht net iets te dichtbij voor. En de markt van Maaseik is niet meer dan een reuzegrote parking…

Foto's vind je hier, maar kijk alvast eens naar deze twee: een plein in Thorn en eentje in Maaseik.

Een stukje OV-geschiedenis.

Tot het einde van de jaren 1930 was Kessenich per tram verbonden met Maaseik. Maar nog vroeger dan op de meeste andere plaatsen werd de tramlijn opgedoekt en verbust. Vandaag kunnen we gelukkig gebruik maken van de belbus, want de reguliere bediening met lijn 15 is voor ons onbruikbaar. Voor de komst van de belbus had lijn 15 een beter gestoffeerde dienstregeling, maar die is vandaag inderdaad niet meer nodig: belbus 720 biedt een bruikbaar alternatief.

Hoe geraakten we er?

Halle - Brussel-Zuid                   7515     08:27 08:37      +5        P Leuven          2129 - 53505

Brussel-Zuid - Genk                  2208     09:07 10:45      stipt      IC Genk            1906 - 61053

Genk - Maaseik                         [11]      11:02 11:47      stipt      Maaseik            ab4565

Maaseik - Kessenich                  [720]    12:18                                                   ab4407-33

Maaseik - Genk                         [45]      17:09 17:57      +7        Hasselt            ab4409-78

Genk - Brussel-Noord                2241     19:15 20:44      stipt      IC Gent-St.-P.   1874 - 61048

Brussel-Noord - Halle                 3742     20:53 21:14      stipt      IR Quévy         1890 - 62135

ab4565 = Jonckheere Transit 2000, stelplaats Kinrooi (?)

ab4407-33 = Mercedes Sprinter II, van Bronckaers

ab4409-78 = Van Hool New A360H, van Heidebloem

En wat beleefden we?

We hebben bewust voor de P-trein van 8:27 gekozen, omdat we weten dat dat veruit de rustigste trein is van het kwintet dat hier tussen 8:09 en 8:28 naar Brussel spoort. Zo zie je ook nog eens wat: 2 groene SNCF-diesellocs slepen voor de IC naar Liège een goederentrein, alsof dit het rustigste moment van de dag zou zijn, met veel ruimte voor deze dingen. Ik vraag me af wat de invloed van deze trein op de stiptheid van de reizigerstreinen zal zijn, maar blijkbaar gaat de IC over lijn 96 N, en worden de andere treinen over lijn 96 E geloodst. In Lot staat de goederentrein van daarnet op lijn 96 rustig de doortocht van alle reizigerstreinen af te wachten. En ja, hoewel we even volledig stilstaan voor Brussel-Zuid, blijft de vertraging beperkt tot 5 minuten, drie meer dan bij vertrek in Halle. Op deze trein is een eenmans Ticket Control Team aan het werk: hij heeft het druk met het aanmaken van biljetten. Je vraagt je nog maar eens af hoeveel inkomsten de NMBS per dag misloopt doordat er op elke trein wel een aantal zwart- of grijsrijders zit.

Ondanks de vertraging hebben we nog veel tijd om over te stappen in Brussel-Zuid. In Liedekerke staat een defecte trein, maar dat lijkt niet zo veel invloed te hebben op de loop van de andere treinen. Terwijl we staan te wachten zien we hoe een tbg, die de rest van de reis tot Hasselt haut-le-pied mee zal reizen, op het perron toch een biljet aanmaakt voor een reiziger met fiets. Dat getuigt van veel ijver - ik wist niet eens dat het kon.

De IC vertrekt met 3 minuten vertraging, die in de NZV zelfs oploopt tot 6 minuten, maar vanaf Leuven verloopt de rit stipt. Het is te warm in deze M6; het zal een hele tijd duren voor het rijtuig afgekoeld is, en dan nog alleen in het deel waar wij zitten. De hele rit door krijgen we ook te maken met schokken, alsof de rijtuigen allemaal los van elkaar over de sporen lopen, en verwoede pogingen doen om elkaar in te halen. Comfortabel is anders… Alleen in Hasselt duurt het even voor we het station binnenrijden: klaarblijkelijk kruisen we een goederentrein naar lijn 34.

In Genk hebben we tijd om wat rond te kijken. In het station bevindt zich een Lijnwinkel. Die heeft duidelijk minder succes dan het NMBS-loket. Opvallend: boven de loketten hangt een artisanale affiche met als tekst: verboden te roken - verboden te spuwen. Het lijkt wel alsof we een halve eeuw teruggaan in de tijd. Toen was spuwen nog verboden in de strijd tegen tbc, vandaag is dat olijke zinnetje alleen nog maar nodig omdat de achtereenvolgende generaties altijd minder en minder succesrijk zijn bij de opvoeding van hun kroost.

De bus van lijn 11 komt aan gereden: zo vol zie je ze zelden. Volgens de chauffeur heeft hij onderweg 6 groepen opgepikt. Ik hoor hem ook vertellen dat hij net gezegd had dat er niemand meer bij kon, toen een jongeman wanhopig riep dat hij herexamen moest afleggen. Ongetwijfeld werd zijn leerstof er nog wat dieper ingeperst… Gelukkig voor ons lijken de groepen vandaag allemaal naar huis te moeten. Onderweg zien we er nog een klaarstaan, maar wij kunnen genieten van een rustige rit, met een matig bezette bus van lijn 11.

Vele jaren geleden was het Majoor Aertsplein het centrale buspunt in Maaseik; tegenwoordig heeft men de bussen verbannen naar de Van Eycklaan, toch op een behoorlijke afstand van de markt. Voor ons maakt het niets uit, we moeten toch overstappen in de belbus. De afspraak ligt vast op 12:18 (opnieuw een uur dat afwijkt van dat in de planner) en we rekenen op dat halve uur om de boterhammetjes op te eten. Maar nauwelijks zijn die uitgepakt of de belbus komt al aan gereden. Ik informeer toch maar even bij de chauffeur, maar we mogen rustig verder eten: hij wacht nog op andere reizigers. Als we vertrekken liggen we toch nog altijd een kwartier voor op ons schema. Dat is bijkomende stap- en terrastijd. Met zes volwassenen en een kinderwagen is er vrij veel klandizie. We stappen uit bij de halte Dorpsstraat. Als de bus vertrokken is, keert de rust terug over het slaperige dorpje.

Voor de terugreis willen we bus 45 nemen: die brengt ons ook naar Genk, maar langs een andere reisweg dan lijn 11. We stappen opnieuw naar de Van Eycklaan, want Maaseik heeft de bus volledig uit zijn centrum verbannen. (Mogelijk omdat die anders in de weg rijdt van de auto's die wel tot het hart van de stad mogen doordringen.) Het duurt wel even voor die opdaagt, en we vertrekken met 10 minuten vertraging. De bus is over lijn 61 uit Tongeren gekomen, en de herbenuttigingstijd is blijkbaar zuinig bemeten: één volle minuut! We arriveren met 7 minuten vertraging in Genk, waar we eerst nog een blitzbezoekje willen afleggen, wat verklaart waarom we niet met de eerste aansluitende trein vertrekken. 

De IC van 19:15 vertrekt van spoor 2. Het wordt een stipte rit. De tbg knipt onze railpassen, en we zouden zogezegd op trein 3737 zitten. God weet hoe die tang in die stand is geraakt: dat is de IR naar Quévy van 15:36 uit de Luchthaven. Tenzij deze jongeman Harry Potter heet, kan die onmogelijk zo snel in Genk geraakt zijn. Tenzij hij natuurlijk maar een deel van de rit naar Quévy gedaan heeft, en dan naar Genk is uitgeweken.

In Brussel-Noord is het maar even wachten op de 3742 naar Quévy. Er is wel een eersteklasrijtuig aanwezig, maar de deuren zijn gesloten en er is trouwens ook geen verlichting in het rijtuig. Dit wordt opnieuw een reisje in tweede klasse met een eersteklasbiljet. Graag had ik de tbg geïnterpelleerd, om een bewijsje vast te krijgen, maar controle komt er niet. Uiteraard niet, zou ik bijna zeggen. We zullen dus opnieuw terugbetaling vragen, in de hoop dat de foutieve knip op de IC voor ons geen nare gevolgen zal hebben. Eigenlijk is het toch godgeklaagd hoe de NMBS met eersteklasreizigers omspringt, al weet ik niet wat er met dat rijtuig verkeerd liep: geen verlichting, geen airco, te zwaar onder de handen van vandalen gezeten: wie zal het zeggen?

De duif zit er nog altijd als we thuiskomen. Eén van de Mechelse Koekoeken heeft nu trouwens haar voorbeeld gevolgd, en eist al enkele dagen een volledige legbak voor zichzelf alleen op. Soms zie je hetzelfde gebeuren op bus en trein, al doen de medereizigers daarvoor zelden beroep op broeds getok.  

Ab3520 langs de Van Eycklaan in Maaseik. Het centrum van Maaseik ligt een kilometer verder.

20-08-2013 om 00:00 geschreven door overweg13