Het is amper van 18 juli geleden (zie de bijdrage van toen) dat we langs de Gaume Buissonière Lamorteau bereikten, en vandaag staat het vervolg al op het programma: Lamorteau - Gérouville. Dat is een tocht(je) van 13.5 km lang, met een povere 23 % als TWQ, maar het wordt toch volop genieten langs voor ons onbekende dorpen als Montquintin, Couvreux en Gérouville. Een zware tocht ook, met vooral in de eerste helft stevige niveauverschillen zoals je die in de Gaume kunt verwachten. En een open tocht: dat komt doordat bossen en bosjes slechts sporadisch voorkomen, maar de hellende weiden zorgen voor vergezichten waarop de regio een patent lijkt te hebben. En het zomerweer was prettig, met aangename temperaturen, een verfrissende wind en schilderachtige wolkenhemel.

Foto's van de wandeling hier.

Het duurt niet lang voor we de cuesta naar Montquintin aanpakken. Even omkijken, halfweg…

Het dorpje Sommethonne lieten we links liggen, maar uit de hoogte was het ook mooi.

De verplaatsing:

Halle - Brussel-Zuid 7512 6:57 7:09 stipt (2120 - 53510, op Schaarbeek)

Brussel-Zuid - Libramont 91 7:33 9:44 +10 (1354 - 61 85 1090 224 SBB)

Libramont - Virton 5959 9:51 10:31 +7 (4184)

Virton - Lamorteau [155a] 11:14 11:31 stipt (ab5621-51, Mercedes Integro, Les Rapides de la Meuse)

Gérouville - Florenville [24] 16:37 17:03 stipt (ab4454, Jonckheere Transit 2000, Florenville)

Florenville - Libramont 5989 18:42 19:06 +2 (4191)

Libramont - Brussel-Noord 2141 19:17 21:18 +1 (1358 - 61018, op Brussel-Zuid)

Brussel-Noord - Halle 3942 21:32 21:51 stipt

De commentaar:

Vandaag zal weer eens blijken dat de TEC-Luxembourg het liefst van al lucht vervoert: op geen enkele manier wordt hier een poging gedaan om treinen en bussen maar enigszins op elkaar aan te sluiten, en dat kost ons vandaag veel tijd. Gelukkig ziet de stationsbuurt van Virton er een stuk frisser uit dan enkele jaren geleden, en de koffie in Le Métro in afwachting van de bus, is lekker. 's Avonds stappen we uit in het centrum van Florenville, al moeten we er dan een wandeling van een tweetal kilometer bovenop nemen. Maar het centrum van Florenville is net iets levendiger dan de desolate stationsomgeving, waar we nog net kunnen zien hoe vroeg de bussen de stelplaats Florenville binnenrijden, om er die avond niet meer uit te komen. 

Van Halle naar Brussel-Zuid nemen we P7512, die in de vakantieperiode een stuk stipter lijkt te rijden dan erbuiten, nu noch de 6106, noch de 7572 hem voor de voeten rijden. Dat is wat men bedoelt met robuuste dienstregelingen, veronderstel ik: zo opgesteld dat zelfs een kleine vertraging aan een trein niet automatisch ook de rit van een aantal andere treinen beïnvloedt. We vertrekken zelfs een minuut te vroeg - wat ongetwijfeld ook al in Edingen het geval was - en dat blijft zo tot Brussel-Zuid.

IC 91 nemen wordt stilaan een routineklus. Toch is er vandaag wat veranderd: het is niet langer een 20 die ons naar Libramont zal slepen, maar een 13. Onheilspellende berichten over deze ook al robuuste machines op allerlei fora en websites lijken nu snel bewaarheid te worden. Ook vandaag wordt het stel Zwitserse rijtuigen versterkt door 3 Belgische rijtuigen, 2 I6'en en 1 I10.

Het wordt behoorlijk druk in het ijskoude, pas smaakvol vernieuwde eersteklasrijtuig. Het is opvallend wat een aangepast, wat rijkelijker uitziend stofje over de comfortabele zitjes kan doen. Behoorlijk druk, dus, met een groepje van een zevental wandelaars, die intermitterend lol trappen en dan weer wat ernstiger en rustig worden. Wij zitten in de buurt van twee reizigers (dat kan ik althans afleiden uit de gele reserveringen) voor Straatsburg. Zij onophoudend ratelend, hij eerder aarzelend antwoordend, met zijn krant ostentatief maar ongeopend voor zich. Het zal tot Namur duren voor zij uitverteld is, en dan duikt hij meteen in zijn Standaard.

Echt probleemloos verloopt de rit niet. Een eerste bruuske stop komt er al op het korte stukje tussen Brussel-Schuman en Brussel-Luxemburg. Meteen volgt de mededeling van een alerte TBG dat je voor je eigen veiligheid de deuren niet mag openen. Echte vertraging blijft voorlopig uit: we rijden Brussel buiten met 4 minuten vertraging.

Tussen La Hulpe en Genval gaan we op tegenspoor. Dat lijkt een manoeuvre te zijn om de 3906 in te halen. Het is bijna ongelooflijk dat dit in volle spits mogelijk is, maar het zorgt er wel voor dat wij zelfs wat vertraging kunnen inlopen. Overigens is de opeenvolging van de treinen van reeks 39** en die van reeks 21** tussen Brussel en Ottignies een schoolvoorbeeld van een niet-robuuste dienstregeling. Om een of andere reden slaagt men er niet in om die 39** tijdens de spits op tijd te laten rijden, en meestal veroorzaakt dat ook veel vertraging aan de 21**.

In Namur lijkt het even wachten worden op het binnenrijden van de 4629. Tussen Namur en Naninne wordt er nog altijd over één spoor gereden, en dan is dit aan te raden. Toch blijkt er meer aan de hand. De 4629, een snelle IC naar Brussel, rijdt dan wel met acht minuten vertraging, achter de 5778, de stoptrein uit Libramont, aan; zelf vertrekken we met 16 minuten. Ai, ai, dat ziet er niet goed uit in Libramont.

Zowel voor de 3906 als voor de 91 is de vertraging te wijten - dixit railtime - aan het beheer van het verkeer. Wel, wel. Nietszeggendheid is troef. Tenzij je zoals ik dit duistere zinnetje bewust negatief interpreteert: u, beste reiziger - de NMBS zegt tegenwoordig altijd jij, alsof we beste vrienden of pubers zijn - verwacht van ons dat we het treinverkeer beheren. Welnu, beste reiziger, dat kunnen wij niet: het loopt met dat beheer behoorlijk fout. Een bekentenis die kan tellen.

Tussendoor zien we de 1210 Namur binnenrijden, met een sleep I6c. Eerst denk ik aan een bedevaartstrein, maar de gemiddelde leeftijd van de groep moet dan boven de zestig liggen, en in dit geval ligt die eerder onder de twintig. Thuis blijkt dat het om de 18506 Lourdes - Liège te gaan. Bedevaarders lijken jonger en jonger te worden, of zijn het mijn ogen die ouder en ouder worden?

De geluidsinstallatie in ons rijtuig heeft het ondertussen begeven: met elke mededeling sinds Brussel-Zuid is het gekraak wat erger geworden. Nu zien we alleen nog een blauw flikkerlichtje boven de binnendeur telkens als er vermoedelijk een mededeling te horen zou moeten zijn. Leuke gadget, en zoals elke gadget meestal nutteloos. Of defect.

Het wordt dus uitkijken naar het verloop van de rest van de rit: Namur +16, Ciney +12, Marloie en Jemelle +11, Libramont +10. We zijn een aantal rijtuigen naar de kop van de trein opgeschoven, want de trap naar de onderdoorgang in Libramont weten we ondertussen liggen. Waar de bezetting in eerste klasse constant rond de 50 % gelegen heeft, stappen we nu door tweedeklasrijtuigen met een bezetting van minder dan 5 %. Afschaffen, die handel!

Gelukkig wacht de L-trein hier wel nog op aansluiting: met een twee-uurdienst is dat ook maar best. Uiteraard pakt de L-trein daardoor ook vertraging (7 minuten) maar die nemen we er graag bij. De aansluiting in Virton is ruim genoeg.

Les Rapides de la Meuse maken hier de dienst uit op lijn 155a. Zelfde bus als in juli, andere chauffeur. De bus komt hier aan om 11:13, en vertrekt al opnieuw om 11:14. We worden tot de orde geroepen als we meteen willen instappen: eerst moeten de machines aangepast worden. De chauffeur kan maar niet begrijpen dat we weten dat het zijn bus is die naar Lamorteau gaat. Hoe kan dat nu, op een plek waar voortdurend cars in alle richtingen komen? Hij begrijpt nog minder dat je die dingen gewoon op infotec kunt opzoeken. Als we al een tijdje zitten, wil hij weten waar we in Lamorteau willen uitstappen. Alsof dit zo veel uitmaakt in dat piepkleine dorpje. Ik vrees dat zijn verbazing wat geïnspireerd is door de ronduit trieste toestand van het busvervoer in de Franse landelijkheid. Reizigers zoals wij worden dan al snel een curiosum. Toch stappen in het centrum van Virton ook nog 2 oudere dames in. Als ik de bus later tussen Lamorteau en Ecouviez fotografeer, blijken die ook al uitgestapt, hoogstwaarschijnlijk in Torgny, want deze bus maakt een ommetje langs dat mooie dorp. Hoe die dames terug naar Virton reizen is raadselachtig, want er is gewoon geen bus terug. Het kan niet moeilijk zijn om een lijstje op te stellen van 100 TEC-domheden in dit deel van het land.

Overigens lijkt het er ook op dat de chauffeur niet de voorziene reisweg gevolgd heeft: van de halte Harnoncourt Écoles heb ik niks gemerkt, en tot mijn verbazing rijden we wel langs de halte Lamorteau Cimetière, halte die uitdrukkelijk niet bediend wordt volgens de dienstregeling. Als er toch nooit klanten opduiken, maakt het niet zo veel uit langs waar je rijdt. En door die handelswijze kan het aantal klanten alleen maar verder zakken en dus ...

Liefst waren we doorgestapt tot Orval, wat voor ons een tocht van 24 kilometer betekend zou hebben, maar sinds door de noeste inspanningen van de Kempenaars de eerste trein Manage - Turnhout - de eerste uit Halle naar Brussel - opgedoekt is, kunnen we redelijkerwijs de eerste IC naar Luxemburg van 5:33 niet meer halen. En dat is nodig om wat vroeger in Lamorteau te kunnen aankomen en om nog op tijd in Orval af te kloppen voor de laatste bus. Vandaar dat we het al in Gérouville voor bekeken houden. Aardig plekje, trouwens, langs lijn 24 Virton - Florenville. Het verdient zeker een betere bediening dan de huidige. Overigens heeft de TEC zich ook hier een fantasietje veroorloofd: om 16:35/16:37 ontmoeten de bus uit Florenville en die uit Virton elkaar op de Place du Tilleul (die een olm blijkt te zijn), om daarna meteen terug te keren naar hun vertrekpunt, na de aansluiting. De verklaring zal wel zijn dat dit gewoon beter uitkomt voor de inzet van materieel en personeel, maar mogelijk is het gewoon ook een wat goedkopere manier om de lijn tussen Gérouville en Virton deels lusvormig te bedienen, zodat meer dorpen aan de bak komen.

Beide chauffeurs zijn joviale gasten. Wij hebben gekozen voor een terugrit via Florenville. Zo passeren we ook langs Orval - gezien de drukte op het terras aldaar, lijkt er alleen een schaarste te bestaan boven de taalgrens. En dan nog. We stappen uit aan de Place du Miroir, de centrumhalte van het gezellige stadje dat Florenville probeert te zijn.

Voor de terugrit dringt een reisweg via Libramont zich op. Maar ik heb de gewoonte om mijn eigen uitvindsel nog eens af te toetsen aan die van de planners, en deze keer is het railtime dat serieus de mist in gaat. Die willen ons per se via Dinant sturen, wat ons meteen flink wat extra reistijd zou opleveren, en dat kunnen we best missen in deze avonduren. Ik heb railtime trouwens al op de hoogte gebracht van deze fout, kreeg prompt na 2 uur een retourmail waarin stond dat ik gelijk had, maar heb tevergeefs naar de correctie uitgekeken in de voorbije dagen.

De terugreis in een paar momenten: in Marloie stappen enkele moeders met bijzonder luidruchtige peuters in. Gelukkig schuiven ze door naar tweede klas. Ik begrijp dat er een nijpend tekort aan kleuterleid(st)ers dreigt. Bij het buitenrijden van Ciney komen we bruusk tot stilstand. Je vreest dan meteen het ergste, maar na een minuut wordt de rit hernomen. In Gembloux staat de 2119: later zal blijken dat de trein daar 18 minuten stil heeft gestaan voor hulp aan een reiziger. Dat is al wat duidelijker dan beheer van het verkeer.

Toch nog even deze mooie: tussen Gembloux en Ottignies krijgen we een tweede controle van een controleploeg. In Ottignies stapt een jongedame in. Als de TBG een laatste maal door de trein stapt - het moet gezegd: we hebben hem minstens 4 keer gezien tussen Libramont en Brussel - haalt ze doodgemoedereerd haar portefeuille boven en bestelt een biljet van Ottignies naar Brussel. Blijkt dat de juffrouw niet weet dat je in België een biljet in een station moet kopen, noch dat er twee klassen zijn in Belgische treinen. De TBG spelt haar kordaat de les, verwijst nog even naar de controleploeg, die haar een boete van zestig euro zou aangerekend hebben, want die mannen hebben geen medelijden, en haalt geleidelijk bakzeil. Uiteindelijk zal hij van het wicht dat de onschuld zelve etaleert, eisen dat ze een biljet eerste klasse koopt. Dat kan ze trouwens niet betalen, want ze heeft maar vijf euro op zak. En dus krijgt ze een attest waarmee ze binnen de veertien dagen naar een station moet trekken. Wie zich ondertussen een beeld gevormd heeft van de juffrouw en denkt dat het hier om een of andere sukkel van een immigrante op den dool ging, moet dat beeld meteen bijstellen. Je ziet zelden iemand die er zo autochtoon uitziet.

En nog is het verhaal niet ten einde. De laatste rit in de IR naar Binche lijkt geschiedenisloos te verlopen, maar dat is zonder een bende straalbezopen heethoofden gerekend. Bij het uitstappen in Halle moet een van hen zonodig een afscheidnemende zwarte wat toeroepen, en vermits het dialectische beis (kus) in het Frans niet altijd helemaal hetzelfde betekent, wordt dat als een grove belediging opgevat. Als je dan zwart bent en ook nog in het Frans riposteert, vliegen de heetgebakerde in alcohol gedrenkte Vlaamse leeuwen voor je het weet door de lucht, afgewisseld met de schrille kreten van twee meisjes van rond de 10 die papa smeken om niets te doen, aldus bevestigend dat papa niet aan zijn proefstuk als vechtjas is. Vlaanderen boven? Ook in de onderlagen van de maatschappij…

In Virton heb je altijd de indruk dat de TEC-bediening daar optimaal is. Je kunt altijd wel een wat bussen fotograferen. Maar toch is het hier altijd behelpen, als je de bus wil nemen. Ab5632-84 wacht zijn volgende rit af.

 We konden onze bus van lijn 155a fotograferen, nadat die Lamorteau en Torgny bediend heeft, net voor hij de Franse grens oversteekt in Ecouviez.

 En in Gérouville geven de bussen van lijn 24 aansluiting met elkaar. De rechtse zal ons naar Florenville brengen.