De wandeling.
Het gaat met de wandelnetwerken vandaag soms een beetje zoals met de luswandelingen van 40 jaar geleden: elke gemeente moest er zo nodig ook enkele, liefst met ronkende namen maar vaak ook langs weinig interessante wegen en paden. Als het erom ging om verdwenen voetwegen opnieuw toegankelijk te maken, bleef je meestal op je honger zitten. Vandaag hebben de netwerken grotendeels de rol van de luswandelingen overgenomen en ook nu lijkt het erop dat regio's (niet langer gemeenten) niet meer zonder kunnen. Waar de luswandelingen vaak belachelijk kort waren - ze moesten voor een ruim publiek doenbaar zijn - moeten wandelnetwerken blijkbaar zo uitgestrekt mogelijk zijn. En in Vlaanderen gaat dat onvermijdelijk ten koste van de kwaliteit.
Vandaag stappen we over het WNW Kempense Netevallei, van Nijlen naar Wiekevorst: die liggen iets meer dan 20 km van elkaar. De TWQ bedraagt een povere 27%, en dat voor een traject waarbij zoveel mogelijk gestreefd werd naar onverharde paden. Eigenlijk is alleen een kort stuk voor en een wat langer stuk na de Kruiskenskapel echt wandelvriendelijk. Voor de rest volg je bijna uitsluitend asfalt en beton en het gebrek aan aangename voet- en veldwegen wordt niet goedgemaakt door een appetijtelijk landschap. Rond Herenthout en Wiekevorst loop je nog even over de restanten van (kerk)wegels die de pil enigszins vergulden.
Wie de tocht wil volgen zonder kaartmateriaal kan het proberen met de volgende knooppunten: start aan het station van Nijlen en volg dan over een dikke km de N13 in de richting Lier. Na een tijdje kom je dan een eerste bordje tegen dat je naar knooppunt 34 verwijst. De volgende punten zijn: 33-32-31-30-29-27-68-26-21-69-22-16-1-2-4-99-8-90-89-88-87-86-96-79-84-82-81-44-83-14-78-71 en de lus over kerkwegjes in Wiekevorst brengt je naar de bushalte Smisberg.

Foto's vind je hier en het kaartje op deze plaats.

Het lijkt allemaal idyllisch met de Wimp en de Wimpschranshoeve in de achtergrond, maar deze foto is wel genomen vanaf een dubbelvakse betonweg…

Het weer.
De echte verademing na de hittegolf waaraan de avond voordien een abrupt einde is gekomen: naarmate het van zwaar naar licht(er) bewolkt ging, steeg de temperatuur wel wat, maar het bleef aangenaam.

De stafkaarten.
16/6 N Nijlen - 16/6Z Berlaar - 16/7Z Wiekevorst

Hoe we er geraakten.
Nijlen lukt met 2 treinen, al is de overstap in Lier verre van ideaal. Vanuit Wiekevorst zou het met de belbus moeten kunnen, maar die vind je voor dit uur van de dag niet terug in de planner: ondanks verwoede pogingen worden we steevast doorverwezen naar lijn 220 die op dit uur van de dag om het half uur rijdt, maar in de lange periode tussen 7:47 en 16:38 verstek laat gaan. Door het verdwijnen van de alternatieve terugreis zijn we wel verplicht om naar Herentals (en niet Heist-op-den-Berg of Aarschot) te reizen, wat niet eens een nadeel is in dit geval: van daaruit hebben we immers een overstapvrije verbinding naar Halle. Het seniorenbiljet van mijn vrouw dekte dan ook de reis Halle - Herentals in de voormiddag. De afschaffing van de alternatieve terugreis was waarschijnlijk ook doorgevoerd om het leven eenvoudiger te maken…

Een beetje geschiedenis.
Wiekevorst heeft een wat atypische geschiedenis op het vlak van OV. Voor WO II kon ik alleen een verbinding Wiekevorst - Lier terugvinden, die blijkbaar geen lang leven beschoren is geweest: op zaterdag reed er een bus naar Lier om 5:45 en terugkomen uit de Pallieterstad kon om 11:30. Klaarblijkelijk ging het hier om een marktdienst, vermoedelijk eerder voor de kramers dan voor de klanten.
Dan zou het duren tot 1954 voor Wiekevorst een bediening krijgt, en wel wanneer de bestaande lijn 297 een uitbreiding krijgt naar Wiekevorst, 7 ritten per dag. De bus reed van Antwerpen via Oude God, Lier, Berlaar en Itegem naar Wiekevorst.
In 1955 al wordt de bus afgeleid naar Herentals: op dat ogenblik verschijnt een verbinding Itegem - Wiekevorst - Morkhoven - Noorderwijk - Herentals.
Als in 1957 het reizigersverkeer op spoorlijn 29 zo goed als volledig verdwijnt - zie vroegere bijdrage - komt de vervangingsbus 29(a) in de plaats. Plots wordt Wiekevorst belangrijk op de OV-kaart: tussen Aarschot, Ramsel, Westmeerbeek, Hulshout of Heultje, Wiekevorst, Morkhoven, Noorderwijk en Herentals rijden niet minder dan 19 bussen per dag; de laatste vertrekt uit Aarschot om 0:05.
In 1968 komt de NMVB op de proppen met een extra bediening voor Wiekevorst: tabel 665 (lijn 51) zal voortaan ook, zij het minder frequent, Wiekevorst bedienen. De variant Mechelen - Westerlo bedient inderdaad Zoerle-Parwijs, Heultje, Wiekevorst en Itegem.
De bediening door de lijnen 29a en 51 wordt grotendeels ook vandaag nog gereflecteerd in de busverbindingen in Wiekevorst. Vanaf 2004 zou De Lijn wel enkele nieuwe lijnnummers invoeren, wat resulteert in een indrukwekkend aantal bedienende lijnen: 220 - 221 - 222 - 223 - 225 - 510 - 511 - 512 - 513 - 516 - 519, waarbij de nummers 220 tot 225 eigenlijk de basislijn en de varianten van lijn 29 a zijn en de lijnen 510 tot 519 teruggaan op de vroegere lijn 51.
Lang zou deze hoogconjunctuur echter niet duren: als ik er de opeenvolgende versies van mijn gemeenterepertorium op nasla, zie je alvast het aantal lijnen door Wiekevorst sterk verminderen en ook lijnen zoals de 220 worden gereduceerd tot spitsuurdiensten: van de riante uurdienst, met aanvullende ritten, is al lang geen sprake meer. Twee belbussen (943 en 946) moeten de pijn verzachten, maar de belbus wordt hoe langer hoe minder evident, vooral voor de niet-gebruikers zoals politici en lijnbazen.

De verbinding.

En wat we beleefden.
De reis met IC 3408 verloopt vrij probleemloos. We vertrekken stipt in Halle, maar Brussel-Zuid op tijd binnenrijden zit er ook nu weer niet in: het lijkt erop dat IC 1730 naar Quiévrain eerst buiten moet, voor wij binnen kunnen. In Mechelen vertrekken we al opnieuw op tijd, maar zoals wel vaker is Lier binnenrijden geen sinecure: plots zijn de drie minuten vertraging terug. Onze koffie in het stationsbuffet komt niet in het gedrang. (Onze IC zal trouwens niet verder rijden dan Herentals: in Tielen is nog maar eens een slagboom afgereden - volgens de app - of zijn er problemen met de stroomtoevoer - volgens de madam met de computerstem. Misschien is de slagboom wel in de bovenleiding gecatapulteerd.) Na de koffie mogen we nog even mee met de desiro naar Mol en die brengt ons stipt naar Nijlen. Toevallig: in het jaarverslag 2016 van de ombudsvrouw wordt inderdaad ook over het onderscheid eerste/tweede klas gesproken, of over het gebrek eraan. De foto's vergelijken het interieur van een vierledig stel met dat ven een desiro. Wij konden het vandaag nog maar eens vaststellen...

De terugreis wordt er weer een van vertragingen die nog net niet de pan uit rijzen maar toch al licht vervelend kunnen worden. De chauffeur van de 220 grapt dat we de laatste kilometers met de bus afleggen. Het is heerlijk koel in de bus, die het met drie reizigers zal moeten stellen. Vertraging inlopen zit er nauwelijks in: acht minuten worden er 7 bij aankomst in Herentals, waar het jonge volkje staat, hangt, ligt in anticipatie op het Sunrise Festival.
IC 3440 heeft in Tielen vertraging opgelopen, de zegen van enkelsporige lijnen. Bij aankomst in Herentals heeft hij al zes minuten bij elkaar gescharreld en daar komen er nog 3 bij omdat we op de aansluiting van IC 4338, ook in vertraging, moeten wachten. In Lier komen we aan op het voor onze bestemming ongewone spoor 4. In Halle rijden we nog altijd met 9 minuten vertraging. We zitten helemaal achteraan in het Adx-rijtuig en tot Brussel-Centraal zullen we daar moederziel alleen zitten. We zijn ingestapt via het voorlaatste rijtuig, omdat de enige instapdeur van ons rijtuig defect was. De opeenvolgende tbg's - in Mechelen is er een aflos - melden trouwens dat er wel meer deuren defect zijn, te herkennen aan de aangebrachte stickers. Moederziel alleen dus aan het einde van deze lange trein, maar blijkbaar zijn we niet de enigen die van de voordelen van deze locatie op de hoogte zijn: twee arrogante en luidruchtige jongeren appreciëren de eenzaamheid ook en verpesten zo de laatste 10 minuten van onze uitstap. Meer nog dan hun gedrag ligt de machteloosheid van een samenleving om in te gaan tegen crapulerig gedrag als dit aan de basis van de verzuring van de maatschappij.

De treinlectuur.
Ellery Queen, Een plaats om te sterven. Ik heb het hier al eerder gehad over deze "auteur" (eigenlijk twee neven die smaen schreven) en ben dus opnieuw een detectiveromannetje aan het lezen dat ik bijna een halve eeuw geleden, in 1969, kocht en voor het eerst las. Altijd weer een aangenaam tussendoortje. Alles wijst erop dat het slachtoffer zelfmoord heeft gepleegd, maar zijn dochter Ann heeft daar sterke twijfels bij, ondanks een overtuigende bewijslast.
A.F.Th. van der Heijden, Tonio.

Een scheutje oprisping.
Het zal pas echt beter gaan met de wereld als kinderen weer samen in hun dialect buiten spelen.

Waar ik de mosterd haalde.

Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPECK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

Erg mooi is het hier niet met te veel ruis op voor- en achtergrond en zelfs een stukje van de autoparking, maar ik vind de schildering van de gemoderniseerde mr86 nu eenmaal erg mooi. Dus toch maar even een fotootje van P 4168 Herentals - Lier.