De wandeling.
Alweer zijn we bij de voorbereiding van deze korte wandeling (7 à 8 km) in het wat oudere werk gedoken. Net als de tocht in Sorinnes-la-Longue laten we ons inspireren door een vroege versie van het Groot wandelboek Ardennen. We verkennen vandaag de bossen rond Brûly-de-Pesche en uiteraard het dorp zelf. Dat laatste is snel gebeurd: het centrum is niet veel meer dan een kerk en enkele mooie huizen in plaatselijke stijl, plus een bunker en een replica van een chalet waarin Hitler heeft verbleven in juni 1940, nu museum. De nadruk ligt dan ook op het Bois de Gonrieux. Als ik schrijf dat het Eau Noire door dit bos stroomt, dan zal het je niet verbazen dat Brûly-de-Pesche een deelgemeente is van Couvin. Wel even opletten: zelfs in 1988 liet auteur Julien van Remoortere al vermoeden dat bepaalde boswegen niet bepaald gemakkelijk terug te vinden waren. Dat is er in dertig jaar niet beter op geworden. We denken dat we ongeveer het beschreven traject hebben gevolgd, maar erg zeker zijn we daar niet van: bepaalde stukken gingen gewoon dwars door het bos. Wie de wandeling probeert, kan dus maar beter op zijn gps vertrouwen. Het kaartje kan ook voor enige assistentie zorgen. De TWQ ligt hoog: 76%. Op wat asfalt in het begin na, loopt de hele wandeling over goede tot onzichtbare boswegen.

De Ruisseau de la Huilerie is een bijbeek van de Eau Noire. Hij beleeft hier zijn laatste honderden meters. De stapstenen waren niet echt makkelijk…

Meer foto's.

Het weer.
Aangenaam weer, eerst zware altocumulusbewolking, later licht bewolkt: altocumulus lenticularis zorgde voor spektakel.

De stafkaarten.
62/4N Brûly-de-Pesche - 57/8S Couvin

Hoe we er geraakten.
Meestal stoort het me niet dat we door het OV aan uren en minuten gebonden zijn, maar ze moeten nu ook weer niet overdrijven. Brûly-de-Pesche wordt op weekdagen 2 keer bediend door een lusvormige buslijn uit Couvin (59) die men enkele jaren geleden heeft opgesplitst in de lijnen 59/1 en 59/2, zonder veel te wijzigen aan de dienstregeling. De tabel is wel veel leesbaarder geworden. De eerste bus vertrekt al om 7:02 en die kunnen we onmogelijk halen. Gelukkig is er op woensdag markt in Chimay en dan is er ook nog een bus om 8:25. De terugrit is dan om 11:55, wat ons - gezien de te stappen afstand - ruim genoeg reserve geeft. We hadden ook met de bus van 11:55 kunnen aankomen, maar dan zou het wachten geweest zijn tot 16:43, en daarom kozen we de vroegste mogelijkheid.

Een beetje geschiedenis.
De regio werd oorspronkelijk ontsloten door een tramlijn Couvin - Chimay die eerst helemaal naar het zuiden ging, dan een tijdje van oost naar west liep en ten slotte weer min of meer in het noorden Chimay opzocht. Eigenlijk was het eerder een combinatie van twee lijnen, Chimay - Petite Chapelle en Couvin - Petite Chapelle: Couvin, Brûly, Petite Chapelle, Cul-des-Sarts, Escaillière, Rièzes, , Forges, Bourlers, Chimay: dat was het volledige parcours. Verwar dat Brûly niet met Brûly-de-Pesche, want anders kom je bedrogen uit. Deze tramlijn werd voltooid in 1905 maar raakte niet voorbij de jaren 1950. In 1954 werd de reizigersdienst volledig verbust.
Gewoontegetrouw volgde de bus zo goed mogelijk het tramtracé. Van enige bediening van Brûly-de-Pesche was oorspronkelijk dan ook geen sprake. Hoe die bediening er uiteindelijk toch kwam is verre van duidelijk. In 1971 vond ik Brûly-de-Pesche nog niet terug in de dienstregeling van lijn 59, in 1975 wel. (Van de tussenliggende jaren heb ik geen gegevens…) Over de bediening zelf komen we niet veel te weten: Brûly-de-Pesche wordt alleen vermeld als andere bediende gemeente, zonder doortochturen. Welke bussen het dorp bedienden, bleef onduidelijk. Het zou tot halfweg de jaren 1980 duren voor dat expliciet vermeld werd: het gaat om de bussen die alle dagen rijden, even na 7:00 's morgens en rond 17:00 's avonds. Twee bussen per dag, in die tijd zou het onmogelijk zijn geweest om Brûly-de-Pesche met het OV te bezoeken. Die bussen reden trouwens alleen op schooldagen. Intussen maakt het verschil school/vakantie niets meer uit en de beide marktbussen op woensdag zijn van nog latere datum.

De verbinding.

En wat we beleefden.
Over de rit Halle - Brussel valt niet veel te zeggen. Enkele tientallen reizigers zitten verspreid over 3 breaks. Met de aansluiting van 9 minuten in Brussel-Zuid zit het wel snor. Om 5:45 is een vierledig stel nog niet broeierig heet en dus wordt het een aangename rit. Het is een niet-gemoderniseerd stel en dus bestaat eerste klasse nog uit twee afdelingen. Enige luidruchtigheid dringt tot bij ons door van een Vlaamse familie die in Gosselies het vliegtuig zal nemen. For a few dollars less is men tot veel in staat; zelfs een TEC-bus mag dan op het programma staan. Tussen Marchienne-au-Pont en Charleroi gaat het wat trager, maar zoals vaker sluiten IC-treinen en P-treinen slecht op elkaar aan en dus hebben we een zee van tijd om over te stappen. Het worden zelfs nog meer dan de voorziene 27 minuten, want P 7717 wacht op aansluiting van L 4577 die met 18 minuten vertraging rijdt. Van de 5 minuten vertraging bij vertrek is vanaf Walcourt niets meer te merken.
De motorwagens van de reeks 41 werden destijds geïntroduceerd als volwaardig materiaal dat de vergelijking met toen recent IC-materiaal kon doorstaan. Dat was uiteraard flink met spek geschoten; één van de meest enerverende eigenschappen van deze stellen is dat de binnendeuren niet automatisch sluiten en blijkbaar is het voor velen te veel gevraagd om de deuren dan maar manueel dicht te doen. Als je dat te fors doet, vliegt de superlichte deur trouwens opnieuw open. Het zal wel een privé-initiatief zijn, maar op de deuren is een sticker aangebracht met in rode inkt de vriendelijke vraag: Merci de fermer la porte. Vermits het alleen in het Frans opgesteld is, zal het wel geen initiatief van de NMBS zijn. Maar het werkt wel…
Tussen Mariembourg en Couvin rijden we tegen 40 km/uur. Zo is het ook tussen Libramont en Bastogne begonnen. Voor je het weet, wordt de snelheid verder teruggebracht tot 20 km/uur en als het publiek dan wat van goede wil is, blijft het weg en wordt de treindienst helemaal opgedoekt. Tezelfdertijd wordt wel een tunnel onder de N5 gegraven, om een bijzonder gevaarlijke en vervelende overweg af te schaffen. Maar de ervaring uit het verleden leert, dat zo iets niet hoeft te betekenen dat de toekomst van de lijn veilig is gesteld. De dienstregeling lijkt trouwens aangepast aan deze lange vertragingszone: de 6 minuten rittijd van vroeger zijn er nu 9, wat net doenbaar is.

De bus van lijn 59/2 is een comfortabele Irisbus Crossway die ook op de expresslijn 56 Namur - Couvin - (Nismes) wordt ingezet. Het is prettig zitten, maar of dit nu echt de ideale bus voor een met zakken en trolleys beladen marktpubliek is, is een andere kwestie. We zitten eerst alleen in de bus, maar in Brûly-de-Pesche stapt een jong koppel in dat waarschijnlijk de lus vol zal maken. Van lussen gesproken: de bus rijdt ook een lusvormig parcours in Brûly-de-Pesche: de halte voor de kerk dient voor beide richtingen.

Onze bus terug laat wat op zich wachten, maar met 5 minuten vertraging komt hij er toch door. Ook deze bus heeft onderweg al een achttal reizigers opgepikt: de aantrekkingskracht van Couvin op woensdag lijkt groot te zijn.

Van een vlotte aansluiting bus/trein is andermaal geen sprake: bijna 40 minuten na aankomst van de bus, vertrekt onze trein. Deze keer zijn de binnendeuren niet bestickerd, wat het vermoeden bevestigt dat dit geen initiatief van de NMBS is. Deze trein is wat sneller; alhoewel hij in het spoorboekje als L-trein staat aangeduid, slaat hij een viertal halten over.
De IC naar Antwerpen-Noorderdokken - wat hebben ze de Waalse treinbegeleiders nu toch weer aangedaan? - lijkt vlot Brussel te zullen bereiken, maar tussen Nivelles en Braine-l'Alleud loopt het fout. We komen zelfs op spoor 3 aan i.p.v. spoor 1; 4 minuten vertraging geeft ons nog net uitzicht op de voorziene aansluiting in Brussel-Zuid, maar we komen uiteindelijk al met 6 minuten vertraging aan in Brussel-Zuid. Als de tbg van de S-trein de nieuwe vertrekprocedure toepast (dat zou dan de eerste keer zijn sinds we in Couvin vertrokken) kunnen we het vergeten. We gaan toch nog maar even kijken en kunnen nog net mee. We stappen in op de tonen van het fluitsignaal.

We dachten even dat dit onze bus zou worden, maar dat bleek verkeerd gegokt. Couvin, buurt station.

De treinlectuur.
Stephen KING & Peter STRAUB, Black house.
A.M. HOMES, Vergeef ons.

Een scheutje oprisping.
Ik lees dat NVA minder koeien en varkens wil in Vlaanderen. Ze zullen nog problemen krijgen om hun kandidatenlijsten ingevuld te krijgen…

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPECK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.