De wandeling.
We hebben ons vandaag laten inspireren door een wandeling uit Onvergetelijke natuurwandelingen in Vlaanderen van Jan Heyvaert, in 2001 (?) uitgegeven door Deltas. Het boekje stelt 19 wandelingen voor die elk een bepaald aspect van de natuur belichten. In wandeling 12 is dat het reliëf, wat zich ook enigszins opdringt in de Vlaamse Ardennen. De wandeling ligt op Maarkedal en kreeg de naam Burreken mee, naar het natuurgebied waar ze rond en door loopt. Minder dan anders hebben we de wandeling zoals voorgesteld gevolgd en daar hadden we goede redenen voor: om te beginnen hadden we een lange aanloop naar het beginpunt nodig, de eigenlijke wandeling is nauwelijks 4 km lang, tot overmaat van ramp is de tekst op een bepaald moment niet zo duidelijk - een wandelboek zonder kaartjes, wie bedenkt zo iets? - en onderweg werden we ook nog geconfronteerd met een afgesloten toegang tot een weide. Maar kom, het eindresultaat mag er zijn, vinden we: in totaal stappen we bijna 7 km door een inderdaad stil en aangenaam gebied en alleen de eerste 1.5 km is zwak. De TWQ is wel verrassend laag voor een natuurwandeling (26%) maar de oorspronkelijke tocht zou ongetwijfeld veel hoger scoren. Het Burreken zelf is een waterrijk gebied dat veel wandelmogelijkheden biedt: t.o.v. de stafkaart uit 1999 zijn er trouwens nogal wat nieuwe wegen aangelegd en andere opgefrist.

Kaartje en foto's.

Het weer.
Helder en koud. Wel zo goed als windstil en dus aangenaam.

De stafkaarten.
30/5N Schorisse

Hoe we er geraakten.
Schorisse en Zegelsem kwamen eigenlijk allebei in aanmerking als begin- en eindpunt, maar van Zegelsem vermoedde ik dat het eenvoudig te bereiken zou zijn vanuit Geraardsbergen, op zijn beurt gemakkelijk bereikbaar uit Halle. Tot ik de situatie van dichterbij begon te bekijken: de aansluiting van een klein uur (of hoe noem je 59 minuten anders?) was er echt te veel aan en de voorgestelde alternatieve reisweg via Ath kon dan wel de overstaptijd beperken, maar niet de totale reisduur. Dus kozen we maar voor Oudenaarde, waar de lijnen 16/17 wel goede aansluitingen geven op de treinen die daar rond het half uur geconcentreerd zitten. Het is het eeuwige onoplosbare probleem van buslijnen tussen 2 stations: goede aansluitingen in het ene veroorzaken slechte aansluitingen in het andere station, tenzij je de frequentie van de bussen verdubbelt… Of onrealistisch snelle ritten programmeert.

Een beetje geschiedenis.
Zegelsem werd vanaf 1905 door de tramlijn Geraardsbergen - Oudenaarde bediend. Wie werkelijk alles te weten wil komen over deze tramlijn, die in 1943 sneuvelde, kan terecht op de uitmuntende website van Steven De Schuiteneer. Wie houdt van oude documenten komt daar ook volledig aan zijn trekken.
Deze tramlijn volgde meestal de huidige N8, maar net in Zegelsem werd deze steenweg twee keer verlaten om een al te stevige niveauverschil te verzachten. De tram reed hier iets meer naar het noorden, zoals duidelijk te zien is op afb. 46 van Steven. Op de huidige stafkaarten is de loop van de tram nog gedeeltelijk te herkennen.
Voor WO II werd Zegelsem al tijdelijk zeer weinig frequent bediend door een bus Nederbrakel - Gent, maar het was wachten op de vervangingsbus die in de jaren 1950 begon te rijden. In het spoorboekje van 08.10.1950 vond ik de tabellen 740 en 741. De variant, want veel meer dan dat was het niet, verdween blijkbaar al vrij snel, nog in de loop van de jaren 1950.

De huidige buslijnen 16 en de variant 17 via Lierde zijn de verre nazaten van die eerste bussen. Voor Elsegem zal er in de loop van 70 jaar nauwelijks iets veranderd zijn op het vlak van de busbediening, toch wat de gevolgde reisweg betreft. De zondagdienst heeft evenwel bijna constant onder druk gestaan. Op zondag 13.01.1991 stond ik met een twintigtal wandelaars aan het station van Geraardsbergen te wachten op een bus naar Brakel (en Oudenaarde). Bleek dat de zondagsdienst de week voordien afgeschaft was. We waren van plan om van Brakel naar Geraardsbergen te stappen. Als enkele stappers niet toevallig per wagen naar Geraardsbergen gekomen waren, zou ons hele plan in duigen gevallen zijn. Een echte blamage voor het openbaar vervoer en voor zijn verdediger kon dus nipt vermeden worden, al was het onvermijdelijke gebruik van privéwagens toch ook moeilijk te slikken.
Vandaar dat ik nog altijd een gloeiende hekel heb aan al die wijzigingen die te pas en te onpas doorgevoerd worden. Met de uitbouw van de OV-websites zijn we dan (meestal) wel op tijd op de hoogte van de wijzigingen, maar het laat een amateuristische indruk na en getuigt van weinig respect voor de reiziger.

De verbinding.

 Mocht iemand kunnen bevestigen dat beide busritten door Oudenaarde uitgevoerd worden: graag!

En wat we beleefden.
Er valt echt weinig te zeggen over de treinritten van de heenreis: ze rijden allebei stipt. Tussendoor merken we wel dat het aloude Sam's Café blijkbaar overgenomen is door de firma SSP. Voorlopig haalt de bediening het niet van de vroegere.

In Oudenaarde staan na een tijdje zowat alle bussen in alle mogelijke richtingen te wachten. Enkele chauffeurs slaan een babbeltje in afwachting van het vertrek. Eén bus vertrekt met bestemming Oudenaarde Station; de enkele reizigers moeten dat wel gemerkt hebben, maar de gepaste opmerking is achterwege gebleven. Je vraagt je af hoe sommige chauffeurs je durven afsnauwen als je vraagt of hun bus naar X rijdt: de snauw gaat dan meestal vergezeld van een opgestoken (wijsvinger) in de richting van de filmkast. Ze zouden toch ook moeten weten dat niet al hun collega's geconcentreerd genoeg blijven om met de juiste film rond te rijden. Voor alle duidelijkheid: ik maak er altijd een opmerking over en in zo goed als alle gevallen krijg je een bedankje. Eén bus ontbreekt: de onze. Er is geen spoor van bus 16 te bekennen en na het academisch kwartiertje bel ik De Lijn op. Ik krijg te horen dat die bus niet lijkt te rijden als de 16 toch komt aangereden. Haltelink (wat is dat toch een zalige app) had de 3901 voorspeld, maar het blijkt om de 3896 te gaan. Even later horen we hoe de chauffeur zich verontschuldigd bij een medereizigster: de voorziene bus was defect. Zij maakt zich vooral zorgen om haar aansluiting onderweg. Overigens sluit een van de deuren van deze bus ook pas na manuele tussenkomst van de chauffeur. Waar is de tijd dat klassieke treinstellen hier ook last van hadden bij lage temperaturen? Uiteindelijk vertrekken we met 14 minuten vertraging; die krimpt tot 9 in Zegelsem.

De bus van de terugreis is een stuk jonger (de chauffeur ook). Geen problemen deze keer.

En geloof het of niet: ook onze terugreis met 2 treinen verloopt volgens het boekje, al wachten we in Brussel-Zuid liever op de rustige P 8574 dan op de drukke IC naar Binche. Erg veel later komen we daarmee niet aan in Halle.

De treinlectuur.
Lize SPIT, Het smelt.
Hugo CLAUS, Het verdriet van België.

Een scheutje oprisping.
Op donderdag betogen, op vrijdag 100 dagen vieren. En dan lees ik ook nog het verrassende nieuws dat de pedagogische studiedag dood is. Dat verrast me niet: ik kan het aantal interessante studiedagen in meer dan 30 jaar onderwijs op één hand tellen en voel nog enig medeleven met de directeurs en onderdirecteurs die elk jaar opnieuw moesten proberen te ontveinzen dat het hen ook niet interesseerde en die onze medeplichtigheid dan maar kochten met een gratis middagmaal, meestal ook het einde van de dag.

Een verkneukelinkske.
Het woord burreke (uitgesproken met wat nog het best op een erg korte eu lijkt) ken ik al sinds mijn kinderjaren. Mijn grootouders (be)trokken hun drinkwater uit een burre(ke), een bron in het wat lager gelegen bos waarnaast ze hun nederige woonst hadden opgetrokken. Ik weet er nog van dat we als kinderen absoluut uit de buurt ervan moesten blijven om niet te verdrinken en dat de bron zelfs in de droogste zomers haar water overvloedig liet stromen. Lange tijd werd het glasheldere en koele water met emmers naar boven gedragen, langs een stijgend bospad. Later werd een manuele pomp geïnstalleerd en met de aanleg van wat hier "stadswater" heet, verloor de bron haar functie.
Het Burreke(n) dankt zij naam dus aan dergelijke bron: metathesis (het verspringen van medeklinkers binnen het woord) verklaart de vorm burreke(n) naast bron.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.