De wandeling.
GR 12 verbindt Amsterdam met Parijs; het Belgische traject is opgenomen in 2 topogidsen, een Vlaamse van Bergen op Zoom tot Braine-le-Château en een Waalse van de Heizel tot Moulin-Manteau. Vandaar dat we deze GR op 2 fronten aanvallen: nog niet zo lang geleden stapten we (voor de tweede keer) van Bergen op Zoom tot Ossendrecht, vandaag zetten we onze ontdekkingstocht langs het Waalse gedeelte verder, van Anderlues tot Ham-sur-Heure. Dat is tegen de 24 km aan; hoewel we al voor de derde keer over de Waalse GR 12 stappen, ontdekken we vandaag veel nieuws, omdat de GR op vele plaatsen grondig gewijzigd is. Laat het ons qua waardering maar houden bij een eerste 5 km van wisselend niveau, gevolgd door een echt goede, afwisselende tocht die eindigt in het mooie Ham-sur-Heure. De TWQ bedraagt 67%; het grootste deel hiervan betreft boswegen. Wel even opletten: ter hoogte van Odrimont (stafkaart) wordt een andere weg gevolgd: de oorspronkelijke is met een hek onbruikbaar gemaakt. Dit wordt niet gemeld op de website van de SGR, maar het alternatief is vrij goed bewegwijzerd, al heeft iemand soms een oranje-roze verf gebruikt i.p.v. de gewone rode. Het hele traject is trouwens goed bewegwijzerd. Je vindt het op dit kaartje. En de foto's staan hier.

Een flink deel van de wandeling loopt door een agrarisch landschap, zoals hier in de buurt van La Goulette.

Ham-sur-Heure mag terecht trots zijn op zijn kasteel.

Het weer.
In de loop van de dag evoluerend van betrokken naar licht bewolkt, aangename temperatuur, weinig wind.

De stafkaarten.
46/6S Anderlues - 46/7S Fontaine-l'Évêque - 52/3N Gozée - 52/3S Ham-sur-Heure-Nalinnes. Recentere kaarten op 1:25.000 laten nog op zich wachten.

Hoe we er geraakten.
Eigenlijk moesten we deze tocht beginnen bij de halte Fontaine-l'Évêque Surschiste, wat ons de kans zou gegeven hebben om hier met de tram uit Charleroi aan te komen, maar die metrolijn is wegens modernisering al maanden buiten dienst en de heropening van dit baanvak laat nog minstens tot oktober op zich wachten. Dus kiezen we voor de snelste verbinding via La Louvière, met één trein en één bus; dat betekent wel dat we uitstappen bij de halte Anderlues Roi de Belges, wat ons opzadelt met enkele honderden meters extra tot het punt waar de GR op de N90 uitkomt. Maar we winnen er wel tijd mee.

De terugrit is eenvoudiger, al was het wel opletten geblazen: de dienstregeling van lijn 132 is ook voor enkele maanden aangepast, als gevolg van de onderbreking van lijn 134 Mariembourg - Couvin die volledig vernieuwd wordt. Dat komt voor een keer in ons voordeel uit, want de P-trein die we hopen te nemen voor de terugreis rijdt nu wel, maar niet als de werken afgelopen zijn. Vanuit Charleroi-Sud hebben we de mogelijkheid om via Brussel-Zuid, La Louvière-Sud en zelfs Mons te reizen. De verbinding met overstap in La Louvière-Sud is voor ons de kortste, qua afstand, en soms ook qua snelheid.

Een beetje geschiedenis.
Als je echt zeer veel over lijn 132 wil lezen is dit de plek waar je moet zijn. Uiteraard vind je ook op de website van Paul Kevers (zie onderaan) heel wat nuttige info over lijn 132.
Laat mij volstaan met te wijzen op de teloorgang van het spoorwegnet in de regio tussen Samber en Maas (ken ik nog uit de tijd van Armand Pien). Lijn 132 heeft de voorbije decennia veel afschaffingsgolven getrotseerd, maar blijft voorlopig (met het verlengstuk van Mariembourg naar Couvin) overeind. Deze lijn zou perfect de ruggengraat kunnen vormen voor een veel beter openbaar vervoer dan vandaag het geval is, met overstappunten op de bus in Walcourt, Philippeville, Mariembourg en Couvin. Maar Philippeville wordt vandaag niet eens bediend door de meeste buslijnen die het stadje aandoen. Mariembourg Station wordt lang niet door alle buslijnen bediend en in één richting niet eens voor het station. En buslijnen als de 451 (Charlerloi - Couvin) en de expreslijn 56 (Namur - Couvin) vormen een geduchte concurrent voor de spoorlijn. Mogelijk is dat de reden waarom de dienstregeling van lijn 132 de voorbije decennia voortdurend is gewijzigd, met halten die nu weer eens wel, dan weer eens niet bediend worden, zoals Yves-Gomezée.

Zelf heb ik me eens beziggehouden met de dienstregeling in Ham-sur-Heure op 1.10.1924. De bestemmingen van de treinen richting Walcourt variëren nogal: 4 treinen vormen een internationale verbinding met Vireux-Molhain, via het grensstation Treignes, 6 treinen hebben als eindbestemming Walcourt, 1 trein rijdt op zondag naar Mariembourg en één rijdt naar Couvin. Zelfs in 1924 stoppen niet alle treinen overal: Cour-sur-Heure is daar net als vandaag nogal eens het slachtoffer van, maar ook halten die sneuvelden bij de verplaatsing van de lijn als gevolg van de bouw van de stuw op de Eau d'Heure voorbij Walcourt (Gerlimpont, Falemprise en Neuville-Sud) zien sommige treinen voorbijrijden. In de richting Charleroi zijn het Beignée en Zône waar niet alle treinen stoppen.

De verbinding.

Onze trein is vroeg genoeg gearriveerd in La Louvière-Sud en dus kon ik deze foto maken; onze aansluitende trein zal even later van hetzelfde spoor vertrekken.

En wat we beleefden.
De heenrit zou een makkie moeten zijn, zeker nu de 3430 naar Binche een stuk regelmatiger rijdt dan buiten de vakantieperiode. We vertrekken met 3 minuten vertraging in Halle en rijden vanaf Braine-le-Comte stipt.
We weten ondertussen waar we de bushalte Gazomètre kunnen vinden. Lijn 136 is geen onbekende meer in deze blog: het is de beste, maar trage verbinding tussen La Louvière en Anderlues. De bus zal wel 14 minuten bij vertrek laten optekenen; je weet natuurlijk nooit wat daar de reden voor is, maar ik heb sterk de indruk dat het tot de busmaatschappijen nog altijd niet is doorgedrongen dat het wegverkeer ook tijdens de vakanties druk blijft. Bij aankomst in Anderlues hebben we zelfs al een vol kwartier vertraging. Al vrij snel is duidelijk dat de bus niet het gedetailleerde, gedownloade traject volgt: we zien halteborden van lijn 37 en dus ga ik op informatie uit. De chauffeur weet me te vertellen dat er problemen zijn met een brug (een spoorwegbrug net voor La Louvière-Sud) en dat we daarom een omleiding volgen. Uit wat speurwerk achteraf blijkt dat Infrabel de brug moet herstellen en dat die niet veilig genoeg meer is om er verkeer over toe te laten. Spijtig genoeg wordt deze omleiding, die nochtans al enkele maanden oud is, niet vermeld op infotec.

Voor de terugrit maken we gebruik van P 8716 die hier wel als S64 wordt aangekondigd. Ik heb net voordien moedwillig de kans verkeken om een mw 41 op weg naar Mariembourg te fotograferen en ook onze 4157 is het zien niet waard: ook dit type materieel lijkt nu definitief in handen van de spuiters gevallen te zijn. Misschien moet het maar eens in het beheerscontract - als dat er ooit komt - worden opgenomen: de NMBS moet alle maatregelen treffen die nodig zijn om het bespuiten van haar treinen te voorkomen: afsluitingen, drones, concentratie op bewaakte plaatsen e.d.
In Charleroi-Sud is het onze bedoeling om over te stappen op IC 940 naar Tournai. Ook op lijn 130 wordt gewerkt met invloed op de dienstregeling. Deze IC zou bijvoorbeeld tussen Tamines en Charleroi-Sud als S-trein rijden. Alleen, als we de app raadplegen rijdt die vanaf Le Campinaire met 16 minuten vertraging, ondanks een stipt vertrek in Tamines. Later lijkt deze trein al 16 minuten opgelopen te hebben bij vertrek in Tamines. Eigenaardig genoeg wordt hij wel op tijd in Charleroi-Sud verwacht! Wij houden wel al rekening met een terugrit via Brussel-Zuid met de IC van 19.25. Maar toch, de IC komt en de 6 minuten stilstand maken het zelfs mogelijk om op tijd naar La Louvière te vertrekken. Op deze plaats wordt dieper op dit verschijnsel ingegaan. Dat de app alles behalve onfeilbaar is, wordt hier nog eens duidelijk geïllustreerd. Overigens: als je een vertragingsattest opvraagt, rijdt deze 940 gewoon vanaf Namur als IC. Zou de NMBS met haar kritiek op Infrabel misschien zijdelings willen suggereren dat ze regelmatig de draad kwijtraken?
In La Louvière-Sud kunnen we overstappen op de IC naar Turnhout, die bestaat uit een niet-gemoderniseerd vierledig stel. In de regel zien deze stellen er niet uit omdat ze blijkbaar tot de lievelingstreinen behoren van het schorriemorrie dat er met de spuitbus op uittrekt. Maar de trein is wel stipt.

De treinlectuur.
Ken FOLLETT, Edge of Eternity. In mijn studiejaren raakte de leraar geschiedenis zelden verder dan de XIXde eeuw. Ken Follett heeft die hiaat meesterlijk opgevuld, al moet je je er natuurlijk wel altijd bewust van blijven dat het hier om een roman gaat.
Tom WOLFE, Het vreugdevuur der ijdelheden.

Een scheutje oprisping.
Een begrotingstekort is het doorschuiven van onze schulden naar de volgende generaties. Dat moet nu maar eens stoppen, volgens sommige politici. Hebben wij dan ooit iets anders gedaan dan de schulden van onze voorgangers afbetalen?

Een verkneukelinkske.
Automobilisten hoesten voor het eerst meer dan 20 miljard aan belastingen allerlei op. Ik vind dat nog erg schappelijk, als je ziet welke schade het wegverkeer aanricht, op sociaal, menselijk en ecologisch vlak.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

Nog een toemaatje voor de liefhebbers: ab7258 in Leernes op lijn 173 Piéton - Charleroi-Sud.