De wandeling.
Vandaag stappen we langs GR 129 die helemaal van Brugge tot Arlon loopt en misschien wel in een of andere Belgische canon thuishoort. Ons traject voor vandaag loopt van Harmignies (een eindje ten zuiden van het dorp, bij de bushalte Petit Harveng) tot Solre-sur-Sambre, waar de GR op enkele honderden meters van de NMBS-halte komt. Dat is in totaal iets van een 20 kilometer, hoofdzakelijk langs akkers van een rijk landbouwgebied. We volgen vaak onverharde veldwegen die rustig in een bijna zuidelijke richting (zie kaart) lopen, langs dorpjes als Givry en Grand-Reng. Toch bedraagt de TWQ maar 52 %: een flink deel van de landwegen zijn toch gebetonneerd. De vergezichten zijn overdonderend: je laat het gebied van Mons met de terrils van de Borinage en de nauwelijks nog zichtbare toren van het Belfort achter je en stapt resoluut naar de vallei van de Samber. De Trouille is het riviertje dat onderweg even de aandacht trekt.
We ondervonden wel wat moeilijkheden met een zo goed als onbruikbaar pad (een soort holle weg) die volledig ingenomen was door netels en eigenaardig genoeg enorm veel bijvoet. Op een deel van deze weg worden de netels extra verwend door het afvalwater van een landhuis, waar men je wel vraagt om voorzichtig te zijn met de pauwen en de katten, maar waar men toch zonder schroom het vuile huishoudwater (en vermoedelijk meer) op de openbare weg laat lopen. Je vindt dit erg slechte stukje over enkele honderden meters tussen dat huis (bij het Bois de Peissant) en de Six Chemins. Gelukkig konden wij ons heil zoeken op de hoger gelegen, pas bewerkte akker: die was droog, onbezaaid maar wel moeilijk begaanbaar, maar kom, we sloegen er ons door, met wat vloeken en zuchten.

Zo mooi kunnen onverharde veldwegen zijn.

En ook die moderne strobalen kunnen best fotogeniek zijn.

Meer foto's.

Het weer.
Zwaar bewolkt, maar dat gaf aan een sterk cachet aan de weidse uitzichten. Fris en af en toe winderig.

De stafkaarten.
45/8S Givry - 51/4N Grand-Reng - 52/1N Merbes-Sainte-Marie - 52/1S Erquelinnes. Op 1:20.000 zijn dat de kaarten 45/7-8 Mons - Givry (1999), 51/3-4 Quévy - Rouveroy (2001) en 52/1-2 Merbes-le-Château - Thuin (2003).

Hoe we er geraakten.
De opdracht van de heenreis was eenvoudig: van Halle naar Mons zou het zelfs rechtstreeks kunnen, maar die trein komt 4 minuten na het vertrek van de bus aan. Het wordt dus een verbinding met overstap in Braine-le-Comte. De halte Harmignies Petit Harveng ligt zuidelijk van kerk en kleine centrum, maar ze ligt wel vlak bij de GR.
De terugreis is eigenlijk ook eenvoudig, met 2 overstappen, in Charleroi-Sud en Brussel-Zuid. Een reisweg langs La Louvière-Sud komt in aanmerking mochten we de aansluiting in Charleroi missen.

Een beetje geschiedenis.
Over de tramlijn die we zo goed als haaks kruisten in Givry had ik het al in een bijdrage van 22.01.2015 toen we in Harveng stapten. In het spoorboekje van 08.10.1950 treffen we een tabel 651 aan die lijn 20A Mons - Harvengt (sic!) - Quévy - Havay - Givry omvat. De dag begon met een rit uit de stelplaats van Quévy naar Givry om 6:25. Voor Givry eindigde de dag op weekdagen met een laatste rit om 19:10 naar Mons, die bij haar terugkeer eindigde in Quévy en Givry dus niet meer bediende. Op zondag kwam daar nog een rit uit Mons bij om 20.45, die een uur later in Givry aankwam en zich dan nog even naar de stelplaats van Quévy spoedde.

We kruisten onderweg ook nog de oude bedding van lijn 108 tussen Grand-Reng en Erquelinnes. In datzelfde spoorboekje vinden we de lijn 108 terug, tussen Haine-Saint-Pierre en Erquelinnes. De treinen bedienden stations als Hayettes, Cronfestu, Leval, Ressaix, Binche, Bonne-Espérance, Faurœulx, Peissant, Grand-Reng en Erquelinnes. Het deel Binche - Erquelinnes werd voor reizigers gesloten in 1962. Hayettes, Cronfestu en Ressaix overleefden de grote opkuis van 1984 niet. In het huidige spoorboekje vinden we trouwens nog een tabel 108 terug: Braine-le-Comte - Binche. Alleen het gedeelte tussen La Louvière-Sud en Binche gaat nog terug op de historische lijn 108 en dan moet je La Louvière-Sud nog beschouwen als een soort verbeterd Haine-Saint-Pierre. Faurœulx was een overstapstation tussen de lijnen 108 en 109. Die laatste verbond Mons met Chimay.

Overigens vond ik in het spoorboekje van 1950 een trein terug, die echt tot de verbeelding van elke rechtgeaarde spoorwegliefhebber zou moeten spreken. Het betreft M 1532, die een overstapvrije verbinding tussen Brussel-Zuid en Erquelinnes reed: de motorwagen vertrok uit Brussel-Zuid om 10:04 en bediende vervolgens Manage (10:40/10:44), La Louvière (10:54/10:55), Haine-Saint-Pierre (11:00/11:01), Binche (11:11/11:12), Faurœulx (11:19/11:20) en Erquelinnes (11:29). De trein vertrok uit Erquelinnes als M 1553 om 12:10 en kwam opnieuw in Brussel-Zuid aan om 13:36. De terugrit bediende trouwens ook La Louvière-Bouvy. Beide treinen volgden een parcours waar we vandaag alleen maar kunnen over dromen: langs de geëlektrificeerde 124 (Brussel - Charleroi), via lijn 141 (Baulers - Manage), lijn 116 (Manage - Haine-Saint-Pierre) en lijn 108 (Haine-Saint-Pierre - Erquelinnes). En dat allemaal ook over deze brug:

De verbinding.

En wat we beleefden.
Eigenaardig genoeg kunnen we helemaal reizen zoals dat in de boekjes voorzien is. Dat is niet zo evident als het lijkt. De ervaring leert dat het hier rond dit uur regelmatig flink fout loopt, met de 1730 (de rechtstreekse IC naar Mons), de 3430 (de Turnhout - Binche) en de 3680 (de S naar Braine-le-Comte) die regelmatig in de klappen deelt als de IC's vertraging hebben. Maar de 1730 is stipt en de 3430 doet ons een plezier door met zoveel vertraging te rijden dat hij de stoptrein niet zal hinderen. En dus wordt het een zorgeloze rit in S-trein en IC, alleen voor Mons staan we een tijdje stil, maar dat leidt nauwelijks tot vertraging.

De Place Léopold lijkt nog altijd wat ongeorganiseerd, maar toch vinden we de halte van de 134 vrij vlot. Het is een gelede bus die zonder al te veel verkeersproblemen door Mons rijdt. We bellen mooi op tijd, maar de chauffeur rijdt de halte strak voorbij. Monsieur, roep ik en dan volgt een gedurfde stop. Meer dan enkele tientallen meters te ver staan we niet.

Aan het vroegere station van Solre-sur-Sambre blijft het Café de la Gare overeind. Het lettertype waarmee de naam op de muur is aangebracht, verraadt de jaren 1930! Binnen is het een gezellige boel; het is zo een café waar je je onmiddellijk thuis voelt. Voor je het weet word je aangesproken door iemand die ook voettochten heeft gemaakt (o.a. de bekende GR 20 op Corsica).
Onze trein - een klassiek tweeledig stel in CityRailkleuren - komt stipt aanzetten, maar net voor Lobbes loopt het fout. We maken 10 minuten vertraging, omdat we wachten op een tegenligger. De werken aan deze lijn blijven maar duren. Opvallend: we zien ook een mr96 in de richting Erquelinnes passeren. Vermoedelijk een van die internationale treinen Charleroi - Jeumont (IC 19832) of een leeg stel, wat in de meeste gevallen op hetzelfde neerkomt. Onze tien minuten vertraging slepen we mee tot Charleroi-Sud, maar met een aansluiting van 16 minuten is dat geen probleem.
De trein naar Antwerpen-Noorderdokken bestaat uit 4 M6-rijtuigen. Op dit moment van de dag zal dat wel voldoende zijn. De tbg is van het spraakzame type: hij somt niet alleen de halten op tussen Charleroi en Antwerpen, maar wijst ons er ook op dat eerste klasse zich in het derde rijtuig bevindt en dat je dat rijtuig kunt herkennen aan de 3 op de schermen in het rijtuig. Zo anticipeer je natuurlijk op het wir haben es nicht gewußt van de grijsrijders, die zich anders van den domme houden.
In Braine-l'Alleud permitteren we ons een fantasietje. In plaats van te blijven zitten tot Brussel-Zuid, stappen we uit, om over te stappen op de bus van lijn 114 naar Halle. De bus is amper een maand oud en ziet er echt patent uit, met leren zetels en enige vloerbekleding. Hij heeft trouwens veel reizigers mee: zowat aan alle halten wordt er in- en uitgestapt. Voor ons heeft dit het voordeel dat we wat dichter bij de plek waar de auto geparkeerd staat, kunnen uitstappen. Tiens, hoor ik al, de auto? Daar is alleen De Lijn schuldig aan. De bus van lijn 155 van 9:10 vanmorgen stuurde geen realtimegegevens door en bij De Lijn betekent dat nog altijd dat de bus evengoed niet rijdt. Tien minuten na het voorziene doorkomstuur zijn we dus met hangende pootjes toch maar weer naar huis gegaan, waar de auto ons blij toelachte. De onbetrouwbaarheid van De Lijn neemt stilaan dusdanige proporties aan dat zelfs overtuigde klanten het laten afweten!

De treinlectuur.
Stefan ZWEIG, Die Welt von gestern.
Tom WOLFE, Het vreugdevuur der ijdelheden.

Even denken…
Als ik me niet vergis dan hebben we in dit kleine landje aan de zee al regeringen gehad met tegenstrijdige ideologieën en belangen: christelijk versus socialistisch, christelijk versus liberaal, socialistisch versus liberaal, al dan niet met een licht groene saus. Kort na WO II mochten zelfs de communisten even meedoen, uit dank voor bewezen diensten. Het is toch gewoon onvoorstelbaar dat dit nu niet lukt, wegens kunstmatig opgeblazen communautaire divergenties.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.