De wandeling.
De Tour du Brabant wallon heeft heel lang een leven geleid in de schaduw van de echte GR-paden, maar toen de TBW enkele jaren geleden een doorstart kende - zoals dat tegenwoordig heet, vroeger zou dat gewoon een reddingsoperatie van de laatste kans geweest zijn - als GR 127, met dezelfde ondertitel, was deze prachtige lus voor eens en voor goed gered. Niet dat de Waalse organisatie het niet nodig vond om de nodige aanpassingen en verbeteringen aan te brengen, maar zelfs vandaag vinden we erg sporadisch nog vergeten roodblauwe streepjes en in Jauche is de plaats waar de controlepost op een verlichtingspaal was aangekondigd nog herkenbaar, voor de kenners. Na heel wat omzwervingen op de oude TBW stappen we vandaag ons tweede traject op de GR 127 en wel van Perwez tot Orp-le-Grand. Dat is een tocht van 20 km door de zeer landelijke Haspengouw, waar akkers en weiden in het landschap overheersen. Ook deze streek is niet ontsnapt aan een ruilverkaveling, al is dat niet meteen de reden waarom we meer dan 7 km moeten stappen alvorens we een stukje onverhard onder onze schoenen krijgen. Dat de hele tocht toch nog een TWQ haalt van 42% zegt veel over de resterende kilometers. Nu was het deze keer niet eenvoudig om de TWQ te bepalen: nogal wegen zijn gekasseid, wat vanzelf voor traag verkeer zorgt, maar in wezen zijn die wel verhard. Éen ervan, waarvan de kasseien al vrij diep onder gras en aarde zaten, heb ik toch maar als onverharde en dus trage weg beschouwd. Anders was het gesteld met sommige ruilverkavelingswegen: als die bestaan uit twee brede betonnen stroken met wat schaamgroen tussenin, beschouw ik ze als verhard. De ontwerpers hebben er voorts voor gezorgd dat de Ravels (142 en 147)in de buurt de wandelaar zoveel mogelijk bespaard blijven: die vaak kaarsrechte fietspaden zijn nu eenmaal niet erg interessant voor de stapper.
Maar voorts is dit een best aangename tocht: uitgestrekte landerijen met grote boerderijen en kerkjes van de dicht op elkaar liggende kleine parochies bieden je precies wat je van zo een tocht in Haspengouw kunt verwachten.

In het begin vonden we net wat te weinig onverharde wegen op onze weg, maar vanaf hier ging het stukken beter.

Het kaartje vind je hier.

Het weer.
Geleidelijk meer en meer bewolking (zie de foto's), maar wel droog en fris, al stapten we toch in hemdsmouwen.

De stafkaarten.
40/7 N Perwez - 40/3S Opprebais - 40/4S Jauche - 40/8N Noville-sur-Mehaigne - 40/4N Orp-le-Grand. Je kunt ook de kaarten 40/3-4 Jodoigne - Orp-Jauche en 40/7-8 Perwez - Eghezée, beide uit 2002, zoals de kaarten op 1:10.000 gebruiken. Het is nog wachten op de nieuwe kaarten op 1:25.000.

Hoe we er geraakten.
Er geraken was niet zo moeilijk: zowel Perwez als Orp-le-Grand ligt op de buslijn 148 Gembloux - Landen. De meest logische oplossing zou zijn dat we via Gembloux reisden voor de heenreis en via Landen voor de terugreis, maar de schrapping van de alternatieve terugreis speelt ons andermaal parten. En dus wordt het heen en terug via Gembloux, zeker ook omdat het Perwez van de heenreis vanuit Gembloux om het uur, uit Landen om de 2 uur bediend wordt. Ik blijf het een onbegrijpelijke maatregel vinden. Destijds konden loketbedienden, zeker als ze mij enkele keren als klant gehad hadden, probleemloos de bewerking uitvoeren: neem het gemiddelde van beide afstanden en zoek dan in de barema's op wat de prijs is. (Waarom niet gewoon het gemiddelde van de prijs genomen werd, is me nooit duidelijk geweest; meestal kwam het toch op hetzelfde neer.) Als dat vandaag niet meer kan, betekent dat dus mogelijk dat men er nu niet meer in slaagt deze simpele bewerking door een informaticasysteem te laten uitvoeren. Dat werd me enkele jaren geleden trouwens ook als reden gegeven waarom deze biljetten alleen aan het loket en in de trein aangemaakt konden worden. NMBS, denk eens aan alle soorten klanten!

Een beetje geschiedenis.
Het is verleidelijk om vandaag over het belangrijke knooppunt Ramillies te schrijven, waar de lijnen 142 Tienen - Namur en 147 Landen - Gembloux - Tamines elkaar kruisten. Alleen is daar al heel veel over terug te vinden op deze plaats. Dan kun je meteen de oude toestand eens vergelijken met de huidige: hier vind je tussen vele andere foto's ook foto's van het station in de actuele toestand. Toen we de vorige keer in Perwez aankwamen(op 31.07.2018), ging ik trouwens ook al in op buslijn 148.
Maar ik heb me toch nog maar eens laten verleiden tot het maken van een gele tabel, geldig van 17.05.1953 tot 03.10.1953: zie bijlage. Je moet ergens een datum kiezen en laat dat nu net het boekje zijn dat geldig was toen ik geboren werd. Lang zouden de lijnen 142 en 147 het dan niet meer uithouden: goed zeven jaar later is het afgelopen met de reizigersdienst. Ik heb daar toch wel mijn bedenkingen bij, zoals bij de hele inkrimpingsgolf van trein en tram in de jaren 1950. Wie deze dienstregeling uit 1953 bekijkt, kan eigenlijk toch vermoeden dat de trein hier nog behoorlijk wat reizigers vervoerde: op één na zijn alle treinen gesleepte treinen en dat o.a. uit een stelplaats als Landen waar kleiner materieel beschikbaar was. De dienstregeling is bovendien goed gestoffeerd. (Hetzelfde gevoel heb ik bij tramfoto's uit dezelfde periode: natuurlijk waren trams in sommige regio's overbodig geworden, maar op andere lijnen zie je toch dat de trams nog altijd behoorlijk beklant waren. Het eeuwige gebrek aan belangstelling leek me een drogreden die andere bekommernissen moest verdoezelen.)

Dit was de toestand in de jaren 1970.

Behalve de bedding vonden we af en toe ook wel eens een kunstwerk op onze weg, zoals deze brug over de Gete in Orp-le-Grand. Het betreft hier een brug in lijn 147, die de hele wandeling door, samen met de Kleine of de Grote Gete onze leidraad was.

De verbinding.

En wat we beleefden.
De eerste trein die ons met het seniorenbiljet gegund wordt is IC 3207 van 9:03, maar S 1557 van 8:58 is al de hele weg op de sukkel. De app is eens te meer erg optimistisch, maar uiteindelijk gaat er zo goed als niets af van de tien minuten vertraging, ook al omdat de S-trein in Edingen na de IC vertrekt. Deze IC met 2 breaks heeft in normale omstandigheden al niet te veel capaciteit, nu hij er ook nog de reizigers van de S-trein bovenop krijgt, verkiezen we het risico om toch maar op de vertraagde S te wachten. Tien minuten vertraging brengen tenslotte onze aansluiting niet in het gedrang.
IC 2109 staat wel al klaar; net als we in het laatste stel instappen, wordt de boodschap meegegeven - door de tbg, in de trein - dat een groep in Brussel-Noord zal instappen en dat we naar het eerste stel moeten uitwijken. Dit heb ik nog nooit eerder gehoord, maar het is wel attent van de tbg. Overigens staat de groep in Brussel-Noord ter hoogte van de kop van de trein te wachten en moet het hele zootje dus naar achter verhuizen. Dat leidt tot wat vertraging, zonder veel erg. Ofwel zijn de leiders van de groep hardhorig, ofwel is er niks omgeroepen in Brussel-Noord. Ik heb lang genoeg groepen begeleid om de tweede mogelijkheid de meest waarschijnlijke te vinden.

In Gembloux is van Aribus alleen het lege scherm overgebleven. Maar we zijn een half uur te vroeg; ook de latere trein zou trouwens correct aansluiting gegeven hebben. Aribus is - op enkele plaatsen - heel even een goede oplossing geweest, maar tegenwoordig is het compleet onbestaande of compleet onbetrouwbaar, omdat de chauffeurs zich niet bewust zijn van het belang van correct verlopende aansluitingen. De bus is andermaal splinternieuw. We bereiken Perwez precies op tijd. Perwez Place is rond het half uur een draaischijf voor allerlei buslijnen, al heb ik geen zicht op de aansluitingen hier.

Voor de terugreis kiezen we dus opnieuw voor een rit via Gembloux, al ligt Landen een stuk dichter en hebben we daar een rechtstreekse trein naar Halle. Spijtig genoeg is de aansluiting van 3 minuten in Gembloux niet echt geruststellend. De bus komt met 3 minuten vertraging aan en dat voorspelt weinig goeds. Maar het gaat vrij vlot, zelfs in de buurt van Gembloux en enkele minuten reserve tussen de voorlaatste halte en Gembloux Gare zorgen ervoor dat we niet eens overhaast naar perron 3 moeten.

Na enkele minuten komt de IC naar Brussel-Zuid aan, met een stuurstandrijtig M4 vooraan. We zijn de enige gegadigden voor dat rijtuig; ergens halfweg het stel hangt trouwens nog een eersteklasrijtuig. In zo een lange trein verwacht je niet meteen controle, maar die komt er toch. Proficiat aan de vlotte treinbegeleidster.
De treinen van lijn 26 rijden volgens een aangepaste dienstregeling. In de duisternis is niet te zien wat er precies gebeurt, maar in Beersel vangen we toch een glimp op van het uitgebroken spoor richting Etterbeek. Er wordt dus enkelsporig gereden, en dat is de reden waarom onze trein een tijdje wacht op de doortocht van een tegemoet komende trein, en waarom we 8 minuten later dan in het spoorboekje voorzien in Halle aankomen. Maar het is allemaal goed uitgekiend en we komen op het verwachte uur in Halle aan. Als het de bedoeling is om te bewijzen dat je met lijnfolders en spoorboekjes niks meer kunt aanvangen, dan komen al die tijdelijke wijzigingen goed van pas. Nu, nog liever dit dan de toestand van enkel tientallen jaren geleden toen de reizigers nauwelijks of niet op de hoogte waren en dus van de ene onaangename verrassing in de andere spoorden.

De treinlectuur.
Giovannino GUARESCHI, Don Camillo en zijn kudde. Ik leerde Don Camillo in de jaren 1960 kennen via de films met Fernandel, maar de boekjes stonden ook in de schoolbibliotheek. Net voor ik op pensioen ging kon ik dit deel uit de vuilnisbak redden en ik heb het met veel plezier gelezen/herlezen. In een klein Italiaans dorp heerst een verwoede strijd tussen de katholieke pastoor Don Camillo en de communistische burgemeester Peppone. De twee lusten elkaar rauw, maar tezelfdertijd kunnen ze elkaar niet missen, en dat leidt tot hilarische toestanden.
Tom WOLFE, Het vreugdevuur der ijdelheden.

Na- of doordenkertje.
Eigenlijk maakt het niet zoveel uit of je voor Vlaams Belang of Groen stemt; je stem gaat sowieso verloren. De eersten mogen niet mee besturen, de laatsten willen het niet. Vooral dat laatste vind ik erg, heel erg…

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

15-10-2019 om 15:01 geschreven door Opdetrein