De wandeling.
Wandelnetwerken zijn niet meer weg te denken uit het wandelaanbod. Ook wij hebben uiteindelijk mondjesmaat toegegeven aan de lokroep van tochten van zogezegd vrije keuze langs knooppunten. Met enkele jaren vertraging zijn ze ook in Wallonië opgedoken en wij stappen vandaag over het netwerk van het Pays de Collines¸ en wel van Vloesberg tot Frasnes-lez-Buissenal. Beide kernen liggen iets meer dan 18 km van elkaar; de TWQ bedraagt 42%. Het is een afwisselende tocht geworden, langs mooie voet-, veld- en boswegen maar de TWQ wijst er spijtig genoeg ook op dat we langere stukken asfalt of beton voorgeschoteld kregen. Mijn vrouw laat zich hierdoor minder beïnvloeden dan ik, zodat onze quoteringen toch wel uit elkaar lagen (9/10 en 7.5/10), maar 16.5/20 is toch een veelbelovende uitslag voor wie in onze voetsporen van wandelpaal naar wandelpaal wil stappen: 42 - 98 - 37 - 52 - 54 - 55 - 57 - 69 - 70 - 13 - 91 - 16 - 22 - 12 - 1 - 39 - 32 - 27. Je kunt natuurlijk ook gewoon het kaartje gebruiken.
De hele tocht is behoorlijk bewegwijzerd, maar op 2 plaatsen is het toch even opletten: de Sentier des Fusillés lijkt even dood te lopen (zelfs op de stafkaart van het NGI), omdat de palen blijkbaar op 2 plaatsen weggenomen zijn, maar via twee gerecycleerde elektriciteitspalen kom je over een beekje in een weide terecht; ook als je de weide verlaat ontbreekt de wandelpaal. Ook bij knooppunt 16 is de paal verdwenen.

Net buiten Vloesberg deze mooie kapel langs een schattig wegje.

Nabij het Croix Philosophe.

Meer foto's.

Het weer.
Aangenaam warm (22°) met vrij snel toenemende cumulusbewolking, die alleen bij het fotograferen wat storend kon zijn.

De stafkaarten.
30/5-6 Brakel (2019) voor beginpunt Vloesberg - 38/1-2 Lessines (2020) - 37/3-4 Frasnes-lez-Anvaing (2021)

Hoe we er geraakten.
We proberen het zo eenvoudig mogelijk te houden en de verbinding Halle - Vloesberg kan nog altijd het gemakkelijkst via Lessines: toch hebben we 2 treinen en 1 bus nodig. Voor de terugreis kiezen we ook de eenvoudigste oplossing: bus 9 tot Ath en dan rechtstreeks naar Halle. Andere buslijnen die in aanmerking zouden kunnen komen: lijn 70 Ninove - Lessines, lijn 86b Leuze - Ronse.

Een beetje geschiedenis.
Ons eindpunt van vandaag kreeg in 1901 een tramverbinding met Tournai, die in 1903 verlengd werd tot Ath. Het reizigersverkeer op de lijn Tournai - Ath werd stopgezet in 1954.
Men is altijd spaarzaam omgesprongen met tramritten. Even kuieren door enkele spoorboekjes maakt dat snel duidelijk: in 1931 waren er 4 heen-en-terugritten uit Frasnes, zowel naar Tournai als naar Ath. Frasnes fungeerde als kaduke draaischijf: de diensten werden hier opgesplitst en van echte overstapmogelijkheden was er geen sprake. Dat was nog altijd het geval in 1952, twee jaar voor het verdwijnen van de tram. Zoals op veel andere plaatsen was de verbussing niet noodzakelijk een verslechtering over de hele lijn: het aantal ritten nam toe en er werden antennes toegevoegd naar o.a. Houtaing Centre en Mont de Mainvault. Belangrijk ook: 5 ritten leggen het hele traject Tournai - Ath af. In de jaren 50 dook het lijnnummer 9, dat tot vandaag gebruikt wordt, op.
Maar blijkbaar was de lijn toch onbelangrijk in de ogen van de verantwoordelijken. In 1974 was er nog één doorgaande rit en de zondagdienst was wel erg uitgedund.
Frasnes werd al die tijd gebruikt als eindstation voor de ritten uit Tournai en Ath. Het zou tot de jaren 1990 duren voor de doorgaande ritten Tournai - Ath opnieuw verschenen. Vandaag blijven er maar 3 over en de weekenddiensten zijn al lang verdwenen. Omdat nu snel duidelijk wordt dat de TEC's even stevig inhakken op de bediening van landelijke gemeenten als de basisbereikbereikbaarheid van De Lijn, is het weinig waarschijnlijk dat de bediening hier nog veel toekomst heeft.

En nog even dit: fusiegemeenten klinken aantrekkelijk in de ogen van sommige politici, maar de toestand ter plekke wordt er niet altijd eenvoudiger op. Neem nu de in 1977 ontstane fusiegemeente Frasnes-lez-Anvaing. Eén van de deelgemeenten is het vroegere Frasnes-lez-Buissenal, dat vandaag ons eindpunt is. Dat dit zelfs voor de NMBS gevolgen heeft gehad is af te leiden uit het volgende: op het gedeelte Leuze - Ronse vond je stations of halten in Grandmetz, Frasnes-lez-Buissenal, Ellignies-lez-Frasnes, Anvaing en Dergneau. Enkele jaren na de fusies van 1977 zag de NMBS zich verplicht een aantal stationsnamen aan te passen aan de nieuwe realiteit: zo werd Frasnes-lez-Buissenal in 1981 Frasnes-lez-Anvaing. Lang zou die benaming trouwens niet overeind blijven. Met IC-IR verdwenen op Anvaing en Frasnes-lez-Anvaing na alle stops; de IR met strakke 2-uurdienst (62'ers met M2-rijtuigen) was al bij voorbaat ten dode opgeschreven. In 1988 verdween de reizigersdienst tussen Leuze en Ronse. Dat laatste station werd meteen een kopstation.

De verbinding.

En wat we beleefden.

We zouden niet graag 1 uur en 24 minuten verspelen in Lessines als we onze aansluiting trein/bus zouden missen en dus komt het er vooral op aan om tijdig in Ath te geraken: vandaar een half uur reserve. Je weet maar nooit. IC 3230 heeft net te weinig vertraging voor ons seniorenbiljet en dus valideren we nog twee ritten Halle - Edingen op een KeyCard. De samenstelling die gegeven wordt in de app is fout: een eersteklasrijtuig zou in eerste positie zitten, maar dat is uiteraard het gemotoriseerde stuurstandrijtuig. Ook de virtuele omroepster maakt deze fout en op de perronschermen prijkt ze ook. Op haltelink en hyperrail wordt zelfs helemaal geen samenstelling gegeven. Het lijkt wel alsof het openbaar vervoer vandaag alleen voor ons rijdt: we zijn de enige reizigers in één van de 3 gemengde M7-rijtuigen.
Wat er in Ath aan de hand is met de L-treinen Mons - Geraardsbergen is niet duidelijk. Onze L-trein zal met 9 minuten vertraging vertrekken, blijkbaar opgelopen in Brugelette en ook de tegenrit zal met vertraging vertrekken. Zelfs de treinen naar het (dieren)paradijs rijden dus niet op tijd. Die 9 minuten slepen we mee tot Lessines. De trein rijdt door tot de voet van een van die voor heel velen onbruikbare trappen over de sporen; we veronderstellen dat het de bedoeling is om die trap te beklimmen en af te dalen op weg naar perron 1 en de uitgang. Vroeger liep hier nog personeel rond dat voor een veilige oversteek van de sporen kon zorgen, vandaag wagen de meeste reizigers de oversteek blijkbaar op eigen initiatief.

De bus laat even op zich wachten en verlaat Lessines ook niet via de voorziene reisweg. Dat wordt nochtans nergens vermeld op de website van de TEC of in de app. We komen in Vloesberg aan met 7 minuten vertraging en dat komt echt niet door een toevloed aan reizigers. We verkennen alleen dorpjes als Ogy en Ghoy en pas als wij uitstappen, stapt een andere reizigster in.

Maar het kan nog erger: de bus van lijn 9 pikt ons op en tot Ath zullen we de enige reizigers zijn. Deze bussen van lijn 9 bedienen sinds jaar en dag het dorpje Houtaing en dat kost veel tijd: 6 minuten voor het heen-en-terugje, geen wonder dat de reizigers wegblijven.

In Ath staat op perron 3 een stel M6-rijtuigen; ik kan het niet zo meteen thuisbrengen - eigenlijk moet de trein ons thuis brengen - maar dan blijkt het om de IC van 18:08 te gaan, die uit Ath zal vertrekken i.p.v. Tournai. Het stel heeft al een bewogen dag achter de rug: als 1910 gestrand in Brussel-Zuid, wat de afschaffing van 3733 (Luchthaven - Mons), 3714 (Mons-Luchthaven) en 1937 (Luchthaven - Tournai) heeft geïmpliceerd. Is de trein alsnog uit Brussel-Zuid of uit Mons in Ath geraakt? Voor ons maakt het allemaal niet veel uit. We komen op tijd in Halle aan.

De treinlectuur.
Saul BELLOW, The adventures of Augie March.
Charles DICKENS, Onze wederzijdse vriend.

Of het nu op tv, in de radio, op internet of in de gazetten is, het doet er blijkbaar niet toe: op dinsdag 9 juli beleefden we nog eens een storm! Nee, dames en heren, dit was geen storm: dit was een reeks onweders van zwaar kaliber! Het is niet omdat het fel waait, dat je van een storm moet spreken, ook al doen de Engelsen met hun (thunder)storm dat wel. Hou het dus voortaan bij (hevig) onweer,de echte stormen komen er pas later aan.

Uitgedrukt…
Zwijgen dat je zweet. Dat spreekt wel voor zichzelf: je zou maar al te graag iets zeggen, maar je gezond verstand dicteert je dat je beter zwijgt. Zouden ze beter ook op de asociale media toepassen…

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.