De wandeling.
Ik heb het eens nagekeken: 44 deeltrajecten van GR12 Amsterdam - Parijs hebben we er intussen op zitten. Het eerste situeert zich in 1977 en vandaag is nummer 44 aan de beurt. Uiteraard zitten daar dubbels tussen, hoewel, echte dubbels zullen beperkt in aantal zijn, gezien de vele wijzigingen die deze GR in de loop van bijna een halve eeuw heeft ondergaan. Vandaag stappen we van Kapellenbos naar Brasschaat, bijna 14 km. Je moet eerst wel 2.5 km door het rotverkavelde gebied rond Kapellenbos met veel te brede asfaltwegen en veel te grote villa's: het lijkt wel alsof hier aanschouwelijk wordt voorgesteld hoe het niet moet. Het is een harde noot om te kraken maar geleidelijk verandert het traject in een aanvaardbare GR-tocht, langs heide en bossen, met een TWQ van 72%. Zwaar beschadigde boswegen, smallere paadjes en een snoer voetwegen in Brasschaat zelf zorgen daarvoor. De bewegwijzering is optimaal, onze score is 12.5/20; het stroeve begin is er wat te veel aan, de paden langs de Antitankgracht (nog zo een voorbeeld van een nutteloze investering in defensie) zijn aangenaam. Foto's. Kaartje.

De Antitankgracht is langere tijd onze gids en de paadjes zorgen ervoor dat dit nooit vervelend wordt.

De Mikse beek is zowaar klein in vergelijking met de nochtans destijds nutteloze Antitankgracht.

Het weer.
Prachtig lenteweer: helder, zo een 14° warm en rustig.

De stafkaarten.
07/7-8 Brasschaat (2017)

Hoe we er geraakten.
De basisbereikbaarheid heeft het er ondanks de jubelcommuniqués van De Lijn niet allemaal gemakkelijker op gemaakt, maar ik vermoed dat we voor de invoering ervan een vergelijkbare heenreis zouden hebben gemaakt, zij het met aan ander busnummer. We sporen naar Kapellen, stappen dan enkele honderden meters naar de bushalte Kapellen Dorp, waar we de bus naar Essen (67) nemen. Met 38 minuten tussen trein en bus hebben we echt veel tijd op overschot.
De terugreis gebeurt met bus 37a, die ons ook naar Kapellen Dorp brengt, en dan verloopt de treinreis analoog met de heenreis.

Een beetje geschiedenis.
Ik moet eerlijk toegeven dat het altijd weer wat moeilijker wordt om dit rubriekje op een zinvolle en betrouwbare manier te vullen. Ver in het verleden duiken lukt nog wel, maar het recente verleden zorgt bijna stelselmatig voor problemen, bij gebrek aan raadpleegbare documenten. Neem nu vandaag: de buslijnen die het meest in aanmerking komen aan de halte Brasschaat Elshoutbaan zijn de lijnen 37a en 37b. Lijn 37a loopt van Wijnegem via Schoten en Kapellen naar Hoevenen, lijn 37b van Brasschaat naar Hoevenen. Die laatste lijn is een soort antenne op lijn 37a, met een niet gecadanceerde dienstregeling. De nummering (met a en b) werd ingevoerd in het kader van de basisbereikbaarheid: lijn 780 werd 37a, lijn 781 werd omgedoopt tot 37b. Verder in de tijd was die 780 78.0 en nog verder was het gewoon 78.
Dat die lijnen Wijnegem als eindpunt kregen is geen toeval en een rechtstreeks gevolg van het bekende Shopping Center.

Deze lijnen kwamen er niet als vervanging van een tramlijn. Die volgde nl. de huidige N1 en liep van Merksem tot Wuustwezel. In dat laatste dorp was er een aansluiting met een Nederlandse tramlijn naar Rijsbergen. De lijn bereikte uit Merksem Brasschaat Dorp in 1887, de verlenging tot Wuustwezel kwam er 3 jaar later. Het deel tot Brasschaat (Polygoon = Maria-ter-Heide), vlak bij het Kamp van Brasschaat werd al geëlektrificeerd in 1912. Het deel voorbij de Polygoon zou pas in 1951 onder draad komen. Maar in 1966 was het definitief voorbij voor deze tramlijn.

Nog even een anekdote: op 1 december 1976 ging ik onder de wapens en na een onvolledige week opleiding in Turnhout werden we met enkele tientallen miliciens gemuteerd naar de kazerne van Hoogboom voor de rest van de opleiding. Ik was toen getrouwd en dat stond garant voor enkele privileges: zo kon ik samen met enkele anderen wat vaker naar huis. Het station van Kapellen was het aangewezen begin- en eindpunt voor de verbindingen met het thuisfront. Maar ik herinner me toch nog een heel speciale rit, nl. op 03.01.1977, toen we met enkele andere miliciens de bus van lijn 73 namen aan het Rooseveltplein tot Hoogboom. We moesten binnen zijn om 01:00 en de bus zette ons om 0:55 af ter hoogte van de kazerne. Nog op 03.01.1977 kon ik in de voormiddag naar Etterbeek waar ik nog 9 maanden mocht dienen in het Logistiek Centrum nummer 1. Dat was meteen het begin van een dagelijkse pendel tussen Etterbeek en Halle, waar ik in de lokettenzaal treinbiljetten voor de meest onverwachte bestemmingen hoorde afleveren.

Warme oproep: wie meer kan vertellen over de voorbije 30 jaar busvervoer in Brasschaat mag me gerust contacteren.

De verbinding.

En wat we beleefden.
IC 3408 rijdt stipt met vooraan stel 818. Buiten ziet het er ronduit vuil uit, met resten van verwijderde graffitiverf, binnen is de toestand gelukkig wel aanvaardbaar. Een knul van een jaar of 14 zit veel te veel lawaai te maken met zijn gsm: ik heb nog niet zo vaak een zo lege blik als antwoord op mijn opmerking gekregen. IC 2008 rijdt zo goed als stipt, al flirt hij tot Antwerpen-Luchtbal met 2 minuten vertraging; vooral tussen Brussel-Noord en Mechelen maken we een lome rit mee. Net voor Kapellen krijgen we zowaar nog controle: op dat ogenblik zijn we de enige reizigers in de eersteklasafdeling.

Dan wacht stilaan de koude douche. We hebben tijd voor een koffie in Kaffee Krokant en ik maak van de gelegenheid gebruik om de app van De Lijn te consulteren. Blijkt dat deze vakantieweek in aanmerking kwam voor het afsluiten van de Kalmthoutsesteenweg, met de schrapping van een resem halten tot gevolg. Tijd om nog een bevredigende oplossing uit te stippelen heb ik niet en dus zal de chauffeur ons moeten helpen. Twee halten neemt hij ons mee en dan geeft hij de raad om te voet naar de halte Golflei te stappen. Hij is vriendelijk en behulpzaam - daar niet van - maar zijn info komt nog altijd van een drager waarvan het gebruik stilaan een hele eeuw meegaat: een papier met het ritorder erop. Ik dacht dat de bussen tegenwoordig met allerlei snufjes (waaronder gps) zijn uitgerust, wat misschien voor een betere oplossing had kunnen zorgen dan nu: 3.5 km extra stappen tussen de halte Dennenburg en Golflei en dat grotendeels langs een onaangename N122, waar het autoverkeer verder raast, zonder hinder blijkbaar van de wegenwerken.

Voor alle duidelijkheid: het is allemaal en helemaal mijn fout: ik had de dag voordien moeten kijken en dan had de calamiteit die ons te wachten stond, vermeden kunnen worden. Eventueel door deze uitstap uit te stellen of door het zoeken naar een betere uitstaphalte.

De terugreis verloopt gelukkig wel zoals gepland: de 37a rijdt ondanks het drukke verkeer nauwelijks met vertraging en er is tijd voor een tweede bezoekje aan Kaffee Krokant. IC 2039 rijdt bijna stipt en we krijgen weer controle. De aansluitende trein is de 2289, met drie Desiro's. We komen nog net binnen de vertragingsmarge in Halle aan.

De treinlectuur.
Ildefonso FALCONES, De kathedraal van de zee. Een echte historische roman die speelt in het Barcelona van de XIVde eeuw. Tegen de achtergrond van de historische gebeurtenissen volgen we Arnau Estanyol, die zelden toegelachen wordt door het noodlot.
Philip HUFF, Wat je van bloed weet.

Geld tekort? Voer wat oorlog en de miljarden zullen binnenstromen.

Uitgedrukt…
Je weet wat je hebt, maar niet wat je krijgt… Die "wat" is niet zelden iemand die boven je staat, de chef, zeg maar. En de uitdrukking wordt nogal eens gebruikt als er weer eens zware kritiek is en aangestuurd wordt op een vervanging. Tegenwoordig zal de uitdrukking wel veel toegepast worden op CEO's, al dateert ze van lang voor het ontpoppen van dat verschijnsel.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.