De wandeling.
Noem het een aardig tussendoortje (gezien de eerder winterse afstand) of een folieke (gezien het beschikbare openbaar vervoer), maar wij stapten 7.39 km in het dorp met de onmogelijke naam Petit-Rœulx-lez-Braine. Dat Braine is Braine-le-Comte (het altijd weer fout gespelde 's-Gravenbrakel in het Nederlands) en rœulx zou naar een gekapt bos verwijzen en dus verwant zijn met het Nederlandse Rode en het werkwoord rooien. Van dat bos is echt wel geen spoor meer te bekennen: de hele tocht loopt langs akkers en weiden en zo krijg je een flinke dosis landelijkheid toegediend. Van veel van de boerderijen is de toestand wel belabberd, tenzij ze opgekocht zijn en gerestaureerd. Vermoedelijk staat zo goed als alle boerderijen dit lot te wachten. Ik had niet veel moeite met het berekenen van de TWQ deze keer want die bedroeg… 0 %. Wie daar niets tegen heeft, zal ongetwijfeld volop genieten van deze oase van rust, rond een piepklein dorp, waar toch 6 korte wandelingen werden uitgetekend, wat een combinatie van nummer 4 Le Haut Bois en 5 La Choque noodzakelijk maakte. Wij quoteerden 15/20.

Kaartje. Of dit.

Wat is er nu het meest vervallen: de Ferme Haut-Bois of de Onze-Lieve-Vrouw-van-Hallekapel?

Deze zijn al beter bewaard, al toont de foto op de kaft van de folder uit 2002 een fermette en een kapel die beter verzorgd zijn.

Het weer.
Zwaar bewolkt. Op vele plaatsen was het op dat moment al aan het regenen, maar bij ons bleef de dreiging beperkt tot enkele snel groeiende cumuli. Zeer aangename 22°.

De stafkaarten.
39/5-6 Braine-le-Comte (2021) - 38/7-8 Soignies (2020).

Hoe we er geraakten.
De keuzemogelijkheden waren deze keer wel erg beperkt: Petit-Rœulx wordt alleen op donderdagvoormiddag bediend door lijn 473 Braine-le-Comte - Steenkerque en dit a rata van 2 heen-en-terugritten. Gelukkig voor ons worden ook de aanvoerritten bediend en dus kunnen we met één rit heen en met een andere terug. In de vakantieperiode komt dat net iets beter uit, omdat de ritten wat dichter bij elkaar liggen. Dat er op schooldagen ook nog schoolritten zijn, maakt het voor ons niet gemakkelijker.

Een beetje geschiedenis.
Ik vond Petit-Rœulx-lez-Braine voor het eerst terug in het spoorboekje van 3.10.1948 en wel onder tabel 318 die toen een buslijn Braine-le-Comte - Edingen - Bever - Lessen behelsde. De zeer voorzichtige dienstregeling bestond uit 3 ritten HT. Al in 1949 werden ritten op woensdag en donderdag toegevoegd. Denk bij die woensdag niet meteen aan een vrije namiddag op woensdag in de scholen, want de vrije namiddagen vielen toen nog op donderdag en zaterdag.
Op 5.10.1952 kreeg de lijn een ander nummer: 475, zonder wijziging in de dienstregeling. Het was in die tijd dat de NMBS her en der aanvullende buslijnen introduceerde en dat waren er heel wat: in deze regio alleen al had je een 470 (Halle - Braine-l'Alleud, de latere 115a en nog later 114), 472 (Halle - Braine-le-Comte - Soignies - Casteau, de latere 115b en 116), 473 (Tubize - Bierghes - Quenast - Tubize, ongeveer de huidige 472), 474 (Ittre - Tubize), 476 (Ninove - Lessines), 480 (Ronse - Lessen) en nog meer.
Op 23.05.1954 verandert het nummer opnieuw: de lijn Braine-le-Comte - Steenkerque wordt voortaan beschouwd als een uitbreiding van lijn 472 Halle - Casteau.
Op 02.10.1955 krijg je een situatie die nu zo goed als ondenkbaar is: 4 ritten HT op zondag, 2 ervan rijden ook op donderdag en daarmee is de kous af.
Op 31.05.1964 wordt het dan definitief 473, met de volgende dienstregeling:
- uit Braine-le-Comte op donderdag om 8:45 en 11:20, uit Steenkerque op donderdag om 9:05 en 11:40. Dat zijn eigenlijk de donderdagritten die al ingevoerd werden in 1954 en… die vandaag nog altijd met een sterk vergelijkbare dienstregeling rijden, nu al meer dan 70 jaar lang. Je hebt het gevoel dat men vergeten is de lijn af te schaffen.
En nog dit: op schooldagen zijn er nog bijkomende ritten voor scholieren; die werden pas halfweg de jaren 1980 ingevoerd.

De verbinding.

En wat we beleefden.
Veel heeft het deze keer allemaal niet om het lijf: een korte rit met een stipte S-trein en nog een kortere rit met een even stipte IC. Die bestaat uit M7-rijtuigen, waar we volgens BeluxTrains M6 hadden kunnen verwachten. Met 4 rijtuigen i.p.v. 6 eerder is er niet echt een probleem. We rijden mee in het AB-rijtuig met het voor ons hoogste nummer tot nog toe.

In Braine-le-Comte komen zowel bussen van de TEC-Brabant wallon als van de TEC-Hainaut. Dat merk je aan de lay-out van de halteborden. Bus 473 komt enkele minuten te laat en we vertrekken richting Steenkerque. We zijn de enige reizigers, hopelijk zijn er straks meer richting markt. In Le Roeulx zie ik geen bord voor de terugreis - ik had de avond voordien ook al vergeefs gekeken op StreetView; ik vraag dus maar wat uitleg aan de spontaan vriendelijke chauffeuse en die verwijst ons naar wat verderop (sur le plateau). We zullen later inderdaad een haltebord ontdekken, hoog en droog, tegen de muur van een woning aan. De gewone haltepaal ontbreekt; anders zou het voetpad wel erg smal worden. Bekijk de foto's maar eens: vooral de laatste is een curiosum. Als ik "tot straks" zeg, vernemen we dat de terugrit door een collega wordt uitgevoerd. Dat klopt: aan het stuur zit een al even vriendelijke dame. We maken ons al op voor een privérit, maar er komen toch nog 2 reizigers opdagen. Die zullen toch geen week wachten om terug te keren?

De treinlectuur.
Balzac, Le père Goriot. Aangekocht in 1973, toen ook gelezen (een kiemend zaadje dat door onze leraar Frans Caliche was geplant) en nu opnieuw verwachtingsvol ter hand genomen.
Stijn STREUVELS, Langs de wegen.

Ja, ja, Ozzy is dood. Toen ik vele decennia geleden het singletje Paranoid gekocht had en die rechtstreeks van de winkel meenam naar mijn grootouders, zei mijn toen zestigjarige grootvader: "Ik kan geloven dat ze dat weggeven, jong…" omdat ik destijds nogal wat plaatjes won met de radio en met Humo: mijn peter dacht dat ik ook dat plaatje gewonnen had.
Nu denk ik soms wel eens als ik de hedendaagse muziek hoor: dat is ook allemaal weggegeven.

Uitgedrukt…
Eén van de meest fascinerende dialectwoorden: pruimen van het ras reguloet(e)(n) of reguloete of zelfs reguloite. Mogelijk is hier volksetymologie aan het werk: vreemde woorden toch een eigen klank geven, eventueel met een bijkomende, veronderstelde betekenis. Die pruimen zijn in het Nederlands bekend als reine Claude. Wat daar zo regelmatig aan is, ontgaat me, maar dat heb je wel vaker bij volksetymologie.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.