Er zijn weinig GR's die met zoveel tamtam in de Waalse én de Vlaamse pers aangekondigd werden als de GR 412 die ons van west naar oost brengt langs de oude steenkoolmijnen die zo lang de rijkdom van Wallonië hebben uitgemaakt. Weinig GR's ook waarover je hier en daar kritische noten opvangt. We beginnen vandaag aan het westelijke deel in Bernissart voor een tocht die ons na 21 km in Élouges zal brengen. Zo kunnen we zelf nagaan wat er aan is van deze GR buiten categorie die alvast het grote voordeel heeft dat ze ons een streek laat verkennen waar we anders zelden of nooit zouden komen.

Als je goed en slecht in de weegschaal gooit, is het niet meteen duidelijk in welke richting de naald zal doorslaan. Aan de zwakke zijde vinden we o.a. enkele wegen die erop wijzen dat de meeste gemeentebesturen wel staan te springen om een GR in te laten richten, maar daar niet altijd de consequenties van onderhoud uit trekken, enkele minder aangename stukken langs grote en drukke wegen, de doortocht van een woonwijk waar je het gesjoemel met tweedehandse auto's zo ongeveer van de gevels kunt aflezen, de schroeiplekken op het asfalt van een uitgebrande auto, sluikstorten waar je volledige salons kunt vinden, een molenveld waar een tiental molens bij 4 Beaufort voor een opvallend en storend vliegtuiglawaai zorgen. Maar positief is dan weer een onvergetelijke doortocht van Les Marais d'Harchies, een prettig voetwegennet in Hensies, veel onverharde veldwegen (TWQ is 62 %!).

De verplaatsing:

Halle - Mons 3727 6:17 6:51 +2 (561)

Mons - Blaton 3805 7:02 7:24 stipt (813)

Blaton - Bernissart [80a] 7:39 7:49 +5 (ab 4541-44, Mercedes O.405 van Geenens)

Élouges - Saint-Ghislain [7] 13:30 13:52 +5 (ab 3551, MercedesCitaro G II)

Saint-Ghislain - Braine-le-Comte 1714 14:30 15:05 stipt (2106 - 58050)

Braine-le-Comte - Halle 3665 15:11 15:28 stipt (229)

De commentaar:

Het lijkt wel alsof we het recept voor stipte treinen gevonden hebben: vertrekken voor de ochtendspits, en terugkeren voor de avondspits (hoewel…).

Het moet sommigen inderdaad doen huiveren: louter voor de lol vertrekken op een ogenblik dat alleen de noest werkende Belgen al enigszins van de morgenstond genieten, maar eerlijk gezegd, de dienstregeling van lijn 80a laat ons niet al te veel keuze.  Na de middag vertrekken voor een tocht van meer dan 20 km is in deze wintertijd niet meer mogelijk, en tussen 8:oo en 12:45 zit er een gapend gat in de dienstregeling van deze buslijn, behalve op maandag.

Het wordt dus de IR naar Quévy van 6:17. Veel valt hier niet te noteren: het ene ms 96 vervoert wel wat reizigers, maar de massa's blijven weg. Net voor Jurbise hapert het even, en daardoor komen we toch nog met 2 minuten vertraging in Mons aan.

Ook de aansluitende IR naar Moeskroen is niet erg druk bezet. Op het perron in Mons waagt een viertal zich aan de eerste blikken bier. Net gelezen dat alcohol de maatschappij meer schade berokkent dan heroïne en cocaïne - al geven de onderzoekers aan dat de laatste dan weer veel nefaster zijn voor de gebruiker. We vertrekken met 3 minuten vertraging uit Mons, omdat de IR naar de luchthaven voorrang krijgt. Dat komt dan weer omdat de IR al met enkele minuten vertraging in Mons aangekomen is. In Blaton is de vertraging weggewerkt.

Het is vrij doods in en om het station: dat zal op schooldagen waarschijnlijk wel anders zijn. Alleen het strijkatelier dat ondergebracht is in een deel van het station draait al op volle toeren. De terugkeer van de stoom!

Blaton was destijds een belangrijk overstapstation: nu is het niet meer dan een tamelijk onbelangrijke stop op lijn 78, maar destijds vertrokken hier lijnen naar Ath (81), Bernissart  80) en Quevaucamps (79) en even verderop takte lijn 86 af in Basècles-Carrières. Deze laatste voerde kompels aan uit Vlaanderen, meer bepaald uit Gent - Oudenaarde - Ronse - Leuze. De lijnen 80 en 81 sneuvelden samen met de mijnactiviteit in de streek in de jaren 1950 en 1960, lijn 86 kreeg uitstel tot 1984, toen het gedeelte Blaton - Leuze opgeheven werd. De enige restanten zijn de buslijnen die uit gewoonte nog altijd vertrekken en aankomen in Blaton, en die allemaal een a in hun lijnnummer hebben, wat erop wijst dat het vroegere vervangingsbussen zijn.

We zullen vandaag trouwens redelijk goed aan onze trekken komen als speurders naar vergane glorie: we stappen een eindje over lijn 80 (sommige stukken zijn moeilijk begaanbaar, andere zijn afgesloten, weer andere zijn schitterende stukjes onverhard wandelpad). In Élouges passeren we een bijna onherkenbaar gerestaureerd stationsgebouw op lijn 98 Quiévrain - Dour - Cuesmes - Mons, en de bushalte Rue Ferrer in Élouges gaat gedeeltelijk schuil onder een oude spoorwegbrug van deze lijn. Tussendoor kruisen we ook nog lijn 97 tussen Quiévrain en Thulin, waar we bij wat regen en veel wind onze boterhammen opeten, wat ook goed is voor één treinfoto.

De chauffeur van onze bus slaat nog een praatje met een collega, wat resulteert in 5 minuten vertraging. We zijn de enige reizigers, maar blijkbaar ligt de roeping van deze lijn op dit moment van de dag elders: na een tijdje dagen er toch reizigers op die het tweede deel van de lus zullen afleggen.

Voor de terugrit hebben we eigenlijk 3 mogelijkheden: met lijn 7 naar Quiévrain, naar Saint-Ghislain of Mons. Behalve in prijs maakt het niet veel uit. We moeten altijd op dezelfde trein overstappen. We kiezen de meest logische oplossing: overstappen in Saint-Ghislain. De busrit wordt uitgevoerd met een gelede bus; dat lijkt hier wat overmoedig, maar als we in Saint-Ghislain aankomen zit de bus al aardig vol. En dan moet het drukste deel nog komen.

Het station van Saint-Ghislain ziet er van buiten prachtig uit, maar binnenin is het veel minder: een stemmingsloze lokettenzaal, een holle wachtzaal, een toilet dat alleen toegankelijk is voor buffetbezoekers, mits gebruik van een badge. Hier een half uur doorbrengen is niet erg prettig, al worden er meer en meet plaatsjes ingenomen op de rode perronbankjes in de wachtzaal, naarmate het vertrekuur van de IC naar Mons en Brussel dichterbij komt. Buiten is het druilerig en winderig.

De terugrit verloopt probleemloos. De TBG van de IC (de enige die we van de ganse dag te zien krijgen) waarschuwt ons nog vriendelijk dat we in Braine-le-Comte over moeten stappen, want dat hij daar niet stopt. De aansluiting met de CR naar Leuven is een makkie, en we bereiken Halle precies op tijd.

Het kan dus nog: een kommerloze uitstap per trein, al hadden we in ons achterhoofd al 4 km extra te voet  van Blaton naar Bernissart opgetekend, als noodoplossing. Het is er gelukkig niet van gekomen, eigenlijk zijn we zelfs een uur vroeger thuis dan uitgerekend. Maar dat is alleen het resultaat van stevig doorstappen: het kille, winderige herfstweer nodigde daar wel enigszins toe uit…

Foto's van de wandeling: http://s62.photobucket.com/albums/h98/overweg13/wandelingen/bernissart%20-%20elouges%20GR412/