De wandeling.
Le Haut Pays (of is het Les Hauts Pays?) is een wat vergeten wandelregio in een uithoek van de provincie Hainaut en dus ook van België die op de kaart te herkennen valt als een uitstulpingetje dat enigszins in Frankrijk doordringt. Bekendst is Quiévrain, zeker bij de duivenliefhebbers en bij die oudere generatie die lang geleden elke zondagmorgen het weerbericht voor duivenliefhebbers kon volgen in de radio en aldus de precisie van een weerwebcam kon ervaren, lang voor we zelfs maar konden dromen van weerapps. We combineren een wandeling in Audregnies, deelgemeente van Quiévrain met één in Montignies-sur-Roc, deelgemeente van Honnelles, de fusiegemeente die haar naam dankt aan de Grande en de Petite Honnelle, twee riviertjes of beken die samenvloeien in Quiévrain. Wie zich wat wil verdiepen in de streek kan hier terecht.
Wij combineren dus wandeling 8 en wandeling 2, die samen een kleine 9 kilometer lang zijn. Door de combinatie loop je een kort deel twee keer, maar ik vermoed dat dit geen nadeel is: we stappen van Audregnies naar Montignies-sur-Roc, twee dorpen met een bijzonder mooie dries, komen later in het open veld over een niet verharde veldweg, volgen een tijdje de oude spoorbedding van de spoorlijn Dour - Cambrai, kruisen langs een erg mooi pad de Petite Honnelle en eindigen ten slotte opnieuw in Audregnies. De TWQ valt met 29% misschien wat tegen, maar erg storend is het volgen van verharde wegen deze keer niet, gezien de rust waarin deze streek gedompeld is. De wandelingen vonden we op een wandelkaart die samen met het NGI werd uitgegeven: Balades en Hauts-Pays.

Zowel Audregnies als Montignies-sur-Roc heeft een erg stemmige dries als dorpsplein.

La Petite Honnelle.

Meer foto's vind je hier.

Het weer.
Van licht naar zwaar bewolkt en even zelfs de resten van een bui, die we al een tijdje hadden zien hangen…

De stafkaarten.
45/5S Quievrain - 51/1N Roisin. Je kunt ook de kaarten op 1:20.000 gebruiken: 45/5-6 Quiévrain - Boussu en 51/1-2 Honnelles.

Hoe we er geraakten.
Audregnies wordt bediend door de buslijn 7 die Mons met Quiévrain verbindt. In feite hebben we dus de keuze: (rechtstreeks) naar Quiévrain sporen, gecombineerd met niet meer dan een eindje bus, of een overstap in Mons en een lange busrit. De heenreis verloopt volgens het eerste scenario, de terugreis volgens het tweede.

Een beetje geschiedenis.
We stappen vandaag over twee stukjes oude spoorlijn, één van de grote spoorweg en één van de buurtspoorweg. Over de lijn die Dour met Cambrai verbond, maar onder meerdere varianten in de oude spoorboekjes opduikt, wil ik vrij kort zijn. De site van Paul Kevers (URL onderaan deze tekst) is eens te meer de leidraad. Opvallend is dat we zowel voorbij de vroegere halte La Cambuse stappen als langs de oude site van het station Audregnies, waar een mooi onderhouden routehuis de geschiedenis levendig houdt. La Cambuse is één van die halten die in de jaren 1930 hun oorsprong vonden (op 04.02.1934, maar mogelijk al op 08.10.1933, maar laat dat nu net een spoorboekje zijn dat ik niet heb kunnen raadplegen). La Cambuse is er blijkbaar gekomen omdat het nu eenmaal een stuk dichter bij de woonkern van Audregnies lag dan het echte station.

Erg intrigerend is de geschiedenis van de tramlijn die Mons via Dour en Wihéries met Quiévrain verbond. Deze tramlijn zou - meteen elektrisch - tussen Wihéries en Baisieux (en Quiévrain) zijn geopend in 1949. Ik vind inderdaad geen dienstregelingen voor dit deel van lijn 7 voor die datum. Maar… als je oude stafkaarten bekijkt, dan wordt het duidelijk dat Montignies-sur-Roc en Audregnies ook voor WO II al door een buurtspoorweg bediend werden. Dat deel werd later vervangen door een directere verbinding tussen Wihéries en Audregnies, waardoor Montignies-sur-Roc uit de tram viel. (Dat kun je zien op een stafkaart uit de jaren 1960.) Ik kan het eerlijk gezegd ook niet verklaren; ik heb gezocht naar dienstregelingen voor Audregnies en Montignies-sur-Roc van de periode waarin de stafkaart gedrukt werd, maar kon er geen vinden. Nog een opvallend detail: de tram kruiste de spoorlijn net voor Audregnies met een brug, waarvan ik ter plaatse niets terug kon vinden. Wie wat meer informatie heeft: graag!

De verbinding.

En wat we beleefden.
Over de treinrit Halle - Quiévrain valt eigenlijk niets te melden en dat is maar goed ook: met 7 minuten overstaptijd in Quiévrain mag er niet veel verkeerd gaan, al zouden we 3 kwartier later alweer een bus van lijn 7 kunnen nemen.
Het station van Quiévrain is deskundig verknoeid: als vandalen dat niet doen, dan zorgt de aannemer die alle deuren en ramen dichtmetselt, daar wel voor. Meer dan een automaat en een akelig gebouw blijft er niet meer over.
De bus vertrekt 2 minuten te vroeg, maar begint meteen aan een lange omleiding in Quiévrain: de voorsprong slinkt snel. Even later horen we hoe de chauffeur een reizigster verwittigt dat lijn 7 op het moment door 3 omleidingen moet. Dat doet bij ons een alarmbelletje rinkelen: straks hebben we hier maar 10 minuten overstaptijd: misschien moeten we toch maar naar Mons reizen en in Saint-Ghislain overstappen op de IC die we anders in Quiévrain hadden genomen.

Net zoals de bus van de middag is het een gelede bus die ons naar Saint-Ghislain zal brengen. In Audregnies laat die al vijf minuten vertraging optekenen; een steeds toenemende drukte en de omleidingen zorgen ervoor dat we uiteindelijk met een klein kwartier vertraging in Saint-Ghislain aankomen.
In Saint-Ghislain staan al 2 breaks te wachten: de IC uit Quiévrain, die zelf ook uit 2 breaks bestaat, wordt hier aangekoppeld, zodat we met 4 breaks naar Brussel sporen. Vanaf Brussel zullen deze 4 stellen (dus 12 rijtuigen) ongetwijfeld hun nut bewijzen. Zelf stappen we met het oog op onze busaansluiting in Halle in de laatste break in. Daar zit een bijzonder vervelende moeder met haar wicht verkeerd te zitten. Van treinen weet je niet zo veel, als je in Jemappes niet meer weet te verzinnen dan dat we in een rood station staan. Dat doet me denken aan die grap over de bibliotheek waar men de boeken rangschikt volgens de kleur van de kaft. In Mons stappen ze gelukkig uit; dan vallen meteen ook de telefoontjes met de luidspreker aan weg en de vervelende commentaren richting dochter. Op het traject Mons - Halle valt voor de rest niets meer te beleven.

De treinlectuur.
Marcel PAGNOL, Marius. Pure nostalgie: ik leerde Pagnol in het vierde jaar kennen dankzij mijn toenmalige leraar Frans en kocht het boek met de toneeltekst (uit 1927) enkele jaren later zelf. In mijn eerste kandidatuur waren we verplicht om naast Nederlandse en Engelse romans, ook Franse en Duitse literatuur te lezen. Ik ben er mijn proffen nog altijd dankbaar voor!
Lize SPLIT, Het smelt.

In een lezersbrief in De Morgen verheugt de schrijver er zich over dat bij ondertiteling de taalfouten van reporters en geïnterviewden consequent gecorrigeerd worden. Uiteraard sluit ik me daar bij aan: nu nog de (ver)taalfouten van de ondertitelaars, en we kunnen er weer een tijdje tegen…

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.