De wandeling.
De topogids van de Streek-GR Groene Gordel verscheen in 2013. We zijn vandaag begonnen aan onze tweede ronde van deze GR die in een grote lus rond Brussel legt. De verantwoordelijke uitgever is niet langer de vzw Groteroutepaden, maar Toerisme Vlaams-Brabant. Dat wil onder meer zeggen dat de provincie inspraak heeft in de gekozen route - gelukkig maakt geld niet altijd recht wat krom is, want lange rechte stukken kunnen snel gaan vervelen. Zij plaatsten ook de wandelboom in Dworp, die al jaren gevandaliseerd is, maar erger: die ook gewoon op de verkeerde plek staat. (Dat laatste is vooral belangrijk voor de volgers van GR 5, die zonder meer de verkeerde weg ingestuurd worden. Ik heb het al minstens 3 keer gesignaleerd, zonder gevolg.) Maar kom, over de GR dan. Het is een typisch Vlaamse GR, met enkele sublieme stukjes maar ook met onvermijdelijke minder interessante stukken tussen die mooie deeltjes. Erg mooi zijn bijvoorbeeld de omgeving van het scoutskamp La Fresnaye, de door het project rond Land van Teirlinck nog net niet verknoeide tocht langs de Kapittelbeek op weg naar Dworp, de erg mooie vallei van de Molenbeek, en het deel voorbij het station van Sint-Genesius-Rode, met het Visserspad en andere wegen in het verlengde daarvan. Minder fraai is dan weer de doortocht van Sint-Genesius-Rode, die door erg veel beton en bebouwing weinig denderend is. De TWQ van deze dik 16 km lange tocht strandt op 42%, maar sommige van de niet-verharde paden zijn echt de moeite waard.
De topogids begint met zijn beschrijving aan het station van Halle, maar op het kaartje zal je merken dat we eigenlijk aan de Basiliek vertrekken.
Foto's vind je hier. En het kaartje zit onder deze link.

Bekijk eerst deze:

De omgeving rond Herisem is in enkele jaren tijd uitgegroeid tot een belangrijke toeristische trekpleister.

Tussen Rode en de Grote Hut loop je een tijd lang langs een reeks vijvers, waarvan deze in de buurt van het Hof te Landsrode de mooiste zichtbaarste is.

Het weer.
Helder en aangenaam weer - zo een zomerdag die niet stuk kan en ook de mens niet stuk maakt. (De mens is hier lijdend voorwerp.)

De stafkaarten.
31/6Z Halle - 39/2N Tubize - 39/3N Waterloo - 31/7Z Linkebeek. Dat zijn de kaarten op 1:10.000. Dat onze streek topografisch bijzonder ongelukkig ligt, wordt duidelijk als je ziet dat je ook de volgende kaarten op 1:20.000 nodig hebt: 31/5-6, 31/7-8, 39/1-2 en 39/3-4. Dat zijn nog de oude kaarten, het is wachten op de nieuwe versies op 1:25.000.

Hoe we er geraakten.
Voor ons is dit ontegensprekelijk de gemakkelijkste verbinding ooit: bus 155 Anderlecht - Halle passeert op 5 minuten van onze voordeur. Erg veel berekening kon deze keer dus achterwege gelaten worden.

Een beetje geschiedenis.
We hebben vandaag maar één buslijn gebruikt, dus is de keuze snel gemaakt: lijn 155 komt hier op vijf minuten van onze voordeur voorbij.
Tot 26.09.1999 reed deze lijn als UHvan Alsemberg naar Sint-Genesius-Rode Grote Hut via het gehucht Den Hoek dat we ook kennen van de treinhalte. Deze lijn was een uitbreiding van lijn UH Ukkel - Halle. In 1999 besliste De Lijn Vlaams-Brabant om af te stappen van de letterbenamingen en werd overgestapt naar een cijfermatige aanduiding van de buslijnen: UHwerd 155, de bestaande lijnen UH en UB werden respectievelijk 153 en 154, de eerste reed via Alsemberg, de tweede via Beersel naar Halle. De wijziging had voor de dienstregeling nog geen implicaties. Het begrip basismobiliteit was nog een toekomstdroom. Het was wachten tot 01.09.2002: lijn 155 werd een volwaardige lijn die Drogenbos Shopping verbond met het AZ Sint-Maria in Halle. De lijn was qua route en dienstregeling eng verbonden met de 153 en 154: de dienstregelingen worden ook vandaag nog gebundeld in één busboekje.
Aanvankelijk was het nog wachten op een weekendbediening: die kwam er op 01.09.2006. Op zaterdag reed er tussen Essenbeek en Halle al een door de stad gesubsidieerde winkelbus, wat maakte dat Essenbeek nu op zaterdag om het half uur een bus naar Halle kreeg. Tot Halle de gulle subsidies voor de (voor de gebruikers gratis) winkelbus stopzette.
Latere uitbreidingen kwamen er onder de vorm van het doortrekken van lijn 155 tot Anderlecht (Het Rad), overstappunt op de metro, en de invoering van een halfuurdienst, behalve tijdens de vakanties. Op 15.01.2017 werd wel nog stevig geknipt in de zondagsdienst, zoals zowat overal in Vlaanderen. Na één telling werd beslist om de eerste bus een uur later te laten rijden en hem te beperken tot Essenbeek - Halle. Op zondagavond werd zelfs geen rekening meer gehouden met de bezoekuren in het ziekenhuis: de bus stopte meteen 2 uur vroeger. Zielig.
Naar verluidt zou de lijn in haar huidige vorm met de invoering van de basisonbereikbaarheid sneuvelen. Hopelijk zegeviert het gezond verstand: de combinatie van de lijnen 153, 154 en 155 garandeert een erg bruikbare bediening van de zuidelijke Rand. Aan ons zal het alleszins niet liggen: sinds de invoering in 2002 heb ik 6771 ritten gemaakt met de 155 en mijn vrouw scoort ongetwijfeld nog beter.

De verbinding.

En wat we beleefden.
De bus komt 3 minuten te vroeg voorbij en zal ons vijf minuten te vroeg aan de halte Halle Arkenvest deponeren. We hebben de voorbije jaren geleerd om rekening te houden met alles: bussen die een half uur vertraging opgelopen hebben, die helemaal niet komen of die meer dan 10 minuten te vroeg doorkomen. Vijf minuten te vroeg lijkt me nog net door de beugel te kunnen, maar De Lijn zelf hanteert een grens van 3 minuten. Deze rit illustreert vooral de rekbaarheid van onze verbinding met Halle: we moeten een keer voorbij verkeerslichten, die duidelijk prioriteit geven aan de inderdaad erg druk geworden N203a, en voorbij minstens 3 filegevoelige plekken. Maar het is vakantie en dus loopt het vlot. Overigens bedroeg de rittijd van Drogenbos tot Halle in 2002 62 minuten, tegenwoordig is dat 73 minuten voor de snelste ritten.

De bus van de terugrit zal wel met vertraging rijden: 11 minuten om precies te zijn, bij vertrek aan de halte Grote Hut en bij aankomst aan de halte 's-Hertogenbos. De chauffeur rijdt nochtans correct: niet te traag, maar ook niet te snel. Maar zelfs op het gedeelte waarvan ik soms hoor dat er nauwelijks belangstelling voor bestaat, staan bijna aan elke halte reizigers te wachten, terwijl andere uitstappen. Het is onbegrijpelijk dat geruchten de ronde doen dat voor deze lijn geen regelmatige bediening meer weggelegd zou zijn - in het kader van de basisbereikbaarheid. Even onbegrijpelijk is dat de Vlaamse Lijn faciliteitengemeenten als Linkebeek en Sint-Genesius-Rode zou laten vallen - ik zou nooit gedacht hebben dat ik communautaire argumenten zou uitspelen.

Onderweg, op het korte stukje Alsembergsesteenweg dat we moesten volgen, kon ik deze 5694 op lijn 153 fotograferen. De bus wordt ingezet uit de stelplaats Leerbeek.

De treinlectuur.
Uiteraard hebben we ook vandaag geen boeken mee, onze boeken zijn nog altijd even zwaar en onze ritten nog korter.
Ken FOLLETT, Edge of Eternity.
Tom WOLFE, Het vreugdevuur der ijdelheden.

Een scheutje oprisping.
Er komt een nieuwe Zepposfilm, dé reeks uit mijn jeugdjaren. Ik ben alvast benieuwd welk taaltje Zeppos zal brouwen, want destijds werd een onberispelijk Nederlands gesproken door de personages. En weet je wat: wij, kloeke zonen van de buiten, vonden dat niet onnatuurlijk. Als dat onnatuurlijke nu net niet een van de argumenten is om in Vlaamse reeksen uit te pakken met een waardeloos straattaaltje.

Een verkneukelinkske.
Met elke dag onder de 25° zetten we weer een stap op weg naar een mensvriendelijk seizoen zonder hittegolven.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

04-07-2019 om 00:00 geschreven door overweg13  

01. Op 23.04.1987 kon ik ab 5433 fotograferen in Wimmertingen. Het is een Van Hool A120, waarvan er ook rondreden uit stelplaats Leerbeek. Het zijn nog altijd mijn favorieten…

02. MR 073 rijdt als E 7007 van Liège-Guillemins naar Hasselt. We bevinden ons hier (en op de volgende foto's - tot foto 20 - aan de vertakking Glons van de lijnen 34/24. Alle foto's genomen op 24.04.1987. 073: 1954-1993)

03. HLD 5192 is in die tijd nog in topvorm. Hier sleept hij een mij onbekende goederentreinen. Die laatste zijn nooit mijn specialiteit geweest. (5192: 1963-1998, na botsing in Antwerpen-Noord op 08.11.1997)

04. MR 066 is dan weer E 7008 Liège-Guillemins - Hasselt. (066: 1954-1989)

05. Wat later sleept HLD 5527 een legen goederentrein richting Montzen.. (5527: 1961-2002)

06.En aan variatie was er in die dagen geen gebrek: HLE 2135 sleept een goederentrein voorbij de Y. Glons… (2135: 1987 - …)

07. … gevolgd door de 2615, met de wegconcurrentie als last. (2615: 1969-2011)

08.Nog eens een reizigerstrein. Dat die duidelijk in de minderheid zijn, heeft alles te maken met de toenmalige uurdienst en uiteraard ook met het belang van lijn 24 voor de goederendienst. MR 769 is wel een losse rit. De goederentrein komt net op het verkeerde moment. (769: 1979-…)

09. MR 120 rijdt als E 7034 van Hasselt naar Liège-Guillemins. (1954-1988 - omgebouwd tot poststel 973)

10. Zicht op de Y. Glons: de sporen links zijn die van lijn 24 Y. Glons - Montzen, rechts de sporen van lijn 34 Hasselt - Liège-Guillemins. De configuratie is daar ondertussen vereenvoudigd naar enkelspoor.

11. MR 078 is E 7009 Liège-Guillemins - Hasselt. (078: 1954-1993)

12.HLD 5193 met goederentrein richting Montzen. (5193: 1963-2002)

03-07-2019 om 09:28 geschreven door overweg13  

13. Snel gevolgd door een tweede goederentrein, gesleept door HLE 2312. (1955-2011)

14. MR 073 met E 7035 Hasselt - Liège-Guillemins. (073: 1954-1993)

15. HLD 5173 met goederentrein. (5173: 1963-2003)

16. MR 090 met E 7010 Liège-Guillemins - Hasselt. De goederentrein van foto 15 strooit roet in het eten. (1954-1995)

17. Een vreemde verschijning: de voor de reizigersdienst buitendienstgestelde 4612 wordt hier ingezet door de ES (Elektriciteit en seininrichting): vandaar de panto. (4612: 1952-1985 - ombouw ES 01.04.1985)

18. HLD 5185 met goederentreinen. Deze machtige machines overheersen hier duidelijk… (5185: 1963-2003)

19. …net zoals de oudere stellen uit de jaren 1950, zoals deze MR 078, op weg van Hasselt naar Liège-Guillemins als E 7036. (078: 1954-1993)

20. Deze stellen kwamen trouwens stilaan aan het einde van hun loopbaan; de wijnrode schildering van deze MR 671 zullen ze nooit meer krijgen. (671: 1971, later omgebouwd tot 966 City Rail)

21. We verlaten nu de Y. Glons. MR 302, nog in zijn oorspronkelijke tweeledige samenstelling passeert door Naninne op 21.06.1987, als E 962 Brussel-Zuid - Luxemburg. De overweg is hier ondertussen vervangen door een tunnel onder de sporen. (302: 1980-… - zwaar beschadigd na botsing met mestkar in Ieper op 17.05.2005)

22. Nog eens een busje, meer bepaald ab 2019 op 03.07.1987 op lijn 16 Namur - Hannut, in de buurt van het kasteel van Franc-Waret.

23. HLR 8255 houdt opendeurdag in Trois-Ponts op 14.07.1987. (8255: 1966-2005)

24. Op 11.08.1987 stapten we in de buurt van Bütgenbach, over wat toen nog de toeristische Vennbahn moest worden.

02-07-2019 om 00:00 geschreven door overweg13  

25. MR 713 als E 6484 Aarschot - Hasselt in Kermt (lijn 35). (713: 1974-…, verbouwd tot 983 City Rail)

26. En op dezelfde plaats MR 704 als E 2085 Leuven - Hasselt. (704: 1973-2016 - 1 kast brandde uit in Manage op 21.02.2000, op 23.04.2002 kwam het herstelde stel in botsing met een rotsblok in Cheratte)

27. Op 26.07.1987 probeerde ik een sfeerbeeldje in Brussel-Noord. Ik plaats hem erbij voor de volledigheid; het stel op de achtergrond is een mr 75 ofte vierledig stel, in oranje-grijze versie.

28. Tijdens een wandeling in Nieuwkerke moesten we ook enigszins verrassend onder dit oude trambrugje door. Dit is de toestand op 25.07.1987. Ik vraag me af wat er ondertussen met dit Brugje der Verliefden gebeurd is.

29. Af en toe moet een mens ook eens een thuismatch spelen: op 20.08.1987 rijdt MR 735 aan de kop van E 1564 Antwerpen-Centraal - Tournai. Lijn 94, kp 17.6, tussen OW 11 en de ondertussen afgeschafte OW 13, ter hoogte van de lang ervoor afgeschafte OW12. (735: 1978-…)

30. Op dezelfde plaats HLE 1210 met P-trein 4503 Schaarbeek - Moeskroen, op dezelfde plaats. (1210: 1987-2016)

31. Toen trok ik voor een bescheiden fotosafari richting lijn 37. HLE 2728 rijdt los door Dolhain op 24.08.1987. (2728: 1982-…)

32. Budd-stel 130 verzekert E 7159 Welkenraedt - Spa-Géronstère, zelfde plaats, zelfde dag. (130: 1956-1999)

33. Een poging om een IC naar Köln in zijn natuurlijke biotoop te fotograferen, waar ik toch nooit echt tevreden over geweest ben: HLE 1603 met E 315 Oostende - Köln. (1603: 1966-2005)

34. Van veel bescheidener allooi is dez e MR 081 als E 7183 Spa-Géronstère - Eupen. (081: 1954-1995)

35. Nog net de staart van de Parsifal (E 45). Ook hier is de constellatie ondertussen grondig gewijzig, in een poging om de ongelukkige bocht weg te werken. Tegelijk sneuvelde de tunnel.

36. MR 065 rijdt los richting Verviers. (065: 1954-1993)

01-07-2019 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
We stappen vandaag nog eens in ons bloedeigen Pajottenland, en wel in Vollezele. In het Wandelboek Vlaams-Brabant van Louis Meersmans, uitgegeven door Lannoo, is de eerste van 20 wandelingen eentje die in Vollezele vertrekt en de ondertitel Het beste van het Pajottenland meekreeg. De tocht is in zijn maximale lengte (er zijn 3 varianten) iets meer dan 12 km lang en voert ons langs indrukwekkende boerderijen door het golvende landschap van een van de mooiste stukjes Pajottenland. Spijtig genoeg ligt de TWQ laag: met 25% scheer je geen hoge toppen, zeker niet die van de in de buurt gelegen Congoberg. De gevolgde paadjes zijn wel van topkwaliteit, maar de vele stukken asfalt en beton drukken de pret enigszins. Maar wie daar niets tegen heeft, kan ongetwijfeld met volle teugen genieten.
Foto's en kaartje.

Het weer.
Heerlijk: helder, niet te warm en met een behaaglijk waaiende en verfrissende wind uit het NO.

De stafkaarten.
30/8Z Tollembeek - 30/7Z Geraardsbergen. De nieuwe kaart 30/7-8 is nog niet beschikbaar.

Hoe we er geraakten.
Het werd een treinloze verbinding met telkens 3 bussen en overstappunten in Halle Station en Leerbeek Stelplaats.

Een beetje geschiedenis.
De buslijn 162 is de hernummerde buslijn LN (Leerbeek - Ninove) die in 1959 de tram Leerbeek - Ninove verving. Grote delen van deze bedding zijn nog perfect bruikbaar als wandel- en fietsweg en andere zijn nog zonder veel moeite terug te vinden op de topografische kaarten waarop te zien is hoe de typische bochten vaak opgenomen zijn in door de landbouwers gebruikte (en teruggewonnen) landwegen. In de loop van de voorbije 50 jaar bieden de wederwaardigheden van de lijn een erg bruikbare illustratie van hoe in België en ook in Vlaanderen met het OV gesold wordt. Dat wordt erg duidelijk als je onderzoekt hoe deze lijn in het weekend kwam en ging. Op dit ogenblik rijden de bussen niet meer op zondag; eerst werd dit nog opgevangen door de belbus 732, maar die is ondertussen ook al afgeschaft. Met de komst van de basisbereikbaarheid ziet het er absoluut niet goed uit voor dorpen als Oetingen en Vollezele.
Toen ik in 1953 op het gehucht Zwartschaap geboren werd, reed de tram zo goed als door de tuin van mijn grootmoeder waar we tot 1955 inwoonden. Maar ook later kwam ik nog geregeld op de route (spoorloper op zeer jonge leeftijd…) want de konijnen werden gevoederd met gras en kruiden die langs wegen en tramlijn verzameld werden. In mij ging in die periode een spoorlegger verloren: de tramlijn was tot op de draad versleten en vooral in de bochten kwam braam gemakkelijk los van de doodversleten rail, zelfs in de handen van een zes- of zevenjarige (terrorist op zeer jonge leeftijd...). Het beeld van die slecht onderhouden sporen zal me altijd bijblijven: de staat van deze tramlijnen geeft ook een extra verklaring voor de snelheid waarmee het tramnet na WO II werd afgebouwd: de opkomst van de privéwagen en het daarmee gepaard gaande plaatsgebrek op onze kasseiwegen zal zeker een rol gespeeld hebben daarin, maar ook de noodzakelijke herinvestering in spoorlijnen die dikwijls 50 jaar lang nauwelijks enig onderhoud hadden gehad, zal het (wan)beleid hebben gestuurd om de trams versneld door bussen te vervangen. De niet-geëlektrificeerde lijnen waren een eerste gemakkelijke prooi.
Ik herinner me nog enigszins tramritten vanuit het gehucht Zwartschaap, waar de tram de Ninoofsesteenweg kruiste en waar de cafés voor een stuk leefden van wachtende reizigers en van fietsers die voor een pint hun rijwielen konden stallen. Vaak ging het richting Ninove, veelal op dinsdag marktdag, maar ook een reis met overstap in Leerbeek op de H(alle) tot Termeeren kwam geregeld voor. We woonden toen immers in Beert - ook in café Termeeren kon je je fiets stallen, na een 3 à 4 km lange rit, want we woonden aan het andere eind van de gemeente. En vanuit het café kon je de seinen van de tram in het oog houden, zodat je nooit te lang vooraf buiten moest gaan staan.

De verbinding.

En wat we beleefden.
Je verwacht niet meteen veel te beleven, ook al zijn zes busritten tegenwoordig door het dichtslibbende wegverkeer even storingsgevoelig als een gelijk aantal treinritten.
Onze bus van lijn 155 rijdt met wat vertraging - De Lijn is voor het eerst overal op hetzelfde moment overgestapt op de vakantieregeling. Nu de meeste scholen leeggelopen zijn, is dat enigszins te verantwoorden maar voor heel veel mensen is het nog lang geen vakantie. Er rijden niet alleen minder bussen maar die krijgen vaak ook nog een strakkere dienstregeling opgelegd. Zelfs volop in de vakantie leidt dit soms tot vertragingen, laat staan buiten de eigenlijke vakantie.
En dan blunderen we: we zouden probleemloos mee kunnen met de bus van lijn 153 naar Leerbeek en Ninove, en dat zijn we ook echt van plan, maar die bus heeft een achttal minuten vertraging - niet erg want we hebben meer dan een half uur overstap in Leerbeek - maar de verleiding om de 164 te nemen en van wat aan sightseeing in het Pajottenland te doen, is te groot. Die bus vertrekt bovendien op tijd en met 6 minuten overstaptijd in Leerbeek verwacht je niet meteen problemen tijdens de rit door rustige dorpen als Beert, Bogaarden, Bellingen, Bogaarden, Heikruis, Herfelingen en Kester.
Maar al vrij snel beginnen de problemen zich op te stapelen: op weg naar het Ziekenhuis zorgt een slecht (en onreglementair) op de rijweg geposteerd stuk materiaal (mogelijk een kraan) voor zoveel hinder dat de chauffeur de bediening van het Ziekenhuis schrapt, niet nadat hij aan chauffeurs van bussen die met heel veel moeite in de tegenrichting komen rijden, gevraagd heeft of er nog reizigers aan het Ziekenhuis staan. Dat blijkt niet het geval, maar als we eindelijk de halte NInoofsepoort bereiken is de vertraging al opgelopen tot een achttal minuten. Tot overmaat van ramp staan daar enkele tientallen schoolkinderen met juffen te wachten op de 164. Het instappen verloopt al bij al nog vrij vlot, maar de vertraging schiet toch over de 10 minuten. Een deel van de groep moet mee tot Herfelingen Terlinden; bestemming is vermoedelijk het Hof te Rijst. Dat het tweede deel van de groep zich ongerust maakt over de overstap op de 142 is wel verwonderlijk: die hadden toch veel makkelijker met de 153 van Halle naar Leerbeek kunnen reizen. Maar blijkbaar heeft men bij De Lijn gesuggereerd om beide groepen met de 164 mee te geven. Wat een van de juffen tot een terechte uitspraak noopt: na drie kwartier zijn we al op 10 minuten van de school…
Zelf ben ik ondertussen tot bij de chauffeur gesukkeld om hem te vragen of hij kan proberen om de 162 te laten wachten. Na 2 pogingen lukt het om de dispatcher uit te leggen wat het probleem is, maar die antwoordt prompt dat hij Leerbeek niet kan bereiken. Het ziet er echt niet goed uit voor onze aansluiting, want in Kester moet ook nog een tijdvretende omleiding gevolgd worden. Als we de stelplaats naderen zien we een bus vertrekken; het kan een lege rit zijn maar evengoed onze 162. De groep scholieren heeft meer geluk: de 142 staat nog te wachten - vermoedelijk weet de chauffeur dat hij een groep kan verwachten. Die groep draalt echter erg lang, zodat enkele kostbare minuten verloren gaan. Uiteindelijk komt de chauffeur zelf de groep halen. Even later vertrekt de 142, ook al met dik tien minuten vertraging, vermoedelijk richting Kasteel van Gaasbeek.
Voor ons is er gelukkig een oplossing onder de vorm van de 161: dat zal ons 800 m extra te voet kosten, maar we zitten met 12.2 km nog lang niet aan ons quotum. Wel beangstigend is dat zelfs in de stelplaats van Leerbeek aansluitingen niet altijd gerealiseerd worden…

De terugrit verloopt dan weer ongelooflijk stipt.

De treinlectuur.
Boeken hebben we deze keer echt niet meegenomen. De boeken die we nu lezen wegen samen 1499 g…

Een scheutje oprisping.
1. Er wordt blijkbaar meer en meer aan minderheidsregeringen gedacht. Bestaat een democratie er nu niet meer in een meerderheid te zoeken om een bepaald beleid uit te stippelen? Arme politici…
2. Terwijl Thuis zich naar het seizoenseinde sleept, valt het me op dat de compleet verkeerde constructie ik ga gaan… nu minstens enkele keren per aflevering gebruikt wordt, en lang niet alleen door Lowieke. Onze prof Bernard Kemp maakte ons in 1973 al attent op dat onding. Toen we op het einde van de les naar de zin van de prof blijkbaar niet snel genoeg naar buiten stormden, zei mijn co-student P.S.: "Ja ja, we gaan gaan gaan." Hij had scenario's voor Thuis kunnen schrijven

Een verkneukelinkske.
Vollezele was dan vandaag wel onze bestemming, maar in de streek kent men Villezjiel, al is de leenuitspraak Volleziele sterk doorgedrongen in de voorbije decennia.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

27-06-2019 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
Van GR 512 zijn we al aan versie 3 toe, als ik me niet vergis, en vandaag beginnen we nog eens van voren af aan: we stappen van Diest naar Tielt, bijna 20 km ver. De GR is in vergelijking met de vorige keer grondig omgewerkt: ze begint nu met een grondige vorm van zachte sightseeing in het garnizoensstadje Diest, met een drietal parken, een Begijnhof en enkele aangename smalle straatjes. Het kaartje maakt duidelijk wat ik bedoel. Voor je het weet heb je zo 5 km in de kuiten en dan pas begint de echte GR die ons door de golvingen van het Hageland voert. De GR vermijdt kundig alle woonclusters en dat resulteert in een erg rustige tocht, met spaarzaam weinig bos maar veel akkers en weiden. De TWQ bedraagt 57%, wat erop wijst dat we toch wel vrij vaak gebruik kunnen maken van onverharde veld- en voetwegen; uiteraard dragen ook de parken in het begin hun steentje bij tot dit redelijke cijfer.
De foto's. Bekijk alvast de volgende twee:

Het weer.
Weertechnisch gesproken zwaar bewolkt, maar het ging voornamelijk over cirrusbewolking waar de zon veelal vlot doorheen scheen. Eigenlijk was het met 27° al te warm om aangenaam te stappen; soms was het ook drukkend.

De stafkaarten.
25/5N Diest - 24/8N Scherpenheuvel-Zichem - 24/8Z Bekkevoort. Je kunt ook de nieuwe kaart 25/5-6 Diest op1:25.000 gebruiken en de wat verouderde 24/7-8 Aarschot - Scherpenheuvel-Zichem.

Hoe we er geraakten.
De heenreis kondigt zich gemakkelijk aan; uiteraard gebruiken we de rechtstreekse trein tussen Brussel en Diest. Voor de terugreis komt er een busrit bij: de GR kruist de buslijn 370 ter hoogte van de halte Blerenbergstraat. We zouden trouwens vandaar uit ook vlot de enkele honderden meters naar de stelplaats van Tielt kunnen stappen. Die bus brengt ons naar Leuven Station, vanwaar uit we opnieuw rechtstreeks naar Halle kunnen.

Een beetje geschiedenis.
We eindigden vlak bij de stelplaats van Tielt en kruisten net voor het einde van onze tocht zelfs de vroegere loop van de tramlijn naar Aarschot die in een wijde boog de Blereberg ontweek.
Tielt was/is een typische stelplaats van De Lijn, op het platteland, met aansluitingen tussen tramlijnen die naar belangrijkere steden voerden, in dit geval Leuven, Diest, Aarschot en Tienen. Dat patroon bestaat vandaag eigenlijk nog altijd, al is het ondertussen aangevuld met veel schoollijnen, enkele andere gewone lijnen en een enkele snelbus.
Tielt kreeg zijn tram al in 1893/1894, zij het dat de lijn Leuven - Diest op dat ogenblik de enige lijn was. Het was wachten tot 1897 op de verbinding met Aarschot en een jaar later werd ook de lijn naar Tienen ingehuldigd.
Typisch voor de desastreuze politiek van de jaren 1950 was de elektrificatie van de lijn Leuven - Diest in 1952 - amper één jaar werden de lijnen naar Aarschot en Tienen verbust en tien jaar later werd de geëlektrificeerde lijn gesloten. Zoals op veel andere plaatsen kon de elektrificatie de levensduur van de lijn nauwelijks rekken.

In het spoorboekje van 30.9.1962 vinden we dan ook een tabel 603 Leuven - Diest en een tabel 598 Tienen - Aarschot terug. Uit latere busboekjes leren we dat de lijnnummers 14 (Leuven - Diest) en 15 (Aarschot - Tienen) toegekend werden. Die 14 is ondertussen 370 geworden, de 15 werd 390. Beide basislijnen werden tijdens de bloeiperiode van De Lijn aangevuld met school-, markt- en sneldiensten. Uit die busboekjes leren we ook dat er nog een lijn 19 reed (Tienen - Hoeleden - Waanrode - Tielt) en een lijn 20 (Leuven - Binkom - Tielt - Waanrode - Diest).

De omgeving van de Tieltse stelplaats in de jaren 1930.

De verbinding.

En wat we beleefden.
IC 3408 is voorzien op een groep van 41 personen, al zij het eerder persoontjes, die mee rijden van Halle naar Brussel-Zuid. Met de reservering (in het derde rijtuig) zit alles snor en het instappen gebeurt vrij snel.
Met IC 2208 gaat het allemaal wat minder vlot: we vertrekken uit Brussel-Zuid met 5 minuten vertraging, uit Brussel-Noord met 3 minuten, maar dan begint het gesukkel: we staan net buiten Brussel-Noord al opnieuw stil en ook bij de Y. Herent staan we nog even compleet stil: het gevolg is 10 minuten vertraging bij aankomst (en vertrek) in Aarschot. Alleen tussen Aarschot en Diest kunnen we spreken van een vlotte, regelmatige rit: er gaan dan ook 2 minuten vertraging af. Diest is geen klantvriendelijk station: de perrons zijn ontzettend laag en als je achteraan de trein zit heb je nog een hele wandeling voor de boeg voor je aan de uitgang bent. Gelukkig moeten we geen aansluitende trein of bus nemen.

De bus van lijn 370 heeft nogal wat volk mee. Meestal zijn we voor de aankomst van de bus klaar (kaart opgeborgen, bezwete kledij vervangen, fototoestel in de draagtas, Mobib klaar) maar vandaag hebben we daar de tijd niet voor. Dat de bus met 4 minuten vertraging rijdt, komt ons voor een keer goed uit. Het is een gelede Transit 2000 waarvan de zetelovertrekken vervangen zijn. Dat zou De Lijn vaker moeten doen: in plaats van een aftandse bus krijgt de reiziger zo een bus die er nog fris uitziet. Maar ja, we weten ondertussen dat een rechts politicus maar 5 jaar nodig heeft om een min of meer functionerend bedrijf als De Lijn op de knieën te krijgen. Veel moeten we van het OV in Vlaanderen niet meer verwachten, vrees ik.

De IC 1738 bestaat uit 4 breaks; hij loopt traditiegetrouw wat vertraging op in de NZV. In Leuven word ik aangeklampt door een wat oudere reiziger die wil weten waar we zijn. In Brussel-Noord spreekt hij andere medereizigers aan met de vraag of er in deze trein ergens water beschikbaar is. Meer dan een moordende tip om het eens in het toilet te proberen krijgt hij niet. Hij zal uitstappen in Brussel-Centraal.

De treinlectuur.
Ken FOLLETT, Winter of the World.
Tom WOLFE, Het vreugdevuur der ijdelheden.

Een scheutje oprisping.
Facebook en zijn libra: je wil dit eigenlijk niet, maar je zult wel weer moeten. Spionage en oorlogsvoering zijn een stuk subtieler geworden.

Een verkneukelinkske.
Het is triestig, zei de uil, en hij bezag zijn jong. ('t Es tristig, za den øl, en a bezach ze joenk…. - voor de echte dialectkenners: øl moet eigenlijk øben zijn…) Ze zijn zo goed als uitgestorven, deze zeispreuken, die zo vaak op komische wijze wat volkswijsheid meevoerden. Zeispreuken: spreuken waarin een gezegde aan een persoon in de mond gelegd wordt, zegt Vandale.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

18-06-2019 om 00:00 geschreven door overweg13  

01. Stilaan nam ik de gewoonte aan om langere tijd langs een spoorlijn te vertoeven en alles te fotograferen wat er passeerde zodat je een indruk kon krijgen van het verkeer op een welbepaalde lijn. Speciallekes waren nooit mijn ding, maar als er toevallig eens iets onverwachts passeerde, was dat meegenomen. Deze was zeker iets dat tot ge gewone dingen van de dag langs lijn 25 behoorde. De Belgische hondenkop 904 zit op 01.10.1986 aan kop van E 161 Amsterdam-CS - Brussel-Zuid. Deze en de volgende foto's werden genomen tussen Sint-Katelijne-Waver en Duffel, in de buurt van km 27. De schildwacht houdt een oogje in het zeil.

02. De klassieke tweetjes waren voor sommigen een plaag die te vergelijken is met de huidige alomtegenwoordige Desiro's, al was er meer variatie. MR 751 rijdt aan kop van E 1562 Antwerpen-Centraal - Tournai. Let ook op de oeroude bovenleidingspalen.

03. Heel wat bescheidener qua samenstelling is E 6337 Antwerpen-Centraal - Brussel-Zuid, met MR 019 in the picture.

04. MR 842 is hier E 936 Antwerpen-Centraal - Charleroi-Sud. Het is een van de weinige stellen waarvan de verf op dat moment nog niet is aangetast door de tand des tijds. De oranje-grijze stellen zijn na 10 jaar immers nog nauwelijks aan te kijken, en de kleurstelling is sowieso een kwelling voor de fotograaf, zoals ik meerdere malen heb ervaren.

05. Voor de specialisten: ES 206 in Sint-Katelijne-Waver, op lijn 27.

06.MR 186 aan kop van E 1513 Antwerpen-Centraal - Charleroi-Sud.

07. Ook op lijn 27 deze nieuwe 1207 - let op de maagdelijkheid van de verluchtingsroosters en de schokdempers.

08.MR 778 maakt de dienst uit op E 6263 Antwerpen-Centraal - Mechelen.

09. Dit is E 162 Amsterdam-CS - Brussel-Zuid. Ter aanvulling van de hondenkoppen (zie foto 01) werden ook trek-en-duwtreinen ingezet, grotendeels bestaande uit Nederlands materieel, aangevuld met rijtuigen I4 van de NMBS en een loc 25.5.

10. MR 261 (met horizontale koplampen) rijdt aan kop van E 1563 Antwerpen-Centraal - Tournai. Het laatste deel van de trein zal naar Geraardsbergen gaan en afgekoppeld worden in Edingen.

11. MR 014 leek in die tijd nog onverwoestbaar; deze stellen werden hoofdzakelijk ingezet op de lijnen 25, 124 en 12 i.v.m. de hoge perrons langs deze lijnen. Dit is E 6313 Brussel-Zuid - Antwerpen-Centraal.

12.En MR 048 is dan weer E 6338 Antwerpen-Centraal - Brussel-Zuid.

07-06-2019 om 09:36 geschreven door overweg13  

13. MR 820 als E 937 Antwerpen-Centraal - Charleroi-Sud. Hier is al duidelijker te zien dat de gebruikte tinten en verven vrij snel sleten.

14. MR 102 ziet er daarentegen nog erg behoorlijk uit: E 1514 Antwerpen-Centraal - Charleroi-Sud.

15. E 163 Amsterdam-CS - Brussel-Zuid. Zie ook foto 9. Op Wikipedia lees ik er dit over: De Belgische en Nederlandse spoorwegen kwamen uiteindelijk tot de inzet van zogenaamde trek-duwtreinen. Deze bestonden uit een NMBS-locomotief uit de 25.5-serie, rijtuigen I4 en Plan W en een tot stuurstandrijtuig verbouwd restauratierijtuig Plan D. Deze locomotieven en rijtuigen kregen dezelfde kleurstelling als de Benelux-hondekoppen.

16. MR 015 is hier E 6339 Antwerpen-Centraal - Brussel-Zuid.

17. MR 818 is de eerste van 2 vierledige stellen in E 938 Antwerpen-Centraal - Charleroi-Sud.

18. Over lijn 27 sleept de 5159 een goederentrein. Je ziet nog net het uiteinde van het perron van Sint-Katelijne-Waver.

19. MR 673 zit vooraan in E 1515 Antwerpen-Centraal - Charleroi-Sud. En daarmee sluit ik de fotosafari langs lijn 25 af.

20. Op 12.11.1986 sleept de 2214 samen met een 23 een goederentrein over lijn 26 kp 27.4.

21. HLE 2324 op lijn 26 op 12.11.1986 km 27.2.

22. Een erg typische herfstfoto met MR 082 in de hoofdrol: E6734 naar Halle, lijn 26 kp 27.5.

23. Op 21.03.1987 fotografeerde ik deze brug van lijn 109. We stapten toen van Mons naar Harmignies en dus moet deze brug ergens tussen Cuesmes en Harmignies liggen, maar preciezere gegevens heb ik niet.

24. En een bus tussendoor, meer bepaald op lijn EO in Overijse. Het betreft ab 5269, een Van Hool A120 uit 1978. Het verschil met vorige generaties bussen werd door een collega treffend verwoord als: "De deze hebben al vering."

06-06-2019 om 00:00 geschreven door overweg13  

25. Op 14.04.1987 struinde ik in de buurt van Neerpelt. In de achtergrond is het seinhuis te zien, dat het station grotendeels aan het zicht onttrekt. De splisting is die van lijn 19 links en lijn 18, waarop HLD 6318 manoeuvreert. Opmerkelijk historisch detail: de stalen bekabeling voor de bediening van de armseinen.

26. Dit is Z 1657 Antwerpen-Centraal - Neerpelt in zijn typische Trek-en-duwsamenstelling, met het M2-stuurstandrijtuig vooraan. Spijtig genoeg heb ik net iets te laat afgedrukt, waardoor het snelheidsbord net over het rijtuig schuift. (14.04.1987)

27. Dezelfde trein met de duwende 6317.

28. De 6240 sleept dan weer Z 1685 Neerpelt - Antwerpen-Centraal.

29. De 5174 op lijn 18. Als ik het me goed herinner, ging het hier om een rangering.

30. Voor wie er niet genoeg van krijgt. (Ook op 14.04.1987)

31. MR 628 op dezelfde druilerige 14.04.1987 in Melkouwen.

32. Gelukkig is er meer zon op 17.04.1987: lijn 42 dubbelsporig en niet geëlektrificeerd tussen Bovigny en Gouvy.

33. CFL-loc 1802 sleept Z 117 Liège-Guillemins - Luxemburg ongeveer op dezelfde plaats. Bij de invoering van het IC-IR-plan in 1984 werd hier een tijdlang gereden met oude internationale rijtuigen (I1 en I2) maar ondertussen zijn die vervangen door M2-rijtuigen die er alleszins een stuk frisser uitzien dan de aftandse rijtuigen die hier eerst reden.

34. Ab 5051-08 van de firma Pirnay staat hier voor het station van Gedinne te wachten op zijn vertrek op de weggesaneerde lijn 41 die een groot gebied tussen Beauraing en Gedinne bestreek. Toen kon je het nog meemaken dat de chauffeur vroeg om hem de fot op te sturen, nu mag je al blij zijn als hij niet dreigt met confiscatie van je toestel, als hij al niet de politie oproept.

35. Naast de met autorail uitgevoerde treinen, kon je af en toe ook nog een gesleepte trein op lijn 166 fotograferen, zoals deze 4692 Namur - Bertrix met de 5216 en 4 K3-B-rijtuigen en 1 K1-AD-rijtuig.

%%% FOTO12%%%

36. En omdat het filmrolletje op moest, fotografeerde ik deze trein ook nog een tweede keer.

05-06-2019 om 00:00 geschreven door overweg13