Mammoet stierf uit door meteoor
Reuzendieren zoals de mammoet en grondluiaard lijken uitgestorven te zijn door een meteorietinslag aan het einde van de laatste ijstijd. Dat is de conclusie van een grootschalig onderzoek van wetenschapper James Kennett en zijn team.
Het verdwijnen van al deze dieren is voor zowel archeologen als aardwetenschappers interessant, omdat nog steeds onduidelijk is wat er precies gebeurde. 13.000 jaar geleden was de laatste ijstijd net afgelopen. De planeet werd warmer en dieren begonnen zich thuis te voelen op plekken die voorheen bevroren waren. Maar toen werd het plotseling weer veel kouder op aarde. Met deze mondiale temperatuurafname stierven veel grote zoogdieren uit.
Hoe kon het dat deze dieren uitstierven? Daarover voeren wetenschappers inmiddels al lange tijd een debat. Kwam het door de Clovis-mensen, die bekend stonden om hun jacht op grote dieren? Konden de dieren gewoon de kou niet aan? Of kwam het door iets groters, een object uit de ruimte dat het leven op aarde verstoorde? Met het onderzoek denkt Kennett erg sterk bewijs te hebben gevonden voor dat laatste idee.
In het onderzoek, dat deze week in PNAS verscheen, bekeek Kennett een gebied van 50 miljoen vierkante kilometer, van Noord- en Midden-Amerika tot Europa. Hij bekeek de grondlaag die ten tijde van de koude periode het aardoppervlak vormde. In deze laag ontdekte hij microbolletjes van allerlei exotische materialen, die normaal niet op aarde voorkomen. Hoewel zulke materialen ook gevonden worden na een vulkaanuitbarsting, is het onwaarschijnlijk dat deze materialen daardoor zijn ontstaan: de chemische samenstelling is anders dan bij vulkaanstoffen.
Het is al bekend dat een grote inslag vanuit de ruimte catastrofaal kan zijn voor het leven op aarde. De dinosaurussen stierven waarschijnlijk ook op deze manier uit. Niet alleen veroorzaakt de meteoor zelf veel schade, door de inslag kunnen enorme vloedgolven een continent verdrinken en het omhoog geblazen stof vormt een laagje in de atmosfeer dat de zon blokkeert. Dat zou ook de temperatuurdaling verklaren.
Toch blijft de impact-theorie controversieel. Hoewel Kennett veel verschillende gebieden heeft onderzocht over de hele wereld, liet eerder onderzoek zien dat andere theorieën, zoals het wegvallen van een warme golfstroom, de plotselinge temperatuurdaling uit die tijd beter verklaren. (br.hln)
|