Vlak voor kerst kreeg kinderarts Sandra Schrama van het Juliana Kinderziekenhuis er in 2,5 week tijd zelfs 7 nieuwe patiënten bij met klachten door ondervoeding. "Daar schrok ik zo van, dat ik besloot: we moeten wat doen.'' Dus wil ze nu haar verhaal vertellen.

En dat luidt: pas op met 'te gezonde' voeding. Aan de huidige gezondheidsrage kleven risico's, zegt ze. "Mensen schrappen steeds meer voedingsmiddelen van het menu: melk, brood, boter. Er blijft minder over dat je wel kunt eten. Te weinig voor een kind, dat in de groei is. Zeker als het ook nog veel sport.''

Schrama wijt het doorslaan in gezond eten aan de campagne tegen zwaarlijvigheid en de hype rond boeken als De Voedselzandloper. "Het speelt vooral bij hoger opgeleiden.''

In De Voedselzandloper staat bijvoorbeeld dat je beter niet veel brood kunt eten, als je langer en gezonder wilt leven. Schrama: ,,Maar een puber, die 10 tot 12 centimeter per jaar groeit, komt dan gewoon tekort.''

Gevaren
Ouders hebben 'de beste bedoelingen', zegt Schrama, en kennen de gevaren niet. ,,Ik zie soms meisjes van 17, die niet meer ongesteld worden. Ze zijn enorm bezorgd of ze straks kinderen kunnen krijgen.''

Daarbij kan een kind, dat te weinig eet, 'niet meer helder denken'. ,,Zo'n jongere is lusteloos en depressief, kan zich niet goed concentreren op school.'' Als Schrama constateert dat een kind ondervoed is - 'we zien kinderen van 1.70 meter, die 35 kilo wegen' - stuurt ze ze door naar Sonja van den Ende, een van de diëtisten in het Juliana Kinderziekenhuis.

Om de kinderen weer 'normaal' te laten eten, is een enorme opgave. ,,Ze vinden dat vaak heel eng. Ze zijn bijvoorbeeld bang voor e-nummers, terwijl met de meeste niks mis is. Of ze zijn bang om dik te worden.''

Van den Ende adviseert ouders hun kinderen te laten eten volgens de aloude Schijf van Vijf, zoals het Voedingscentrum die voorschrijft. Dat betekent dat de voeding vooral bestaat uit groente, fruit, aardappelen en granen, aangevuld met vlees, vis of vleesvervangers, melkproducten, gezonde vetten en genoeg water. ,,Het is prima om biologisch te eten of superfoods in huis te halen, maar niet om die alléén maar te eten. Dat is voor een kind in de groei te eenzijdig.''

Schrama: ,,Ook Linda de Mol is klaar met dure superfoods. Een patatje op zijn tijd moet kunnen, zegt ze in het laatste nummer van haar tijdschrift. Dat vinden wij ook.''

"Ik woog nog maar 35 kilo bij 1.60 meter"

Het sloop erin bij de Haagse leerlinge Diede Salters (15). Een obsessie voor gezond eten. "Ik weet niet precies hoe ik op het idee kwam,'' vertelt ze. "Maar ik ging er steeds verder in.'' Op een gegeven moment ging eten haar leven beheersen. "Ik had een appje geïnstalleerd. Daarmee kon ik precies bijhouden hoeveel calorieën en vetten ik binnenkreeg.'

'Het ging Diede niet om het afvallen, zegt ze. "Ik was nooit dik, ik wilde blijven zoals ik was. Daarom vond ik dat ik zo gezond mogelijk en zo min mogelijk moest eten.''

Haar moeder, Marion Erkelens, vult aan: "Diede was aangestoken door de anti-suikerhype. Die hield haar heel erg bezig. De nadruk lag bij haar meer op gezond dan op weinig. Op een gegeven moment gingen we fruitshakes maken. Ik zag er niet direct kwaad in.''

Door, in Diedes ogen, ongezond voedsel te schrappen, en wel te blijven sporten, net toen ze een groeispurt doormaakte, kelderde haar gewicht. Bij Diedes moeder gingen niet meteen de alarmbellen af.

,,Omdat ik haar elke dag zie, viel het me niet direct op. Haar vader en stiefmoeder zagen het eerder.''Op een gegeven moment woog de toen 14-jarige nog maar 35 kilo, bij een lengte van 1.60 meter. ,,De dokter stelde vast dat ik ernstig ondergewicht had.''

Inmiddels heeft Diede weer een goed gewicht en neemt ze ook weer gewoon een koekje bij de thee. Vanaf het moment dat de huisarts de scholiere doorverwees naar het ziekenhuis, duurde het een jaar voor ze weer gewoon at. (br.hln)