Ook al heeft de voorbije economische crisis hun verwachtingen ietwat getemperd, jongeren zijn best optimistisch als het over hun eerste maandloon gaat. Vier op de tien laatstejaarsstudenten en schoolverlaters verwachten minstens 2.500 euro bruto (onderzoek Attentia, 2015), wat zo'n 300 euro meer is dan het werkelijke gemiddelde startloon. Damien Van Der Stichele, lead consultant strategic reward bij Attentia: "Een master zit eerder tegen de 2.450 euro bruto aan en een bachelor rond de 2.150 euro bruto. Een eerste job is vaak een reality check; starters stellen hun verwachtingen snel bij."

Onwetendheid troef

Is het jeugdig enthousiasme of pure overmoed? Nastassia Van Hove van uitzendkantoor Synergie schat dat er vooral onwetendheid speelt. "Dagelijks zie ik schoolverlaters aan mijn bureau passeren. Velen hebben hoegenaamd geen idee hebben welk loon ze mogen verwachten. Het is ook niet hun eerste bekommernis. Zeker wanneer ze uit een brede richting, zoals economie, komen, stellen ze zich heel open en flexibel op." 

Toch zijn er jongeren die wél al bij de eerste loononderhandeling op tafel durven te slaan. "Zij die weten dat ze gegeerd zijn, zoals burgerlijk ingenieurs of bachelors logistiek management, leggen de lat echt wel hoog. Ze hebben op internet gezocht of naar het salaris van hun leeftijdsgenoten gevraagd en aarzelen niet om hetzelfde bedrag te eisen."

Bij het Vlaams Centrum Schuldenlast zien ze nog een andere verklaring voor de soms hoge, onrealistische verwachtingen van jongeren: de vakantiejob. Isolde Vandevelde, stafmedewerker preventie: "Omdat jobstudenten geen belastingen en heel lage sociale bijdragen moeten betalen, kan het nettoloon van een jobstudent flink hoger liggen dan dat van gewone werknemers. Dat geeft een vertekend beeld."

Ouders, leg je loon op tafel

Volgens Damien Van Der Stichele van Attentia doen veel bedrijven intussen wel inspanningen om transparanter over hun loonbeleid te communiceren. "Ze schakelen externe expertise in om hun salarissen te evalueren ten opzichte van de concullega's, stellen duidelijke loonschalen op en investeren in communicatie erover. Dat zou jongeren moeten helpen om een realistischer eerste loon voorop te stellen."

Verder lijkt een belangrijke rol voor de ouders weggelegd. Die zouden vaker hun loon op de keukentafel moeten leggen, want zo kunnen ze jongeren helpen een correcter beeld van de werkelijkheid te vormen. Een rondvraag van financiële waakhond FSMA leert dat zeven op de tien kinderen niet weten hoeveel hun ouders maandelijks verdienen. En dat zet natuurlijk aan tot dromen.