Gebruik je Facebook vooral passief? Dan ben je vatbaarder voor negatieve effecten ervan
Wie Facebook vooral gebruikt om te scrollen en door te klikken op profielen, loopt meer risico om de negatieve effecten van het sociale netwerk op zijn welzijn te ondervinden dan wie actief in interactie gaat. Dat blijkt uit een studie van de faculteit psychologie van de Gentse universiteit.
Er is al eerder onderzoek gedaan naar de impact van Facebook op ons welzijn en wat daarbij opvalt volgens de onderzoekers van het Gentse ‘Psychopathologie en Affectieve Neurowetenschappen Lab’ is dat de negatieve effecten – zoals verhoogde angst en depressieve symptomen – bij sommigen veel hoger zijn dan bij anderen. Met hun studie wilden de wetenschappers te weten komen welke mensen er precies vatbaarder voor zijn en welke factoren daarin een rol spelen.
Zelfbeeld
Daarvoor brachten ze verscheidene factoren in kaart. Sociale vergelijking en zelfbeeld bleken een belangrijke impact te hebben. Mensen met een grotere neiging om zich met anderen te vergelijken, krijgen immers veel vergelijkingsmateriaal aangeboden op Facebook en zijn ook vatbaarder voor het vaak perfecte beeld dat er door anderen werd opgehangen. Het maakte dat ze er negatieve gevoelens aan overhielden. Hetzelfde bleek te gelden voor mensen met een laag of een sterk fluctuerend zelfbeeld. Ook zij vergelijken immers veel in hun permanente zoektocht naar zelfbevestiging.
Opmerkelijk: de onderzoekers waarschuwen voor de manier waarop je sociale netwerken gebruikt. Het effect van Facebook op ons welzijn wordt daardoor immers beïnvloed. “Scrollen en doorklikken op profielen zonder in interactie te gaan, lijkt ervoor te zorgen dat je meer vergelijkingsgedrag stelt en je dus vatbaarder wordt voor de negatieve effecten”, aldus onderzoekster Lien Faelens. “Actief gebruik waarbij je met anderen in interactie gaat, via bijvoorbeeld chatberichten, kan er dan weer voor zorgen dat je meer positieve effecten ondervindt.”
Want voor alle duidelijkheid: die positieve effecten zijn er ook. “Als je chat met vrienden, werk je bijvoorbeeld aan je relatie met die persoon”, klinkt het. “En voor introverte of verlegen mensen kunnen sociale media het juist makkelijker maken om contacten op te bouwen.”
De onderzoekers willen nu nog verdergaan met hun studie. “We willen nu onderzoeken hoe het Facebook- en Instagramgebruik doorheen de dag zich verhoudt tot de stemming doorheen de dag”, aldus Faelens.
Daarvoor worden nog testpersonen gezocht. Het onderzoek zal vanaf april plaatsvinden en staat open voor iedereen tussen 18 en 35 die een profiel heeft op Facebook en Instagram. Je kan om technische redenen wel alleen deelnemen met een Androidsmartphone.
Vergoeding
In de eerste fase zullen online vragenlijsten ingevuld moeten worden over onder meer het gebruik van sociale media, je zelfbeeld en angst en depressieve klachten. Dat duurt 10 tot 15 minuten. Daarna krijgen de testpersonen een week lang zes keer per dag een sms met vragen. Over in welke mate ze sociale media gebruikt hebben, hoe ze dat gedaan hebben en hoe ze zich voelen. 12 weken later moeten de testpersonen dezelfde onlinevragenlijst als in het begin weer invullen.
Wie deel wil nemen, kan contact opnemen met Lien Faelens via een mailtje naar Lien.Faelens@ugent.be. Er is een vergoeding voor de deelnemers die kan oplopen tot 30 euro. (br.hln)
|
