Te vroeg wakker worden is slecht voor je hart

Mensen die te vroeg opstaan lopen meer risico om te overlijden door een hartaanval of een beroerte. Dat blijkt uit een nieuwe studie van de University College London (UCL). “Vroegtijdig ontwaken wordt doorgaans geassocieerd met stress en spanningen. Samen met een toename van de adrenaline door het wakker worden, doet dit de bloeddruk stijgen”, bevestigt professor Johan Verbraecken van het slaapcentrum van het UZ Antwerpen.

Het onderzoeksteam van de UCL baseerde zich op gegevens van 4.399 mensen tussen 40 en 69 jaar oud, die verzameld werden tussen 1988 en 1991. Die deelnemers moesten destijds een enquête invullen over hun slaapkwaliteit. Zo moesten ze onder meer vertellen of ze gemakkelijk in slaap vielen, of ze te vroeg wakker werden en of ze zich nog slaperig voelden als ze opstonden. In 2017 werden de deelnemers opnieuw opgezocht, en 1.656 van hen zijn overlijden aan hart- en vaatziekten. 

“Zelfs als je rekening houdt met andere risicofactoren, liepen mensen die te vroeg wakker werden meer risico om te overlijden aan hart- en vaatziekten”, reageert Victoria Garfield van het UCL Institute of  Cardiovascular Science. Dit effect was bovendien groter bij Europeanen dan bij mensen uit Zuid-Azië of Caraïbisch gebied. “Er is meer onderzoek nodig om te achterhalen wat hiervoor de exacte verklaring is”, besluit Garfield. 

Professor Johan Verbraecken van het slaapcentrum van het UZ Antwerpen is alvast niet verrast door deze bevindingen. “Ik denk dat dit inderdaad klopt. Vroegtijdig ontwaken wordt doorgaans geassocieerd met stress en spanningen, waardoor we sneller en vroegtijdiger cortisol aanmaken. Samen met een toename van de adrenaline door het wakker worden, doet dit de bloeddruk stijgen. Dat brengt een verhoogd cardiovasculair risico met zich mee”, stelt hij. 

Daarnaast verwijst hij ook naar slaapapneu, de ademstops tijdens de slaap waarbij het zuurstoftekort kan leiden tot vroegtijdig ontwaken. Als je weet dat we in de droomslaap veel apneus vertonen en dat we vooral veel dromen op het einde van de nacht, kan je de vroege als bijzonder risicovol beschouwen voor hart- en vaatziekten. Een verhoogd risico wil echter nog niet per se zeggen dat je daadwerkelijk een hart- en vaatziekte gaat ontwikkelen. Desondanks heeft de ochtendstond dus niet steeds goud in de mond.”    

Hoeveel moet je dan best wél slapen?

De slaapbehoefte verschilt per persoon en is afhankelijk van diverse factoren. De meeste deskundigen raden een slaaptijd tussen 7 en 9 uur per nacht aan. Sommige mensen voelen zich na 7 uur al uitgeslapen, andere hebben wat meer nodig. Of om het met de woorden van slaapcoach Floris Wouterson, auteur van het boek ‘Superslapen’, te zeggen: staar je niet blind op de 8 uur slaap’-regel. “Als je meent dat je elke nacht acht uur moet slapen, kan dat tegen je werken”, redeneert hij. Stel: na 7 uur onder de lakens ben je plots klaarwakker. Dan heeft het toch geen nut om nog te blijven liggen? Of wat als je wekker aanduidt dat je maar 6 uur kunt slapen? Dan is de kans groot dat je begint te piekeren omdat je niet voldoende slaapt, et voilà, de rest van de nacht lig je te woelen. De enige oplossing: probeer zo veel mogelijk op hetzelfde moment onder de wol te kruipen en zoek je eigen slaapritme.  (br.hln)