Post komt binnenkort nog maar twee keer per week, tenzij u duurdere zegel koopt

Vanaf maart volgend jaar zal de postbode nog maar twee keer per week brieven in uw bus stoppen. Alleen voor brieven met een (duurdere) priorzegel, kranten en pakjes maakt bpost een uitzondering. Wellicht zal de postbode op maandag en woensdag nog de niet-dringende post afleveren, aldus bpost-CEO Koen Van Gerven in De Ochtend op radio 1.

Acht jaar geleden werden er elke dag 12 miljoen brieven bezorgd, vorig jaar waren dat er nog maar 7,7 miljoen. In het eerste kwartaal van dit jaar viel het volume weer met 9,2 procent terug, terwijl bpost voor het hele jaar maar een terugval van 7 procent had verwacht. Nog een cijfer dat het dalende postvolume illustreert, is dat nog maar bijna de helft van de huizen elke dag post krijgt.
”Als er tegen 2022 geen nieuwe maatregelen komen, dreigt bpost verlieslatend te worden”, klinkt het binnen het bedrijf. “De pakjesbezorging mag dan wel fors toenemen, dat dekt het verlies van de briefbedeling niet.” 

“Eén op vijf brieven is dringend”

Opdat het bedrijf niet kopje-onder zou gaan, timmert bpost aan een gloednieuw distributiemodel. Fase één van dat nieuwe model is al achter de rug: sinds januari is de priorzegel opnieuw ingevoerd. Die zegel garandeert dat een brief de volgende werkdag in de bus valt en kost 5 eurocent meer dan een gewone postzegel.

Brieven zónder zo’n duurdere zegel bezorgt bpost vanaf maart 2020 nog maar twee keer per week. Naast brieven met een priorzegel zullen ook kranten en pakjes nog elke dag bedeeld worden. “Vandaag zijn 80 procent van de verkochte postzegels niet-prior, en twintig procent prior. De klant zegt dus: één vijfde van de post willen we dringend”, legt Van Gerven uit.

Het geeft het postbedrijf munitie om de tweede fase uit te rollen: de postbode komt voor niet-dringende brieven nog maar twee keer per week langs. “Voor brieven met een priorzegel, voor de krant en voor pakjes is er geen beperking”, benadrukt woordvoerder Barbara Van Speybroeck. 

Het lossen van de dagelijkse postbedeling ligt dan ook gevoelig. Een idee voor zo’n model werd twee jaar geleden door de postregulator afgeketst omdat de postbode geen vijf keer per week meer zou langskomen - zoals dat nochtans staat in het beheerscontract van bpost. Dat model is nu niet overgenomen, zegt Van Speybroeck. Nieuw is het systeem niet: Italië, Portugal, Polen, Nederland en Noorwegen kennen vandaag al een beperkte briefbedeling. En in Denemarken wordt niet-dringende post maar één keer per week bedeeld. 

Deze zomer test bpost de nieuwe werkwijze in enkele kantoren. “De klant zal hier nog niets van merken”, zegt Van Speybroeck nog. “Het gaat om het werk achter de schermen. Welke brieven bundelen we? Hoe zorg je ervoor dat het werkt voor het kantoor en voor de postbode?”

Gratis bestaat niet

Hoeveel bpost met deze operatie zal besparen? “Wij zijn een beursgenoteerd bedrijf en communiceren per kwartaal.” Maar Van Speybroeck wil wel kwijt dat dit echt belangrijk is om één van de belangrijkste werkgevers van België te blijven - goed voor 27.000 werknemers, van wie 13.000 postbodes. En daar ligt ook de bezorgdheid van de vakbonden, die verder wel mee willen in de nieuwe postbedeling.
“Als men voor één brief een hele dure weg moet afleggen, moet je dat in vraag stellen”, zegt Marc De Mulder (VSOA). Daarbij pleit hij voor een correcte prijs - “gratis geleverd bestaat niet” - en verloning. “Commercieel is het slim: als je snelheid wil, betaal je ervoor. En dat geeft opties om de postbode rendabel te houden. Bol.com toetert dan wel dat de bezorging gratis is, maar dat is niet zo. De postbode moet betaald worden”, zegt De Mulder. 

“We kunnen er niet omheen dat de brievenpost daalt”, voegt zijn collega van het socialistische ACOD Jean-Pierre Nyns toe. Maar Nyns is ongerust omdat het niet duidelijk is hoe het zal aangepakt worden. “Er is bezorgdheid dat we de klanten niet kunnen bedelen zoals het hoort. Hoe kunnen we dat organiseren als we maar twee dagen in de week langskomen?” Anderzijds richt de vakbondsman de blik naar de pakjes. “Daarvoor gaan we in heel België langs de brievenbussen. Dat doen we en kunnen we, laat ons dat verder uitbouwen.”

En dat bpost haar personeel een deftig loon en contracten voor onbepaalde duur blijft aanbieden, is voor de bonden van groot belang. Daarom pleiten ze ervoor om de bedeling van pakjes en brieven nog beter op elkaar af te stemmen. “Als je een apart postbedrijf opricht voor de pakjes dreig je al snel een bedrijf te creëren dat werkt met precaire contracten -zoals de concurrentie. En de pakjes zijn bovendien de toekomst. Daar willen we in meegaan. Bpost moet dé unieke verdeler van pakjes worden.”

Of het allemaal wel werkbaar is voor het personeel wordt ook met argusogen gevolgd. Bonden en directie zitten volgende week nog eens aan tafel over de concrete uitwerking. Er zijn nog veel vragen en bezorgdheden, maar het idee terugsturen naar de afzender? Nee, daar passen ze voor. (br.hln)