Alles is
dood in de Golf van Mexico
Het ecologische drama dat het dagelijks weglekken van miljoenen
liters olie in de Golf van Mexico veroorzaakt is al niet in woorden te
vatten, maar daar blijkt het niet mee op te houden. Obama heeft BP
bevolen onmiddellijk te stoppen met z'n voornaamste wapen in de
bestrijding van de olievlek: het besproeien met Corexit. Dat goedje
blijkt niet eens goed te werken voor het verdunnen van de olie, en het
is veel giftiger dan vermoed en tout court dodelijk voor al het leven in
de oceaan. Het ergst van al: BP wist dat van dag één maar koos ervoor
om het product te gebruiken uit winstbejag.
Ondertussen heeft de olie die in de Amerikaanse staat Louisiana sinds
woensdag aan land spoelt al 38 kilometer moerasland verwoest. "Zeker 24
mijl in Plaquemines Parish is verwoest. Alles is dood. Er is geen leven
meer in de moerassen. Dit is niet meer op te ruimen", melden de
plaatselijke autoriteiten.
Obama's
beslissing om te stoppen met Corexit komt er na "bijzonder storende"
getuigenissen van BP-directieleden en gereputeerde toxicologen. De
president van de VS was naar verluidt "compleet ondersteboven" van wat
hij had vernomen over het spul waarvan BP al 2,5 miljoen liter gebruikte
om de olievlek te bestrijden.
Corexit, zo blijkt, is in
veel landen zelfs verboden, wegens aangetoond dat het kankerverwekkend,
mutagenetisch (het verandert de genen van een organisme, of, om het
simpel te stellen leidt tot mutaties bij vissen en zeedieren inclusief
koralen) en het is bijzonder toxisch. Er zijn op z'n minst 12 andere
middelen die veel effectiever en veiliger zijn. Waarom koos BP dan voor
Corexit?
Er zijn
twee redenen. Een eerste heeft te maken met public relations. BP, dat
al 15 procent van z'n beurswaarde zag verdwijnen sinds de ramp, heeft er
alle belang bij dat naar de buitenwereld toe zo weinig mogelijk te zien
valt over de ware schade die de ramp aanricht. Corexit is op dat gebied
handig. Het lost de olie niet op, maar "breekt" die. Lees: het
vermindert de kans van storende plaatjes van een dikke oliepasta die de
kusten en de daar levende dieren versmacht. Het maakt de olie geenszins
minder vervuilend, het ziet er alleen beter uit.
Een tweede reden draait rond een
man die Rodney Chase heet en die bijna veertig lang een top-executive
bij BP was. Na zijn carrière bij BP kreeg Chase een postje in de raad
van bestuur van Nalco, het bedrijf dat Corexit maakt. De Nalco Holding
wordt gecontroleerd door de grote petroleumjongens, en blijkt een mooie
en lucratieve fin-de-carrière voor nogal wat executives. Daniel Sanders,
de voormalige topbaas van Exxon Mobil, zetelt er bijvoorbeeld ook in de
raad van bestuur. Nalco verdient momenteel bakken geld aan Corexit: het
heeft al 40 miljoen winst gemaakt alleen op wat er sinds 20 april in de
Golf van Mexico is gespoten.
Rijst
een volgende vraag: waarom liet het EPA, het Amerikaanse federale
milieubestrijdingsagentschap, dit toe? Lisa Jackson, die aan het hoofd
staat van EPA, had maar een tam excuus voor de senaatscommissie die de
olievlek onderzoekt en voor Obama himself: "We wisten ook niet hoe
schadelijk het is. U zou verbaasd zijn hoe weinig er wetenschappelijk
bekend is over de gevolgen van Corexit. Bovendien verwachtte niemand dat
het zo lang en in zulke hoeveelheden zou gebruikt worden."
Dat
is op z'n minst gezegd bizar. Want er blijkt geen gebrek te zijn aan
studies die de giftigheid van het goedje hebben onderzocht in een
oceaanomgeving. Het komt er simpelweg op neer dat waar Corexit wordt
gebruikt, tussen 50 en 100 procent van het marineleven verdwijnt. Bij
jong leven is de sterftegraad bijna altijd 100 procent.
Daarmee geconfronteerd, vermeldde Lisa Jackson
dat ze verkeerd begrepen was: wat ze had gezegd was dat er geen data
bestond over zo'n grootschalig en langdurig gebruik. EPA lag al onder
vuur. Het werd verweten te veel onder één hoedje te spelen met onder
meer BP en bewust te proberen de omvang van de ramp te minimaliseren.
EPA zou ook weigeren wetenschappers inzage te geven in de testresultaten
van het vervuilde zeewater.
Richard Camelli, een oceanograaf van
het befaamde Woods Hole Institute, zegt dat het gebruik van de
chemicaliën zowel de gelekte olie als het toxische product om die lek te
bestrijden aan een sneller tempo doet meedrijven in de Loop Current, de
stroming die na een cirkeltje te hebben gedraaid in de Golf van Mexico
via de Florida keys naar de Atlantsche Oceaan gaat.
Nalco interpreteert het verbod om
Corexit nog verder te gebruiken in de Golf op z'n website op een wel erg
eigenzinnige manier: volgens het bedrijf toont het aan dat het product
werkt en bijzonder effectief is. Bovendien claimt het bedrijf dat het
een miljoen opzijgezet heeft om organisaties te steunen die bezig zijn
met de redding van het milieu.
Ondertussen
heeft de olie die in de Amerikaanse staat Louisiana sinds woensdag aan
land spoelt al 38 kilometer moerasland verwoest. "Zeker 24 mijl in
Plaquemines Parish is verwoest. Alles is dood. Er is geen leven meer in
de moerassen. Dit is niet meer op te ruimen", melden de plaatselijke
autoriteiten.
De in de natte gebieden aangespoelde olie vormt een
logistieke nachtmerrie voor de lokale bestuurders. In de moerassen is
voor reddingswerkers niets om op te staan, zwaar materiaal om de olie te
ruimen kan het gebied niet in en de dieren kunnen zich makkelijk
verstoppen en zijn dus moeilijk te redden.
Experts debatteren inmiddels over de beste
manier om de vervuiling te lijf te gaan. Het kan zijn dat de moerassen
in brand gestoken moeten worden om de olie uit het systeem te krijgen.
Ook de optie om de olie gewoon te laten liggen wordt onderzocht. Dan kan
het nog generaties duren voor het fragiele ecosysteem zich heeft
hersteld.
De wetlands in Louisiana zijn de kraamkamers van de
Golf van Mexico. Garnalen, oesters, krabben, vissen en vogels leven in
het gebied. Ook de bewoners van de kuststeden hebben baat bij een schoon
natuurgebied. Vissers verdienen jaarlijks 2,4 miljard dollar voor de
kust van Louisiana.
De olievlek
bedreigt ondertussen ook de Florida Keys, een keten van eilanden ten
zuiden van de Amerikaanse staat. Daar zijn de afgelopen dagen al
teerklonten gevonden. Na Florida gaat de stroming op in de Golfstroom,
die via de oostkust van de VS over de Atlantische Oceaan naar Europa
stroomt. Ook Cuba ligt in het spoor en maakt zich klaar voor de olie.
De
noodoplossing van BP, het plaatsen van een aftapping op het lek, blijkt
minimale impact te hebben en slechts een fractie van de ontsnappende
olie op te vangen. Volgens BP zou de opvanginstallatie 60 procent van de
ontsnappende olie opvangen. Dat is dan 60 procent van de 800.000 liter
die volgens het concern dagelijks lekt. BP baseert zich daarvoor op
luchtfoto's en satellietbeelden. In realiteit lekt er 10 à 14 keer meer
volgens meer wetenschappelijke metingen. Een definitieve oplossing zou
er pas over twee à drie maanden zijn. (br.hln)
