Wat als je niet kan stoppen met je haar uit te trekken?
Tienermeisjes kunnen zichzelf op allerlei soorten manieren pijn doen.
Ze ontwikkelen een eetstoornis, en hongeren zichzelf uit of dwingen
zichzelf tot overgeven. Ze snijden in hun armen en benen, of... ze
trekken hun haar uit. Letterlijk. Deze psychische aandoening heet
trichotillomanie (ook bekend als TTM) en is even obsessief en verslavend
als alle andere compulsief-obsessieve stoornissen.
Wie aan trichotillomanie lijdt, vecht tegen de constante drang om haar
uit te trekken. Een gevecht dat niet zelden wordt verloren, met
schuldgevoelens, frustratie en nog meer innerlijke woede tot gevolg.
Hoeveel
mensen aan de aandoening lijden, is afhankelijk van de definitie ervan.
Sommigen schatten het aantal in de bevolking op 1 of 2 procent, anderen
op 0,6 procent. Over het algemeen wordt aangenomen dat een
trichotillomaan voldoet aan de volgende vijf kenmerken:
- Het
uittrekken van de haren komt steeds terug, waardoor het haarverlies
zichtbaar wordt
- Vlak voor het uittrekken van het haar verhoogt
de spanning, net als bij pogingen om het gedrag te weerstaan
- Er
zijn gevoelens van lust, bevrediging en/of opluchting bij het uittrekken
van het haar
- De stoornis wordt niet veroorzaakt door een andere
psychische stoornis en is geen gevolg van een fysieke ziekte, zoals een
dermatologische aandoening
- De stoornis veroorzaakt in
significante mate lijden, beperkt het sociaal en beroepsmatig
functioneren of het functioneren op andere terreinen.
TTM kan
zowel mannen als vrouwen treffen, al lijkt het vaker bij vrouwen voor te
komen. De aandoening uit zich niet altijd op dezelfde manier, iedereen
heeft zijn of haar eigen methode om het haar uit te trekken.
Getuigenis
Laura
(28) is een van die vrouwen die zich letterlijk de haren uit het hoofd
trekt. Op dit moment nog zo'n tien per dag, een overwinning voor de
jonge vrouw die op het hoogtepunt van de 'verslaving' een volledig kaal
hoofd had.
"Eindelijk kan ik zeggen dat ik de aandoening
controleer, in plaats van dat het mij controleert. De grootste ommezwaai
kwam er toen ik besefte dat de drang nooit zal weggaan, maar dat het
beheersbaar wordt. Alcoholisten zullen altijd alcoholisten blijven, maar
sommigen zullen leren drinken met mate. Dit lijkt daar wel wat op",
aldus Laura aan The Daily Mail.
Onschuldig?
TTM
lijkt erg op een compulsief-obsessieve stoornis, waarbij de drang om
iets te doen groter is dan de weerstand ertegen. Maar niet alle
psychiaters zijn het daar mee eens, zij zien trichotillomanie eerder als
een 'onschuldige gedragsvorm', zoals nagelbijten.
Uit het
verhaal van Laura lijkt de aandoening alvast niet zo onschuldig.
"Ik
ben ermee begonnen nadat we gaan zwemmen waren op vakantie. Ik begon
losse haren uit te trekken, en dat voelde zo goed, dat ik bleef trekken.
Op den duur had ik een kale plek van een centimeter, en dat werden er
snel meerdere. Eerst verstopte ik de plekken met een haarband, dan met
een hoofddoekje. Het duurde steeds langer voor ik klaar was om het huis
te verlaten. Op dat moment was de drang om haar uit te trekken soms zo
overweldigend dat het me verstikte."
Extra schuld en
schaamte
Haar ouders hadden wel langer door dat er iets mis
was. "Mijn moeder twijfelde tussen een traumatische gebeurtenis of iets
dat zij gedaan had. Ze zijn me altijd blijven steunen, maar doordat ik
zag hoe zeer het ze zich aantrokken, werden het schuldgevoel en de
stress voor mij nog groter. Wat alles natuurlijk nog erger maakte."
"Stop
er dan mee"
"Pas na een jaar hadden mijn ouders door dat ik
professionele hulp nodig had. De eerste dokter aan wie ik het probleem
vertelde, zei droogweg: 'wel, stop er dan mee'. Zo simpel is het niet,
weet ik nu na 14 jaar. Het was een onbewuste gewoonte geworden. Mijn
hand ging naar mijn haar, mijn hersenen registreerden dat niet meer en
voor ik het wist lagen hele trossen haar naast mij op de grond."
Niet
de enige
Uiteindelijk belandt Laura bij een dokter die wel
weet waarover hij het heeft. "Groot was mijn opluchting toen bleek dat
er een naam voor bestond en dat ik niet de enige was. Lange tijd heb ik
gedacht dat ik alleen was, en voelde ik me ontzettend eenzaam."
Ondertussen
ondergaat de jonge vrouw hypnotherapie en een training om gewoontes om
te vormen, zodat ze stopt met haar uitrekken. (br.hln)
|
