athea

Gustav Klimt (Baumgarten (Wenen), 14 juli 1862 Wenen, 6 februari 1918) was een Oostenrijkse symbolistische schilder en een van de meest prominente leden van de Wiener Secession, de Weense jugendstilbeweging.

Klimt werd geboren in de buurt van Wenen in een armoedig gezin. Zijn vader was goudgraveerder. Wellicht heeft dit Klimt beïnvloed bij zijn gebruik van goud in zijn schilderijen. Hij kreeg zijn kunstzinnige opleiding op de Weense Kunstgewerbeschule für Kunst und Industrie in de jaren 1879-1883. Vrijwel tot aan de eeuwwisseling werkte hij in een klimaat dat geschapen was door Hans Makart, een dominante figuur in de Weense kunstwereld. In zijn begintijd werd het werk van Klimt niet gewaardeerd door de gevestigde orde, die zijn schilderijen pornografisch vond. Om zich af te zetten tegen de traditionele opvattingen richtte Klimt de Wiener Secession op, de Oostenrijkse variant van de jugendstil of de modern style. Klimt kreeg later erkenning en werd benoemd tot eredocent van de universiteit van München en Wenen.

Klimt overleed op 56-jarige leeftijd. Hij is begraven op het Hietzinger Friedhof in Wenen. Op de steen staat zijn typerende handtekening gebeiteld.

Symboliek, erotiek, uitgesproken zin voor het decoratieve en bevallige verfijning kenmerken zijn schilderijen en tekeningen. In zijn allegorische voorstellingen en in zijn talrijke portretten weeft hij op een ongeëvenaarde manier gestileerde kleurvlakken door elkaar als een soort patch-work. Met een oneindige tederheid behandelt hij uitsluitend de vrouw in zijn werk. Zijn werk getuigt van een groot vakmanschap, een grote gevoeligheid en een zin voor kleur.

De Nederlandse kunstenaar Jan Toorop is een belangrijke inspiratiebron geweest voor Klimt. Het fijne spel van vloeiende lijnen is een opvallende overeenkomst tussen Toorop en Klimt. Klimt heeft grote invloed gehad op collega kunstschilders, zoals Egon Schiele en Oskar Kokoschka. Het werk van Klimt is sterk verwant met dat van de Belgische symbolist Fernand Khnopff.

Gustav Klimts werk bestaat vooral uit schilderijen, maar hij heeft ook muurschilderingen, tekeningen en collages vervaardigd. Diverse daarvan zijn tentoongesteld in het Secessionsgebouw. Klimt is veel geroemd voor het gebruik van goud in zijn schilderijen. Dit is ook zichtbaar in het hieronder afgebeelde schilderij uit 1901, Judith I.

De ongenaakbare wrede vrouw die hier is afgebeeld is kenmerkend voor de stijl van Klimt. Enerzijds beeldt hij vrouwen flatteuzer af dan ze in werkelijkheid zijn. Anderzijds ontneemt hij hen tegelijkertijd het vrouwelijke en moederlijke. Een ander zeer beroemd schilderij is 'De kus', waarin een grote man, gekleed in een zeer opzichtige kamerjas, een vrouw innig omhelst.

De kus is een schilderij dat hij in de periode 1907-1908 maakte. Het schilderij is pas in de Flower-power-tijd wereldberoemd geworden en is sindsdien veel afgebeeld op ansichtkaarten en posters.

Het schilderij toont een grote man die een vrouw op haar wang kust. De man heeft een kamerjas met daarop hoekige symbolen om; de kleren van de vrouw tonen ronde symbolen. Het stelletje staat op de rand van een afgrond, in een veld vol bloemen. Of Klimt daar een symbolische bedoeling bij had, is niet bekend.

Klimt werkte in Wenen en Klimts visie op de Weense seksuele moraal van die tijd heeft zijn werk sterk beïnvloed. De Weners waren in het openbaar afkerig van seksualiteit, maar de prostituees deden goede zaken. De werken van Klimt tonen (veelal roodharige) dames in uitdagende posities, waardoor hij in zijn stad als een omstreden persoon werd gezien. Klimt liet zich tijdens het schilderen veelvuldig omringen door naakte dames en stond bekend als een vrouwenjager die wars was van de conservatieve zeden. Men kan De kus zien als een afbeelding van lust en/of liefde, maar ook van de weerstand van de vrouw tegen de seksuele driften van de man (de vrouw kust namelijk niet terug). De laatste visie wordt vooral door feministen gedeeld.

In de achtergrond heeft Klimt goud verwerkt, waarbij hij verschillende technieken door elkaar heeft gebruikt. Deze technieken had hij waarschijnlijk van zijn vader geleerd, die goudgraveerder was.

Het schilderij hangt in de Österreichische Galerie Belvedere in Wenen.

Gustav Klimt was een Oostenrijkse symbolistische schilder