Balans 25 jaar na Tsjernobyl: 31 tot 100.000 doden
De kerncentrale van Tsjernobyl.
Morgen is het 25 jaar geleden dat de kerncentrale van Tsjernobyl, in
het huidige Oekraïne, werd getroffen door een explosie. Het gaat om de
zwaarste ramp in de geschiedenis van de kernenergie. De schattingen van
het aantal dodelijke slachtoffers lopen uiteen van 31 tot 100.000.
Op 26 april 1986 om 1.23 uur ontplofte reactor 4 van de kerncentrale in
Tsjernobyl na een foutgelopen testreeks. In de nasleep van de
ontploffing kwam radioactieve straling vrij met een intensiteit
vergelijkbaar met tweehonderd kernbommen van het type dat Hiroshima
trof.
Om de gevolgen van de ramp in te
dijken stuurde de Sovjet-Unie in vier jaar tijd 600.000 personen ter
plaatse die, te midden van hevige straling, moesten proberen om de
getroffen centrale af te schermen.
Vijfentwintig jaar na de ramp is
het nog steeds niet duidelijk hoeveel doden de tragedie heeft geëist en
wat de gevolgen zijn voor de gezondheid van de bewoners in de wijde
omtrek. Dat is voor een deel te wijten aan de chaos die ontstond tijdens
de val van de Unie, maar ook de nucleaire lobby wordt met de vinger
gewezen. Die is immers erg terughoudend om de invloed van de straling te
bestuderen.
Zeker is wel dat de zwijgzaamheid van toenmalig
Sovjet-leider Michail Gorbatsjov heeft geleid tot de radioactieve
besmetting van duizenden mensen, voornamelijk in het huidige Oekraïne,
Wit-Rusland en Rusland.
In 2005
becijferden verschillende agentschappen van de VN dat vierduizend mensen
overleden als gevolg van de ramp. Ecologische organisaties als
Greenpeace gaan zelfs uit van 100.000 doden, maar het wetenschappelijk
agentschap van de VN, UNSCEAR, beweert dat er slechts 31 overlijdens
rechtstreeks aan de ramp kunnen worden toegeschreven. UNSCEAR maakt wel
melding van zesduizend gevallen van schildklierkanker, waarvan vijftien
dodelijk.
De directeur van de
centrale, Viktor Brjuchanov, werd na de ramp door het regime als
schuldige aangewezen en tot een celstraf van tien jaar veroordeeld. De
man kwam vrij in september 1991, kort nadat Oekraïne onafhankelijk werd.
Morgen
worden alle Russische machtsbekleders om 7 uur (GMT) ter plaatse
verwacht voor een religieuze ceremonie. Ban Ki-Moon, secretaris-generaal
van de Verenigde Naties, ging op 20 april al naar Tsjernobyl en riep
toen op tot een wereldwijd debat over het gebruik van nucleaire energie.
"De ongevallen in Tsjernobyl en in Fukushima zijn sterke signalen. We
moeten lessen trekken uit deze tragedies", waarschuwde Ban Ki-Moon.
|
