Trein en bus, wandelen en weer, en van die hobby's meer
10-02-2021
10 februari 2021 Essenbeek
De wandeling. De eerste (en eigenlijk ook laatste) lockdown verplichtte ons iets minder dan een jaar geleden om ons gewone wandelprogramma op te schorten, maar niet getreurd: we wonen nu eenmaal in een streek waar de stapmogelijkheden enorm zijn en ik stippelde in enkele weken tijd routes uit die ik met een knipoog Thuis aflevering 1, 2 … 10 noemde. Eerst dachten we te stoppen bij 6, maar het werden er uiteindelijk 10, en nu dus 11. Tijdens onze laatste Thuiswandeling (6) was me namelijk opgevallen dat we nog heel veel interessant ogende wegjes links lieten liggen, en dat er misschien nog wel een elfde in zat. Die kan ik nu voorstellen: deze beginnen we niet langer aan onze voordeur, maar wel aan de kerk van Essenbeek (Halle). Ze voert ons langs het reservaat van het Broek naar Rodenem, het kanaal naar Charleroi (met een opgepoetst uitzicht op een oude steengroeve, langs een oude Zenne-arm, een vleermuizengrot naar de Mussenberg en het gesloten café Congo, naar het Hallerbos. Net geen 14 km zou dat moeten zijn, waarvan 56% over al dan niet verharde trage wegen gaat. Het kaartje vind jehier, de foto'shier.
Dit zijn er alvast twee:
Het Broek.
Galloways in hun element.
Het weer. Koud, met een maximum rond -2° en goed voelbare wind, zeker na de middag. Geleidelijk ook meer en meer bewolkt.
De stafkaarten. 39/2N Tubize. Er is nog geen nieuwe versie op 1:25.000. Voorlopig moet je het nog stellen met de kaart op 1:20.000 Rebecq - Tubize uit 2001.
Hoe we er geraakten. We hadden natuurlijk de bus van lijn 155 kunnen nemen, bijvoorbeeld tot de halte Essenbeek Kerk, waar de wandeling begint, maar we verkozen te stappen.
Een beetje geschiedenis. Misschien is dit het aangewezen moment om het even te hebben over de bediening van Essenbeek, een niet onbelangrijk gehucht van Halle, dat voorlopig nog stand houdt als zelfstandige parochie. Het begint al vrij vroeg - halfweg de jaren 1930 - met een busdienst Halle - Braine-l'Alleud, met 5 ritten op weekdagen (zaterdag inbegrepen) en 8 op zondag. De lijn krijgt als nummer 115A, wat verwonderlijk is: bij een dergelijke aanduiding denken we meteen aan een vervangingsbus, maar spoorlijn 115 liep van Braine-l'Alleud naar Rognon. Dat was de technische toestand: toen de busdienst werd ingevoerd, reden er doorgaande treinen van Braine-le-Comte, Tubize en Clabecq naar Braine-l'Alleud). Tussen Halle en Braine-le-Château was dus helemaal geen sprake van een vervanging en de eigenlijke spoorlijn zou nog vele jaren de dans van de verbussing ontspringen. De Vlaamse halten in Essenbeek kregen trouwens fantasierijke namen: Temelaire, wat verwijst naar het Nederlandstalige Tuimeleer is daar een mooi voorbeeld van. Tegenwoordig heet die halte Treimeleer, wat al evenmin correct is. De belangrijkste halte heette trouwens Étang: de vijver is al jaren onderwerp van discussie, want sommige Essenbekenaren willen het zicht op de vijver vrijwaren, wat niet in de kaarten past van een projectontwikkelaar. Erg robuust zou de aanduiding 115A trouwens niet zijn. Het werd achtereenvolgens 218 (van 1937 tot 1947, al is het twijfelachtig dat de bussen de hele WO II gereden zouden hebben), 470 (vanaf 05.10.1952) en opnieuw 115A op 02.10.1960. Op dat ogenblik bestond de tabel al uit 2 delen: Braine-l'Alleud - Tubize, de echte vervangingsglijn, want lijn 115 werd gesloten in 1959 en Halle - Braine-l'Alleud. Die 470 doet misschien een belletje rinkelen bij wie de busbediening van Halle kent: op hetzelfde moment werden busnummers 470, 471 en 472 ingevoerd. De 471 overleeft tot vandaag, de 472 heette later 115b en is nu vernummerd naar 116. In 1951 werd een bediening van Essenbeek ingevoerd: de bussen maakten een lus door het centrum, eigenaardig genoeg met ritten die op een kluitje gegooid werden in een erg vroege ochtendspits (6:16 - 7:02 - 7:18) en een vrij late avondspits (17:00 - 18:05 - 18:20). Veel zou er aan deze uitbreiding niet veranderen, tot ze in de jaren 2000 afgeschaft werd, als gevolg van de moordende concurrentie van lijn 155 van De Lijn. Voordien was trouwens de weekenddienst al gesneuveld. Met de splitsing De Lijn/TEC ging lijn 115a uiteraard naar de TEC en het duurde niet lang voor de welgekomen besparing werd doorgevoerd. De Essenbekenaren zouden jaren op hun honger blijven zitten, bezoek aan het toen nog niet zo succesvolle Hallerbos was tijdens het weekend niet langer mogelijk, laat staan dat men kon gaan winkelen in Halle. Nog even melden dat de lijn 115a vernummerd werd in 115 en 114, die laatste voor de lijn uit Halle.
En dan is het de beurt aan De Lijn. Door de invoering van de basismobiliteit ziet De Lijn zich verplicht een nieuwe lijn te creëren, van Halle naar Drogenbos via Sint-Genesius-Rode en Linkebeek. Helemaal nieuw was de lijn niet: een eerste deel van lijn 155 bestond al, voor o.a. de bediening van de Alsembergse scholen. En enkele jaren voordien had de stad Halle in overleg met De Lijn een zaterdagse (gratis) winkelbus ingelegd vanaf Essenbeek De Floere. De volledige lijn zou ook het nieuw gebouwde AZ-Sint-Maria bedienen, dat zijn toevlucht had gezocht in de zompige weiden aan de rand van de stad. Bij De Lijn leek men echt wel te geloven in lijn 155 (die een erg handige bundel vormde met de lijnen 153 en 154). Toen ik enkele jaren geleden onrustbarende geruchten hoorde over de toekomst van lijn 155, noemde een functionaris van De Lijn ze nog goed functionerend. De lijn kreeg dan ook snel een volwaardige weekenddienst (ten koste van de winkelbus) en na enkele jaren een geapprecieerde halfuurdienst op weekdagen. Maar toen werden nieuwe plannen op de tekentafel van een of ander studiebureau gelegd: grafieken en tabellen kwamen wel aan bod - voor heel Vlaanderen trouwens - maar de bestaande reiziger werd vergeten. Donkere wolken pakken zich samen boven lijn 155. Anders dan bij de NMBS verneem je nauwelijks iets over de concrete plannen omdat De Lijn en haar voogdij-overheid liefst achterbaks konkelfoest met voor de gewone burger onbereikbare vooruitzichten. Voorlopig ziet het ernaar uit dat lijn 155 in het beste geval blijft tussen Essenbeek en Halle en zo goed als volledig verdwijnt op de rest van het traject. Aan ons zal het niet gelegen hebben: op 2 september 2002 reed lijn 155 voor het eerst uit en sindsdien heb ik 7133 ritten met deze lijn afgelegd, dat zijn er dik 500 per jaar (het zwakke jaar 2020 meegerekend). Mijn vrouw heeft minstens evenveel ritten op haar conto staan. We gebruikten lijn 155 voor zo goed als alles: familiebezoek, winkelen in Dworp én in Halle, zelfs in Drogenbos… Of we na Nieuwjaar opnieuw 25 minuten zullen stappen om bus 153 te nemen in Dworp of 28 minuten op weg naar TEC 114, is nog lang niet zeker. Waar de verwachte reizigerswinst vandaan moet komen, is me een raadsel: ik hoop voor het eerst in mijn lange carrière als OV-gebruiker dat de basisbereikbaarheid flopt dat het pijn doet. Alleen op die manier zal men gedwongen worden om alles nog eens te overdenken, ook al gaan er dan weer vele jaren verloren.
Nu de invloed van De Slimste Mens op de carrière van een bekend Vlaamsch politicus begint te tanen, vindt men bij de VRT blijkbaar dat die een nieuwe boost kan gebruiken…
Waar Abraham de mosterd haalde. Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over deBelgische spoorlijnenen een overde bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.
31. Langs lijn 36 beleefde ik ongetwijfeld mijn vruchtbaarste safari ooit. Mr 425 komt voorbij als IR 3437 Turnhout - Manage.
32. Onder het motto "De namen van zotten staan op pannen en potten" kwam deze 395 bekrabbeld met onleesbare verfstrepen voorbij, als IR 3737 Brussel-Nationaal-Luchthaven - Quévy. Ik heb de hanenpoten (sorry, hanen) zo goed en zo kwaad als het ging verwijderd.
33. HLE 2221 sleept P 8741 Schaarbeek - Binche. Het is een P-trein die nog altijd rijdt, de M4's houden het nog wel een tijdje vol, de loc is uiteraard buiten dienst.
34. En deze is helemaal geschiedenis: de 2245 met P 8894 Schaarbeek - Braine-le-Comte
35. De 2102 sleept IC 1738 Liège-Guillemins - Quiévrain.
36. En dan volgt de 2145 met P 8802 Schaarbeek - Quévy. Ook vandaag rijdt deze P-trein nog, met hetzelfde treinnummer, al wordt hij nu met M5's uitgevoerd.
37. Tijd voor een vierledig stel: de 802 passeert als IR 3938 Louvain-la-Neuve-Université - Binche.
38. En dan is het de hoogste tijd voor wat afwisseling: 5135 en 5117 met een goederentrein…
39. … 6222 en 6311 freewheelend…
40. … en 5511 en 5501, de Reddertjes, ook met een goederentrein. In de volgende reeks volgen nog 2 foto's van lijn 96. Op de volgende safari is het wachten tot de winter, maar uiteraard komt er eerst nog een bont allegaartje van OV-foto's die ik her en der genomen heb.
11. Ik wil het me deze keer gemakkelijk maken. We schrijven nog altijd 23.05.2001, lijn 96 kp 22.7. Dat laatste was de ideale plek voor de introvert die ik ben: alleen op de wereld leek het wel, prachtig weer, af en toe een trein. Veel zin om andere oorden op te zoeken had ik niet. HLE 2626 sleept een goederentrein. Ondanks alle gebreken, waren het toch wel elegante locomotiefjes.
12. IR 3433 - mr 398 - Turnhout - Manage. Hier was de IR al lang een L-trein geworden…
13. IC 3733 - mr 437 - Brussel-Nationaal-Luchthaven - Quevy.
14. IC 1734 - mr 160 - Liège-Guillemins - Quiévrain. De tweeledige stellen waren toen ook meiden voor alle werk, zoals de desiro's nu.
15. IR 3934 Louvain-la-Neuve-Université - Binche - mr 821.
16. Eventjes een lager standpunt ingenomen - postief resultaat; IR 3434 - mr 428 Turnhout - Manage.
17. IC 3734 - mr 314 - Brussel-Nationaal-Luchthaven - Quévy.
18. Nog even een goederentrein tussendoor: .5143.
19. IC 1735 - HLE 2759 - Verviers-Central - Quiévrain.
20. IR 3935 - mr 818 - Louvain-la-Neuve-Université - Binche.
01. Soms kan wachten op een trein onverwachte fotootjes opleveren, zoals deze van de 5181 in Diepenbeek (lijn 34 kp 46.7). Wie zich vragen stelt over mijn veiligheid: ik stond op het perron…
02. … zoals de volgende foto laat vermoeden: mr 181 met IR 2914 Antwerpen-Centraal - Liège-Guillemins. (13.04.2002)
03. Op 06.05.2002 fotografeerde ik deze naar huidige normen erg nette 835 als IR 3933 Brussel-Noord - Binche: lijn 96 kp 20.7. Dat is in de buurt van de vroegere halte Stéhoux (tussen Tubize en Hennuyères), waarvan de heropening ooit opdook in GEN-plannen, maar waar blijkbaar van afgezien is.
04. Op dezelfde plaats passeert even later mr 390 met IC 3733 Brussel-Nationaal-Luchthaven - Quiévrain.
05. En toen werd het tijd voor nog een safari, langs lijn 96. Anders dan velen trok ik uit Hennuyères niet zuidwaarts maar noordwaarts, richting Tubize en op wat mindere foto's na, kon ik daar een heel lange reeks treinen fotograferen in de beste omstandigheden. Op weg naar mijn standpunt kon ik van op een brug deze 2702 met goederentrein vastleggen, figuurlijk dan.
06. De volgende foto zou er één geweest zijn van mr 438 met IC 3933 Brussel-Nationaal-Luchthaven - Quévy, maar hij markeert een triest moment in mijn carrière (ironie!) als spoorwegfotograaf: de eerste graffito op de neus van het stel, trieste voorbode van wat nog moest komen en behoorlijk uit de hand lopen. Mijn eigen principes indachtig vermijd ik foto's van ontsierde treinen en dus publiceer ik deze foto niet.
07. Wel nog maagdelijk mooi is mr 746 met P 4195 Schaarbeek - Braine-le-Comte, een woensdagmiddag trein. Ondertussen ben ik aanbeland op de plaats waar ik een groot deel van de namiddag en de vooravond zal doorbrengen: lijn 96 kp 22.7.
08. HLE 2742 sleept IC 1733 Verviers-Central - Quiévrain.
09. Mr 843 is IR 3933 Louvain-la-Neuve-Université - Binche.
10. Mr 722 rijdt als 7897 van Tubize naar Manage. Ook dit was een woensdagmiddagtrein.
71. Op 24.03.2001 zit mr 506 vooraan IC 1512 Knokke/Blankenberge - Genk/Liège-Guillemins, lijn 36 kp 37.9. Dat was toen uitzonderlijk, omdat dit stel destijds tot de onderhoudspost Stockem behoorde en bijna uitsluitend diensten op de lijn Brussel-Zuid - Luxemburg reed.
72. Op 05.04.2001 was de Orient-Express tot in Oostende gesukkeld als gevolg van stakingsacties in Frankrijk.
73. idem
74. idem
75. idem
76. Melreux-Hotton, 07.04.2001: mr 693 als L 5585 Jemelle - Liège-Palais. Dat ik rustig de tijd had om deze trein te fotograferen, kwam doordat de trein van hier uit vertrok ten gevolge van werken tussen Melreux en Marloie.
77. En daardoor is dit dus ook geen levensbedreigende actie mijnentwege.
78. Een busje dan: ab 4727 staat op 12.04.2001 in de stelplaats Martelange. Ik had graag wat gegevens toegevoegd, maar zolang alea iacta est, moet je er maar van uitgaan dat ondergetekende te weinig weet over bussen om concreet en correct te kunnen zijn.
79. Op 13.04.2001 rijdt mr 302 vooraan IC 2234 Genk - Gent-Sint-Pieters - lijn 21D, kp 8.1. Bokrijk is niet veraf, maar daar hoort dit stel voorlopig nog niet thuis.
80. En op dezelfde dag een bus van het Hasseltse stadnet: ab 3853. Hier weet ik wel zeker dat het om een Jonckheere Transit 2000 gaat, wat die hebben hier ook jaren de dienst uitgemaakt op onze, met verdwijnen bedreigde, lijn 155, uit de stelplaatsen Ukkel en Het Rad.
61. We blijven nog even langs lijn 50 staan op 23.12.2000 in de buurt van Sint-Martens-Bodegem. Mr393 zit vooraan IC 2310 Poperinge - Sint-Niklaas.
62. En niet echt verrassend: de breaks blijven komen: de 314 met IR 3511 Gent-Sint-Pieters - Brussel-Nationaal-Luchthaven..
63. De 533 zit vooraan in de Knokke/Blankenberge - Genk/Liège-Guillemins (IC 1511). In die tijd werden alle IC's van deze reeks nog met mr96 uitgevoerd, wat niet zelden tot plaatsgebrek leidde. Dat zal op deze winterse zaterdagvoormiddag wel niet het geval geweest zijn.
64. Stel 611 voegt zich bijna perfect in het kader van de bovenleidingspalen: L 2082 Aalst - Brussel-Zuid.
65. HLE 2729 sleept een stel I11-rijtuigen: IC 423 Oostende - Köln.
66. En daar zijn de breaks weer: de 438 hangt vooraan in IR 3610 De Panne - Schaarbeek.
67. En nog een: de 371 als IC 2311 Poperinge - Sint-Niklaas.
68. En toen vond ik het genoeg: ik stapte terug naar Sint-Martens-Bodegem, waar ik - let op de wachtbunker - mijn eerste tags ooit kon/moest fotograferen. Beschouw het maar als het begin van het geleidelijke gebrek aan enthousiasme om het spoorwegleven nog fotografisch vast te leggen, al bleven de treinen voorlopig nog gevrijwaard.
69. In Sint-Martens-Bodegem fotografeerde ik nog IC 1512, met achteraan ms96 555.
70. De 1312 sluit met IC 534 Eupen - Oostende deze reeks af. Herinner ik het me juist als ik schrijf dat de IC's Oostende - Köln in die tijd verplicht gesleept werden door een 27 en dat de IC's Eupen - Oostende door een 13 getrokken werden?
51. Wat ik me van 23.12.2000 nog vrij goed herinner, is de onvrede met de mogelijkheden die ik had om een goed standpunt te vinden. Anders dan veel andere spoorfotografen blijf ik trouw aan de trein als vervoermiddel, en schuif ik niet snel enkele kilometers op om het geschikte punt te vinden. Vandaar een reeks foto's die niet allemaal voldoen, zoals deze van mr 401 die als IR 3531 van Brussel-Nationaal-Luchthaven (zoals dat heette voor de anglicanisering van ons vaderland en van de NMBS) naar Gent-Sint-Pieters spoorde. (Wanneer wordt dat Ghent-Saint-Peter?) Lijn 50, kp 14.5.
52. Een beetje tegen beter weten in hield ik toch vast aan kp 14.5 of omgeving. Mr 404 op het andere spoor liet zich al wat beter kieken: IR 3608 De Panne - Schaarbeek.
53. En toen kwam deze 2010 met een internationale trein die ik spijtig genoeg niet gedetermineerd heb. Ik vind hem niet terug in het spoorboekje, vermoedelijk omdat hij alleen maar in het internationale spoorboekje voorkwam. Als iemand weet om welke trein het zou kunnen gaan, hoor ik het graag!
54. Een foto in een bocht wil nog wel eens meevallen, maar in dit geval had ik toch graag de volledige staart van de trein gezien: mr 342 met IC Poperinge - Sint-Niklaas.
55. De staart van HLE 2719 is wel volledig, maar de loc rijdt dan ook zonder sleep. En zo krijg je dan af en toe toch een foto die kan bekoren.
56. Dat is alweer minder het geval met deze: mr 428 met IR 3510 Gent-Sint-Pieters - Brussel-Nationaal-Luchthaven. De bovenleidingspalen zijn wat opdringerig…
57. … zoals ook het geval is op deze foto van mr 537 die als IC 1510 van Knokke/Blankenberge naar Genk/Liège-Guillemins reed.
58. Dat storende karakter verdwijnt dan weer bij kortere treinen, zoals dit mr 198 die als L 2081 op weg is van Aalst naar Brussel-Zuid.
59. HLE1308 sleept IC 510 Oostende - Eupen. De loc zit vooraan het stuurstandrijtuig, wat eigenlijk een gelukkig toeval is voor de foto.
60. Mr 440 rijdt als IR 3609 van De Panne naar Schaarbeek. Het is nog lang niet gedaan met deze fotoreeks, maar daarvoor verwijs ik naar de tien volgende.
41. Op 20.09.2000 kon ik in Mons deze 2208 fotograferen. Als ik me niet vergis, had deze loc dan al een carrière als lichterlocomotief in Liège-Guillemins achter derug, maar zoals geweten laat mijn geheugen me wel eens vaker in de steek…
42. Van deze ben ik wel zeker: de 2144 sleept IC 1736 Liège-Guillemins - Quiévrain, opnieuw in Mons op 20.09.2000.
43. Zo zag mr 630 eruit aan de binnenzijde. De gebruikte stofjes waren spijtig genoeg niet erg kleurvast, wat tot vroegtijdige vervanging leidde achteraf. De zetels (te vergelijken met die van de I10-rijtuigen) waren wel (eerste) klasse!
44. En dit is mr 630 aan de buitenzijde. Het stel staat klaar om te vertrekken als L 4086 Mons - Braine-le-Comte.
45. Nog eens een bus: ab 4511-47 in Braine-le-Château op lijn 115b Braine-l'Alleud - Tubize op 23.09.2000. Later werd deze lijn vernummerd tot 115, de variant naar Halle kreeg toen het nummer 114. Voordien reden beide als 115a. De bus behoorde tot de firma Autobus Brainois, al vele jaren ter ziele gegaan.
46. We stapten die dag in de buurt van de vroegere spoorlijn 115. Dit is Wauthier-Braine.
47. En Braine-le-Château.
48. Het gebeurde niet zo vaak dat je een Eurostar in Brussel-Zuid kon fotograferen buiten de steriele zone: de 3019 op 23.12.2000.
49. En die 1191 was snel meegenomen in een vreemd spel van licht en schaduw.
50. Op diezelfde 23.12.2000 trok ik naar lijn 50, omdat lijn 50A door werken was afgesloten en daar dus mogelijk wat meer treinen gefotografeerd konden worden. Wat je dan niet wil is een foto als deze, met mr 542 (1531 Liège-Guillemins - Knokke) die net op het verkeerde moment gekruist wordt door een IC, vermoedelijk IC 419 Oostende - Köln. Dit wordt uiteraard vervolgd…
31. Nog wat Bastogne-Sud: anno 1895 kunnen we lezen - zou het station echt onbeschadigd uit WO II gekomen zijn?
32. Het lijkt op foto 31, maar de vette kabel toont het tegendeel. Veel verschil is er inderdaad niet. Het gebouw is vrij symmetrisch en dit is de linkerzijde.
33. Op 31.08.2000 maakte ik nog een van mijn lange rondritten, dit keer gewapend met fototoestel. Tegenwoordig maak ik dergelijke rondritten niet meer, bij gebrek aan een bruikbaar en betaalbaar biljet (of kaart). In De Panne kon ik tram 6024 naar Knokke fotograferen. De trein uit het binnenland is net aangekomen.
34. Bus 707 is als bus 2a in "Adinkerque" aangekomen en zal ongetwijfeld weer vertrekken richting Dunkerque.
35. In Brugge fotografeerde ik mr 308 die als IC 2230 uit Genk is aangekomen, met bestemming Blankenberge. Het is een van die treinen waarvan de rit - die normaal gezien eindigt in Gent-Sint-Pieters - in het zomerseizoen is doorgetrokken tot de kust.
36. Zeebrugge, tegenwoordig Zeebrugge-Dorp. Ik vind de telefooncellen al zo interessant als het gebouw.
37. Mr 167 staat klaar om als L983 naar Brugge te rijden.
38. Veel verschil met de vorige foto is er niet.
39. HLD 6247 rijdt om in Eeklo op 31.08.2000. Met die M2-stellen moest dat wel…
40. En bij de terugkeer kon ik mr 823 fotograferen in Halle: IR 3914 Binche - Louvain-la-Neuve-Université.
21. Op 15.08.2000 fotografeerde ik mr 506 in Marbehan, als IC 2113. In mijn notities vind ik terug dat de trein van Brussel-Zuid naar Marbehan reed en dus niet naar Luxemburg. Mogelijk gaat het hier om een fout, al kan het natuurlijk dat de dienst op deze feestdag door werken beperkt was. Ik heb nog geprobeerd om de paal opzij te schuiven, maar daar was ik net te laat voor...
22. Op 22.08.2000 waren we in Florenville. Ik nam er voor mijn doen ontzettend veel foto's, zoals deze .5312 met zusterloc aan de kop van een goederentrein.
23. Aangezien ik erin slaagde om dezelfde loc nog een tweede keer te fotograferen, moet de trein zo goed als stilgestaan hebben. Het geluid mag je er zelf bij verzinnen.
24. Mw 4502 - in niet zo frisse toestand - rijdt als P 8684 van Bertrix naar Virton op dezelfde 22.08.2000.
25. Dan ziet deze 4407 er in gerenoveerde outlook toch een stuk beter uit: L 5967 Libramont - Virton. Op al deze foto's in Florenville is duidelijk te zien dat de moderniserings- en elektrificatiewerken in volle gang zijn: seinen die nog in dienst moeten komen, bovenleidingspalen…
26. Alleen de snuit van de 4407. Op de achtergrond wagons die daar ongetwijfeld ook staan in het kader van de modernisering van lijn 165.
27. En dat wordt nog duidelijker op de volgende foto.
28. De volgende dag (23.08.2000) waren we tussen Samber en Maas verzeild geraakt, meer bepaald in Froidchapelle (lijn 109). Schuchtere vernieuwingswerken kunnen niet vermijden dat het gebouw een bouwvallige indruk geeft.
29. Dan ziet het station van Bastogne-Sud er een stuk beter. Bij gebrek aan treinen - de lijn tussen Libramont en Bastogne is "voorlopig" buiten dienst - heeft de TEC de omgeving ingepalmd.
30. Wat meer frontaal dan. In de volgende reeks van 10 volgen nog twee foto's van deze vergane glorie.
11. Het reeksje bussen in Oostmalle loopt nog even door: eerst nog twee Van Hool A600, de 2829 en de 2827. Wie er oog voor heeft, heeft ondertussen een niet onaardige reeks bestemmingsfilms kunnen bekijken.
12. Op de volgende foto staan er zelfs 3 A600: 2825 en 2828 en een onbekende.
13. Voor de afwisseling: Van Hool A120 - de 5626, naast alweer een A600 (de 2833).
14. En nog een triootje, met de 5368, de 2832 en de 2824.
15. Mr 687 kon ik als IR3033 Leuven - Geraardsbergen fotograferen langs lijn 94, bij kp 47.4. Dat is een dikke kilometer voorbij de Y.Coucou, waar de "nieuwe" lijn 94 definitief HSL 01 verlaat en koers zet naar Ath. (07.03.2000)
16. Op dezelfde plaats duwt HLE 2711 (die van het record!) IC 1912 Moeskroen - Schaarbeek.
17. Mr 757 rijdt als L 1680 van Zottegem naar Kortrijk, lijn 89, kp 40.1, tussen Oudenaarde en Petegem. Op de achtergrond zie je het kasteel van Moregem.
18. Het stevigere werk is weggelegd voor de 2004 die op 09.04.2000 EC 296 Luxemburg - Brussel-Zuid door Marloie sleept. Met 5 rijtuigen (ik denk I6 - I10 - I6 - I10 - I10) kun je bezwaarlijk van een zware taak spreken.
19. Op diezelfde dag passeert de 2363 met een goederentrein in Barvaux. Ik weet niet of er in die tijd regelmatig goederentreinen reden over lijn 43, maar voor mij was het alleszins een erg blije verrassing.
20. Op 26.07.2000 fotografeerde ik mr 387 als IR 3433 Turnhout - Manage in het bijna volledig afgewerkte station van Halle. Vandaag zou ik nog altijd kunnen schrijven dat het station bijna volledig afgewerkt is. De voetgangersbrug kreeg in de voorbije maanden een verlengstuk richting stadscentrum; binnenkort - nog in januari - zou dat deel in dienst moeten komen zodat je op 5 minuten op de Grote Markt staat.
01. Nog een laatste van lijn 50A (kp 100.6 - omgeving Varsenare): 2750 met IC 833 Kortrijk - Oostende. Spijtig van dat overwegbordje…
02. Op 25.09.1999 reden de bussen UH en UB voor het laatst met deze film. Ze zouden 's anderendaags respectievelijk als 153 en 154 blijven bestaan. Ik fotografeerde ab5954 in Halle, op het nog steeds gebruikte busstation. We hebben hier te maken met een Van Hool A120 van de stelplaats Ukkel.
03. Idem dito voor deze ab5966.
04. Dit containerstation werd aan het uiteinde van het busstation geplaatst in afwachting van de indienstname van het nieuwe station van Halle.
05. Mr 528 is het derde van 3 in IC 1512 Blankenberge - Genk in Wezemaal op 13.10.1999.
06. Wat later stopte mr 931 (en een andere duikbril) in Wezemaal als L 2885 Leuven - Antwerpen-Berchem. Dat laatste kan eigenaardig klinken; het was het gevolg van de erg grondige aanpak van het station van Antwerpen-Centraal en de ruime omgeving. Lang niet alle treinen reden door tot Antwerpen-Centraal.
07. Dat geldt ook voor deze 909 die zogezegd als 2882 van Herentals naar Antwerpen-Berchem reed op 04.11.1999. Zogezegd, omdat de trein tussen Herentals en Lier vast een ander treinnummer had; in Lier werd dit treindeel gekoppeld aan het gedeelte uit Leuven.
08. Tijd voor een hele reeks bussen in Oostmalle op 26.02.2000. De 2835 (Van Hool A600) en de 2109 (Van Hool AG280/3).
09. Van links naar rechts ab 2112 - 2110 en 2122. (Alle Van Hool AG280/3)
10. Om deze reeks af te sluiten - maar er volgen nog bussen in de volgende reeks: ab 2822 en 2826. Ondertussen heb je ook een (gedeeltelijk) beeld van de gebruikte aanduidingen op de films.
71. Nog even de safari langs lijn 90 (nu 90C) afwerken: mr 237 met P 8582 Ath - Jurbise, kp 53.8. Als je de afstandsaanduidingen bekijkt, zul je merken dat ik al op de terugweg naar Lens ben. (27.05.1999)
72. En voor de derde keer mr 249, deze keer met L 4188 Mons - Ath. Eén detail op de foto toont aan dat ik nu heel dicht bij Lens ben.
73. Lens.
74. Zo zag het station van La Hulpe er nog uit in 1999.
75. Tijd voor een bus dan: ab 5641-17 van Autobus Toussaint staat klaar voor een rit op lijn 421 Jemelle - Beauraing. (Jemelle 02.08.1999). Het betreft een Jonckheere Transcity op Mercedeschassis. Sinds nog maar eens een reorganisatie in de Famenne is de lijn beperkt tot een traject Beauraing - Hour. Onnodig ze dus nog op te zoeken in Jemelle.
76. Op 02.08.1999 waren we dus in Jemelle. Om één of andere reden neem ik daar altijd tamelijk zinloze foto's, zoals deze. Of er nu nog bloembakken staan, weet ik eigenlijk niet. Het zou wel eens een van die dingen kunnen zijn die door marketeers als net zo zinloos bestempeld worden als deze foto.
77. Mr 602 staat op spoor 1 zijn vertrek af te wachten. Vermoedelijk is dit een L naar Liège via Bomal.
78. Het heeft wat voeten in de aarde gehad om deze bus te determineren, maar zoals bijna altijd kwam www.zone01.be ter hulp. Ik ben wel bijna zeker dat het ab 5632-70 betreft, een Mercedes O 405 van de firma Transports Penning, die ondertussen (2020) een heuse veroveringstocht in heel de provincie Luxemburg tot een goed einde heeft gebracht. Ik weet eigenlijk niet meer waar ik deze foto genomen heb, maar ik ga voor Transinne of Awenne, maar het kan zo goed ergens tussen deze beide in zijn..
79. Een zeldzame Thalys Oostende - Paris-Nord op lijn 50A (kp 100.6) in de buurt van Varsenare.
80. En om dit rolletje en deze map af te sluiten, lijn 50A kp 100.7. Rechter kan een spoorlijn niet zijn.
61. Lijn 90 (tegenwoordig 90C) op 27.05.1999. We gaan verder met onze safari: de 1202 sleept een lange goederentrein. (Kp 55.6) Helemaal tevreden ben ik toch niet over deze safari, er zijn nogal wat foto's die niet voldoen, zoals deze met een slecht verlichte neus. Maar ja, aan de stand van de zon is nu eenmaal niet veel te veranderen, en zoals ik vroeger al schreef: er is altijd dat vervelende moment dat je eigenlijk moet schakelen en dat duurt meestal wel enkele foto's.
62. Daar heeft de 5150 op deze foto geen last van. (Kp 55.8)
63. Deze foto van de 689 (L 4163 Ath - Mons) moet als een mislukking bestempeld worden: te laat afgedrukt, donkere neus…
64. Ook deze 249 heeft nog wat last van een zwak belichte neus: L 4185 Mons - Ath.
65. HLD 6213 presenteert zich wel mee, maar de onvolledige bovenleidingspaal is storend en dom.
66. Dit is mr 717 als P 8581 Ath - Mons (kp 54.1)
67. Mr 159 zit dan weer vooraan in L 4187 Mons - Ath. Ook hier vind ik de bovenleiding storend, ik begrijp eigenlijk niet waarom ik niet anders opgesteld stond. Aan de andere kant: al deze klassieke stellen in het wijnrood lijken wel net uit de spuitcabine te komen. Wat kon treinen fotograferen in die tijd aangenaam zijn.
68. De 762 zit achteraan in L 4166 Ath - Mons.
69. Ook deze had ik net iets verder moeten laten komen, maar kom, het valt nog een beetje mee: 717 met P 8580 Mons - Ath.
70. En dan nog deze losse 2237 in de meizon. Spijtig dat we niet echt de mogelijkheid hadden om de nummers van losse ritten en goederentreinen op te zoeken. Maar ja, we zijn nu meer dan 20 jaar later en het kan nog altijd niet.
51. Nog altijd Verviers-Central op 10.04.1999. Voor het station stationeerden zo goed als alle bussen van de streeklijnen, waaronder de 390 en 395. Dat doen ze vandaag nog, maar om een of andere reden is het niet langer toegelaten om hier ook in te stappen. Waarschijnlijk was dat te gemakkelijk voor de reizigers, die nu in de drukte van de halte van de stadslijnen moeten instappen.
52. Zo kon je door de achterdeur (of is het de voordeur?) van een M2-rijtuig heen kijken en behoorlijk dicht bij de locomotief komen. De foto dateert van 13.04.1999, toen we van Charleroi-Sud naar Couvin en terug spoorden.
53. Binnenzicht van het eersteklasrijtuig van een vierledig stel. Ik kan het materieel dat ik in de loop van de jaren heb leren kennen, makkelijk indelen volgens mijn eerste reactie erop: M2 en M4, de vierledige stellen, de gemoderniseerde tweeledige stellen, de breaks: dat was liefde op het eerste gezicht. De M5, de duikbrillen, de desiro's: die werden meteen gedeclasseerd. Het andere materieel riep niet meteen veel emoties op en dat is mogelijk het gevolg van de sobere inrichting.
54. Een tussendoortje: mr 373 als IR 3536 Brussel-Nationale-Luchthaven - Gent-Sint-Pieters, op lijn 50 bij kp 37 (buurt Serskamp).
55. Binnenzicht vernieuwde M4. Ongelooflijk dat die al zo lang rondrijden.
56. We maken ons nu op voor een nieuwe safari, nogmaals langs lijn 90 maar deze keer tussen Ath en Jurbise. Deze lijn fungeert tegenwoordig als 90C in de netverklaring. Het begint met mr 689 dat als L 4163 van Ath naar Mons rijdt. Lijn 90, kp 54.5 op 27.05.1999. Deze en volgende foto's werden genomen tussen Lens en Cambron-Casteau.
57. De .5105 op solotrip, kp 54.0.
58. Experimentje met wuivend graan: de 249 als L 4185 Mons - Ath, kp 54.1. Het graan valt mee, maar de bovenleidingspaal is nefast voor de plaat.
59. Dan is deze beter: mr 159 als 4164 van Ath naar Mons. Kp 54.1.
60. En om dit reeksje van 10 af te sluiten: HLE 2215 met een goederentrein bij kp 54.4. Wordt vervolgd.
41. We blijven nog even in de Gaume, in gezelschap van motorwagens 4501 en 4333, dankzij TSP, want dat staat nu wel vast. We bevinden ons nog altijd langs lijn 289. Vraag me niet waarom ik hier zo veel nauwelijks verschillende foto's heb; in het digitale tijdperk wekt dat geen verbazing, maar in het analoge wel. (20.03.1999)
42. ibidem
43. Zo komen we terug op lijn 155, meer bepaald ter hoogte van het vroegere station van Croix-Rouge.
44. Nu met de nadruk op de trein.
45. en nog een…
46. en nog een. Heb je ook de slechte kwaliteit van de film opgemerkt? En het weer was ook weinig soeps.
47. Enkele mr96 rijden als IC 1534 van Genk naar Blankenberge. Drongen, 20.03.1999. Ik meen me te herinneren dat we hier langs de Leie liepen. De trein kwam net iets te vroeg om er een goede foto van re maken.
48. Nog een interieur, deze keer van een eersteklasrijtuig van de reeks M2. Zo worden ze nooit meer gemaakt.
49. Op 10.04.1999 waren we in Verviers. Ab 7631-85 van de firma SADAR poseert voor het station van Verviers-Central. Het is een Mercedes O 405.
50. En op dezelfde locatie deze ab7551-17 van de firma Autobus Gohy. Het betreft een Jonckheere TransCity op een Mercedes chassis.
31. De 2346 sleept een goederentrein, nog altijd in Papignies op 23.09.1998.
32. Motorrijtuig 695 is dan weer IR 3036 Leuven - Geraardsbergen.
33. De 224 is P-trein 8591 Ath - Geraardsbergen. Dat is meteen de laatste voor liefhebbers van wijnrode klassieke stellen op lijn 90.
34. Landelijker kan een halte er niet bij liggen…
35. Als tussendoortje mr 401 als IR 3611 De Panne - Schaarbeek op 26.09.1998. Lijn 73, kp 33.7, dat is net voor Pittem.
36. En dan volgt een relaas van een gtf-uitstap (of was het tsp?) langs de lijnen 155 en 289. Het is een triest verhaal, toen we de uitstap maakten leek het erop dat er enige toekomst zat in deze lijnen met vereenvoudigde exploitatie, maar aan de euforie kwam snel een eind. Toen we de laatste keer in de buurt wandelden lag alles er verlaten en ongebruikt bij. Probeer toch te genieten van deze merkwaardige foto's (waarvan er waarschijnlijk tientallen bestaan): mw 4501 en 4333 met tussenwagen op lijn 155 op de brug over de Semois, niet zo heel ver van Marbehan.
37. Idem
38. Onze trein werd uit elkaar gehaald bij de vertakking van de lijnen 155 en 289, de Y.Saint-Lambert.
39. En toen reden we over lijn 289, Y. Saint-Lambert - Zoning de Gantaufet.
21. Nog eens een busje van de TEC. De bus doet dienst op lijn 29 Jemelle - Wellin - (Grupont) op 17.08.1998. Het betreft een Jonckheere Transit, meer bepaald de 4881. Op deze foto ontbreekt de 4 nog; die zou erop wijzen dat de bus behoort tot de TEC-Namur-Luxembourg.
22. Af en toe mag een interieur ook wel eens: A-rijtuig I11.
23. En dan is het tijd voor een nieuwe safari, nog eens langs lijn 90 maar deze keer langs het deel Geraardsbergen - Ath. Alle foto's zijn genomen bij kp 55.6, in de buurt van Papignies. Ik meen me zelfs te herinneren dat ik de foto's gewoon van op het perron van Papignies genomen heb. De foto's dateren van 23.09.1998: de omwenteling (?) van IC-IR 98 is ondertussen een viertal maanden geleden doorgevoerd. Mr 240 rijdt als stoptrein van Geraardsbergen via Ath naar Leuven. In Edingen zal het deel dat over lijn 123 is gekomen, worden aangekoppeld.
24. HLE 1210 sleept een goederentrein, zelfde plaats, zelfde dag.
25. De 223 rijdt als 3034 van Leuven via Ath naar Geraardsbergen. In Edingen is het treindeel dat over lijn 123 gaat, worden afgekoppeld.
26. De 711 rijdt als 3014 van Geraardsbergen naar Leuven. Er doet zich trouwens iets eigenaardigs voor bij de aanduiding van deze treinen: tussen Leuven en Schaarbeek zijn het gewoon (terecht!) L-treinen, verderop worden het IR's, al slaan ze alleen de halten tussen Brussel-Zuid en Halle over.
27. Stel 204 is de 3035 Leuven - Geraardsbergen.
28. Hier ben ik blijkbaar aan de andere zijde van de spoorlijn terechtgekomen: de 716 rijdt als 3015 van Geraardsbergen naar Leuven.
29. De 2225 zorgt met zijn goederentrein voor wat afwisseling.
30. Wat volgt is nog maar eens een klassiek tweedelig stel: de 227 als 3016 van Geraardsbergen naar Leuven.
De wandeling. Vakantiegenoegens heeft een lange traditie van wandelfiches en daar hebben de opeenvolgende naamwijzigingen niets aan veranderd. De wandeling van vandaag vond ik in Kreo van maart 2006. Ze heet Kessel, de Kesselse hei. Ze is op het lijf geschreven van OV-gebruikers, want de tocht begint en eindigt bij de spoorweghalte Kessel, waar de stoptrein van Antwerpen naar Mol elk uur stopt. De wandeling voert je langs het Fort van Kessel, door de Kesselse Hei (voor velen ongetwijfeld het hoogtepunt van de wandeling), over enige afstand langs de Kleine Nete en daarna vaak over aangename boswegjes terug naar Kessel Station. Alles bij elkaar haalt deze tocht een TWQ van 62%; alleen de twee laatste kilometers wijzen erop dat de ontwerper zich heeft moeten behelpen met wat er voorhanden was, en dat was niet meer dan bebouwing langs betonnen wegen. We kwamen aan een quotering van 15/20, wat mooi weerspiegelt dat het grootste deel van de wandeling echt de moeite waard is. Door de Kesselse Heide loopt een wirwar van wegjes; je komt er altijd wel uit, maar wie niet te veel op heeft met zoekwerk, kan maar beter metkaartje en gps op stap. Opvallend blijven de lage waterstanden van de vennetjes in de Kesselse Heide en de Kleine Nete. Defoto'sspreken boekdelen.
Zo een ven zou in december net zo goed vol water kunnen staan. En ook de Kleine Nete staat laag…
Het weer. Eerst betrokken, later geleidelijk wat opklaringen met mensvriendelijke hoge en middelhoge bewolking. Fris.
De stafkaarten. 16/5N Kessel (uit 2003). Er verscheen een nieuwe versie op 1:25.000 in 2017: 16/5-6 Lier.
Hoe we er geraakten. Van Halle naar Lier gaat het vlot met de IC Binche - Turnhout; de overstap naar de S-trein Antwerpen - Mol zou beter kunnen, maar na 50 jaar treinreizen weet je dat het nu eenmaal onmogelijk is om alles op alles te laten aansluiten. De terugreis is analoog aan de heenreis, met dezelfde wachttijd in Lier.
Een beetje geschiedenis. Als je de huidige stationsomgeving van Kessel ziet, is het eigenlijk onbegrijpelijk dat het zo lang geduurd heeft voor Kessel bediend werd volgens een vast en bruikbaar patroon. Kessel kreeg zijn stopplaats in 1894 en werd eigenaardig genoeg - vermoedelijk dus nadat een hele stationsbuurt tot ontwikkeling gekomen was - in 1957 gesloten. Het zou tot 1970 duren voor het gezond verstand terugkeerde, al was het pas in 1981 dat Kessel van een uurdienst (stoptrein Antwerpen-Centraal - Herentals) kon genieten. Eigenlijk werd het traject Lier - Herentals voordien bediend door wat we tegenwoordig een spitsuurdienst zouden noemen, met Kessel als lelijk eendje dat niet eens kon rekenen op alle treinen die wel in Nijlen en Bouwel stopten. De vervangingsbus 15a bediende het station van Kessel erg sporadisch (het centrum werd beter bediend). Tegenwoordig komt buslijn 3 in de buurt van het station en is er een schooldienst 154 die zijn eindpunt heeft bij het station van Kessel.
De verbinding.
Halle - Lier
3408
09:20 10:20
stipt
830
mr75 vierledig
controle: J
Lier - Kessel
2960
10:45 10:49
stipt
08165
mr08 Desiro
controle: N
-
Kessel - Lier
2985
15:11 15:15
stipt
08193
mr08 Desiro
controle: J
Lier - Halle
3437
15:39 16:40
stipt
1814 - 61022
M6
controle: N
En wat we beleefden. Dat de treinen tegenwoordig behoorlijk stipt rijden, maakt het voor blogschrijvers moeilijk om nog zinvolle verhaaltjes te schrijven. Maar je zult me daar niet over horen klagen. (Overigens is daarmee bewezen dat treinen stipt laten rijden een stuk makkelijker is als de reizigers weg blijven…) In Halle zien we twee jonge idioten over het perron paraderen zonder mondmasker. Het zal ongeveer de enige ergerlijke vaststelling zijn die we vandaag kunnen/moeten doen - en ook daarover gaan we niet treuren. De 3408 zal de hele weg stipt rijden; na Brussel-Noord wordt als eerstvolgende halte Schaarbeek aangekondigd via het automatische infosysteem. De alerte treinbegeleider zorgt meteen voor de rechtzetting én begint direct aan de controle. We hebben twee lijntjes op onze Hello Belgium ingevuld en 2 klasverhogingen op onze smartphone gedownload. De controle duurt wel een tijdje, maar niet zo lang als het vinden van de klasverhoging op de website van de NMBS. Wat zit die goed weggestopt! Met de app kan trouwens helemaal geen klasverhoging gekocht worden. De controle verloopt coronaveilig: Hello Belgium wordt (goed) bekeken en de klasverhoging kan contactloos gescand worden. De aansluitende trein naar Kessel is het vermelden nauwelijks waard. Na vier minuten komen we stipt in Kessel aan, met deze trein:
De terugrit begint dus ook met een S-trein Mol - Antwerpen, die uit 2 desiro's bestaat. We krijgen meteen controle, wat je uiteraard niet verwacht, zelfs buiten coronatijden. De rit met de IC naar Binche verloopt probleemloos. Ik noteer onderweg omvangrijke werken in Lier, Vilvoorde en Mechelen. Voor iemand die de jaren 1970 en 1980 heeft meegemaakt is het bijna ongelooflijk op hoeveel verschillende plaatsen er intensief gewerkt wordt voor de verbetering van het spoorwegnet.
De treinlectuur. Margot Vanderstraeten, Mazzel Tov. N.I. Monteny, Weg van jou.
Het Vlaamsch onderwijs zinkt weg in de internationale lijsten. Toch durf ik wedden dat de schoolresultaten in de loop der jaren alleen maar beter geworden zijn… Met hoge cijfers en gemakkelijke toetsen scoren de leerkrachten almaar beter.
Waar Abraham de mosterd haalde. Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over deBelgische spoorlijnenen een overde bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.
Extraatjes voor de liefhebbers:
mr 834 met IC 3432 Turnhout - Binche in Lier
mw 4178 achteraan IC 4310 Antwerpen-Centraal - Hamont, ook in Lier
hld 6207 van Infrabel, en je raadt het nooit: in Lier.
