Een axon (van het Griekse woord voor as) of neuriet is een uitloper van een neuron dat elektrische impulsen geleidt. Axonen zijn de primaire elementen van informatieoverdracht in het zenuwstelsel.
structuur van een neuron
Ze kunnen soms langer dan één meter worden. Een axon heeft een typische diameter van ongeveer één micrometer. Efferente axonen leiden signalen van het centrale zenuwstelsel naar het perifere zenuwstelsel, afferente axonen leiden een signaal vanuit de periferie naar het centrale zenuwstelsel. De termen afferent en efferent worden ook gebruikt om de relatieve connecties tussen structuren in de hersenen te beschrijven.
Axé
Axé is een Braziliaanse muziekstijl tevens dans die begin jaren '90 is ontstaan in Bahia, een staat in het noordoosten van Brazilië. Axé is een mix van merengue, reggae, samba, salsa en de Afrikaanse trom. Tot 2003 was de stijl alleen populair in het noordoosten maar de laatste paar jaar is het in heel Brazilië populair en dan met name onder de jeugd. Axé wordt veel gedraaid met carnaval en andere feesten maar ook in de rest van het jaar. Het swingende ritme, de combinatie van instrumenten en de diversiteit van teksten maken de stijl tot vrolijke, temperamentvolle feestmuziek.
Ivété Sangalo
Daniela Mercury
Axé is afkomstig uit het yoruba (Afrikaanse taal gesproken in Nigeria,Benin en Togo). Axé wordt vrijwel altijd in het Portugees gemaakt. Verruit de meeste beroemde bands komen uit Bahia. De beroemdste bands die axé maken zijn: Ivete Sangalo, Daniela Mercury, Axé Bahia, Axé Blond, Terra Samba, Oz Bambaz, Chiclete com Banana, Olodum, Harmonia do Samba, Babado Novo en Thimbahia.
De axolotl (Ambystoma mexicanum), in de volksmond ook wel Mexicaanse wandelvis (in het Latijn betekent ambulare wandelen), is mits volledig ontwikkeld een landbewonende molsalamander, maar de meeste wilde exemplaren blijven aquatiel (in het water levend). De naam axolotl komt uit het Azteekse Nahuatl, in het Spaans heet hij ajolote.
albino axolotl
De axolotl valt op door zijn aparte voorkomen en zijn verschijnselen van neotenie (het verschijnsel dat bij sommige diersoorten de larven (juvenielen) in het wild het volwassenstadium nooit bereiken, maar zichzelf wel kunnen voortplanten.), het blijven in het larvale stadium, zelfs wanneer het dier seksueel rijp en dus volwassen is. De axolotl is een vleeseter. Hij jaagt op kleine prooidiertjes zoals insecten en kleine vissen, die hij in zijn geheel doorslikt. De embryo's van de axolotl zijn groot, maar bovenal doorzichtig, wat ze een gewild object voor de wetenschap maakt. Een volgroeide axolotl (18 tot 24 maanden) heeft een lengte variërend van 15 tot 45 cm, hoewel een grootte rond 23 cm het meest voorkomt en ze zelden groter worden dan 30 cm. Axolotls ademen door de huid en hebben ook longen. De kleur varieert van albino of wit, via grijs en bruin tot zwart. Wilde axolotls zijn zelden wit, maar de mutante witte vorm met donkere ogen die vaak voorkomt in laboratoria en dierenwinkels werd geschapen in een Amerikaans laboratorium in de jaren '50 van de twintigste eeuw.
axolotl
axolotl
Het in geen geval een vis maar toen Mexico ontdekt werd (het Xochimilcomeer en het Chalcomeer in het bijzonder), meldden de kolonisten dieren 'met de poten van een hagedis en het lijf van een paling'. Tot 1865 wilden wetenschappers de axolotl niet tot de amfibieën rekenen. Het was toen een vis met pootjes. Sommigen vinden dat axolotls een grappige, sympathieke of een beetje domme verschijning hebben, anderen vinden het echte griezels. Dat is een kwestie van smaak maar ze hebben een onmiskenbaar uiterlijk.
jonge axolotl
prachtig beeld van de axolotl
De kop is breed en afgeplat met een grote mond en kleine oogjes. De kieuwen bestaan uit 3 delen met zeer veel vertakkingen. De romp heeft vele verticale groeven.De poten zijn zwak ontwikkeld,de voorpoten hebben 4 tenen de achterpoten 5. Ze hebben een sterke, verticaal afgeplatte staart die ze bij het zwemmen gebruiken. Wildkleur en albino zijn de meest gekende kleuren bij axolotls maar daar houdt het niet mee op. Je hebt dus wildkleur (een grijze tot bruine kleur met donkere vlekken) maar ook heel licht gevlekte en zandkleurige dieren. Dan heb je ook nog witte dieren die geen albino's zijn. Dat merk je aan de donkere ogen en soms aan donkere spikkels op de kop en de rug. Dan is er nog een hele reeks albino's. De gouden albino (golden albino) heeft een gele/ gouden verschijning door de aanwezigheid van iridophoren (witte reflectie) en xanthophoren (geel). De tweede albino is de axantische albino (axantic albino) die helemaal geen iridophoren, xanthophoren of melanophoren bezit. Hij is dan ook bijna wit. Als hij ouder wordt, wordt hij ook geler omdat hij bepaalde stoffen uit zijn voeding in de huid opneemt. Dan hebben we nog de witte albino die vaak iridophoren heeft in de kieuwzones en de melanoid albino die helemaal geen iridophoren heeft. Vaak worden er nog nieuwe kleuren ontdekt of geselecteerd. Zo is de zeldzame kleur blauw nu ook een mogelijke kleur.
x
x
Ze kunnen 25 jaar oud worden tenminste als ze in het larvale stadium blijven. Normaal vindt de metamorfose niet plaats maar door schildklierhormoon aan het water toe te voegen en verlaging van de waterstand kan de axolotl 'volwassen' worden. De kieuwen verdwijnen en het dier kan op het land leven. De axolotl heeft dan wel nog maar 1 of 2 jaar te leven. Deze molsalamander kan op 3 manieren ademhalen: door de huid, door de kieuwen en door de longen. Regelmatig komen de axolotl's lucht happen aan de oppervlakte. Nog iets vreemds is hun grote regeneratievermogen. Een axolotl die zijn voet kwijt is, krijgt gewoonlijk na enkele weken een nieuwe voet. Volledige ledematen kunnen terug aangroeien. Zelfs delen van de hersenen en het ruggenmerg kunnen zich herstellen.
(7) 
