Boorzuur
B b B b 15 o 27 |
Boorzuur |
Boorzuur is een verbinding van boor, zuurstof en waterstof, met als brutoformule H3BO3.
Het komt in de natuur voor als het mineraal sassoliet.
Boorzuur is een wit kristallijn poeder dat matig oplosbaar is in water en goed oplosbaar is een aantal veelgebruikte organische oplosmiddelen.
Boorzuur kan bereid worden door boortrioxide op te lossen in water:
B2O3 + 3H2O + 2H3BO3
Engels : Boric acid, hydrogen borate, boracic acid, orthoboric acid, acidum boricum
Duits : Borsäure
Frans : acide borique, acide boracique, acide orthoborique |
Boorzuurpoeder
auteur : Walkerma vrije foto |
De eigenschappen van boorzuur zijn vergelijkbaar met die van borax.
Boorzuur lost op in ethanol.
Het lost slechts matig op in water, maar de oplosbaarheid kan verhoogd worden door het toevoegen van zoutzuur, citroenzuur of wijnsteenzuur.
Boorzuur is, zoals borax, toxisch voor het zenuwstelsel, de nieren en de lever van de mens.
Het kan worden opgenomen via beschadigde huid.
Ook bij gewoon huidcontact kunnen reeds overgevoeligheidsreacties optreden.
Doses van 1,5 gram per kilogram lichaamsgewicht bij zuigelingen en tot 2,4 g per kg lichaamsgewicht bij volwassenen die worden opgenomen via de huid kunnen dodelijk zijn.
De verschijnselen van boorzuurintoxicatie zijn: braken, bloederige stoelgang, afstoting van de huid, huidontsteking, hoofdpijn, meningismus, nierfalen en tenslotte hyperthermie en shock.
Verder kan boorzuur de mannelijke vruchtbaarheid verminderen,wellicht door een oestrogeenachtig effect.
|
Boorzuur kent verscheidene praktische toepassingen:
Solderen van goud: wordt een gouden voorwerp in een oplossing van boorzuur en alcohol gedoopt en de alcohol door hitte verdampt, dan blijft een poederlaagje borax achter dat als vloeimiddel en afdekmiddel dient bij het solderen.
Glazuren: bij het glazuren verlaagt boorzuur het smeltpunt en bevordert het de glasvorming. In kleine hoeveelheden voorkomt het haarscheuren in het glazuur, bij een teveel veroorzaakt het een witte sluier.
Bestrijdingsmiddel: bestrijdingsmiddelen tegen houtworm op basis van boorzuur en borax worden alleen toegepast door professionele bestrijders in verband met de giftigheid.
Farmaceutische hulpstof: boorzuur wordt, in een dosering van maximaal 20 mg/ml als buffer gebruikt in oogdruppelbases. Het zwakke antiseptische effect is niet klinisch relevant.
Vroeger werd boorzuur gebruikt als desinfectans, bijvoorbeeld als boorwater of boorzalf (voor luieruitslag). Vanwege de giftigheid, geringe effectiviteit en beschikbaarheid van alternatieven worden deze niet meer gebruikt.
Zweetvoeten: boorzuur-poeder kan worden gebruikt tegen zweetvoeten, door elke avond een paar theelepeltjes boorzuur-poeder in beide sokken te strooien en deze vervolgens gedurende de nacht te dragen. Hierdoor wordt het zweten na een tijdje minder.
Conserveermiddel: boorzuur en borax kunnen ook als conserveermiddel gebruikt worden. Dit mag enkel voor steureieren tot 4 g/kg. De E-nummers zijn respectievelijk E284 en E285.
Nucleaire technologie: omdat boor neutronen absorbeert, wordt het in bepaalde typen kernreactoren aan het koelwater toegevoegd en gebruikt als middel om de nucleaire kettingreactie te regelen. Om dezelfde reden wordt het ook bij incidenten wel toegevoegd aan het koelwater van een kerncentrale, of zijn er voorzieningen om dit in geval van nood te kunnen doen (bijvoorbeeld als het niet - of niet geheel - lukt de regelstaven in de reactorkern in te brengen). |
Bron : - Wikipedia CC 3.0
- tinternet |
|