De bruine vierbandspanner (Xanthorhoe spadicearia) is een nachtvlinder uit de familie Geometridae, de spanners.
De wetenschappelijke naam van deze soort is beschreven door Denis & Schiffermüller in 1775.
De vlinder is in Nederland en België algemeen.
Engels : Red Twin-spot Carpet
Duits : Heller Rostfarben-Blattspanner
Frans : l'Oxydée
Oude Nederlandse naam : valse vierbandspanner |
Bruine vierbandspanner
auteur : ©entomart |
De voorvleugellengte bedraagt 12 - 13 millimeter.
Vrij opvallend is de duidelijke dubbele vlek in het zoomveld, dicht bij de vleugelpunt, bij de meeste verwante soorten is deze vlek minder duidelijk of afwezig.
Een ander tamelijk constant kenmerk is de meestal heldere tekening en de duidelijke witte afzetting aan de buitenzijde van de vaak bleke purperachtige middenband.
Het lichte bandje dat hier nauw aan grenst, is vrij breed en contrasteert scherp met de grondkleur van de vleugelzoom.
De vierbandspanner (X. ferrugata) lijkt veel op de bruine vierbandspanner.
Algemeen wordt aangenomen dat exemplaren met een diep zwarte middenband altijd behoren tot de vierbandspanner (X. ferrugata) en exemplaren met een bleke purperachtige middenband tot de bruine vierbandspanner (X. spadicearia).
|
Xanthorhoe spadicearia
auteur : James Lindsey at Ecology of Commanster CC 3.0 |
De kleur- en contrastvormen die elkaar in het midden raken leveren echter vaak een groot probleem op bij de determinatie.
Vaak wordt genoemd dat de vierbandspanner een duidelijkere inkeping aan de binnenzijde van de middenband heeft, dicht bij de voorrand, maar dit kenmerk wordt door anderen in twijfel getrokken.
Ook zou de onderkant van de achtervleugel minder getekend zijn.
Beide soorten zijn variabel en sommige exemplaren zijn zonder genitaliënonderzoek niet van elkaar te onderscheiden.
Zijn habitat zijn vooral tuinen, bossen, struwelen, graslanden, moerassen, natte heiden en duinen.
De waardplanten van de bruine vierbandspanner zijn diverse kruidachtige planten.
|
Rups van de bruine vierbandspanner
auteur : James Lindsey at Ecology of Commanster CC 3.0 |
De vliegtijd is van half april-half oktober in twee, soms drie generaties.
De vlinders zitten overdag vaak op bladeren en zijn gemakkelijk op te jagen uit struiken en lage vegetaties.
Ze vliegen vanaf de schemering en komen op licht, bij het neerstrijken op het laken houden ze vaak hun vleugels opgeklapt.
De rups : juni - augustus.
De soort overwintert als pop in een cocon in de strooisellaag.
Een woordje bij de Nederlandse naam : De bandspanners hebben een bandtekening dwars over de vleugels. Er zijn drie soorten in het Genus Xanthorhoe die aangeduid worden met vierbandspanner . Hier gaat het om de meest bruine van deze drie.
De grondkleur van deze soort is, zeker bij de eerste generatie, bruin.
Xanthorhoe : xanthos = geel en rhoe = een stroom, een rivier; verwijzend naar de gelige kronkellijnen die een aantal soorten van dit genus kenmerken.
spadicearia : spadix = een bruintint; de kleur van de mediane dwarsband. Deze naam zou meer geschikt geweest zijn voor X. ferrugata.
|
Bron : - Wikipedia CC 3.0
- vlindernet
- tinternet |