Bucephalus (Nederlands voorheen Bucefaal; Grieks: Βουκέφαλος; Boukefalos) was het paard van Alexander de Grote.

De naam betekent koeienkop en is een samentrekking van Griekse woorden βούς koe, en κεφαλή hoofd.
Hij is waarschijnlijk zo genoemd naar zijn voor Thessalische paarden gebruikelijke brandmerk van een koeienkop.
Het dier zou afstammen van de mensenetende paarden van Diomedes die werden getemd door Herakles als een van diens twaalf werken.

Volgens sommige bronnen zou het dier tot het Akhal-Teke-ras behoord hebben

Toen Bucephalus was gestorven stichtte Alexander te zijner nagedachtenis de stad Bucephala, waarschijnlijk het huidige Jhelum, in de Punjab (Pakistan).

De legende vertelt dat Bucephalus oorspronkelijk was gekozen om het strijdros van Alexanders broer te worden.
De dag dat het paard werd voorgesteld aan de mensen, bleek het paard onbenaderbaar.
Steeds opnieuw rende het weg, viel het de ruiters aan, als er dan iemand op het paard geraakte, werd hij er meteen afgesmeten.
De legende zou de legende niet zijn als Alexander niet de grote held van de dag zou worden.
Hij had immers gezien dat het paard schrik had van de schaduwen die bewogen op de grond.
Hij liet het paard zich dus met het hoofd naar de zon draaien en kon het wel benaderen.
Omdat zijn vader en zijn broer zo onder de indruk waren, werd Bucephalus de trouwe metgezel van Alexander.

Bucephalus stierf gedurende de slag bij de Hydaspes.
Alexander de grote stichte voor hem de stad Bucephala.

Één van de paarden in de groep standbeelden op het Piazza del Quirinale op het Quirinaal te Rome is naar hem vernoemd.

Er wordt verteld dat Bucephalus een afstammeling zou zijn van de beroemde paarden van Diomedes die getemd werden door Herakles.