In het Zuid Franse stadje Béziers werd op 22 juli 1209 de bevolking uitgemoord door een kruisleger.
Dit bloedbad werd aangericht onder het mom van de kerk en wordt altijd in verband gebracht met de strijd tegen de katharen.
Maar minder bekend is het gegeven dat Frankrijk dankzij deze brute oorlog plotseling toegang kreeg tot de mediterrane wereld.

Eerst maar de algemeen bekende historische feiten.
In de tegenwoordige Midi en Languedoc, ook wel Occitanië genoemd, was vanaf de elfde eeuw sprake van een groeiend verzet tegen de almachtige kerk.
Dit leidde tot een explosieve groei van de ketterij.
De ketters (katharen) rechtvaardigden het bestaan van de duivel als teken van het kwaad, terwijl in Rome de duivel helemaal niet kon bestaan omdat God zoiets nooit geschapen kon hebben.

In het laatste kwart van de twaalfde eeuw werden maatregelen tegen deze uitwas van het geloof aangekondigd.

‘Alle gelovigen dienen zich in te zetten voor de strijd tegen de ketters.
Hun goederen mogen in beslag worden genomen,’ luidde een officiële verklaring uit Rome.

In het graafschap Toulouse en de andere burggraafschappen (zoals Béziers) was men aanvankelijk niet onder de indruk.
De paus was vooral geïrriteerd omdat de ketters ook weigerden om kerkbelasting af te dragen.

De paus eiste van de graaf, die zelf zich aan de regels van de kerk hield, dat hij de ketterij in zijn land zou aanpakken, maar dat was voor die graaf net iets teveel van het goede.
Hij ging zijn eigen onderdanen niet aangeven.
Daarop werd hij en zijn grondgebied door de paus in de ban gedaan.
Dit leidde tot felle discussies en ook verzet onder de andere wereldlijke leiders in deze regio.
Nadat een gezant van de paus bij het stadje St. Gilles tijdens een ontmoeting met de graaf was neergestoken door een dwaas en vervolgens was overleden aan zijn verwondingen, nam de kerk nog hardere maatregelen.

De paus vroeg de Franse koning Filips II Augustus om het land in te nemen, maar dat vond de vorst delicaat.
Hij stemde wel in met de vorming van een huurleger van zijn onderdanen, die uit naam van de kerk de ketterij zou aanpakken.
Dit leger kwam onder leiding van Simon van Montfort en binnen een jaar meldde dit leger zich in Zuid Frankrijk om orde op zaken te stellen.

Béziers was een cruciale plaats bij deze kruistocht.
In de omgeving van de stad leefden veel ketters op het platteland, maar vanwege het nieuws van de aankomende troepen zochten velen bescherming in de stad.
Simon van Montfort eiste van de burggraaf dat hij de ketters overdroeg aan het Franse leger, maar dat weigerde de moedige man, die weer een volle neef was van de graaf van Toulouse.

Zelfs een poging tot bemiddeling van koning Pere II van Aragon, die in Montpellier leefde en op een goede band met de paus had, werd genegeerd.
De bloeddorstige (huur)soldaten waren niet voor niets naar het Zuiden afgereisd.
Ze werden ongeduldig en hadden zin in een verzetje.

Op 21 juli 1209 stond het leger voor de poorten van de stad.
De burggraaf gaf geen krimp, nadat Montfort liet weten dat alle christenen verplicht waren om ketters aan te geven.
Anders hoorden zij ook tot de vijand.
De bevolking liet zich niet intimideren en zorgde zelfs voor een heenkomen voor veel kwetsbare mensen (niet alleen ketters maar ook joden).

De volgende dag viel het Franse leger de stad bruut binnen.
Veel onschuldige burgers verschansten zich in de kerken.
Voor Montfort maakte het allemaal niet uit.
In zijn ogen was iedereen fout.
Hij liet alle kerken in brand steken.

‘Doodt allen, want de Heer onderscheidt in de hemel wel de goeden van de kwaden,’ luidde het drastische bevel achter deze mensenvernietiging.

‘De goddelijke wraak heeft fraai huis gehouden,’ meende de kruisridderlijke rapporteur later aan de paus.

Er kwamen volgens een schatting twintigduizend inwoners van Béziers om het leven.
Vooral ouderen, vrouwen en kinderen sterven.
Met name de Madeleine-kerk staat symbool voor deze genocide, die in het stadje wordt omschreven als Lou gran mazel (de grote moordpartij).
Alleen al in de kerk vonden zesduizend onschuldige burgers de dood.

Het is tegenwoordig een ontmoetingsplaats voor mensen die stil willen staan bij zinloos, religieus geweld.
Nog altijd worden er kaarsjes aangestoken voor de slachtoffers van het middeleeuwse bloedbad.

De strijd in de Midi zou nog een paar decennia voortduren.
Het belangrijkste politieke gevolg was dat Frankrijk het graafschap Toulouse en enkele kleine gebieden in Occitanië, zoals Béziers, kon annexeren.
Koning Lodewijk IX (beter bekend als Saint Louis) kreeg het hele gebied in zijn beheer dankzij zeer listige onderhandelingen van zijn moeder Blanche van Castilië en zijn rijk kreeg zodoende toegang tot het mediterrane gebied (via de haven Aigues-Mortes).
In feite was de kruistocht tegen de ketters vooral een veroveringsoorlog van Frankrijk, dat zich als grootmacht wilde bewijzen.