B b B b 1(a2) |
Baanresonantie |
Baanresonantie is het verschijnsel in de sterrenkunde dat twee planeten bij één ster, of twee manen bij één planeet, omloopstijden hebben die zich bij benadering verhouden als eenvoudige gehele getallen (die omloopstijden heten dan 'commensurabel'). Hierdoor komen de hemellichamen regelmatig in dezelfde onderlinge posities ten opzichte van elkaar, en ondervinden ze periodiek op dezelfde plaats elkaars zwaartekracht. Dit kan helpen om het systeem in stand te houden, zoals een schommelbeweging in stand blijft door bij elke zwaai op hetzelfde punt een duw te geven. |
Phobos en Deimos in Baanresonatie rond Mars {{cc-by-sa-2.5}}auteur JiFish |
Baanresonantie van Cruithne (planetoïde) en de Aarde om de Zon auteur Jecowa |
Voorbeelden:
- de omloopstijden om de zon van de planeten Neptunus en Pluto bedragen 165 en 248 jaar, dat wil zeggen een verhouding van 2 op 3. Hoewel de banen van Neptunus en Pluto elkaar deels overlappen, is er geen gevaar voor een botsing omdat de baanresonantie een situatie in stand houdt waarbij Pluto de baan van Neptunus alleen kruist als Neptunus ver weg is.
- de planeten Jupiter en Saturnus draaien in respectievelijk 11,86 en 29,46 jaar om de zon; dat is een verhouding van ongeveer 2 : 5. Deze commensurabiliteit leidt in de banen van de twee planeten tot systematische afwijkingen (de omloopstijd van Jupiter wordt erdoor verlengd, die van Saturnus verkort), die bekend staan als de Grote Ongelijkheid. De Franse astronoom Laplace gaf als eerste de verklaring hiervan in termen van een resonantie (1784).
|
Baanresonantie van Io, Europa en Ganymedes die harmonisch rond Jupiter draaien auteur CWitte |
|
Bron : Wikipedia Govert Schilling |
|