Een bloeiwijze is een wijze waarop bloemen in een plant gegroepeerd worden.
De term bloeiwijze of bloemgestel wordt ook gebruikt voor het samenstel van bloempjes die op zo'n manier gegroepeerd zijn.
Het is niet altijd eenvoudig om de juiste bloeiwijze te onderscheiden, soms is dit alleen te zien aan de inplanting van de schutbladen, bijvoorbeeld bij de tros en de waaier.
Bij één bloem per bloemsteel is het mogelijk dat het toch gaat om een bloeiwijze, maar dat die gereduceerd is tot één bloem (1-bloemig), zoals bij het vrouwelijke hoofdje van alsemambrosia.
Er zijn dan omwindselblaadjes aanwezig in plaats van kelkbladen.
Engels : Inflorescence
Duits : Blütenstand, Infloreszenz
Frans : L'inflorescence |
Middelpuntzoekende, centripetale of racemeuze bloemgestellen.
Bij deze bloeiwijzen is de groei van de hoofdas onbeperkt, omdat de hoofdas niet eindigt in een bloem.
De buitenste of onderste bloemen bloeien het eerst. |
Circaea lutetiana (groot heksenkruid)
auteur : Pethan CC 3.0 |
Een tros (racemus) is een bloeiwijze met spiraalsgewijs geplaatste, alleenstaande, gesteelde bloemen langs de bloemspil.
Er zijn verschillende soorten:
- ijl: als de bloemen ver van elkaar staan,
- eenzijdig: als alle bloemsteeltjes aan dezelfde zijde van de spil staan,
- schermvormig: als de bloemstelen dicht op elkaar zitten en de onderste zo lang zijn, dat alle bloemen bijna in een vlak liggen,
- hoofdjesachtig, zoals bij klaver en de grote kaardenbol. Een tros groeit aan het uiteinde door waardoor er meestal geen eindbloem is en de jongste bloemen aan het uiteinde van de tros zitten. |
Platanthera chlorantha (bergnachtorchis)
auteur : BerndH CC 3.0 |
Een aar (spica) is een bloeiwijze die bestaat uit een niet-verdikte hoofdas met zittende bloemen.
Vele graansoorten en sommige grassoorten hebben aren.
Maar ook planten die niet tot de grassen behoren kunnen aren hebben, zoals Waterbies (Eleocharis), Zegge (Carex), Grote lisdodde en ook tweezaadlobbigen als Vederkruid (Myriophyllum) en Grote kattenstaart (Lythrum salicaria).
Er zijn ook samengestelde bloeiwijzen, die uit een pluim met zeer kort gesteelde aartjes bestaan en zo een dichte, smalle aarpluim vormen, zoals bij de grote vossenstaart of iets langer gesteeld, zoals bij kamgras. |
Arum maculatum (gevlekte aronskelk)
auteur : GerardM CC 3.0 |
De bloeikolf of kolf is een bloeiwijze die bestaat uit een vlezige aar (spadix), zoals van maïs en de aronskelk.
De kolf van maïs bestaat alleen uit vrouwelijke bloemen.
Microscopisch bestaat de kolfas uit vaatbundels die afbuigen naar de vrouwelijke en mannelijke bloemen.
De kolf komt voor bij sommige eenzaadlobbigen speciaal bij de Aronskelkfamilie, waarbij het omgeven is door een groot schutblad.
Bij maïs is de kolf omgeven door veel schutbladen die de kolf nauw omsluiten. |
Allium fistulosum (stengelui)
auteur : Wouter Hagens CC 3.0 |
Een scherm (umbella) is een bloeiwijze waarbij alle zijassen (bloemstelen) uit één punt ontspringen.
De vorm van het scherm kan variëren van van boven ongeveer plat tot helemaal bol, zoals bij Allium.
Aan de voet van de zijassen zit meestal een krans van schutblaadjes, het omwindsel genoemd bij enkelvoudige schermen.
Bij een samengesteld scherm heet deze krans bij het schermpje ( scherm van de 2de orde) het omwindseltje. |
Anthriscus sylvestris (fluitjeskruid)
auteur : Rasbak CC 3.0 |
Naar deze bloeiwijze is de familie van de Schermbloemigen genoemd.
De meeste Schermbloemigen hebben een samengesteld scherm.
Soort:
- Enkelvoudig scherm: elke zij-as draagt maar één bloem.
- Samengesteld scherm: elke zij-as draagt weer een schermpje.
- Samengesteld scherm van de 1ste orde: elke zij-as draagt weer een schermpje.
- Samengesteld scherm van de 2de orde: elke zij-as van de zijjas van de 1ste orde draagt weer een schermpje. |
Matricaria recutita (echte kamille)
auteur : Fir0002/Flagstaffotos GNU 1.2 |
Een hoofdje (capitulum) of korfje (anthodium) is een bloeiwijze waarbij de hoofdas schotelvormig of bolvormig is uitgegroeid tot een schotelvormige of kegelvormige bloembodem met dichtopeenzittende ongesteelde bloemen en een goed ontwikkeld omwindsel (schutbladen) zoals bij de composietenfamilie (Asteraceae).
Soms is er een duidelijk onderscheid tussen de bloempjes op de bloembodem.
Er worden drie typen onderscheiden: lintbloemen, buisbloemen en straalbloemen.
Tussen de bloemen kunnen soms vliezige schutblaadjes voorkomen, de stroschubben zoals bij valse kamille. |
Taraxacum officinale (paardenbloem)
auteur : Frank Vincentz CC 3.0 |
Sommige bloeiwijzen lijken op een hoofdje, maar zijn dat niet.
Zo is de bloeiwijze bij klaver geen hoofdje maar een hoofdjesachtige tros. |
Bron : - Wikipedia CC 3.0
- tinternet |
