athea

Hoe tem je de monsters in je hoofd?

Positief denken is niet iedereen gegeven, en zelfs de grootste optimisten hebben wel eens een negatieve gedachte. Maar voor anderen wordt de negatieve mallemolen in hun hoofd een destructieve gewoonte, die weinig vreugde in hun leven overlaat.

Hoe het ook zij: de monsters in je hoofd, die 'automatische negatieve gedachten', kunnen je leven serieus verzieken. Tenzij je leert hoe je ze kan tegenhouden en ombuigen naar iets positief.

Psychiater Daniel Amen doet al zijn hele carrière onderzoek naar de invloed van gedachten en instelling op bijvoorbeeld dieet, succes of genezingsproces. Voor hem zijn de automatische negatieve gedachten 'die kleine stemmetjes die je vertellen dat je niet goed, slank, mooi of slim genoeg bent.'

Pas op! Besmettingsgevaar!
Amen waarschuwt voor 'negativiteitsbesmetting': een tsunami aan negatieve gedachten, die je hele denken overnemen. Het goede nieuws is dat je (een deel) van die negatieve gedachten kan beheren en blokkeren, zodat je leven er op vooruitgaat.

"De hersenen zijn een krachtig orgaan. Negatieve gedachten kunnen je zoveel stress bezorgen, dat het je gezondheid, gewicht en geestestoestand aantast. Negatieve gedachten maken dat er negatieve dingen gebeuren. De enige manier om dat te stoppen is die negatieve gedachten op te eten, zodat ze nooit meer terug komen."

Transformeer je denken
"Luister nooit naar de negatieve gedachten. Dat zal je handelen veranderen, en zo zal je worden wie je altijd al hebt willen zijn. Je lichaam volgt je geest, want het heeft gewoonweg geen keuze. Door je geest te transformeren, kan je ook jezelf transformeren."
Amen observeerde 9 'automatische negatieve gedachten' (ANG) én de manieren om ze te laten verdwijnen.

ANG 1: Alles of niets, zwart of wit, goed of slecht
Zwart-witdenken is gemakkelijk, maar ook beperkend. Alles is allemaal goed of allemaal slecht. Een verdraaide logica die ertoe leidt dat één dag niet sporten betekent dat je gefaald hebt, zelfdiscipline mist en dat je het net zo goed kan opgeven.

Oplossing: één missertje betekent niet dat je moet opgeven. Sla je een dag over, plan dan al meteen je volgende bezoek. Straf jezelf niet door dan dubbel zolang te sporten, want voor je het weet krijg je jezelf niet meer gemotiveerd.

ANG 2: Altijd, nooit, elke keer, iedereen
De woorden 'altijd', 'nooit', 'elke keer' of 'iedereen' zijn heel gewone woorden. Mensen gebruiken ze de hele tijd. Maar in deze kleine woordjes schuilt een groot venijn: ze overdrijven, ze veralgemenen, ze verpesten de proportie en ze maken dat je niet meer helder kan denken. 'Ik zal nooit slagen', 'ik moet altijd de boel opruimen', 'elke keer hetzelfde'...

Oplossing: Stop met dat te zeggen en te denken, en bevecht het ook wanneer anderen in jouw omgeving het gebruiken. Zeg de dingen zoals ze zijn.

ANG 3: Focus op het negatieve
Als je vooral het negatieve, het onhaalbare, de nadelen van iets ziet, dan zie je het positieve niet meer. Resultaat: je zal het gemakkelijker opgeven, in plaats van aan te dringen en door te zetten.

Oplossing: zoek in elke gebeurtenis naar het positieve en klamp je daaraan vast. Al moest je het 100 keer herhalen voor de spiegel.

ANG 4: Denken met gevoel
Je gevoelens voor waarheid aannemen, scoort goed bij vrouwen en romantische komedies. Luister naar je hart, en je vindt de waarheid. Mensen die negatieve buien hebben, weten maar al te goed hoe onwaar dat is. Hoe gemakkelijk gevoelens de waarheid maskeren of verdraaien.

Oplossing: sluit logisch denken, rede en bewijs niet uit. Ga op zoek naar alles dat je visie staaft EN ontkracht. Wees vooral niet blind voor het tegenbewijs, want zoals in de wetenschap geldt: een theorie is maar bewezen als je niets vindt dat het bewijs onderuit haalt.

ANG 5: Schuldgevoel
'Ik zou moeten', 'ik had beter nog', 'ik had moeten denken aan'... allemaal zinnen en gedachten die een schuldgevoel doen ontstaan, en zo je gedrag beginnen te controleren.

Oplossing: Schuld is in elk geval geen oplossing. Je doet wat je kan, en kan je te vaak niet waarmaken wat je belooft, kijk dan na of je niet te vaak 'ja' zegt. Durf weigeren en voor jezelf kiezen.

ANG 6: Etikettering
Als je jezelf een etiket opplakt ('ik ben een loser/te dik/ een mislukking'), dan neem je de controle over je handelingen weg en geloof je dat (foute) etiket. Het is een teken dat je gauw overgeeft.

Oplossing: vertel jezelf het omgekeerde van de etiketten die je al meedraagt, en probeer om geen nieuwe meer te plakken.

ANG 7: Voorspellingen
Niemand weet wat er gaat gebeuren. Jij ook niet, en tot voorspel en verwacht je het ergste. Deze gedachten zijn veel voorkomend, erg besmettelijk en enorm krachtig. De ergste dingen lijken plots realistisch, en je gaat het risico grandioos overschatten. Dat verhoogt je stressniveau, wat op zijn beurt je weerstand verlaagt en je ziek kan maken.

Oplossing: waarom voorspel en verwacht je het slechtste als niemand weet wat er gaat gebeuren? Niemand kent de toekomst, kijk er positief en met open blik naar en wie weet welke verrassingen dat allemaal oplevert.

ANG 8: gedachten lezen
Jij denkt te weten wat anderen denken, zoals 'ze denken vast dat ik een slechte moeder bent', 'hij kijkt naar mijn poep en ziet dat ik te dik ben'... maar wie zegt dat ze dat denken?

Oplossing: je weet niet wat anderen denken, dus in plaats van een blik negatief te interpreteren, zend je deze mensen een stralende glimlach en denk je bij jezelf dat ze je benen bewonderen of kijken naar die schattige krullen van je dochtertje. Dat is even waar als de negatieve gedachten, maar het effect is véél leuker.

ANG 9: de anderen
De anderen hebben het altijd gedaan. Zo kan je je eigen succes niet claimen, maar hoef je ook geen verantwoordelijkheid te nemen. Deze gedachten maken je een willoos slachtoffer.

Oplossing: jij bent verantwoordelijk voor je leven. Geef de schuld niet altijd aan de anderen, maar neem het heft in eigen handen. Verander wat je niet aanstaat, en begin nu.