A a A a (22o3) |
Avondkoekoeksbloem |
De avondkoekoeksbloem (Silene latifolia subsp. alba, synoniem: Melandrium album) is een plant uit de anjerfamilie (Caryophyllaceae). Het is een tot 1 m hoge, eenjarige tot overblijvende, algemeen voorkomende plant. De soort dankt zijn naam aan de bloemen, die 's avonds open staan. Ze wordt soms als een hybride tussen de dagkoekoeksbloem (Silene dioica) en de nachtkoekoeksbloem ( Silene noctiflora) beschouwd. De plant staat op beschaduwde, grassige plaatsen, en op voedselrijke ruigten. Het verspreidingsgebied bereikt in Europa zijn noordgrens in Scandinavië, de zuidgrens loopt in Noord-Afrika, naar het oosten toe komt ze voor tot het Baikalmeer. |
avondkoekoeksbloem |
avondkoekoeksbloem |
Avondrood |
Avondrood is de rode kleur van het hemelgewelf dat vaak in het westen te zien is als de zon bijna ondergaat of net is ondergegaan. De fraaie kleuren bij schemering houden verband met de lange weg die het zonlicht van de laagstaande avondzon door de aardatmosfeer aflegt. Het zonlicht wordt tijdens deze lange route verstrooid door minuscule stofdeeltjes of waterdamp. Daardoor wordt het witte zonlicht ontleed in verschillende kleuren die we zien in de ochtend- of avondschemering. Het rode licht komt vooral uit de richting van de zon omdat die golflengte het minst wordt verstrooid, dit heet het Tyndall-effect. |
bij Kroddeburen |
Veluwemeer foto:Andreas Frommelt |
Avondrood ontstaat voornamelijk bij verstrooiing van zonlicht door stof. Op mooie warme dagen gaat er in de regel vervuiling in de lucht omhoog. In het licht van de laagstaande avondzon leidt dit stof tot roodkleuring. 's Ochtends zweeft er meestal nog niet zoveel stof in de lucht. Is de lucht dan rood dan wijst dat in de regel op waterdamp en een hoge luchtvochtigheid. |
bij Kroddeburen |
boven Harderwijk foto:Tim Nagtegaal |
Een roodkleuring van de atmosfeer kan ook veroorzaakt worden door vulkaanstof. Bij een explosieve uitbarsting komt het stof soms tot tientallen kilometers hoogte. Op die hoogte valt geen regen zodat het vulkaanstof zich daar verzamelt; het kan jaren duren voordat het weer goeddeels is verdwenen. Met de sterke winden die op grote hoogte waaien, wordt het stof wereldwijd verspreid. De rode gloed door vulkaanstof is alleen te zien bij stabiel weer en door de grote hoogte waarop het zich bevindt zo'n half uur na zonsondergang. Opmerkelijke rode schemeringskleuren bij ons kunnen dus veroorzaakt worden door vulkaanuitbarstingen uit verre landen, zoals de Filipijnen of Indonesië. |
boven de Walliser bergen foto:Menno Boermans |
Noorwegen |