Een axiale compressor is een type compressor waarbij het in druk verhoogde gas parallel stroomt aan de roratie-as. De compressor is samengesteld uit meerdere rijen aërodynamische schoepen. Sommige zijn bevestigd aan de centrale as en draaien aan hoge snelheid ,de rotors. Andere zijn bevestigd aan de buitenste behuizing en roteren niet,de stators. Het doel van de stators is de druk te verhogen en de werveling van de luchtstroom tegen te gaan zodat deze evenwijdig met de as blijft.
een computeranimatie van een axiaal massastroom compressor
De werking van een axiale compressor is zeer complex. Elk blad heeft zijn eigen geometrie en de daaruitvloeiende luchtstromen zijn onstabiel,er kunnen belangrijke samendrubaarheids effecten optreden. Elk blad op een rotor of stator produceerd een drukvariatie die veel lijkt op die van een draaiende propeller. Maar de bladen van een axiale compressor staan zeer dicht bij elkaar en er ontstaan dus ontelbare stroomvariaties. De ontwerpers moeten vertrouwen op windtunnel tests en computermodellen. Axiale compressors worden veel gebruikt in gasturbines, zoals vliegtuigmotoren, snelle schepen en kleinschalige krachtcentrales.
Axinella
De Axinella vormen een geslacht binnen de familie der Kelksponzen. Dit geslacht komt voor in de hele Indische en Stille Oceaan. Sommige soorten vindt men ook in het Meditterane gebied en langs atlantische kust van Engeland. Ze voeden zich met microplankton, die ze filteren door hun poriën. De meeste soorten Axinella worden niet groter dan 20cm maar er zijn wel enkele uizonderingen. Deze sponzen zijn komvormige met vertakkingen. Ze zijn geelachtig-oranje gekleurd. Ze leven vastgehecht aan rotsen op beschaduwde plaatsen waar ze zich voeden met organisch materiaal (algen) en micro-organismen (microplankton).
Axinella dissimilis beschreven door Bowerbank,1866
Axinella infundibuliformis beschreven door Linnaeus,1758
Axiniet
Axiniet is een mineraal, een bruin tot violet-bruin, of roodachtig-bruin gelammeleerd sorosilicaat bestaande uit calcium, aluminium en boor, en is genoemd naar het Griekse woord 'Axe' (bijl), vanwege de vorm van het kristal. Het mineraal werd al in 1797 genoemd door René Just Haüy, maar zelden als edelsteen vermeld. In edelsteenkwaliteit komt axiniet voor in Brazilië en in de Verenigde Staten in Californië en New Jersey. In Nevada en in Tanzania hebben axinieten een alexandriet-effect. Grotere kristallen vindt men in Mexico, violette stenen komen uit Australië, Rusland, Tadsjikistan, Frankrijk, Zwitserland, Noorwegen en Finland.
Axiniet wordt uitsluitend gebruikt als siersteen. Men kan axinieten alleen met zeepwater reinigen, de stenen zijn gevoelig voor warmte. Ringen met axiniet niet aanhouden tijdens huisarbeid.
De term Aw-waarde werd in 1953 geïntroduceerd door W.F. Scott. De Aw-waarde (ook wel wateractiviteit of Activity of Water genoemd) is een maat voor de hoeveelheid vrij water die aanwezig is in een product. Per definitie is de Aw-waarde van zuiver water gelijk aan 1. Men meet de relatieve vochtigheid van de lucht rond het product wanneer er een evenwicht is ontstaan tussen het product en de lucht die zich rond het product bevindt. Met andere woorden : men meet de vochtigheid van de lucht wanneer deze geen vocht meer gaat onttrekken aan het product of omgekeerd. De Aw-waarde wordt bepaald met een hygrometer. De Aw-waarde is een belangrijke maat verwijzend naar de houdbaarheid van levensmiddelen, want hoe lager de Aw-waarde hoe moeilijker het wordt voor het micro-organismen om zich te ontwikkelen. Bij gebrek aan vrij verkregen water in het product wordt het groei proces van micro-organismen vertraagd.
Awamori
Awamori is een alcoholische drank uit Okinawa, Japan. Het is een gedestilleerde (in tegenstelling tot sake) drank op basis van rijst. Typische awamori is 60°proof (pure alcohol ± 175°proof) sommige merken(hanazake) hebben 120°proof alcohol. Men bewaard de awamori zo lang mogelijk in kleipotten of -kruiken ter bevordering van de smaak en de zachtheid. Awamori van 3 jaar of ouder noemt men koshu (oude likeur). Vóór de slag om Okinawa tijdens W.O.II was er 200- en zelfs 300-jaar oude koshu maar deze is allemaal verloren gegaan. De gebruikelijke manier om awamori te drinken is met water en ijs,maar het kan ook puur worden gedronken of in cocktails.
potten awamori
awamori in flessen,kruiken en potten
Awarra
De awarra (Astrocaryum vulgare) is een tot 15 meter hoge Zuidamerikaanse palm. De vrucht ervan levert een tamelijk sterke gele kleurstof, die ook voor voeding geschikt is. De palm heeft een ringvormig gesegmenteerde stam die in het bovenste gedeelte met zwarte stekels is bezet. De tot 5 m lange, geveerde bladeren zijn eveneens met stekels bezet. De palm heeft circa 1,5 m lange opstaande, met stekels bedekte bloemtrossen. Aan de zijde van de steel van de bloemtrossen bevinden zich de vrouwelijke bloemen en daarboven de mannelijke. De ronde tot ovale vruchten zijn 3-6 cm lang en hebben een doffe oranje of roodbruine kleur. De vrucht heeft een laag van 5 mm vruchtvlees die zich op een grote stenige pit bevindt. Het vruchtvlees is matig sappig, geurt fruitig en smaakt enigszins naar abrikoos. Het vruchtvlees is rijk aan β-caroteen (3x meer dan wortellen). In de Surinaamse keuken wordt het vruchtvlees van de awarra gebruikt voor het geelkleuren van rijst.
Avro was een Britse vliegtuigbouwer die meerdere bekende modellen produceerde, waaronder de Avro 504 trainer in de Eerste Wereldoorlog, de Avro Lancaster zware bommenwerper uit de Tweede Wereldoorlog en de Avro Vulcan ten tijde van de Koude Oorlog. Als een van de eerste vliegtuigbouwers ter wereld was A.V. Roe and Company opgericht bij Brownsfield Mills, Manchester, door Alliot Verdon Roe en zijn broer H.V. Roe op 1 januari 1910. Alliot had al naam gemaakt als piloot in Brooklands, Surrey en Farnborough, Hampshire. Het bedrijf bouwde 's werelds eerste compleet dichte eendekker in 1912, maar het was de sterke en robuuste houten tweedekker Avro 504 die hen bezig hield tijdens de Eerste Wereldoorlog en daarna. Er werden er in totaal 8.340 van gebouwd in verschillende fabrieken, gedurende bijna 20 jaar. Dit was een opmerkelijke prestatie gegeven de relatieve nieuwheid van gemotoriseerde vliegtuigen in deze periode.
piloot John Duigan in 35pk Avro-Duigan tweedekker(1911)
Avro triplane 1 24pk (Wembley 1909)
Alliott Verdon Roe
Roe (ºApril 26, 1877 Januari 4, 1958)was een Brits luchtvaartpionier en vliegtuigbouwer. Hij was de gronlegger van de Avro vliegtuigfabriek. Alliott Verdon Roe was de eerste Engelse piloot die een gemotoriseerde vlucht maakte (op 8juni 1908 boven Brooklands,Surrey). Hij was ook de eerste piloot van een volledig Brits vliegtuig in 1909 vanop Walthamstow Marsh in een Roe I Triplane.
Sir Edwin Alliott Verdon Roe
Alliott zoon van een dokter werd geboren in Patricroft,Eccles(nu de City of Salford). Op 14 jarige leeftijd vertrok hij naar Canada waar hij een opleiding aangeboden kreeg tot landmeter. In British Columbia ontdekte hij dat er weinig vraag was naar landmeters en deed een jaar lang allerlei vuile werkjes. Bij zijn terugkeer in Engeland ging hij aan de slag als leerling bij de Lancashire & Yorkshire Railway. Later ging hij scheepsingenieur studeren aan het King's College in London en alhoewel hij slaagde voor de technische en wiskunde vakken, faalde hij toch in enkele algemene vakken en behaalde geen diploma. Na een tijdje gewerkt te hebben aan de dokken ging hij aan de slag als vijfde machinist op de S.S. Jebba van de British & South African Royal Mail Company op de West-Afrika lijn. Na nog enkele andere schepen beindigde Roe zijn koopvaardij carière als derde machinist op de S.S.Ichanga . Gaandeweg ontwikkelde hij interesse voor vogels en in het vliegen. Hij begon met het ontwikkelen van vliegende modellen en in 1907 won hij met één van zijn modellen een prijs van 75£ in een wedstrijd van Daily Mail en dit tegen een sterke concurentie. Wanneer de gebroeders Wright hun eerste vlucht maakten begon hij onmidelijk met hen te corresponderen. Hij ging hen opzoeken in Le Mans wanneer ze hun eerste indrukwekkende vlucht maakten in Europa. Hij werktte eerst in de Royal Aero Club en vond daarna werk in de V.S. in een bedrijf waar ze een gyrocopter bouwden. Deze machine faalde en Roe keerde terug naar Engeland. Hij liet zich niet ontmoedigen en begon in Walthamstow marsh aan het bouwen van zijn eerste vliegtuigen. Na veel experimenten en veel mislukkingen kwam hij tot zijn eerste succesvolle vliegtuig. Samen met zijn broer Humphrey, stichtte hij de A.V. Roe Aircraft Co in 1910. Van zijn meest populaire model, de 504, werden meer dan 8300 toestellen verkocht, voornamelijk aan de Royal Air Force voor gebruik door de opleiding eenheden. In 1928, verkocht hij zijn aandelen en kocht SE Saunders Co, en vormden Saunders-Roe Aviation. In 1929 werd hij geridderd en ging verder door het leven als Sir Edwin Alliott Verdon Roe.
Referenties: - Avro - The History of an Aircraft Company, Harry Holmes, Crowood, Marlborough, 2004. - Avro Aircraft since 1908, A.J.Jackson, Putnam, London, 1990. - The Challenging Sky - The Life of Sir Alliott Verdon-Roe, L.J. Ludovici, Herbert Jenkins, London, 1956.
De avondkoekoeksbloem (Silene latifolia subsp. alba, synoniem: Melandrium album) is een plant uit de anjerfamilie (Caryophyllaceae). Het is een tot 1 m hoge, eenjarige tot overblijvende, algemeen voorkomende plant. De soort dankt zijn naam aan de bloemen, die 's avonds open staan. Ze wordt soms als een hybride tussen de dagkoekoeksbloem (Silene dioica) en de nachtkoekoeksbloem ( Silene noctiflora) beschouwd. De plant staat op beschaduwde, grassige plaatsen, en op voedselrijke ruigten. Het verspreidingsgebied bereikt in Europa zijn noordgrens in Scandinavië, de zuidgrens loopt in Noord-Afrika, naar het oosten toe komt ze voor tot het Baikalmeer.
avondkoekoeksbloem
avondkoekoeksbloem
Avondrood
Avondrood is de rode kleur van het hemelgewelf dat vaak in het westen te zien is als de zon bijna ondergaat of net is ondergegaan. De fraaie kleuren bij schemering houden verband met de lange weg die het zonlicht van de laagstaande avondzon door de aardatmosfeer aflegt. Het zonlicht wordt tijdens deze lange route verstrooid door minuscule stofdeeltjes of waterdamp. Daardoor wordt het witte zonlicht ontleed in verschillende kleuren die we zien in de ochtend- of avondschemering. Het rode licht komt vooral uit de richting van de zon omdat die golflengte het minst wordt verstrooid, dit heet het Tyndall-effect.
bij Kroddeburen
Veluwemeer foto:Andreas Frommelt
Avondrood ontstaat voornamelijk bij verstrooiing van zonlicht door stof. Op mooie warme dagen gaat er in de regel vervuiling in de lucht omhoog. In het licht van de laagstaande avondzon leidt dit stof tot roodkleuring. 's Ochtends zweeft er meestal nog niet zoveel stof in de lucht. Is de lucht dan rood dan wijst dat in de regel op waterdamp en een hoge luchtvochtigheid.
bij Kroddeburen
boven Harderwijk foto:Tim Nagtegaal
Een roodkleuring van de atmosfeer kan ook veroorzaakt worden door vulkaanstof. Bij een explosieve uitbarsting komt het stof soms tot tientallen kilometers hoogte. Op die hoogte valt geen regen zodat het vulkaanstof zich daar verzamelt; het kan jaren duren voordat het weer goeddeels is verdwenen. Met de sterke winden die op grote hoogte waaien, wordt het stof wereldwijd verspreid. De rode gloed door vulkaanstof is alleen te zien bij stabiel weer en door de grote hoogte waarop het zich bevindt zo'n half uur na zonsondergang. Opmerkelijke rode schemeringskleuren bij ons kunnen dus veroorzaakt worden door vulkaanuitbarstingen uit verre landen, zoals de Filipijnen of Indonesië.
Lorenzo Romano Amedeo Carlo Avogadro di Quaregna e Cerreto (ºTurijn, 9 augustus 1776 - Turijn, 9 juli 1856) was een Italiaans natuur- en scheikundige. Avogadro werd vooral bekend door de wet van Avogadro (1811) en het naar hem genoemde getal van Avogadro. Avogadro werd geboren in Turijn en was een briljante student. Hij studeerde af in kerkrecht op 20-jarige leeftijd. Hij wijdde zich vervolgens met veel succes aan de studie van natuurkunde en wiskunde. Hij deed een aantal belangrijke ontdekkingen maar publiceerde de meeste van zijn experimenten niet.
Amadeo Avogadro
Avoirdupoids
Het avoirdupoids-systeem is een systeem van eenheden van gewichten; het bevat eenheden als de pond en de ons. Het is het standaardsysteem van gewichten in de Verenigde Staten en komt ook nog altijd veel voor in het Verenigd Koninkrijk (hoewel daar tegenwoordig gestandaardiseerd is op het SI). Avoirdupoids wordt beschouwd als een moderner systeem dan de troy, het apothecair systeem, het middeleeuwse Engelse mercantiele systeem en het Tower systeem. De naam is afgeleid van het oud-Franse aveir de peis(let.: goederen van gewicht), wat verwijst naar het verkopen van goederen per gewichtseenheid (in tegenstelling tot per stuk, of met andere manieren van afmeten). De basiseenheid van avoirdupoids is de pond; alle andere eenheden zijn veelvouden of fracties hiervan. De pond is overigens de Engelse pond, die sinds 1959 vastgesteld is op 0,45359237 kg. Het systeem omvat de volgende eenheden met de oorspronkelijke, Franse omrekeningsfactoren:
relatiegrafiek tussen de verschillende Britse gewichtsystemen
Avolitie
Avolitie is een term uit de psychiatrie die verwijst naar het onvermogen om initiatief te nemen of een gebrek aan motivatie om een begonnen taak te voltooien. Vaak is wel de wil om iets te doen aanwezig, maar zijn de wilskracht en vitaliteit hiertoe ontoereikend. In ernstige gevallen kan bij iemand bijvoorbeeld de motivatie ontbreken om een baan te zoeken, voldoende te eten of aandacht te besteden aan zijn persoonlijke verzorging. Er zijn overeenkomsten met apathie, maar dit duurt in principe korter en is doorgaans niet pathologisch. Als iemand zijn taken wel verricht, maar hieraan geen plezier of genoegen beleeft, wordt dit anhedonie genoemd.
De avocado, ook wel advocaatpeer of foutief advocaat genoemd. De avocado is een vrij grote, tot 33 cm lange, groene of paarse vrucht, peervormig of rond. De schil is relatief hard, donkergroen en licht geribbeld. Binnenin bevindt zich een relatief grote, ronde pit. De grote pit wordt voor consumptie verwijderd.Het vruchtvlees is zeer vet. De naam avocado komt van het Nahuatl woord ahuacatl, dat overigens ook "teelbal" betekent.
avocado bloesem
Bij rijpe vruchten ligt de pit los en kan men, bij het schudden van de vrucht, ze heen en weer horen rollen. In tegenstelling tot de meeste vruchten bevat de avocado zeer veel olie (5 tot 23 g per 100 g vruchtvlees) en ook veel proteïne. De olie in de vrucht bestaat voornamelijk uit onverzadigde vetten en heeft dus een gunstige invloed op het cholesterolgehalte. De avocado bevat ook veel mineralen zoals ijzer. Advocado's worden steeds rauw gegeten, tegen verhitting is de vrucht, vanwege haar hoge tanninegehalte, niet bestand. Ook vanwege dit hoge tanninegehalte oxydeert het vruchtvlees snel en wordt het bruin bij contact met de buitenlucht. In de Mexicaanse keuken speelt de avocado een hoofdrol : men maakt er guacamole van, er wordt een koude soep mee bereid, de vrucht wordt verwerkt met allerlei vlees- en vissoorten en er wordt zelfs een zoet dessert mee gemaakt.
avocado boom
avocado vrucht
De avocadoboom groeit uit tot 20 m en beantwoordt aan ons courante "boommodel", een stam met zijtakken. De boom is immergroen en draagt spiralig ingeplante bladeren. Deze bladeren zijn zeer variabel van vorm, ovaal langwerpig tot rond en staan op korte bladsteeltjes. De boom wortelt zeer oppervlakkig ; bijzonder is dat de wortels zeer weinig wortelhaartjes hebben. Dit zijn kleine orgaantjes waarmee alle planten water opnemen. De avocadoboom is dus slecht in staat om water op te nemen en heeft een grote behoefte aan een regelmatige watertoevoer. Nochtans heeft hij een hekel aan stilstaand water rond de wortel. 24 uur kletsnat staan is al voldoende om het wortelstelsel te doen rotten. De plant verlangt dus een zeer goed doorlatende bodem.
avocado detail blad
avocado gekweekt in pot
Hoewel er zo'n 400 rassen zijn, zijn in Nederland en Vlaanderen over het algemeen vier rassen verkrijgbaar. - Fuerte, een peervormig ras met een gladde, heldergroene schil - Ettinger, met een dikke hals en een gladde, heldergroene schil - Hass, een kleine peervormig ras met een ruwe, bobbelige schil, welke tijdens het rijpen van groen naar bijna zwart verkleurt - Nabal, een dikke bijna rond ras met een donkergroene schil
Er worden drie ecologische rassen van de avocadoboom onderscheiden. - Het Mexicaanse ras is het meest koudebestendig. Het lijkt nog het meest op de wilde voorouder en wordt op grotere hoogte in Mexico gevonden. - Het Guatemalteekse ras wordt meer zuidelijk in Centraal-Amerika gevonden en is minder bestand tegen koude. - Het West-Indische ras tenslotte heeft een grote behoefte aan warmte.
Nieuwjaarsrecept voor eend met whiskey Benodigdheden:
- Een eend van 5 kg - 2 flessen Schotse Whisky - Spekreepjes - Olijfolie
Bereidingswijze:
De eend larderen en de binnenkant inwrijven met peper en zout. De oven 10 minuten voorverwarmen op 180 graden. Een longdrinkglas voor de helft vullen met whisky. De whisky opdrinken gedurende het voorverwarmen van de oven. De eend op een vuurvaste schaal leggen en een tweede glas whisky inschenken. Het tweede glas whisky opdrinken en de eend in de oven zetten. Na 20 minuten de oven op 200 graden zetten en 2 glaven vubben met whisky. De glaven opdiinken en de scherven van et eeiste glav oplaapen. Nog en naiff glav insjenke en opdlinke. Na en naiff uui de hoven opedoen om deend te sjekkn. Blantwondezalf in de padkamer ganaale en op de povenkand van de linkerand toen. Denove nen sgop geve. Twee glave wiskiinsjenke en tmiddeste glaf leegdwinke. De nove opedoen naadattet eerste glaf leeggis en de sjotel vastpakke. De blantwondezalf op de binnekand van de regtehantoen en deent oprape. Deent noggis oprape em met nen nantdoek de bwantwondesaiv van deent vege. Ze hande ontvette met viskey en de tupe ssalf veeroprape. Tkapotte glazzopvege endeent terug in de hove toen. Deheent oprape en dove eers opedoen. De twwwiede fles biski pedoen en overeindzette. Opstaan van de vjoer ent vetssspek ondrde kas vege. Noggis opstaan van de vjoer en tochma blijve zitte. De bles op de grondzette. Uide bles drinke wande glave sijn opof kabot. Den'ove aftette, deooge sluite en omvalle.
De volgende late voormiddag de eend aansnijden met het zilveren feestbestek en degusteren met citroen en mayonaise. De hele rest van de middag en de vroege avond de rotzooi in de keuken opruimen en de wanden en plafond schoonmaken. Glasscherven en lege flessen naar de glasbak brengen en op de terugweg Paracetamol en maagzout kopen!
Vogelpark Avifauna is een groot vogelpark in Alphen aan den Rijn. Ergens in augustus 1949 verzocht de burgemeester van Alphen aan den Rijn de heer Van den Brink, eigenaar van landgoed Ten Rhijn, éénmalig zijn "achtertuin" te openen voor nieuwsgierige dorpsgenoten. De mensen waren zo enthousiast over de privécollectie vogels, dat de zeer gerenommeerde eigenaar van diverse hoedenspeciaalzaken besloot een vogelpark op te richten. Nog geen jaar later, op 17 mei 1950, werd het allereerste vogelpark ter wereld geopend. In 2008 werd er een nieuwe tribune bij de roofvogeldemonstraties gebouwd, een gedeelte van de speeltuin vernieuwd en is het Cubagebied geopend. Deze wordt inmiddels bewoond door de grootste groep Cubaanse flamingo's van Europa. Het park heeft veel groen en vijvers, een restaurant, en een grote speeltuin met vanouds een zeer hoge glijbaan. Het park is eigendom van het Van der Valk concern.De toekan is het logo.
klik op het logo
Avil Geerinck
Avil Achielles Geerinck (Zele, 10 februari 1917 - 8, april 1980) was een Belgisch politicus en burgemeester voor de Volksunie. Geerinck was dierenarts en was burgemeester (1970-1980) in Zele. Hij was volksvertegenwoordiger (1971-1974) in het arrondissement Dendermonde en senator (1974-1977) voor de Volksunie.
Avioduct
Een avioduct is een brug voor vliegtuigen, te vergelijken met een viaduct voor auto's. Het woord avioduct is een moderne afleiding van het Franse woord avion (vliegtuig) en het Latijnse ducere (voltooid deelwoord: ductum; leiden), analoog aan het Latijnse woord aquaduct.
Aviofobie
Vliegangst of aviofobie is een irrationele angst om te vliegen. Vliegangst is geen uitzonderlijk iets: één op de drie mensen heeft vliegangst! Maar ook mensen die (vaak) vliegen hebben vliegangst. Vliegangst is eigenlijk een zeer gecompliceerd samenspel van meerdere fobieën: angst voor donkerte, angst voor controleverlies, hoogten, water, geen vertrouwen in techniek en kunde van de vliegers en cabinepersoneel, engtevrees (claustrofobie), sociale angst, enzovoorts. Maar deze fobieën kunnen we in een vliegtuig niet ontvluchten. Het lichaam maakt in situaties die als bedreigend beleefd worden stresshormonen aan en zet ertoe aan (net als bij alle dieren) om te vluchten of te vechten. Maar in een vliegtuig worden we gedwongen tot passief blijven zitten, we moeten zelfs de riem om. Die overtollige en vaak hoge energie wordt dan omgezet naar (onhandig) denken en lichamelijke spanning. Er worden speciale trainingen gegeven aan mensen die aan aviofobie lijden maar toch moeten vliegen (bijvoorbeeld voor werk).
Aviolanda
De Maatschappij voor Vliegtuigbouw Aviolanda NV was een Nederlandse vliegtuig- en carrosseriebouwer in Papendrecht en Woensdrecht, opgericht in 1927 en gesloten in 1967.
Avionica
Avionica is de verzamelnaam van de elektronische systemen of elektronica in vliegtuigen ook wel luchtvaartelektronica genoemd. Het woord is een samenvoeging van de woorden aviatiek (luchtvaart) en elektronica.
Avitus
Marcus Maecilius Flavius Eparchius Avitus (c. 395 - 456) was West-Romeins keizer van 9 juli 455 tot 17 oktober 456. Avitus werd geboren uit een Gallo-Romeinse senatorenfamilie. Hij was de schoonvader van Sidonius Apollinaris en zijn kleinzoon was de dichter Avitus van Vienne.
Avo
Avo Uvezian is een getalenteerd muzikant die zijn eigen sigaren produceert. Avo werd in 1926 geboren in Beiroet en groeide op in een muzikale familie. Als liefhebber van goede sigaren ontstond het idee zijn eigen sigaren te produceren. Ze worden gerekend bij de betere sigaren en zijn dan ook prijzig.
Er zijn 2 miljard kinderen over de gehele wereld. Een gemiddelde van 3,5 kinderen per huishouden levert een totaal van 108 miljoen huizen op. Men neemt aan dat elk huishouden tenminste 1 goed kind bevat (dit is een optimistische schatting). De Kerstman heeft 31 uur de tijd dankzij de verschillende tijdzones en de rotatie van de aarde, aangenomen dat hij van oost naar west werkt (wat logisch lijkt). Dit zijn dus 3,48 miljoen huizen per uur, ofwel 968 huizen per seconde. Dit betekent dat hij per huishouden 1,033 milliseconden heeft om te parkeren, uit de slee te springen, door de schoorsteen te springen, de cadeautjes onder de kerstboom te leggen, weer in de schoorsteen te klimmen, de slee op te starten en naar het volgende huis te gaan. Als we ook nog eens aannemen dat al deze huishoudens gelijk zijn verdeeld over de wereld, hebben we het nu over 1,3 kilometer per huishouden, en een totale rit van 140,4 miljoen kilometer. Dat betekent dat de slee van de kerstman met een snelheid van 1.258,1 kilometer per seconde reist: 4.194 keer de snelheid van het geluid. Een normaal rendier haalt hooguit 60 kilometer per uur. Het gewicht op de slee leidt tot nog iets interessants: aangenomen dat ieder kind een normale legodoos zou krijgen (ongeveer 1 kilo), draagt de slee dus minstens 108 miljoen kilo, waarbij het gewicht van de Kerstman is genegeerd. Op het land kunnen normale rendieren niet meer dan 160 kilo trekken.
Zelfs als een "vliegend rendier" tien maal dit gewicht zou kunnen trekken, kunnen we niets met acht of negen rendieren. We hebben er 675.000 nodig. Het totale gewicht wordt nu 148,5 miljoen kilo. 148,5 miljoen kilo met een snelheid van 1.258,1 kilometer per seconde zorgt voor een waanzinnige wrijvingskracht. De rendieren zullen op dezelfde manier verhit worden als een ruimtesonde die door de atmosfeer van de aarde heen komt. De voorste twee rendieren zullen naar schatting 14,3 miljard kilojoule per seconde absorberen. Waarschijnlijk zullen ze hierdoor ontploffen en de twee rendieren achter zich aan de wrijvingskracht blootstellen.
Ook zullen er geluidsknallen als nooit tevoren worden waargenomen. In 0,00426 seconden zal het hele team van rendieren zijn ontploft. In de tussentijd wordt de Kerstman aan middelpuntvliedende krachten van 17.500 keer de zwaartekracht worden blootgesteld. Een Kerstman van 300 kilo wordt zo de lucht in gesmeten met een kracht van 443.150 Newton.
Conclusie: Als de Kerstman ooit pakjes heeft gebracht op Kerstavond,
Deze spin treft men voornamelijk aan in Brazilië. De spin heeft een lichaamslengte van 5 à 6 cm. Beschreven door Tesmoingt,1996.
Avicularia urticans
Peruviaanse roodteenvogelspin, ook wel bombardeer boomspin genoemd. De soort werd pas in 1994 wetenschappelijk beschreven. Bij bedreiging zal deze spin snel wegvluchten of zelfs wegspringen en sommige soorten kunnen hun halfvloeibare uitwerpselen gericht wegschieten. De spin is endemisch in Peru en leeft in bossen. De prooi wordt gevangen door deze te bespringen. Het is een relatief kleine, zwarte spin met een roodachtig achterlijf en oranjerode tarsa (tenen). Het lichaam bereikt een lengte tot ongeveer 5 centimeter. Beschreven door Schmidt, 1994.
Avicularia velutina
Voornamelijk afkomstig uit Venezuela. Beschreven door Simon (Frans arachnoloog ), 1889.
Avicularia versicolor
Het is de bekendste soort uit het geslacht Avicularia. De soort staat ook wel bekend onder andere namen zoals (Antilliaanse) rozeteen (boom)vogelspin of (Antilliaanse) rozepoot (boom)vogelspin. De veelkleurige boomspin is een middelgrote spin en bereikt een lengte van 11 tot 15 centimeter. De spiderlings zijn helderblauw van kleur, ze krijgen later de bonte kleuren van de volwassen exemplaren. De volwassenen hebben een groen schild, een rood abdomen en zwarte, met rode, roze en bruine banden. Het mannetje is wat dunner dan het vrouwtje. Deze spin komt voornamelijk voor in Zuid-Amerika, het is een boombewoner die ook steeds vaker in steden wordt aangetroffen. Het voedsel bestaat voornamelijk uit veenmollen, sprinkhanen, motten, andere vliegende insecten en anolissen (kleine hagedissen). De jongen eten kleinere prooien als fruitvliegen en veenmollen. Beschreven door Charles Athanase Walckenaer (Frans entomoloog en arachnoloog), 1837.
A.versicolor
A.versicolor
Avicularia violacea
Deze spin komt meestal voor in Brazilië. Beschreven door Mello-Leitão, 1930.
Avicularia walckenaeri
Deze spin is endemisch in Brazilië. Uiterlijk lijkt de spin op Avicularia aurantiaca, maar de bandering op de poten is oranje van kleur. Deze spinnen worden tot 13 cm groot. Beschreven door Perty, 1833.
Avicularia zorodes
De harige roodteenboomspin wordt aangetroffen in Brazilië en Argentinië. Beschreven door Mello-Leitão, 1926.
Ook wel paarse boomvogelspin of Ecuadoriaanse purperspin genoemd. Deze spin treft men voornamelijk aan in Ecuador (Amzonegebied). De spin eet vooral krekels, maar kan ook kleine knaagdieren verschalken. Ze wordt tot 5 cm lang (lichaamslengte) en kan tot 400 gram zwaar worden! Qua temperatuur verkiezen ze tussen de 26 en 28°C. De luchtvochtigheid moet zeer hoog liggen: 70 tot 80%. Over het algemeen zijn ze niet agressief, maar zullen ze wel snel met brandharen strooien. Dit kan een irriterende jeuk en hoest veroorzaken. Beschreven door Kirk, 1990.
A.purpurea vrouw
A.purpurea spiderling
Avicularia rapax
Deze spin wordt aangetroffen in heel Zuid-Amerika. Beschreven door Ausserer, 1875.
Avicularia recifiensis
Voornamelijk afkomstig uit Brazilië. Beschreven door Struchen & Brändle, 1996.
Avicularia rufa
Deze spin treft men voornamelijk aan in Colombia. Beschreven door Schiapelli & Gerschman, 1945.
Avicularia rutilans
Deze spin komt meestal voor in Colombia. Beschreven door Anton Ausserer ( Italiaans-Oostenrijks zoöloog met een bijzondere interesse voor spinnen), 1875.
Avicularia soratae
Voornamelijk afkomstig uit Bolivia. Beschreven door Strand, 1907.
Avicularia subvulpina
Wordt aangetroffen in geheel Zuid-Amerika. Beschreven door Strand, 1906.
Avicularia surinamensis
Surinaamse boomvogelspin.Deze spin treft men voornamelijk in Suriname aan. Beschreven door Strand, 1907.
Avicularia taunayi
Voornamelijk afkomstig uit Brazilië. Beschreven door Cândido Firmino de Mello-Leitão (Braziliaans zoöloog, die voornamelijk gespecialiseerd was in de arachnologie van Zuid-Amerika), 1920.
Avicularia tigrina
Deze spin treft men voornamelijk aan in Brazilië. Beschreven door Reginald Innes Pocock F.R.S. (Brits zoöloog en arachnoloog),1903.
Rootvoetvogelspin.Deze spin treft men voornamelijk aan in Suriname. Deze spin wordt vooral gehouden voor zijn mooie kleuren. Beschreven door Ausserer (Oostenrijks arachnoloog), 1875.
A.metallica
A.metalica spiderling
Avicularia minatrix
Deze spin treft men voornamelijk aan in Venezuela. Beschreven door Pocock, 1903.
A.minatrix man
Avicularia nigrotaeniata
Voornamelijk afkomstig uit Guyana. Beschreven door Mello-Leitão (Braziliaans zoöloog), 1940.
Avicularia obscura
Deze spin treft men voornamelijk aan in Colombia. Beschreven door Ausserer (Oostenrijks arachnoloog), 1875
Avicularia ochracea
Deze spin komt meestal voor in Brazilië. Beschreven door Perty, 1833.
Avicularia palmicola
Voornamelijk afkomstig uit Brazilië. Beschreven door Mello-Leitão, 1945.
Avicularia panamensis
wordt voornamelijk aangetroffen in Mexico, Guatemala en Panama.. Beschreven door Eugène Simon (Frans arachnoloog), 1891.
Avicularia parva
Voornamelijk afkomstig uit Uruguay. Beschreven door Eugen Graf von Keyserling (Duits arachnoloog), 1878.
Avicularia plantaris
Voornamelijk afkomstig uit Brazilië. Beschreven door Carl Ludwig Koch (Duitse entomoloog en arachnoloog), 1842.
Avicularia pulchra
Deze spin treft men voornamelijk aan in Brazilië. Heeft een lichaamslengte tot 13cm. Beschreven door Cândido Firmino de Mello-Leitão (Braziliaans zoöloog, die voornamelijk gespecialiseerd was in de arachnologie van Zuid-Amerika.), 1933.
Deze spin treft men voornamelijk aan in Brazilië. Heeft een lichaam van 5 tot 6cm.Deze spin maakt grote spinsels in planten. Een zachtaardig dier maar valt aan als het in het nauw gedreven wordt. Beschreven door Tesmoingt, 1999.
A.geroldi
A.geroldi
Avicularia glauca
Deze spin treft men voornamelijk aan in Panama. Beschreven door Simon (Frans arachnoloog),1891.
Avicularia gracilis
Voornamelijk afkomstig uit Brazilië. Beschreven door Keyserling, 1891.
Avicularia guyana
Deze spin treft men voornamelijk aan in Guyana en Venezuela. Deze spin wordt ook de Guyaanse boomvogelspin genoemd. Beschreven door Simon, 1892
Avicularia hirschii
Nieuwe Avicularia ontdekt in Equador. Beschreven door Bullmer, Thierer-Lutz & Schmidt, 2006.
Avicularia hirsuta
Voornamelijk afkomstig uit Cuba. Beschreven door Ausserer,1875.
Avicularia holmbergi
Voornamelijk afkomstig uit Frans-Guyana. Beschreven door Thorell, 1890.
A.holmbergi
Avicularia huriana
Voornamelijk afkomstig uit Ecuador maar is verspreid over geheel Zuid-Amerika. Beschreven door Tesmoingt,1996.
Avicularia juruensis
Gespikkelde regenwoudboomspin.Voornamelijk afkomstig uit Brazilië. Beschreven door Mello-Leitão,1923.
Avicularia laeta
Deze spin treft men voornamelijk aan in Brazilië en Puerto Rico. Avicularia laeta is in vergelijking met geslachtsgenoten vrij agressief; de spin zal snel aanvallen en daarbij bijten. De soort is ook zeer snel, wat ook in contrast staat met andere Avicularia- soorten. Beschreven door L. Koch, 1842.
Avicularia leporina
Voornamelijk afkomstig uit Brazilië en Puerto Rico. Beschreven door L. Koch, 1841.
Deze soort wordt door velen als erg afschrikwekkend beschouwd, omdat ze vele haren heeft en een grote lichaamslengte heeft (tot 7 cm). Maar deze soorten zijn niet agressief. Ze zullen indringers en predatoren wel waarschuwen door de voorpoten in de hoogte te steken en met brandharen te strooien.
A.bicegoi
A.bicegoi
Avicularia borelli
Voornamelijk afkomstig uit Paraguay. Beschreven door Simon (Frans arachnoloog),1897.
Avicularia braunshauseni
Voornamelijk afkomstig uit Brazilië. De spin wordt maximaal 6 cm groot en heeft een temperatuur nodig tussen 26 en 28°C. Deze spin is vrij handelbaar, alhoewel ze soms venijnig uit de hoek kan komen. Beschreven door Tesmoingt,1999.
Avicularia caesia
Voornamelijk afkomstig uit Puerto Rico. Beschreven door L. Koch (Duits entomoloog en arachnoloog ),1842.
Avicularia cuminami
Voornamelijk afkomstig uit Brazilië. Beschreven door Mello-Leitão, 1930.
Avicularia detrita
Voornamelijk afkomstig uit Brazilië. Beschreven door L. Koch (Duits entomoloog en arachnoloog ),1842.
Avicularia diversipes
Voornamelijk afkomstig uit Brazilië. Beschreven door L. Koch (Duits entomoloog en arachnoloog ),1842.
Avicularia doleschalli
Voornamelijk afkomstig uit Brazilië. Beschreven door Ausserer (Oostenrijks arachnoloog),1871.
Avicularia exilis
Voornamelijk afkomstig uit Suriname. Beschreven door Strand, 1907.
Avicularia fasciculata
Deze spin treft men aan in geheel Zuid-Amerika. De A.fasciculata wordt tot 12cm groot. Beschreven door Strand, 1907.
De Amazone roodteen(boom)vogelspin komt voor in Midden- en Zuid-Amerika, voornamelijk in Brazilië, Costa Rica en de zuidelijke Caraïben. De Avicularia avicularia is de eerste spin die als vogelspin gebombardeerd werd, vermoedelijk omdat degene die het dier beschreef de Avicularia een vogel zag eten. Avicularia hebben in vergelijking met veel andere vogelspinnen dikke, lange haren op de poten. Deze dienen om het dier tijdens sprongen af te remmen in de val. Volwassen exemplaren hebben een donkergekleurd lichaam en roze tot rode tenen (vandaar de naam). Bij de juvenielen (het stadium tussen de kleine en grote spin) heeft juiste een omgekeerde kleur: donkere tenen en een felrood lichaam. Na de laatste vervelling vindt een kleurverandering plaats.Lichaamslengte 7-9cm. Beschreven door Linnaeus (Zweeds bioloog),1758.
A.avicularia
rozeteenboomvogelspin
Avicularia avicularia variegata
Voornamelijk afkomstig uit Brazilië. Onderscheiden zich vnl.door hun groene schijn en een kleiner lichaam. Beschreven door F.O.P.Cambridge,1896.
A.avicularia variegata
Avicularia aymara
Voornamelijk afkomstig uit Peru. Beschreven door Chamberlin,1916.
Avicularia azuraklaasi
Voornamelijk afkomstig uit Peru. Beschreven door Tesmoingt,1996.
Avicularia is een geslacht van spinnen uit de familie vogelspinnen (Theraphosidae). Het is samen met het geslacht Brachypelma een van de bekendste groepen van vogelspinnen. Er zijn verschillende Nederlandse namen voor dit geslacht, zoals rozepoot(boom)vogelspinnen, maar de bekendste naam is boomvogelspinnen omdat alle soorten klimmen en in bomen leven. Avicularia- soorten leven net als vrijwel alle andere vogelspinnen niet van vogels, maar pakken in principe alles wat ze kunnen krijgen, meestal insecten en soms kleine gewervelden. Als de kans zich voordoet zal de spin een vogel zeker niet versmaden, maar vogels zijn voor de relatief langzame spinnen veel te snel. De naam vogelspinnen is te danken aan waarneming uit de 18e eeuw van een exemplaar dat een kolibrie aan het eten was, waarna de naam avi-cularia (vogel-etend) werd gebruikt voor grote spinnen. Bij bedreiging zal de spin snel wegvluchten of -springen, sommige soorten kunnen hun half vloeibare uitwerpselen gericht wegschieten, een voorbeeld is de Peruviaanse roodteenvogelspin (A. urticans). Ook strooien ze brandharen, die jeuk en hoest kunnen veroorzaken. Er zijn zowat 64 verschillende Avicularia bekend.
Avicularia affinis
Voornamelijk afkomstig uit Chili. Beschreven door Nicolet,1849.
Avicularia alticeps
Voornamelijk afkomstig uit Uruguay. Beschreven door Keyserling (Duits arachnoloog),1878.
Avicularia ancylochira
Voornamelijk afkomstig uit Chili. Beschreven door Mello-Leitão (Braziliaans zoöloog),1923.
Avicularia anthracina
Voornamelijk afkomstig uit Uruguay. Beschreven door L.Koch (Duits entomoloog en arachnoloog),1842.
Avicularia aurantiaca
Komt enkel voor in Peru en leeft in bossen. Beschreven door Bauer,1996. De Avicularia aurantiaca wordt zo'n 10 tot 12 centimeter lang. De kleur is bruingrijs, de beharing van achterlijf en poten is bruinwit van kleur, op het kopborststuk geelbruin. Vlak voor de vervelling kleurt de spin zwart.
Avicennia germinans (zwarte mangrove) is de botanische naam van een mangrove-boom. Het is een zout-tolerante plant die voornamelijk op slappe modderbanken groeit. De soort groeit in tropish-/subtropisch kustgebied tussen 28graden noord en zuid van de evenaar. Het is een veel voorkomende plant in Florida.In Suriname heet ze Parwa. De zwarte mangrove heeft pneumatofore wortels (ademwortels).
Abu Ali Al-Hoessein Ibn Abdoellah Ibn Sina (°Afshjanah, 980 - Hamadan, 1037), in het westen bekend als Avicenna, was een Perzisch medicus, wetenschapper en filosoof. Hij is auteur van zo'n 450 boeken, de meeste hiervan geschreven in het Arabisch en Perzisch. Door zijn wetenschappelijke werken kreeg hij verschillende namen, onder andere Shaikh Al-Ra'ies, Hujjat Al-Haqq, Sharaf Al-Mulk en Imam Al-Hukama. Hij ontwikkelt zich als kind zeer snel en kent op zijn tiende al de Koran en andere klassieke Arabische teksten. Hij legt zich toe op Arabische jurisprudentie, natuurlijke wetenschappen en filosofie. Daarnaast studeert hij logica, alchemie en de werken van wiskundige Euclidis. Op zijn zeventiende begint hij aan een studie medicijnen. Op de jonge leeftijd van zeventien genas Ibn Sina de emir van de Samaniden Noeh ibn Mansoer, waarna hij toegang kreeg tot de uitgebreide bibliotheek van de emir. Op zijn 21ste begint hij aan zijn eerste eigen boek.
Impressie van Avicenna
borstbeeld van Avicenna te Kortrijk
Na de dood van zijn vader komt hij terecht in Jurjan, dat bij de Kaspische zee ligt. Hij is op zoek naar Qabus, de plaatselijke heerser die faam heeft als leermeester. Qubus wordt echter vermoord en Avicenna blijft om logica en astronomie te doceren. Ook schrijft hij het eerste deel van zijn grootste werk, de Canon van de geneeskunde (Al-Qanun fi al-Tibb ). Daarna vertrekt hij naar Ray, dicht in de buurt van het huidige Teheran. Hij begint een praktijk als medicus. Ibn Sina was de eerste die aantoonde dat het bloed het hart binnenkomt om vervolgens door het hele lichaam te worden gepompt. Hoewel de Grieken, de joden en christenen het bloed als ziel van het lichaam bestempelden, zei hij: Bloed is het vervoermiddel van de voedingstoffen en afvalstoffen. Hij was de eerste die de hoge suikerspiegel in de urine van suikerziekte patiënten ontdekte, ook was hij degene die uitvond om drinkwater te koken om besmettelijke ziektes te voorkomen.
monument van Avicenna Buxoro,Uzbekistan foto:Farsang Péter
postzegel met afbeelding van Avicenna
Ibn Sina was de eerste die meningitis identificeerde. Hij maakte diagnoses voor cerebrovasculaire accidenten door een hersenbloeding te diagnosticeren op louter klinische basis. Ook schrijft Avicenna tijdens zijn leven commentaar op de werken van Aristoteles. De werken van Avicenna hebben volgens velen invloed gehad op de latere Renaissance. De filosofie van Avicenna is gebaseerd op Aristoteles en kent neo-platonische invloeden. Ibn Sina overleed in 1037 dicht bij Hamadan (Iran) en is daar begraven.
Algemene filosofische werken van Ibn Sina
Ketab Al-Najah (Het boek van overleveringen) (een samenvatting van Al-Sjifa)
Uyun Al-Hikmah (Fonteinen der wijsheid)
Daneshnamayyeh Ala'i (Het eerste Perzische filosofieboek)
Al-Sjifa (Het boek van Helen)
Al-Isharat W'al-Tanbihat (Boek van directieven en opmerkingen)
Avia (latijn voor grootmoeder)opgericht in 1919 en in 1928 deels overgenomen door koda,was in de jaren dertig de grootste vliegtuigfabriek van toenmalig Tchechoslowakije. Tijdens de tweede W.O.produceerde Avia meestal vliegtuigen voor de Duitse Luftwaffe. Na de oorlog werd de fabriek genationalisseerd en betrokken bij de automobielindustrie (vrachtwagens). Avia produceerde vliegtuigen tot 1963,daarna vliegtuigmotoren en van 1988 enkel propellers. In 1992 werd de maatschapij gesplitst in een propeller- en een vrachtwagenfabriek beide onder de naam Avia.
Avia BH-21 (1925)
Avia S-199 (1947)
Van 1920 tot 1950 bouwde Avia zo'n 43 verschillende modellen (prototypes en aangepaste toestellen).
Avia auto
De Avia 350 was een prototype voor een dwergauto gebouwd in 1950-1951 in de Avia vliegtuigfabriek. Het stuur was centraal voorin geplaatst en twee passagierszetels achterin. De motor was afkomstig van een Jawa 350 motorfiets en was achteraan geplaatst. Er werden uiteindelijk slechts een 10-tal voertuigen gebouwd.
Avia 350 (1950-51)
Avia vrachtwagens
Avia is een bekende producent van vrachtwagens uit Tsjechië. Begonnen als vliegtuigfabriek, ging het in Praag gevestigde bedrijf na de oorlog over op productie van koda-trucks. In 1996 werd het overgenomen door Daewoo. Men produceerde vanaf die tijd onder de merknaam Daewoo-Avia. Na het faillisement van deze firma ging het zelfstandig verder, dankbaar gebruik makend van het grondwerk dat door Daewoo was gedaan voor de nieuwe D-serie trucks. In 2005 werd het weer volledig zelfstandig.
Avgoest Karlovitsj Tsivolko (Russisch: Август Карлович Циволько; 1811 28 maart [O.S. 16 maart] 1839), ook gespeld als Tsivolka, was een Russische zeevaarder en poolonderzoeker. Na te zijn afgestudeerd aan de zeevaartschool, ging hij varen op de Oostzee. In 1832 voer hij van Kronsjtadt naar Nederland. Van 1834 tot 1835 nam Tsivolko deel aan de expeditie naar Nova Zembla onder leiding van Pachtoesov, waarbij het het bevel voerde over de karbas (schip dat op de Witte Zee werd gebruikt) Zakazov. Tijdens deze reis overwinterde het gezelschap bij de zeestraat Matotsjkin Sjar, waarna over 160 kilometer de oostelijke kust van Severny-eiland werd verkend tot aan Kaap Zjelania. Bij het onderzoeken van de westelijke kust van het eiland Berch werd zijn schip gekraakt door het ijs. De bemanning werd gered door handelaar A. Jeremin, die hem terugbracht naar het vasteland. In 1936 nam hij deel aan een onderzoek bij de scherenkust van het Grootvorstendom Finland.
In 1837 voerde Tsivolko het bevel over de schoener Krotov tijdens de expeditie naar Nova Zembla onder leiding van Baer, waarbij hij de zeestraat Matotsjkin Sjar in kaart bracht. In 1838 werd hij aangesteld over een hydrografische expeditie langs de noordelijke en noordoostelijke kusten van Nova Zembla op de schoeners Novaja Zemlja en Sjpitsbergen. Toen de schepen de Melkajabaai aan de zuidwestzijde van Severny-eiland bereikten, kreeg hij scheurbuik. Hij stierf tijdens de overwintering.
Naar hem zijn in de Karazee een Golf en de Tsivolko-eilanden van de Nordenskiöldarchipel vernoemd en in de Baai van Peter de Grote nog een eiland.