De birr is de munteenheid van Ethiopië. Eén birr bestaat uit honderd santim.
Biljet van tien en één birr auteur : Marc Baronnet CC 3.0
De birr wordt uitgebracht in munten van 1, 5, 10, 25 en 50 cent en bankbiljetten van 1, 5 10, 50 en 100 birr. In het Amhaars (taal van Ethiopië) betekent birr "wit zijn". In het Engels werd de munt tot 1976 'dollar' genoemd.
Ethiopische santim auteur : Don's World Coin Gallery
De munt werd ingevoerd in 1894 onder Keizer Menelik II. De munten werden geslagen in Parijs, Berlijn en Addis Abeba.
Herdenkingen - Gebeurtenissen VANDAAG - 7 oktober 2010
Gebeurtenissen VANDAAG 7 oktober
929
Overleden : Karel de Eenvoudige (50), koning van Frankrijk.
1571
Slag bij Lepanto, waarin de Turkse vloot door de christelijke alliantie werd verslagen.
1849
Overleden : Edgar Allan Poe (40), Amerikaans schrijver.
1913
Henry Ford introduceert de lopende band.
1919
De Koninklijke Luchtvaart Maatschappij wordt opgericht.
1944
De eerste raketaanval op België: om 22u sloeg een V-2-bom in op Brasschaat, een gemeente ten noordoosten van Antwerpen.
1944
De eerste en enige gewapende opstand in het concentratiekamp Auschwitz door het Sonderkommando. Deze gebeurtenissen zijn verfilmd in de film The Grey Zone.
1949
Oprichting van de DDR.
1952
De streepjescode ofwel barcode werd officieel gepatenteerd.
1959
Loena 3 maakt de eerste foto's van de "achterkant" van de maan; een Britse observatiepost verspreidde de fotos eerder in het Westen dan de Sovjets in de Sovjet-Unie zelf.
1959
Overleden : Mario Lanza (38), Amerikaans-Italiaans opera-tenor.
1973
Koning Willem I (de eerste koning der Nederlanden) doet afstand van de troon.
1985
Het cruiseschip Achille Lauro wordt in gijzeling gehouden door Palestijnse terroristen.
2007
In de wedstrijd Heerenveen-Heracles (9-0) scoort Afonso Alves zeven keer, een record in de geschiedenis van de eredivisie.
Biotiet wordt gevonden in granietgesteenten, gneis en schisten. Zoals andere mica's heeft biotiet een perfecte splijting: het kan gemakkelijk in buigbare platen gespleten worden. Het heeft een hardheid van 2,5 - 3, een soortelijk gewicht van 2,7 - 3,1. Het heeft een groenachtige tot bruine of zwarte kleur en kan zowel doorschijnend of opaak zijn. Biotiet wordt soms gevonden in grote platen, vooral in pegmatietaders. Het komt ook voor als een metamorf gesteente of als product van de afwisseling van hoornblende, augiet, werneriet en gelijkwaardige mineralen.
Biotiet uit het Vesuvius gebied auteur : Didier Descouens CC 3.0
Biotiet komt voor in de lava van de Vesuvius, in Monzoni en op vele andere plaatsen in Europa. In de VS wordt het gevonden in de pegmatieten van New England, Virginia en North Carolina, evenals in de granieten van Pikes Peak, Colorado.
Biotiet aggregaat uit de Eifel auteur : Fred Kruijen CC 3.0
Biotiet wordt gebruikt in de cosmetica samen met muskoviet om een glinsterend effect te verkrijgen.
De chemische formule : K(Mg,Fe2+,Mn2+)3[(OH,F)2|(Al,Fe3+,Ti3+)Si3O10].
Biostratigrafie is een manier om gesteenten te dateren door gebruik te maken van fossielen. Biostratigrafie gaat ervan uit dat bepaalde (combinaties van) fossielen karakteristiek zijn voor een bepaald tijdvak (het zogenaamde principe van fossielopeenvolging), en stelt aan de hand daarvan biostratigrafische eenheden op. Dit zijn tijdvakken (eigenlijk het ruimtelijk voorkomen van een bepaald gesteente) waarvoor een bepaald fossiel of een combinatie van fossielen karakteristiek is.
Omdat biostratigrafie geen absolute ouderdom aan een gesteente geeft, is het een manier van relatieve datering.
Door ervan uit te gaan dat de opeenvolging van fossielinhoud lateraal gelijk is kunnen lateraal correlaties tussen gesteenten of sedimenten gemaakt worden. Dit is belangrijk, omdat over grote afstanden sediment van dezelfde ouderdom sterk kan verschillen door het principe van sedimentaire facies (op de ene plek kan bijvoorbeeld klei worden afgezet, tegelijkertijd op de andere plek zand). Als op twee plekken gesteente met hetzelfde gidsfossiel wordt gevonden, laat dit zien dat de lagen even oud zijn.
Biostratigrafische eenheden zijn, evenals andere stratigrafische eenheden, internationaal gestandaardiseerd. Dit werk wordt gecoördineerd door de 'International Commission on Stratigraphy' (ICS). Dit is een commissie van de 'International Union of Geological Sciences' (IUGS). De commissie geeft een 'International Stratigraphic Guide' uit waarin regels voor stratigrafisch onderzoek en definities voor stratigrafische eenheden worden gegeven.
Het principe dat bepaalde soorten fossielen alleen in bepaalde lagen voorkwamen was al door de 17e-eeuwse natuuronderzoekers Martin Lister (1671) en John Woodward (1695) beschreven. Het was echter de Engelse mijnbouwkundige en landmeter William Smith die rond 1800 doorhad dat er op die manier bepaalde volgordes van fossielen lateraal terug waren te herkennen. De Duitse geoloog Leopold von Buch beschreef in 1810 het principe van een gidsfossiel.
In de daaropvolgende decennia begonnen geologen overal in Europa en daarna ook op andere continenten gesteentelagen te correleren. Rond 1830 had Charles Lyell het Tertiair van Zuid-Frankrijk, Gérard Paul Deshayes de opvolging in het Bekken van Parijs en Heinrich Georg Bronn het Italiaanse Tertiair met behulp van gidsfossielen onderverdeeld. Lyell stelde op basis van zijn stratigrafische werk en de uniformiteitsleer van James Hutton dat het ontstaan en uitsterven van soorten een continu proces is door de tijd, een idee dat aan de basis stond van Charles Darwins evolutietheorie.
In 1838 waren al in wat toen het "primaire systeem" genoemd werd (tegenwoordig het Paleozoïcum) door het vergelijken van fossielinhoud dezelfde ouderdom aan gesteentelagen op verschillende plekken in Europa toegekend. De soorten die oorspronkelijk als gidsfossiel waren gebruikt kwamen soms voor met andere soorten, waarvan daarna bekend was dat ze in dezelfde tijdsperiode voorkwamen en zelf ook weer als gidsfossiel gebruikt konden worden (zogenaamde parachronologie).
In 1852 ontwikkelde Alcide d'Orbigny het concept van een etage, een deel van een lithologische kolom dat wordt gekenmerkt door bepaalde fossielen. In 1856 zou hier door Albert Oppel de biozone aan toe worden gevoegd. Tegenwoordig wordt met een biozone meestal de tijdspanne bedoeld waarin een bepaalde soort leefde, vroeger werden vaker ook hogere taxonomische eenheden gebruikt.
Sinds de tweede helft van de 20e eeuw wordt ernaar gestreefd de complete evolutie van stammen (fylogenie) in kaart te brengen en hiermee opeenvolgingen van gesteenten onder te verdelen. Een andere methode is alle gedetermineerde fossielen in een gesteente in percentages uit te drukken en aan de hand hiervan onderverdelingen te maken. Dit gebeurt bijvoorbeeld veel in de palynologie.
Herdenkingen - Gebeurtenissen VANDAAG - 5 oktober 2010
Gebeurtenissen VANDAAG 5 oktober
1285
Overleden : Filips de Stoute (40), koning van Frankrijk.
1582
De Gregoriaanse kalender wordt geïntroduceerd in Italië en andere katholieke landen. De datum springt van 4 oktober van dat jaar naar 15 oktober, waardoor 10 dagen worden overgeslagen. Deze dag in 1582 bestaat dus niet.
1814
In Brussel wordt Manneke Pis gestolen.
1837
Overleden : Hortense de Beauharnais (54), Koningin van Holland.
1864
De Indiase stad Calcutta wordt door een tyfoon voor een groot deel verwoest. 60.000 mensen komen om.
1895
De allereerste individuele tijdrit wielrennen wordt gereden ten Noorden van Londen over 50 mijl.
1936
Totstandkoming van de eerste communicatie via coax-kabel, tussen New York City en Philadelphia
1951
De meteoroloog C.J. van der Ham is de eerste weerman op de Nederlandse televisie. De eerste jaren kwam alleen de arm van de weerman in beeld die dan met een lipstick (die piepte niet) op de weerkaart wolken en drukgebieden tekende.
1962
'Love me do' van de Beatles komt uit, hun eerste hit.
1962
Dr. No de eerste James Bond-film gaat in première in Groot-Brittannië.
1965
Overleden : Georges Vantongerloo (78), Belgisch kunstschilder, beeldhouwer en architect.
1969
De eerste aflevering van Monty Python's Flying Circus uitgezonden door de BBC.
1991
De eerste officiële versie van de Linux kernel 0.02 wordt vrij gegeven.
Biosfeer 2 is een 1,27 hectare grote constructie in Oracle (Arizona) (VS), gebouwd om een gesloten ecologisch systeem na te bootsen.
Het project bestond uit twee gesloten missies; de eerste was van 26 september 1991 tot 26 september 1993, de tweede duurde 6 maanden en vond plaats in 1994.
Engels : Biosphere 2 Duits : Biosphäre 2 Frans : Biosphère II
Biosfeer 2
Het is tussen 1987 en 1989 gebouwd door Space Biosphere Ventures, een bedrijf dat wordt beheerd door John Polk Allen en Margret Augustine en werd in de jaren negentig gebruikt om te zien of mensen konden leven in een gesloten biosfeer, terwijl ze ook wetenschappelijke experimenten uitvoerden. Het onderzoek toonde het gebruik aan van gesloten biosferen in ruimtekolonies, en de manipulatie van een biosfeer zonder dat van de aarde te beschadigen. De naam komt van het idee dat de eerste biosfeer onze aarde is. De ca. 200 miljoen dollar voor het project kwam van oliemiljardair Edward Bass.
Biosfeer 2
Tijdens de eerste expeditie zakte het zuurstofniveau. Van de 20,9% die doorgaans voorkomt op zeeniveau zakte het tot 14%. Toen het zuurstofniveau op ca. 16% kwam kregen de biosfeerbewoners last van hoogteziekte. Nog voordat het zuurstofniveau op 14% kwam te liggen kregen vier van de acht bemanningsleden al zuurstof in hun slaapkamers bijgevuld. Genoodzaakt door deze problemen werd besloten om door een zuurstofinjectie het peil weer op te krikken tot een niveau tussen de 18 en 19%. 16% werd als ondergrens ingesteld, omdat onder dit niveau de stress enorm toenam. Naast deze injectie werden ook nog 30.000 roofmijten de biosfeer ingebracht om de plaag van spintmijt tegen te gaan.
Biosfeer 2 bij nacht
De tweede missie begon op 6 maart 1994 en zou tien maanden duren, maar werd gestaakt na zes maanden. De crew bestond uit Norberto Romo (kapitein), John Druitt, Matt Finn, Pascal Maslin, Charlotte Godfrey, Rodrigo Romo en Tilak Mahato.
Op 5 april om 11:57 uur lieten Abigail Alling en Mark Van Thillo, leden van de eerste missie, een spoor van vernieling achter bij de tweede missie.
Vlak na het incident verliet kapitein Norberto Romo (toen getrouwd met Margret Augustine) de biosfeer. In zijn plaats kwam Bernd Zabel, die eerder genomineerd was als kapitein op de eerste missie, maar op het laatste moment was vervangen. Twee maanden later werd Matt Finn door Matt Smith vervangen.
Koningin Beatrix stelt de stormvloedkering in de Oosterschelde in werking, waarmee de Deltawerken zijn voltooid.
1992
Een El Al Boeing 747 vrachtvliegtuig stort neer op een flatgebouw in de Amsterdamse Bijlmermeer.
2001
Een Tupolev passagiersvliegtuig van Sibirean Airlines stort in de Zwarte zee na per ongeluk te zijn geraakt door een Oekraïense S-200 afweerraket. 78 personen sterven.
2004
De SpaceShipOne vliegt zijn topsnelheid met 3.09 mach onder piloot Brian Binnie.
De binsenastrilde (Neochmia ruficauda) is een klein, door zijn afwijkend gekleurde kopje opvallend, vogeltje behorend tot de familie van de prachtvinken (Estrildidae). De herkomst is Noord- en Noordoost-Australië.
Engels : Star Finch Duits : Binsenastrild of Binsenamadine Frans : Diamant à queue rousse
binsenastrilde
Voorhoofd, keel, wangen en snaveltje zijn vermiljoenrood met aan de zijkant van het kopje een aantal witte vlekjes. De borst is geel met witte stippen de buik is wat lichter. Bovenzijde en de flanken zijn geelgroen tot olijfgroen. Bovendien hebben de flanken ook kleine witte stippen. De staart is bij de bovenaanzet roodbruin, dekveren aan de onderzijde zijn donkerrood. Het vrouwtje heeft een blekere borst en het rood van het kopje is doffer. De totale lengte van de binsenastrilde is van kopje tot staartpuntje 10 11 centimeter.
De vogeltjes moeten eerst goed geacclimatiseeerd worden, maar kunnen dan gehouden worden in een goed beplante volière met een temperatuur van tenminste 18 °C. Verder zijn het levendige en verdraagzame vogeltjes.
Ze kunnen gevoederd worden met gemengde zaden, die ook aan andere vinken gegeven worden en groenvoer. Daarbij moet vers drinkwater, grit en maagkiezel altijd ter beschikking staan.
U kunt u ze ook uitstekend in een groepje houden, zelfs in de broedtijd blijven ze vreedzaam, ook onderling.
Herdenkingen - Gebeurtenissen VANDAAG - 3 oktober 2010
Gebeurtenissen VANDAAG 3 oktober
52v.Chr
Vercingetorix, leider van de Galliërs, geeft zich over aan de Romeinen onder leiding van Julius Caesar.
1226
Overleden : Franciscus van Assisi (44), Italiaans heilige, stichter van de orde der minderbroeders.
1863
President van de Verenigde Staten Abraham Lincoln maakt Thanksgiving Day een nationale feestdag.
1903
In Rotterdam worden de eerste twee droogdokken in gebruik genomen.
1908
Oprichting van het Russisch dagblad Pravda, de eerste uitgave in Wenen en binnengesmokkeld in Rusland.
1931
Overleden : Carl Nielsen (66), Deens componist.
1941
De eerste spuitbussen op drijfgas komen op de markt, in de VS.
1942
Eerste succesvolle lancering van een V2-raket vanaf Peenemünde in Duitsland, de eerste keer dat een door de mens vervaardigd object de ruimte bereikt.
1944
Britse bommenwerpers bombarderen de dijk bij Westkapelle, om Walcheren onder water te zetten, zodat de Duitse bezetters makkelijker te verdrijven waren.
1981
De hongerstaking van IRA-gevangenen in de Maze-gevangenis in Belfast eindigt na zeven maanden en 10 doden.
1990
Dag van de Duitse Eenheid: de Duitse Democratische Republiek (DDR, Oost-Duitsland) wordt opgeheven en wordt weer samengevoegd met de Bondsrepubliek Duitsland (West-Duitsland). Beide landen waren sinds 1949 van elkaar gescheiden.
1992
Voor 20 miljoen Amerikaanse kijkers verscheurt zangeres Sinéad O'Connor een foto van de paus in het programma Saturday Night Live.
1995
Na een maandenlang proces wordt sport- en filmster O.J. Simpson door de jury onschuldig bevonden.
2004
Overleden : Frits van Turenhout (91), Nederlands radiopresentator.
Bingelkruid (Mercurialis) is een geslacht uit de wolfsmelkfamilie (Euphorbiaceae). Het geslacht omvat zowel kruidachtige planten als overblijvende, verhoutende planten. Er zijn afhankelijk van het taxonomische gezichtspunt acht tot tien soorten die in Europa voorkomen. Eén soort komt in Azië voor.
De plant houdt van schaduw en kalk en groeit in loofbossen en struikgewas met veel ondergroei in Midden-Europa, Voor-Azië, Noord-Afrika en het gebied rondom de Middellandse Zee.
Engels : mercuries Duits : Bingelkräuter Frans : mercuriales
éénjarig bingelkruid Mercurialis annua L. auteur : Leo Michels CC 3.0
In het voorjaar is het bingelkruid een van de eerste planten, die in vochtige, schaduwrijke beuken- en hooibossen uit het donkere aardrijk breekt en zijn nog lichtgroene stengel naar het licht keert. Omdat het bovengrondse deel van de plant voortkomt uit het wijdvertakte knokkige wortelstelsel groeit bingelkruid steeds in groepen. Bij de keuze van een groeiplek kiest bingelkruid plaatsen waar water doorheen stroomt. De kleine onopvallende bloemen van het tweehuizige bingelkruid hebben een geelgroene kleur en bloeien van april tot mei. Zoals bij alle tweehuizige planten komen de vrouwelijke en mannelijke bloemen aan verschillende planten. De gehele plant is in de grond al kant en klaar gegroeid, zelfs de bladeren en bloemen zijn al aangelegd. Zo gauw de gekromde stengel zich gaat ontplooien lijkt zich dit "geestelijke plan" steeds meer met leven te vullen en de plant manifesteert zich in zijn materiële vorm. Eerst vlijen de bladeren zich nog dicht tegen de vierkante stengel van het jonge compacte plantje aan. Als de plant zich meer strekt ontplooien zich vervolgens de gezaagde, lancetvormige bladeren en tonen hun blauwgroen glanzende bladschijf.
bingelkruid Mercurialis perennis auteur : Leo Michels CC 3.0
Hoewel de hele plant met name op het moment van rijping van de vruchten als zwak giftig wordt aangemerkt zijn geen vergiftigingsgevallen bij de mens bekend. Bij vee kan er na het eten van grote hoeveelheden nier- en leverbeschadiging optreden. Vergiftigingssymptomen zijn: niet eten, scheefstand van de hals, apathie en een rood-blauwe verkleuring van de urine.
Al bij Hippocrates, in de vijfde en vierde eeuw voor Christus, werd het bingelkruid gebruikt. De plant werd lang vooral gebruikt voor de behandeling van menstruatieklachten en andere vrouwenklachten. De schrijvers van kruidenboeken in de middeleeuwen adviseerde het gebruik van de thee bij oedeem, verstopping, slijmvorming in de bronchiën, gebrek aan eetlust en reuma en jicht. In de homeopathie wordt het extract soms gebruikt bij reumatische klachten. In de volksgeneeskunde was thee van het verse kruid geliefd als laxerend en vochtafdrijvend middel. Voor deze toepassingsgebieden wordt het verse kruid tegenwoordig wegens zijn sterk prikkelende werking niet meer gebruikt.
bingelkruid Mercurialis ovata auteur : Kurt Stueber CC 3.0
In de gebied rond de Middellandse Zee viel bingelkruid onder Mercurius, de god van de genezing, en daaraan dankt het ook de geslachtsnaam Mercurialis. Ook de Noord-Germanen hadden veel waardering voor het bingelkruid en wijdden het aan de god Wodan/Odin.
In de middeleeuwen was het bingelkruid bestanddeel van heksenzalven, die volgens een oud recept de volgende negen kruiden moesten bevatten: slaapbol, ijzerhard, godskruid (Mercurialis), huislook, lievevrouwenhaar (muurvaren), heliotroop (Heliotropium), bilzekruid, wolfskers en aconitum (Monnikskap).
Een verdere bijzonderheid is het kleurgedrag van bingelkruid. De inhoudsstof hermidine verandert, al naar gelang de verwerking, in een blauwe, rode of bruine kleurstof. Bij de uitscheiding veroorzaakt het een roodverkleuring van de urine, maar de plantendelen kleuren bij het drogen blauw. Wegens deze diepblauwe kleuring werd het bingelkruid eerder ook beschouwd als indigo. Door de eveneens bij het drogen optredende, licht onaangename geur kreeg bingelkruid in de volksmond de bijnaam "Stinkerich ".
Herdenkingen - Gebeurtenissen VANDAAG - 2 oktober 2010
Gebeurtenissen VANDAAG 2 oktober
1187
De koerdische moslim generaal Saladin verovert Jeruzalem na een bezetting van 88 jaar door de christelijke kruisvaarders.
1925
John Logie Baird geeft de eerste demonstratie met een werkend televisiesysteem, de "televisor".
1928
Opus Dei (een Rooms-Katholieke prelatuur) wordt opgericht.
1941
Overleden : Jef Denyn (79), Belgisch ontwerper van de moderne beiaard.
1944
Putten: de Duitse bezetter voert een razzia uit in het dorp en voert 650 mannen en jongens weg. Hiervan keren er later slechts 49 terug, de rest komt om in concentratiekampen.
1950
Het stripverhaal Peanuts van Charles Schulz wordt voor het eerst gepubliceerd in zeven Amerikaanse kranten.
1951
De eerste Nederlandse televisiezender Nederland 1 wordt gelanceerd.
1981
De film Healthy gebruikt als eerst computerfiguranten.
1985
Overleden : Rock Hudson (59), Amerikaans acteur.
1989
RTL-Véronique (het latere RTL 4) gaat van start.
1989
De eerste aflevering van het populaire kinderprogramma Telekids, gepresenteerd door Irene Moors, gaat van start.
1996
Bij de wielrenner Lance Armstrong wordt een uitgezaaide kankertumor ontdekt
1999
Overleden : Heinz G. Konsalik (78), Duits schrijver.
1999
Het kinderprogramma Telekids, met presentatoren Carlo Boszhard en Irene Moors, stopt na precies 10 jaar.
Bindvliesontsteking of conjunctivitis is een ontsteking van het bindvlies dat de buitenkant van het oogwit en de binnenkant van de oogleden bekleedt. Dit kan ruwweg door drie groepen oorzaken ontstaan: - allergisch, als reactie op een stof waarvoor de lijder overgevoelig is, vaak stuifmeel van planten (pollen) of haren of huidschilfers van hond of kat (hooikoorts). Hiervoor bestaan hooikoortsmedicijnen. Hierbij treedt vooral jeuk, roodheid, en overvloedig tranen op, meestal ook met symptomen van de neus zoals niezen en veel dun snot. - bacteriëel; deze vorm kenmerkt zich in het algemeen door meer pus en pijn en is te behandelen met oogzalf met de juiste antibiotica, bij voorkeur chlooramfenicol of in speciale gevallen fusidinezuur (tegen deze laatste zijn veel stammen inmiddels resistent). - viraal; deze vorm geeft meestal alleen een vervelend gevoel en roodheid; pus en afscheiding staan hierbij minder op de voorgrond. Behandeling is in het algemeen niet mogelijk en de ziekte gaat na een paar dagen tot weken vanzelf over.
Engels : Conjunctivitis ook "madras eye" genoemd in Zuid-India of "pink eye" Duits : Konjunktivitis Frans : conjonctivite
foto onder : bindvliesontsteking auteur : onbekend CC 3.0
In ontwikkelingslanden komt nog wel trachoom voor, een chronische ontsteking die wordt veroorzaakt door chlamydia trachomatis, en door verlittekening een belangrijke oorzaak van vermijdbare blindheid.
Conjunctivitis kan samen gaan met de ontsteking van andere weefsels van het oog. In dat laatste geval is er vaak ook sprake van pijn, verminderd gezichtsvermogen of lichtschuwheid. Bij zulke uitgebreide ontstekingen is het belangrijk snel een arts te raadplegen.
Conjunctivitis kan ook een symptoom zijn van een andere aandoening, bijvoorbeeld de ziekte van Reiter, of samen gaan met blefaritis, een ontsteking van de ooglidrand.
bindvliesontsteking door Neisseria gonorrhea
Mogelijke oorzaken zijn contactlenzen en vuile filters van airconditioning systemen.
Virale en bacteriële conjunctivitis zijn meestal erg besmettelijk en lijders en behandelaars dienen goed hun handen te wassen om verspreiding binnen gezin en school te voorkomen.
Een moeder kan de ziekte tijdens de bevalling overdragen op de baby. Deze kwaal wordt ook wel ophthalmia neonnatorum genoemd. Bij deze infectie moet de baby meteen worden behandeld, omdat hij anders blind kan worden. Mocht een arts vermoeden dat er een infectie is, dan zal hij er soms voor kiezen een uitstrijkje te maken.
Bij pasgeboren babys kan dit heel belangrijk zijn.
Het bindvlies of de conjunctiva (Latijn: tunica conjunctiva) is een slijmvlies dat de sclera en de binnenste zijde van de oogleden bedekt. Het helpt bij de bevochtiging van het oog door de productie van mucus en traanvocht, alhoewel er veel meer traanvocht wordt geproduceerd door de traanklier.
Engels : conjunctiva Duits : Bindehaut Frans : conjonctive
Het gedeelte dat de binnenzijde van de oogleden bedekt, wordt conjunctiva palpebrarum genoemd. Dit slijmvlies werkt als een soort veegdoek en verdeelt bij elke knippering van de oogleden het traanvocht over het hoornvlies, zonder het te beschadigen. Bij gesloten ogen, bijvoorbeeld tijdens de slaap, bedekt en beschermt het bindvlies het hoornvlies. In de diepte van de orbita klapt het bindvlies weer naar voren en het loopt dan over het oogwit (fornix conjunctivae). Het deel van het bindvlies dat vervolgens het eerste deel van de sclera tot aan het begin van de cornea bedekt, wordt conjunctiva bulbi genoemd.
uitwendig oog en doorsnede auteur : www.groennet.be
In tegenstelling tot wat vaak wordt geacht, staat de ruimte achter de oogbol niet in open verbinding met de buitenlucht: de spleet wordt door het bindvlies afgesloten. Het is dan ook niet mogelijk dat een contactlens achter de oogbol schuift.
Het bindvlies bestaat uit epitheel, substantia propria (een losmazig bindweefsel met kleine bloedvaten) en een subconjunctiva, waarin grotere vaten liggen. Verder zijn in de conjunctiva ook slijmbekercellen en accessoire traankliertjes te vinden. Klinisch gezien is de ontsteking van het bindvlies of conjunctivitis van belang.
Een bloeduitstorting onder de conjunctiva bulbi of onder de huid van het ooglid wordt een hyposphagma genoemd.
Herdenkingen - Gebeurtenissen VANDAAG - 1 oktober 2010
Gebeurtenissen VANDAAG 1 oktober
1404
Overleden : Paus Bonifatius IX (48), geboren als Piero Tomacelli was paus van 2 november 1389 tot zijn dood.
1574
Een storm laat de dijk rond Leiden breken. 20.00 Spaanse soldaten verdrinken.
1885
Het eerste nummer van De Nieuwe Gids verschijnt.
1890
Het Nationaal park Yosemite in Californië wordt opgericht.
1908
Ford brengt de Model-T op de markt, aankoopprijs US$ 825.
1924
De Pelikaan vertrekt van Schiphol voor de eerste intercontinentale commerciële vlucht naar Batavia.
1942
De eerste straaljager (Bell P-59 Airacomet fighter) maakt een vlucht.
1947
In het dagblad Het Volk verschijnt voor het eerst het stripverhaal Nero.
1949
Mao Zedong roept te Peking officieel de Volksrepubliek China uit.
1956
Overleden : Stan Ockers (36), Belgisch wielrenner.
1957
Voor het eerst wordt "In God We Trust" gedrukt op Amerikaanse bankbiljetten.
1964
Nederland 2 gaat als tweede officiële Nederlandse televisiezender van start.
1971
Opening van Walt Disney World, nabij Orlando, Florida.
1975
Overleden : Nelly van Doesburg (76), Nederlands pianiste, danseres en beeldend kunstenares.
1982
Sony presenteert de eerste cd-speler ter wereld.
1996
Overleden : Alfred Vogel (93), Zwitsers arts en natuurgeneesmiddelen producent.
2003
De Universiteit Antwerpen wordt opgericht, als fusie tussen de drie bestaande Antwerpse universiteiten (Ufsia, UIA en RUCA) en wordt zo de derde grootste universiteit van Vlaanderen.
2004
VIJFtv, de vrouwenzender van Vlaanderen start met uitzenden.
Bindsla (Lactuca sativa var. longifolia, synoniem: Lactuca sativa var. romana), ook bekend als Romeinse sla, is een bladgroente die vooral in volkstuinen wordt geteeld, maar de beroepsteelt neem toe ter vervanging van ijsbergsla. Bindsla vormt tot 40 cm lange, langwerpige kroppen. Bindsla was al 4000 jaar geleden bij de Egyptenaren bekend en werd voornamelijk in het Middellandse Zeegebied geteeld, maar wordt nu in heel Europa en in Noord-Amerika geteeld.
Vroeger werden de kroppen ongeveer tien dagen voor de oogst dichtgebonden voor het verkrijgen van geler gekleurde bladeren, vandaar de naam bindsla.
Engels : Romaine, of cos lettuce Duits : Römersalat, Römischer of Romana-Salat, Lattuga, Kochsalat, Bindesalat en ook Lattich Frans : laitue romaine
- Groene bindsla heeft langwerpige kroppen, die vast en goed gesloten zijn en een vrij kleine pit (stengel) hebben. Het blad heeft een vrij fijne structuur. Het buitenblad is donkergroen, maar de binnenkrop is geel. De rassen Bacio, Remus, Terlana en Valmaine behoren tot dit type.
- Blanke zelfsluitende bindsla heeft forse, losse kroppen en een iets langere pit dan het groene type. De buitenste bladeren zijn groen en het binnenste blad is geel. Het ras Pinokkio behoort tot dit type.
bindsla of romeinse sla auteur : www.groennet.be
- Vroege teelt met oogst vanaf eind mei tot begin juli Bij deze teelt wordt er vanaf februari tot eind maart onder glas gezaaid en buiten uitgeplant vanaf half maart tot eind april. De oogst vindt dan plaats vanaf eind mei tot begin juli.
- Zomerteelt met oogst vanaf half juli tot eind september. Bij deze teelt wordt begin april tot eind juli gezaaid en uitgeplant vanaf begin mei tot half augustus. De oogst vindt dan plaats vanaf half juli tot eind september.
bindsla auteur : www.permacultuurnederland.org
Romeinse sla (bindsla) is een van oudsher bekende slasoort die op beperkte schaal in Nederland werd geteeld. Het product werd voornamelijk gebruikt als vroege stoofgroente. In rauwe toestand was het een tamelijk stug product met weinig smaak en werd daarom verdrongen door de malsere slasoorten.
Door de veranderende vraag naar meer hardere, beter versnijbare slasoorten voor gemengde slasoorten komt naast ijssla ook romeinse sla meer in beeld. Verder zijn er nieuwe soorten die wat malser en zoeter zijn.
Daarnaast is er vraag naar romeinse sla door de allochtone bevolkingsgroep, afkomstig van de landen rond de Middellandse Zee, die van oudsher meer bekend zijn met romeinse sla.
Teeltkundig gezien zijn de nieuwe rassen sterker tegen inwendig rand en zwarte harten. Daarnaast zijn er typen met een nagenoeg volledig resistentiepatroon tegen wit en resistentie tegen de luissoorten Nasanovia.
Herdenkingen - Gebeurtenissen VANDAAG - 30 september 2010
Gebeurtenissen VANDAAG 30 september
1829
De eerste opvoering van Mozart's Die Zauberflöte (De Toverfluit) in Wenen.
1846
De eerste algehele klassieke verdoving met ether door tandarts en geneeskundestudent William Morton, patiënt was Gilbert Scott.
1882
's Werelds eerste waterkrachtcentrale (later bekend als de Appleton Edison Light Company) wordt in werking gesteld op de Fox River.
1888
Jack the Ripper vermoordt zijn derde en vierde slachtoffer, Elizabeth Stride en Catherine Eddowes.
1895
Madagascar wordt een Frans protectoraat.
1913
Overleden : Rudolf Diesel (55), Duits uitvinder van de dieselmotor.
1929
Eerste bemande raketvlucht; aan boord is Fritz von Opel.
1943
Overleden : Franz Oppenheimer (79), Duits-Joods socioloog en politiek econoom.
1955
Overleden : James Dean (24), Amerikaans acteur.
1965
De Lockheed L-100, de burgerversie van de C-130 wordt geïntroduceerd.
1967
De Boeing 747 Jumbojet wordt voor het eerst getoond aan het publiek in de Boeing Everett Factory.
1975
De Hughes AH-64 Apache helikopter maakt zijn eerste vlucht.
1985
Overleden : Charles Francis Richter (85), Amerikaans natuurkundige en seismoloog, bekend van de schaal van Richter.
1985
Overleden : Simone Signoret (64), Frans actrice en schrijfster.
1989
De West-Duitse minister Genscher maakt in Praag bekend dat duizenden Oost-Duitse vluchtelingen uit Tsjechoslowakije naar West-Duitsland mogen uitreizen.
2005
In het Deense dagblad Jyllands-Posten wordt een serie spotprenten gepubliceerd die wereldwijd ophef veroorzaakt omdat de profeet Mohammed afgebeeld wordt.
2009
Overleden : Victor Van Schil (69), Belgisch wielrenner.
De term bimetaal wordt voor verschillende zaken gebruikt. Het betreft altijd zaken die uit twee verschillende metalen bestaan die zeer vast met elkaar verbonden zijn. De betekenis waarin de term het meest gebruikt wordt, is in metalen met verschillende uitzettingscoëfficiënten, om thermostaten en thermometers te maken. Er zijn echter ook heel andere toepassingen van bimetaal, zo bestaan er cirkelzagen met bimetalen zaagbladen, om bijvoorbeeld veerkrachtigheid met slijtvastheid te combineren.
Engels : Bi-metal Duits : Bimetall, Thermobimetal Frans : Bilame
uitzeten en krimp van een bimetaal auteur : Hustvedt CC 3.0
Een bimetalen strook voor een thermostaat bestaat uit twee verschillende op elkaar gewalste stukken metaal, (vaak Invar en RVS). Deze twee materialen hebben verschillende uitzettingscoëfficiënten, waardoor het bimetaal bij temperatuursverandering zal gaan buigen: het ene gedeelte zet immers sterker uit dan het andere. Om een grotere uitwijking te kunnen realiseren of een grotere verstelkracht te verkrijgen, is een lange strip nodig. Gewoonlijk wordt de strip spiraalvormig gedraaid, zodat die in een kleine behuizing past. Voor allerlei temperatuurbewakingsdoeleinden worden bimetaalconstructies toegepast; zoals bij de thermostaat in een koelkast of bij verwarming. Vooral wordt dan met het bimetaal een schakelaar gestuurd. Om het effect te gebruiken in een thermometer (bimetaalthermometer), wordt de uitwijking overgebracht op een wijzer die langs een schaalverdeling beweegt.
Werking bimetaal. Links koude toestand, rechts warm. In de onderste tekeningen zijn beide strips vastgeklonken. De uitzetting en buiging zijn hier sterk overdreven weergegeven auteur : Bemoeial CC 3.0
Met bimetaal kunnen allerlei temperatuurgevoelige schakelaars gemaakt worden; bimetaalschakelaars worden onder andere toegepast in starters van fluorescentielampen en ook als thermische beveiliging. Deze schakelaars, clixons genaamd, zijn te vinden in onder andere waterkokers, stofzuigers, strijkijzers etc.
euro-munt in bimetaal Europese Commissie
Een legering is iets heel anders dan een bimetaal: bij een legering zijn twee metalen met elkaar gemengd, terwijl een bimetaal bestaat uit twee onderscheidbare stukken verschillend metaal.
Herdenkingen - Gebeurtenissen VANDAAG - 29 september 2010
Gebeurtenissen VANDAAG 29 september
1567
De Hertog van Alva arresteert tijdens een diner Graaf van Egmont en de Graaf van Hoorn op beschuldiging van verraad. Beiden worden op 5 juni 1568 in Brussel onthoofd.
1623
Kroning van Paus Urbanus VIII in Rome.
1682
Willem Doudijns, Theodorus van der Schuer, Daniël Mijtens, Robert Duval en Augustinus Terwesten richten de 'Haagsche Teeken-Academie' (nu: Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten) op in Den Haag, de eerste kunstacademie in Nederland.
1829
Londens georganiseerde politiekorps gaat aan de slag. Zij worden later bekend als Scotland Yard.
1902
Overleden : Émile Zola (62), Frans schrijver en pamflettist.
1916
John D. Rockefeller wordt de eerste $ miljardair.
1925
De Britse regering bepaalt dat er op de wegen witte lijnen aangebracht moeten worden. Deze strepen moeten de rijbanen van elkaar scheiden en het daardoor veiliger op de weg maken.
1943
De Amerikaanse generaal Dwight D. Eisenhower en de Italiaanse maarschalk Pietro Badoglio ondertekenen een wapenstilstand op het Brits schip Nelson buiten de kust van Malta.
1954
Het CERN wordt opgericht.
1968
Eerste uitzending van de Fabeltjeskrant op de Nederlandse televisie.
1975
De Amerikaanse zanger Jackie Wilson krijgt tijdens een concert een hartstilstand. Hij valt bij het liedje "Lonely Teardrops" voorover op zijn hoofd en belandt voor negen jaar in coma.
Het Bilzekruid (Hyoscyamus niger) is een één- of tweejarige, 0,3-0,6 m hoge plant uit de nachtschadefamilie (Solanaceae).
De gehele plant is zeer giftig. De belangrijkste gifstoffen zijn de zogenaamde tropane alkaloïden scopolamine, hyoscyamine, atropine. De verschijnselen zijn een opgezwollen buik en hevige krampen. Hierop volgt eerst verlamming en ten slotte de dood.
Engels : Henbane, stinking nightshade of black henbane Duits : Schwarze Bilsenkraut of Hexenkraut Frans : jusquiame noire
Aan de kleverige stengel zijn de onderste bladen stengelomvattend en de bovenste gesteeld. De wortel is spoelvormig. De bladeren zijn langwerpig en grof golvend getand. De onderste bladeren zijn stengelomvattend, de bovenste bladeren smal en gesteeld.
De trechtervormige bloem is vuilgeel van kleur en violet geaderd. De bloemen staan in de bladoksels. De vrucht is een circa 1,5 cm lange, klokvormige doosvrucht, die bij rijpheid openspringt. Deze wordt door de kelkbladen omvat. Het zaad is grijsbruin en tot 1 x 1,3 mm groot
bilzekruid - Hyoscyamus niger auteur : Fornax CC 3.0
Het bilzekruid werd vroeger veelvuldig gebruikt vanwege zijn hallucinerende en narcotiserende werking. De psycho-actieve eigenschappen zijn onder andere visuele hallucinaties en een gevoel van vliegen.
Dat is dan ook de historische bron voor de legende dat heksen konden vliegen op hun bezemsteel: niemand heeft ze ooit daadwerkelijk zien vliegen, maar de heks (lees: kruidenvrouwtje) had zelf het gevoel gehad dat ze gevlogen had en toen ze dit aan haar omgeving vertelde vond die haar natuurlijk behoorlijk vreemd.
In die tijd moest alles wat vreemd was met wortel en tak worden uitgeroeid volgens de kerkvaders.
Door hedendaagse heksen wordt de plant niet meer gebruikt voor medische of magische toepassingen, omdat een verkeerde dosering dodelijk kan zijn.
In een grijs verleden werd bilzekruid gebruikt als deel van een kruidenmensel dat aan sommige bieren werd toegevoegd als smaakmaker en om de houdbaarheid te verlengen. Dat kruidenmengsel, gruit genoemd, is later vervangen door het minder giftige hop. Bilzekruid is een oeroud geneeskruid, dat al voor 2000 v.Chr. in gebruik was bij de Sumeriërs.
Gifstoffen uit deze plant werden wel gebruikt als middel om bekentenissen van politieke gevangenen af te dwingen!
De bedwelmende eigenschappen werden ook gebruikt tegen kiespijn.
(2) 
Bindvliesontsteking 
Europese Commissie
Bilzekruid
