Ani is een Armeense ruïnestad in Turkije aan de grens met Armenië. Deze stad, die destijds ook wel "De stad der duizend kerken" werd genoemd, werd In 961 de hoofdstad van Armenië.
Aniconisme
Dit is de afwezigheid van afbeeldingen, in het bijzonder van afbeeldingen van God en van levende wezens. Vaak wordt het zelfs omschreven als een verbod op de aanwezigheid van afbeeldingen. Afbeeldingen van God komen in de islamitische traditie niet voor. God is in de islam ook volkomen transcendent en moet zeker niet als mens, zoals soms binnen het christendom, worden voorgesteld.
Anijs
De anijsplant (Pimpinella anisum) is een bloemdragende plant die behoort tot de familie der schermbloemigen (Umbelliferae of Apiaceae). Anijs wordt gebruikt voor het aromatiseren van gerechten, en kan daarnaast een medicinale werking hebben. In het bijzonder anijszaad, maar ook andere delen van de plant, bevatten een aantal mogelijk schadelijke stoffen, met name anethol en safrol. Uit onderzoek blijkt dat deze stoffen gentoxisch zijn en daarmee mogelijk kankerverwekkend. Of anijs daarmee ook kankerverwekkend is is momenteel nog niet duidelijk.
Anijschampignon
De anijschampignon (Agaricus arvensis) is een paddenstoel die behoort tot de familie der Agaricaceae. De soort is eetbaar en heeft de geur van anijs.
x
Animalisering
Een animalisering is een stijlfiguur waarbij een niet-levend iets wordt voorgesteld als iets levends.
De zee heeft genomen, de zee heeft gegeven.
Het huis ademde een en al rust uit.
Aniridie
Een zeldzame afwijking aan de ogen welke gepaard gaat met de onderontwikkeling van de iris. Meestal gaat het om beide ogen. Mensen die aan aniridie leiden hebben vaak een verminderd zicht.
Anisocorie
Een verschijnsel waarbij er een verschil is in grootte tussen de linker- en de rechterpupil.
Anisomys
Anisomys imitator is een knaagdier uit de muizen en ratten van de Oude Wereld (Murinae) dat voorkomt op Nieuw-Guinea. Het is de enige soort van het geslacht Anisomys, dat waarschijnlijk het nauwste verwant is aan geslachten als Pogonomys, Hyomys, Mallomys en Mammelomys. Het dier is nergens erg algemeen, maar schijnt het meeste voor te komen in de middelgebergtezone. Hij is tot op 3500 m hoogte gevangen.
Anisotremus
De Anisotremus is een geslacht in de familie Grombaarzen (Haemulidae), orde Baarsachtigen (Perciformes).
Het mineraal anhydriet is de gedehydrateerde variant van gips, met als chemische formule CaSO4. Door compactie ontstaan uit natuurlijke gipsafzettingen anhydrietpakketten.
Anhydrobiose
Anhydrobiose is een overlevingsstrategie van bepaalde organismen. Bij androbiose verliezen organismen bijna alle lichaamswater, waardoor de organismen in een soort slapende toestand terechtkomen. Dit gebeurt wanneer de habitat van een organisme opdroogt.
Anhydrophryne
Een geslacht van kikkers uit de familie Pyxicephalidae. Er zijn 2 soorten die endemisch zijn in Zuid-Afrika.
Het mineraal anglesiet of loodspaat is een lood-sulfaat met de chemische formule PbSO4. Het doorzichtig tot doorschijnend kleurloze, grijze, gele, blauwe of groene anglesiet heeft een diamantglans en een witte streepkleur . Het kristalstelsel is orthorhombisch. Anglesiet heeft een hardheid van 2,5 tot 3 en het mineraal is niet radioactief.
Anglian
Een historisch Brits merk van motorfietsen. Anglian Motor Co., Beccles, Suffolk (1903-1912). Engelse fabriek die motorfietsen maakte met eigen 2½ pk blokken, maar ook inbouwmotoren van De Dion-Bouton, MMC, Fafnir en Saroléa gebruikte. De latere modellen hadden JAP- en Blumfield-blokken.
Anglofobie
Een afkeer of een gevoel van angst voor alles wat te maken heeft met Engeland, de Engelse taal, of voor landen waar men Engels spreekt. Het kan betrekking hebben op taalpurisme, een afkeer van anglicismen en het mijden van leenwoorden uit het Engels. Het Frans of de inwoners van Frankrijk staan hier vaak om bekend. Ook de inwoners van Québec, Canada mijden leenwoorden voor zover mogelijk.
Angola
De Republiek Angola is een land in Zuidwest-Afrika. Het grenst aan Namibië, Zambia, Congo-Kinshasa en de Atlantische Oceaan. De Angolese exclave Cabinda ligt in het noorden tussen Congo-Kinshasa en Congo-Brazzaville aan de Atlantische Oceaan.De hoofdstad is Louanda.
Angora
De Turkse angora is een langharige kattenras dat voor het eerst op het Europese continent verscheen tussen de 16de en 18de eeuw.
Angorageit
De angorageit is een geitenras, dat afkomstig is uit de vallei Angora op het Centraal Anatolische Hoogvlakte in Turkije. De wol staat bekend als mohair. De meeste angorageiten zijn te vinden in Zuid-Afrika, Amerika (Texas), Australië en Canada.
Angorakonijn
Het Angorakonijn is een middelgroot konijnenras met een extreem lange vacht. De term Angora verwijst naar de vroegere naam van de Turkse hoofdstad Ankara, gelegen in een streek waar de langharige Angorageit gefokt werd. Of het Angorakonijn daar ook vandaan komt, is niet duidelijk.
Ångström
(symbool Å) is een eenheid van lengte, die gelijk is aan 10-10 meter, 0,1 nanometer of 100 picometer. De eenheid is genoemd naar de Zweedse natuurkundige Anders Jonas Ångström. Deze naam wordt uitgesproken als Ongstreum en in elk geval niet als Engstreum. De eenheid wordt gebruikt om de afmetingen van een atoom of molecuul uit te drukken. De straal van een atoom ligt tussen 0,25 en 3 Å. De ångström is geen SI-eenheid en is formeel niet geldig. De eenheid wordt door wetenschappers echter nog wel (in 2007) gebruikt, omdat het handig is om hierin de afmetingen van atomen en ook van stellair stof uit te drukken. Ook wordt de Å gebruikt voor de golflengte van licht.
Anguilla
Anguilla is een eiland in de Caribische Zee dat behoort tot de Kleine Antillen en deel uitmaakt van de Britse overzeese gebieden. Hoofdstad is The Valley.
Anguilla
Echte palingen (Anguillidae) zijn een familie van vissen. Palingen worden ook wel alen genoemd, maar niet iedere 'aal' is een paling, bijvoorbeeld de Europese congeraal (Conger conger), die tot de familie zeepalingen behoort. Er zijn 15-20 soorten in een enkel geslacht; Anguilla.
anguilla anguilla
anguilla rostrata
Angus
Een Nederlandse speedmetalband afkomstig uit Amsterdam. De band dateert uit 1983 en was een van de eerste Nederlandse hardrockbands die in korte tijd evolueerde tot speedmetalband. Angus geldt als de uitvinder van een geheel nieuwe stroming in de metal, de 'sexmetal'. Begin 2007 besluit Lawson de band weer nieuw leven in te blazen gezien verschillende promoters in binnen- en buitenland interesse hebben getoond in een reünie-tour van Angus.
Frankrijk start een oorlog met het Verenigd Koninkrijk en Nederland.
1805
Op de stadsgracht te Leeuwarden heeft een wedstrijd plaats voor vrouwspersoonen. Er verschijnen maar liefst 130 schaatsrijdsters aan de start, terwijl er op de stadswallen 10.000 toeschouwers staan. De eerste prijs is een gouden oorijzer ter waarde van 105 gulden en Trijntje Pieters van Poppingawier mag zich na afloop met het oorijzer tooien.
1814
Bij een uitbarsting van de Mayon vulkaan op de Fillipijnen komen 1200 mensen om.
1896
De opera La bohème van Puccini gaat in premiére in Turijn.
1917
Duitsland kondigt de onbeperkte duikbotenoorlog af.
1933
Eerste toespraak van Hitler via de zenders van de Duitse omroep.
1953
Watersnood, Nederlandse, Belgische en Engelse zeedijken breken door bij een stormvloed.
1966
De dood van Buster Keaton (70), Amerikaans acteur en regisseur
1968
De Zuid-Vietnamese politiechef Nguyen Ngoc Loan executeert voor het oog van camera's een Vietcongstrijder.
1972
Hewlett-Packard brengt de HP-35, de eerste elektronische zakrekenmachine ooit, op de markt.
1974
Overleden Rudolf Dassler (75), Duits grondlegger van het Puma-concern.
1974
Bij een brand in de 25 verdiepingen tellende Joelma Building in Sao Paulo komen 189 mensen om.
1979
Patty Hearst wordt vrijgelaten uit de gevangenis.
1981
Overleden Donald Wills Douglas (88), Amerikaans vliegtuigbouwer.
2003
Space Shuttle Columbia valt uit elkaar tijdens de terugkeer naar aarde.
2004
251 Mensen vertrappeld tijdens de Hajj in Saudi Arabië.
Angel Dust is een Duitse powermetalband.Opgericht in 1984.
Angelen
De Angelen waren een Germaans volk uit het noorden van Europa. De kern van hun gebied was waarschijnlijk gelegen in Sleeswijk. In de 5e eeuw staken zij het Kanaal over en vielen het huidige Groot-Brittannië binnen, samen met de Saksen, Friezen en de Juten. Naar het schijnt zijn alle leden van de stam der Angelen in de loop van de 5e eeuw overgestoken, want nadien is er nergens op het vasteland meer iets vermeld over hen. Dit in tegenstelling tot de Saksen, Friezen en Juten wier afstammelingen heden ten dage nog in grote getale in hun oude stamlanden wonen.
Angelique
Angelique was een Nederlandse zangeres die in 1982 in de Nationale Hitparade een nummer 1-hit scoorde met Een beetje geld voor een beetje liefde. Het nummer was een parodie op de hit Ein bißchen Frieden van Nicole.
Angelo Branduardi
Angelo Branduardi (Cuggiono bij Milaan,12 februari 1950) is een Italiaans zanger, componist en musicus. De muziekstijlen van Branduardi zijn gevarieerd, van middeleeuws, renaissance en barok tot modern. Vooral in zijn vroegere werk komt hij over als minstreel, vaak met luchtige muziek. In latere jaren wordt zijn stijl zwaarder. Opvallend aan zijn uiterlijk is zijn enorme haardos.
Angelologie
De Angelologie is een theologische discipline en houdt zich bezig met de leer van de Engelen. In de angelologie wordt geprobeerd een systematisch overzicht van de engelen, hun natuur en betekenis, te geven. Al in de vroege kerk werd het bestaan van engelen op grond van de overlevering en de Bijbel geaccepteerd.
Angels
Angels kameleon (Furcifer angeli) is een hagedis uit de familie kameleons (Chamaeleonidae).
furcifer campani furcifer minor furcifer pardalis
Angiografie
Angiografie is een afbeeldingstechniek in de geneeskunde waarbij bloedvaten en hartkamers met behulp van contrastvloeistof worden afgebeeld met röntgenfoto's.
Angiotensinogenase
(Renine) is een door de nieren geproduceerd proteolytisch enzym. Dit enzym kan, mits falend, onrechtstreeks op lange termijn de bloeddruk ontregelen.
Angkloeng
Een Angkloeng of angklung is een Indonesisch muziekinstrument gemaakt van bamboe. Een Angkloeng bestaat uit drie bamboekokers die met stukken bamboe aan elkaar zijn vastgemaakt. Bij het zijdelings heen en weer bewegen ontstaat een warm soort geluid.
Ankor
Angkor Wat is één van de oude hoofdsteden van het Khmer-rijk. Het woord Angkor betekent heilige stad en het woord Wat betekent tempel, wat de Nederlandse betekenis dus Heilige tempelstad maakt. De stad werd zo genoemd vanwege de voornaamste tempel die ook Angkor Wat heet.
Het stadion van Liverpool F.C.. Het stadion is sinds 1892 de thuisbasis van deze club. Daarvoor werd het stadion gebruikt door Everton. Het stadion heeft een capaciteit van 45.522 zitplaatsen. Anfield gaat in de toekomst vervangen worden door een nieuw stadion dat waarschijnlijk Stanley Park Stadium gaat heten. Het stadion ligt in de gelijknamige wijk. Deze wijk grenst aan de wijk Anfield. Het stadion moet plaats gaan bieden aan 61.000 toeschouwers.
Een geslacht van salamanders uit de familie longloze salamanders (Plethodontidae). Er zijn 6 soorten die voorkomen in Noord-Amerika: in Canada, de Verenigde Staten en Mexico. Het is met een maximale lengte van 18 centimeter een wat grotere soort salamander.
aneides alugubris
Anekdote
Een anekdote is een grappig en kort verhaaltje, dat licht werpt op een eigenschap van een (vaak bekend) figuur. De figuur is bij het vertellen van een anekdote niet aanwezig, vaak omdat deze reeds is overleden.
Anemochorie
Anemochorie (Grieks anemos = wind; chorous = verspreiden)Is de verspreiding van de zaden of vruchten van een plant door de wind. Van de verschillende verspreidingsvormen is dit de oudste, die reeds door de eerste landplanten gebruikt werd.
Anemometer
Een anemometer of windmeter is een meetinstrument dat de windsnelheid kan meten. Dit instrument werd in 1846 geïntroduceerd door de Ierse astronoom Thomas Romney Robinson (1792-1882).
x
Anemonenbekerzwam
(Dumontinia tuberosa)Is een paddenstoel die in Nederland bedreigd is met uitsterven en daarom op de rode lijst staat. De soort behoort tot de knolbekerzwammen. Deze paddenstoel is te vinden in de buurt van bosanemonen en heeft een bruine schotel die dicht tegen de grond gedrukt is.
Anemoon
Er zijn ongeveer 120 soorten anemonen.Het zijn overblijvende, kruidachtige planten uit de ranonkelfamilie (Ranunculaceae). Ze komen voornamelijk voor in noordelijke gematigde gebieden.
Anencefalie
Een neuraalbuisdefect, een aandoening aan de neurale buis die ontstaat tijdens de embryonale ontwikkeling. Uit deze buis ontstaat later het zenuwstelsel. Bij anencefalie sluit de bovenkant van de neurale buis niet goed. Dit kan resulteren in een verminderde ontwikkeling van de hersenen.
Anesthesie
Is het proces om de waarneming van pijn en andere negatieve gevoelens te blokkeren. Dit stelt patiënten in staat om chirurgische en andere pijnlijke procedures te ondergaan.
Anethol
Een apolaire aromatische onverzadigde ether, met de formule C10H12O. Anethol geeft de typische smaak aan anijs en venkel. De verbinding is een isomeer van estragol, een verbinding die te vinden is in dragon en basilicum. Anethol heeft een duidelijk zoete smaak en is dertien keer zoeter dan suiker. De smaak wordt prettig ondervonden zelfs in hoge concentraties. De stof is licht giftig. Het is een chemische uitgangsstof van paramethoxyamphetamine (PMA), wat als XTC verkocht werd en tot enkele sterfgevallen heeft geleid.
Aneto
De Pico de Aneto is met 3404 meter de hoogste berg in de Pyreneeën. Het ligt in het Maladeta-massief in het uiterste noord-oosten van het Spaanse Aragón, vlakbij de Franse grens.
Anette Olzon
Anette Blyckert (Katrineholm, 21 juni 1971) is een Zweeds zangeres. Ze is de huidige zangeres van de Finse band Nightwish.
>
Aneurisma
Een aneurysma is een verwijding in een deel van het vaatstelsel. Het kan zich zowel in een slagader, een ader als in het hart bevinden. De meest voorkomende plaats is de lichaamsslagader oftewel aorta in de buik. Dit wordt een AAA genoemd, een Aneurysma Aorta Abdominalis. Echter, een aneurysma in de hersenen komt ook vaak voor. Na het scheuren van een dergelijk aneurysma treden vaak duidelijke klachten op, zoals uitvalsverschijnselen en heftige hoofdpijn.
André Citroën, (Parijs, 5 februari 1878 - Parijs, 3 juli 1935) was een Frans industrieel. André's grootvader heette Limoenman en kwam uit Nederland. Hij was een eenvoudige juweliersknecht, wiens schoonvader de naam Limoenman maar niets vond. Citroen leek hem beter. Zijn zoon, Levie Citroen, een diamanthandelaar uit Amsterdam, verhuisde met zijn Poolse vrouw Macha Kleinan in 1873 naar Parijs, waar André in 1878 geboren werd. André's schoolmeester zette uiteindelijk het trema op de e in Citroën. Na een technische opleiding ontwikkelde André Citroën zich tot een geniaal uitvinder en innovator met een neus voor verhandelbare producten. Als handelsmerk koos hij de "double chevrons" (Frans voor dubbele pijlen), naar het voorbeeld van de kepervertandingen van de tandwielen waarvoor hij in 1900 het octrooi aanvroeg. Deze kepervertandingen zijn een symbool van de technologische vooruitgang die André Citroën zijn gehele verdere leven nastreefde. In 1906 werd hij als directeur van Automobiles Mors aangesteld en hij wist het merk van de ondergang te redden door een grondige reorganisatie door te voeren. Later wist hij de productie te verdubbelen. In 1915 was hij als officier bij de Franse krijgsmacht tijdens de Eerste Wereldoorlog getuige van het gebrek aan mortiergranaten. Citroën had als geen ander verstand van massaproductie en hij ging met een uitgewerkt plan voor een munitiefabriek naar de generale staf. Binnen 18 maanden zette Citroën een fabriek op die voor die tijd gigantische aantallen mortieren produceerde (op het moment van de wapenstilstand op 11 november 1918 meer dan 24 miljoen stuks). Na de oorlog startte Citroën met zijn meest ambitieuze project: een autofabriek onder de eigen naam "Automobiles André Citroën SA", kortweg Citroën. In 1919 liep de eerste Type A van de lopende band tegen een voor die tijd revolutionair lage prijs. Via spectaculaire acties in de media wist Citroën de aandacht gedurende de jaren twintig vast te houden. In 1933 nam hij de autoconstructeur André Lefèbvre in dienst. Diens successen zou Citroën echter niet meer meemaken. In 1934 kwam hij, door de crisis en zijn flamboyante levensstijl, in financiële moelijkheden. De banken weigerden hem een extra krediet en kort daarop ging hij failliet. Zijn hele vermogen zat in de ontwikkeling van de revolutionaire Traction Avant. De grootste schuldeisers van het bedrijf, de gebroeders Michelin, namen op verzoek van de banken de leiding over. André Citroën overleed in 1935 aan maagkanker en liet de wereld zaken na zoals geruisloze versnellingsbakken, goedkope auto's voor een groot publiek, rupsbandaandrijving voor personenwagens, de zelfdragende carrosserie, het zwangerschapsverlof, de bedrijfsgezondheidsdienst en bedrijfshulpverlening, autoverhuur en -lease, autoverzekeringen, garantieperiode op nieuwe auto's, de voorlopers van de advertorials, het hypen van producten in de media, public relations en natuurlijk introduceerde hij in Europa de lopende band. André Citroën was één van de eerste groep mannen die tot de "European Automotive Hall of fame" werd toegevoegd.
André Hazes
Andreas Gerardus Hazes (Amsterdam, 30 juni 1951 - Woerden, 23 september 2004) was een Nederlandse zanger die vanaf de late jaren 1970 populair was met zijn eigentijdse vorm van het levenslied. Tot zijn grootste hits behoren: Eenzame kerst (1976), Een beetje verliefd (1981), Ik meen 't (1985) en Wij houden van Oranje (1988). Hij bracht minstens 300 verschillende nummers uit, op 36 albums (exclusief compilatie-albums). Ook begaf hij zich - zij het kortstondig - in de gemeentepolitiek (2002). Op 27 september woonden ongeveer 48.000 mensen een afscheidsceremonie voor de zanger bij in de Amsterdam ArenA. Hazes had op die plek zijn afscheidsconcert willen geven. Op 23 september 2005 werd een deel van zijn as met tien vuurpijlen de lucht in geschoten op het strand van Hoek van Holland, dit conform de wens van de zanger.
André Rieu
André Léon Marie Nicolas Rieu (Maastricht, 1 oktober 1949) is een Nederlands violist en orkestleider die met zijn uitvoeringen van populair klassieke werken van onder andere Johann Strauss bekendheid geniet bij het grote publiek. Hoewel zijn commerciële benadering hem op veel kritiek kwam te staan, is hij al twintig jaar populair bij een breed publiek; het laatste decennium geniet hij zelfs een sterrenstatus. Rieu bespeelt een Stradivarius uit 1667.
Andrean is een historisch Frans motorfietsmerk. De Franse Andrean-motorfiets die in 1924 was ontworpen had een zeer bijzondere viertaktmotor. Het was een kopklepmotor waarvan de cilinder versprongen ten opzichte van de krukas stond. De verbinding tussen zuiger en krukas bestond uit een gedeelde drijfstang of eigenlijk uit een grote en twee kleine drijfstangen.
Andreas Vesalius
(gelatiniseerde naam van Andries van Wesel) (°1514 1564) was een Vlaamse arts en anatoom van Duitse afkomst en staat beter bekend onder alleen zijn achternaam, "Vesalius". Vesalius was één van de grondleggers van de anatomie. Hij schreef het eerste complete boek over de menselijke anatomie. De humani corporis fabrica libri septem (Zeven boeken over de bouw van het menselijk lichaam), gedrukt door Johannes Oporinus (Bazel, 1543).
Andrees
Een historisch Duits motorfietsmerk. H.W. Andrees, Automobil und Motoren-Industrie, Düsseldorf (1923-1929). Dit kleine maar gerenommeerde merk bouwde eerst Bradshaw-oliegekoelde 346 cc eencilinders en 496 cc boxermotoren in. Vanaf 1925 kwamen er ook 347- en 497 cc-modellen met Blackburne- en MAG-motoren.
Andrees 1924
Andrees 1929
Andrej Andrejevitsj Gromyko
(°18 juli (5 juli oude stijl) 1909 - 2 juli 1989) was minister van buitenlandse zaken (1957-1985) en president (1985-1988) van de Sovjet-Unie.
Andrej Nikolayevitsj Toepolev
( °10 nov.1888 - 23 dec.1972)Hij was een Russisch luchtvaartpionier, vliegtuigbouwer en oprichter van het Tupolev-ontwerpbureau.
Andrews Sisters
The Andrews Sisters waren een Amerikaanse groep van zangeressen: LaVerne Andrews (1967), Maxene Andrews (1995) and Patti Andrews.
Androfobie
Een specifieke fobie voor mannen. De naam is afkomstig van het Griekse aner (man) en fobos (angst). De fobie leidt doorgaans tot onrust, terughoudendheid en ontwijkend gedrag. De aandoening moet niet worden verward met mannenhaat, die doorgaans ontstaat uit onvrede of frustratie over maatschappelijke verhoudingen.
Androgynofoor
Androgynofoor (letterlijk man-vrouw-drager) is een begrip uit de plantkunde. Het is een zuilvormig uitsteeksel met daarop de meeldraden en de stampers, dat uitsteekt in het midden van de bloem.
Passiflora tarminiana
Andrologie
Een geneeskundig specialisatie dat zich bezig houdt met ziekten van mannen (in tegenstelling tot gynaecologie).
Andromediden
De meteorenzwerm Andromediden verschijnt aan de hemel van 15 november tot 6 december. De radiant ligt in het sterrenbeeld Andromeda. De Andromediden worden veroorzaakt door stofdeeltjes van de komeet Biela.
Androsteendion
Een steroïde waaruit het lichaam mannelijk hormoon testosteron en vrouwelijke hormonen oestrogeen, dus estradiol, estron en estriol aanmaakt.
Androïde
Een androïde is een, kunstmatig gemaakt, op een mens gelijkend wezen.
André
Een Frans motorfietsmerk dat in het begin van de jaren twintig motorfietsen maakte. Er waren modellen van 175-, 247- en 337 cc.
(Cichorium endivia) is een eenjarig bladgewas, nauw verwant aan witlof en vrijwel het gehele jaar verkrijgbaar. In de wintermaanden en in het vroege voorjaar komt de andijvie uit de glastuinbouw, deze andijvie is veel zachter dan van de koude grond en heeft daardoor een kortere kooktijd. Vooral het buitenste groene blad van andijvie is rijk aan vitamines A en C, en aan mineralen.
Andingmen
Dit is tegenwoordig een verkeersknooppunt in het noorden van Peking. Voordien was het een plaats waar een stadspoort stond. Deze poort is vervangen door een verkeersbrug, de Andingmen Bridge. De naam "Andingmen" betekent "Poort van Stabiliteit".
Andoorn
De Andoorn is een geslacht van ongeveer 300 soorten eenjarige en overblijvende kruidachtige en struikachtige planten in de familie Lamiaceae. Het geslacht is verspreid over Europa, Azië, Afrika, Australasia en Noord-Amerika. De stengel is 50 tot 300 cm hoog met eenvoudige, tegenoverstaande driehoekige gevormde getande bladeren van 1-14 cm lang. Bij de meeste soorten zijn ze zacht behaard. De kleur van de bloemen varieert van wit tot roze, paars, rood of zacht geel. Sommige soorten in het geslacht zijn in het verleden medicinaal gebruikt voor de behandeling van wonden. Soorten in België en Nederland zijn: Akkerandoorn (Stachys arvensis) (in België kwetsbaar) Alpenandoorn (Stachys alpina) (in België met uitsterven bedreigd) Bergandoorn (Stachys recta) Betonie (Stachys officinalis) (in België zeldzaam) Bosandoorn (Stachys sylvatica) Moerasandoorn (Stachys palustris)
Andoriet
Dit mineraal heeft een grijs gele,donkergrijze of staal-grijze kleur.Chemische formule PbAgSb3S6 De hardheid is 3 tot 3.5. Andoriet is niet magnetisch en niet radioactief.
Andorra
Het Vorstendom Andorra is een klein, ingesloten vorstendom in het zuidwesten van Europa, in de oostelijke Pyreneeën en begrensd door Frankrijk en Spanje. Het geïsoleerde land is tegenwoordig vooral afhankelijk van toerisme en zijn status als belastingparadijs. Andorra is ook lid van de 'Catalaanse landen' en is een van de Europese ministaatjes. Het land is geen lid van de Europese Unie.Hoofdstad is Andorra la Vella
Vrije vertaling van het volkslied : El Gran Carlemany
Karel de Grote, mijn Vader, bevrijdde mij van de Saracenen En uit de hemel gaf hij me het leven van Meritxell de Aarts-Moeder Ik werd geboren als Prinses, een maagd neutraal tussen twee naties Ik ben de enige overgebleven dochter van het Karolingische rijk Gelovend en vrij voor elf eeuwen, gelovend en vrij zal ik zijn De wetten van het land zullen mijn mentor zijn en mijn verdediger prinses!
En mijn Prinses mijn verdediger!
Andradiet
Het mineraal andradiet is een calcium-ijzer-silicaat met de chemische formule Ca3Fe2+2(SiO4)3. Het nesosilicaat behoort tot de granaatgroep. Het grijze, groengele, zwarte, rode of geelbruine andradiet heeft een glasglans en een witte streepkleur . De zwarte variant van andradiet wordt melaniet genoemd, de groene variant demantoiet en de gele variant topazoliet. De gemiddelde dichtheid is 3,9 en de hardheid is 6,5 tot 7. Het kristalstelsel is isometrisch en andradiet is niet radioactief.
Andragogie
Andragogie (of andragologie) is het deskundig en bewust gehanteerd beïnvloedingsproces, waarbij gestreefd wordt naar verbetering van een bestaande toestand bij volwassenen.
Andrea Bocelli
(°22 september 1958) is een Italiaanse tenor, die zowel klassieke als populaire muziek zingt. Tevens zingt hij in enkele opera's, en is hij producer.
Een Duitse elektro-band, die omstreeks 1989 in Berlijn werd opgericht. Het laatste album, Bodypop, verscheen in 2006.
Andabata
Was een type gladiator bij de Romeinen. Hij droeg een helm zonder enige opening voor de ogen. Zonder iets te zien vochten twee andabatae tegen elkaar om de lachlust van het publiek op te wekken. Zoals de meeste gladiatoren hadden ze een gladius (zwaard) en ze droegen ook een zwaar kuras ter bescherming.
Andalgalomys
Andalgalomys is een geslacht van de Zuid-Amerikaanse knaagdieren (familie Cricetidae, onderfamilie Sigmodontinae, tribus Phyllotini). Ze komen voor in Noord-Argentinië, Noord-Paraguay en Zuid-Bolivia.
Andalgalornis
Een uitgestorven looproofvogel behorend tot de familie der schrikvogels.
Andalusiet
Het mineraal andalusiet is een aluminium-silicaat met de chemische formule Al2SiO5. Het behoort tot de groep van de nesosilicaten. Het donkergroene, grijze, bruine of rode mineraal heeft een witte streepkleur en een glasglans. Het kristalstelsel is orthorhombisch, de gemiddelde dichtheid is 3,15 en de hardheid is 6,5 tot 7. Andalusiet is noch magnetisch, noch radioactief.
Andalusiër
De Andalusiër, ook wel PRE (Pura Raza Española) genoemd, wordt al eeuwen in Spanje gefokt. Dit paard is door z'n betoverende uiterlijk een vaak geziene gast in shows en spektakels. De Andalusiër is afkomstig van de originele primitieve Spaanse paarden of Sorraia-paarden (die veel kenmerken hebben van een Tarpan).
x
Andante
Andante is een van oorsprong Italiaanse muziekterm die aangeeft in welk tempo een muziekstuk gespeeld moet worden. Letterlijk betekent het rustig gaand. Andante behoort tot de matig langzame tempo's.
Andechs
Duitse Abdijbier sinds 1455.
Anders Celsius
Anders Celsius (°1701 1744) was een Zweeds astronoom. Celsius werd in Uppsala in 1730, net als zijn vader, hoogleraar in de astronomie. In 1741 richtte hij met een aantal anderen de sterrenwacht aldaar op. Het bekendst is Celsius vanwege de temperatuurschaal Celsius die hij in 1742 invoerde. Hij definieerde aanvankelijk het kookpunt van water als 0° en het vriespunt als 100°. In 1749 keerde zijn opvolger Martin Stromer (1707-1770) de schaal van Celsius om. Anderen zeggen dat dit Carolus Linnaeus of Daniel Ekström is geweest.
Andes
Langgerekte bergketen langs de westkust van Zuid-Amerika. Het gebergte is ongeveer 7000 km lang, op sommige plaatsen 160 km breed en heeft een gemiddelde hoogte van ca. 4000 m. De bergketen loopt voor het grootste gedeelte parallel aan de kust van de Grote Oceaan. De Andes loopt door zeven Zuid-Amerikaanse landen: Argentinië, Chili, Bolivia, Peru, Ecuador, Colombia en Venezuela.
In het Andesgebergte ligt onder andere ook het geiserveld El Tatio.
Andescondor
Deze vogel (Vultur gryphus) is het symbool van het Andesgebergte. Het is een grote roofvogel die behoort tot de Amerikaanse gieren (Cathartidae). De Andescondor is een van de grootste vliegende vogels ter wereld met een spanwijdte tot drie meter.
Was een Egyptische koningin. Zij was de derde dochter van farao Achnaton en diens vrouw Nefertiti en de vrouw van vier verschillende, achtereenvolgende farao's. Anchesenamon is vooral bekend om een brief die van haar hand zou zijn, gericht aan koning Suppiluliuma I van de Hittieten. Deze brief, gedateerd op de Amarna-periode en teruggevonden in de hoofdstad van de Hittieten Hattusa, verzoekt Suppiluliuma om een zoon te sturen om het bewind van Egypte over te nemen. Letterlijk:
Mijn man is gestorven en ik heb geen zoons. Van u wordt gezegd dat u veel zonen hebt. U zou mij een van uw zoons kunnen schenken als echtgenoot. Ik zou niet met een van mijn onderdanen willen trouwen.
Anchoa
Een geslacht van ansjovissen uit de klasse van haringachtigen (Clupeiformes).
Ancilotti
Ancilotti is een historisch Italiaans motorfietsmerk, ook bekend als Scarab (zie onder). Het werd geproduceerd door Gualtiero Ancilotti, later G. Ancilotti & Filli, Sambuca, Florence (1963-1983).
Ancilotti 125cc 1975
Ancilotti 250cc 1979
Ancona
een Italiaans kippenras dat vernoemd is naar de gelijknamige stad, waarvandaan het ras halverwege de negentiende eeuw door de Engelsen werd meegenomen naar Groot-Brittannië. Het ras kreeg in Groot-Brittannië al snel bekendheid vanwege de prima legcapaciteit.
x
Ancora
Een historisch Italiaans merk van motorfietsen. Tacchini & Pracchi, later Pracchi & Co. en Ditta Umberto Dei & Co., Milano (1923-1939). Italiaans motorfietsmerk dat aanvankelijk 147-cc-Villiers-blokken gebruikte. Met het latere 172-cc-Villiers-motortje werden goede resultaten in de wegrace behaald. Er kwam ook een 247- en zelfs een 350-cc-model uit.
Ancylolomia
De Ancylolomia tentaculella is een nachtvlinder uit de familie Crambidae, de grasmotten. De spanwijdte van deze grote grasmot is 30 tot 34 millimeter. Het verspreidingsgebied loopt van Zuid- en Centraal-Europa via Klein-Azië tot het Midden-Oosten. De vliegtijd is juni en juli.
Was een Grieks filosoof en astronoom. Hij is rond 500vChristus te Clazomenae in Ionië geboren en gestorven in 428vC.
Anaxarchos
Was een Oud-Grieks filosoof uit de 4e eeuw v.Chr. afkomstig uit Abdera en behoorde tot de school van Demokritos.
Anaxilaus
Was een Romeins filosoof en geneeskundige. Hij schreef over de 'magische' effecten van sommige mineralen, plantaardige en dierlijke stoffen en de geneesmiddelen die op basis daarvan gemaakt kunnen worden. In het jaar 28 v. Chr werd hij door keizer Augustus uit Rome verbannen, op beschuldiging van het beoefenen van magie. Vermeendelijk leidde zijn uitzonderlijke kennis van de natuurwetenschappen ertoe dat bepaalde reacties die hij kon opwekken uit natuurlijke stoffen werden geïnterpreteerd als magie, wat zou geleid hebben tot zijn veroordeling.
Anaximander
Een belangrijk Grieks filosoof uit de school van Milete. Hij leefde in de zesde eeuw v.Chr. Anaximander wijt zijn bekendheid vooral aan zijn kosmologie. Van het werk waarin hij zijn kosmologische theorie toelichtte is slechts één fragment bewaard gebleven, dat geciteerd wordt door Simplicius van Cilicië:
"Waaruit de bestaande dingen hun geboorte hebben, daarin vinden ze ook hun ondergang, zoals het hoort; ze geven elkaar immers recht en boete voor het onrecht, overeenkomstig de verordening van de tijd"
Anaximenes
Een leerling van Anaximander, maar nam diens opvatting van het apeiron als primaire oerstof niet over. Hij keerde terug naar de stelling van Thales dat alle substanties terug te voeren waren tot één van de vier gebruikelijke elementen.
Anaxyrus
Een geslacht van kikkers en padden uit de familie echte padden (Bufonidae). Er zijn 22 soorten die voorkomen in een groot gebied in Noord-Amerika, van Alaska en Canada tot Mexico.
Overleden Karel de Grote (71), Frankisch koning en keizer.
1788
De eerste Australische strafkolonie wordt gevestigd bij Botany Bay.
1871
Frankrijk capituleert tijdens de Frans-Pruisische Oorlog.
1887
In een sneeuwstorm in Montana worden de grootste sneeuwvlokken ooit gemeten (38 bij 20 centimeter).
1887
De eerstesteenlegging van de Eiffeltoren vindt plaats in Parijs.
1891
Overleden Nikolaus Otto (58), Duits uitvinder
1915
Oprichting van de U.S.Coast Guard.
1921
Albert Einstein zet heel de wereld op zijn kop. In een redevoering in Berlijn beweert hij dat het universum gemeten kan worden.
1986
De space shuttle Challenger explodeert 73 seconden na de lancering. 7 Astronauten aan boord : Greg Jarvis, Christa McAuliffe, Ronald McNair,Ellison Onizuka, Judith Resnik, Francis R. Scobee,Michael J. Smith.
Het mineraal analciem of analciet is een gehydrateerd natrium-aluminium-silicaat met de chemische formule NaAl(Si2O6)·(H2O). Het tectosilicaat behoort tot de zeolieten. Het witte, of grijs-, groen-, geelwittige analciem heeft een glasglans en een witte streepkleur. De gemiddelde dichtheid is 2,3 en de hardheid is 5. Het kristalstelsel is triklien en het mineraal is niet radioactief.
Ananas
(Ananas comosus) is een tropische plant uit Brazilië, Bolivia en Paraguay uit de bromeliafamilie. De bestuiving gebeurt voornamelijk door kolibries. Afhankelijk van de variëteit kan de vrucht wel 30 cm lang en meer dan 4 kg zwaar worden.
Anandamine
Anandamine is een neurotransmitter. Het speelt een rol bij pijn, depressie, geheugen, vruchtbaarheid en het hongergevoel.
Anapsida
De anapsida is een groep van reptielen met als belangrijkste kenmerk een gesloten schedeldak zonder openingen achter de ogen. De enige nog levende vertegenwoordigers zijn de schildpadden
Anasazi
De Anasazi (Navajo voor "voorouders van vijanden") was een indianenvolk dat in de regio van Colorado, Utah, New Mexico en Arizona leefde.
Anastatica
(Anastatica hierochuntica) een geslacht van planten in de Kruisbloemenfamilie. Het geslacht kent slechts 1 soort. De Roos van Jericho of Opstandingsplant is de enige soort in dit geslacht. Dit kleine grijze kruid is inheems in westelijk Azië, vooral Syrië, maar ook de westelijke Sahara behoort tot het verspreidingsgebied. Het wordt zelden hoger dan 15 cm. Ze moet niet met de onechte Roos van Jericho (Selaginella lepidophylla) verward worden, die vooral rond Kerstfeest in winkels verkocht wordt.
Anastrofe
Een anastrofe is een stijlfiguur waarbij de woordvolgorde wordt omgedraaid. Dit kan gebeuren bij een zelfstandig naamwoord en een bijvoeglijk naamwoord, maar ook bij een hulpwerkwoord en een onvoltooid deelwoord. Er zijn ook staande uitdrukkingen die als anastrofe worden aangeduid.
ach, meisje mijn
onder de wolken wit
ik zal het je zien laten
moedertjelief
Anata
Een Zweedse deathmetalband.Opgericht in1993 en nog steeds aktief.
Anathapindika
Hij was een groot weldoener en gever van giften aan zowel de boeddhistische monastische orde als aan de armen in de samenleving. Hij leefde in de tijd van Boeddha (rond 500 voor Christus) in de stad Savatthi, en was de rijkste handelaar van de stad. Anathapindika betekent in de Pali taal: hij die aalmoezen geeft aan diegenen die onbeschermd zijn.
Anathema
Een Engelse band uit Liverpool die tezamen met Paradise Lost en My Dying Bride het doommetalgenre ontwikkelden.
Anatolische herder
De Anatolische herder is een hondenras uit Turkije.
Anatomie
(van het Griekse anatome: opensnijden) is de tak van biologie die de structuur en de organisatie van organismen behandelt; aldus zijn er dierlijke anatomie (zoötomie) en plantanatomie.
Anatotitan
De Anatotitan copei was een van de grootste eendesnaveldinosauriërs of hadrosauriërs die ooit heeft bestaan (lengte ruim twaalf meter). Hij leefde in het Krijt in Noord-Amerika, was herbivoor en had geen klauwen om zich te verdedigen. Hij had wellicht een neuszak, waarmee hij soortgenoten kon waarschuwen voor gevaar, door geluidssignalen.
An (An Miel Mia) Pierlé (Deurne, 1974) is een Belgische (Vlaamse) zangeres, pianiste en actrice. In 1996 brak ze door in Vlaanderen door haar deelname aan Humo's Rock Rally, waar ze "Are 'Friends' Electric" van Gary Numan coverde. Hoewel ze die editie niet won (ze strandde in de finale), werd haar deelname de meest spraakmakende.
Anacharsis
Anacharsis was een Scythisch filosoof die van zijn thuisland aan de noordelijke kusten van de Zwarte Zee reisde naar Athene in de vroege 6e eeuw v.Chr. en maakte daar indruk op de bevolking als een erg zelfzekere en welbespraakte "barbaar". Hij wordt beschouwd als voorloper van de Sceptici en de Cynici. Geen van zijn werken zijn echter in authentieke vorm overgeleverd.
Anachronisme
Een al dan niet gewilde inbreuk op of breuk in de chronologische consistentie van toestanden of gebeurtenissen. Een voorbeeld is het gebruik van een term of concept in de context van een tijd waarin de term of het concept nog niet bestond. De strip Asterix vermengt in elk verhaal zeer veel anachronismes.
Anaconda
De anaconda is na de netpython de langste slang (en landdier) ter wereld. De meeste dieren worden ongeveer 5,5 tot 6,5 meter lang.
Anadiplosis
Een anadiplosis is een stijlfiguur waarbij een of meer woorden aan het einde van de versregel worden herhaald aan het begin van de volgende regel.
ginds zag ik de schim van willem kloos de schim van willem kloos te monte carlo te monte carlo in het speelhuis willem kloos
(Lucebert)
Anadroom
Een anadrome vis is een vis die vanuit zee de rivieren optrekt om te paaien.
Anaeroob
Anaeroob betekent 'zonder zuurstof plaatsvindend of kunnen leven'. Anaerobe organismen hebben geen zuurstof nodig om te kunnen leven. Daarom zijn ze in staat om andere energiebronnen te gebruiken voor hun stofwisseling. De meeste anaerobe organismen kunnen daarvoor fermentatie of anaerobe respiratie gebruiken.(o.a. bacteriën)
Anafoor
In de taalkunde is een anafoor een woordgroep in een tekst die naar iets verwijst. Hetgeen naar verwezen wordt, wordt het antecedent genoemd. v.b. Jan rent. Hij heeft haast. "Hij" verwijst naar de eerder genoemde "Jan".
Anafylaxie
Een medische term voor een ernstige en snelle systemische allergische reactie. Men spreekt van een anafylactische shock wanneer het lichaam door verwijding van de bloedvaten ten gevolge van het vrijgeven van een grote hoeveelheid histamine in shock geraakt. Samen met shock kunnen ook andere symptomen optreden, doch dit is niet noodzakelijk.
Anagram
Een anagram is een woord of zin, die volledig bestaat uit de letters van een ander woord of een andere zin. Osama Bin Laden:'n limonadebaas Kardinaal Daneels: inlandse kandelaar
Anaglyph
Een afbeelding waarmee diepte kan worden gesuggereerd. (zoals 3-D)
Anahata
Sanskriet voor ongebroken, ongeschonden en is het vierde chakra volgens de tradities binnen het hindoeïsme en yoga, waarbinnen chakra's lichamelijke, emotionele en spirituele componenten bevatten.
Anak Krakatau
(Indonesisch voor kind van de Krakatau) is een jonge actieve vulkaan en een van de Krakatau-eilanden. Het eiland ligt in het centrum van de drie andere, die zich allen in een van de actiefste vulkanische delen van Indonesië bevinden.
Anakoloet
Een anakoloet is een zin die is opgebouwd uit twee tegenstrijdige zinspatronen. De zin die daardoor ontstaat, is ongrammaticaal.
Een man die zoiets doet, dan kun je hem niet meer vertrouwen.
De taalgebruiker is uitgegaan van het correcte taalpatroon:
Een man die zoiets doet, kun je niet meer vertrouwen.
om halverwege over te schakelen op een ander correct patroon:
Als een man zoiets doet, dan kun je hem niet meer vertrouwen.
(0) 
> 
