Broom is een scheikundig element met symbool Br en atoomnummer 35.
Het element behoort tot de groep van de halogenen.
Als enkelvoudige stof vormt het diatomische moleculen dibroom (Br2), een stof die op aarde niet in de natuur voorkomt.
Het element komt vooral voor onder de vorm van zouten, vooral bromiden en bromaten.
Broom (het Griekse woord bromos betekent stinkend) werd in 1826 ontdekt door Antoine-Jérôme Balard, maar werd voor het eerst industrieel geproduceerd rond 1860.
Broom is voor mensen giftig.
Het kan bij inademing keelpijn, kortademigheid en duizeligheid veroorzaken.
Inslikken kan leiden tot buikkrampen.
Broomdamp is bijtend voor de ogen.
Engels : Bromine Duits : Brom Frans : Le brome
25ml broom als vloeistof op kamertemperatuur
auteur : W. Oelen CC 3.0
Broom is het enige niet-metallische element dat vloeibaar is bij standaardtemperatuur en -druk.
Onder deze omstandigheden verdampt het gemakkelijk.
De roodbruine damp lijkt op stikstofdioxide, maar heeft een karakteristieke geur.
Broom is zeer goed oplosbaar in water en koolstofdisulfide.
Net als de andere halogenen reageert het makkelijk met veel andere elementen.
Het kookpunt van broom bedraagd 58,8°C en het smeltpunt -7,2°C.
Broom is een reagens op dubbele bindingen.
De ontdekker Antoine-Jérôme Balard
vrije foto
Elementair broom wordt op grote schaal gebruikt voor het maken van broomhoudende verbindingen die in de industrie en landbouw worden toegepast.
Vroeger werd broom veel gebruikt voor het fabriceren van ethyleendibromide; een toevoeging aan loodhoudende brandstof om het kloppen of pingelen van de motor tegen te gaan.
Vanwege de schadelijke effecten hiervan op het milieu wordt dit tegenwoordig vrijwel niet meer gebruikt.
Broom wordt wel veelvuldig gebruikt in boorvloeistoffen en pesticiden (meestal in de vorm methylbromide), ook wordt het gebruikt in verfstoffen, parfums, in de farmaceutische industrie en voor fotochemicaliën.
Decabromodifenylether (DBDE of deca BDE) werd gebruikt als brandvertragende middel, maar door aangescherpte milieuwetgeving loopt het gebruik hiervan terug, in Canada en de Europese Unie is het middel ondertussen verboden.
een beveiligd broomstaal (99,8% zuiver) voor lesdoeleinden
auteur : Alchemist-hp (pse-mendelejew.de) CC 3.0
Van nature komt broom voor in bromiden, die in lage concentraties voorkomen in zeewater.
Ook in zoutmijnen vindt men kaliumbromide en kaliumbromaat.
Van broom komen op aarde van nature twee stabiele isotopen (79Br en 81Br) in nagenoeg identieke verhouding voor.
Daarnaast is er een aantal radioactieve isotopen bekend met halveringstijden van meestal enkele uren.
Jaarlijks wordt meer dan 380.000 ton broom gewonnen.
De belangrijkste producenten zijn de Verenigde Staten, China en Israël.
Brooks huisgekko (Hemidactylus brookii), ook wel Brooks tjiktjak genoemd, is een hagedis uit de infraorde gekko's (Gekkota) en de familie Gekkonidae.
Het verspreidingsgebied van deze succesvolle soort is erg groot: de gekko komt voor in zuidelijk Azië, India, Zuid-Amerika, Mexico, westelijk Afrika, maar ook in Thailand, Sri Lanka en de Filipijnen.
Engels : Brook's House Gecko Duits : Afrikanische Hausgecko Frans : Hemidactylus brookii
De kleur is oranje-bruin met zwarte vlekkenpatronen, meestal in rijen op de rug en flank, een korte staart met stekel-achtige bultjes aan de staartwortel en op de flanken.
De lengte is ongeveer 15 centimeter inclusief de staart.
De staart is gebandeerd en over het hele lijf zitten kleine, witte vlekjes.
De ogen hebben een oranjebruine iris.
De kleefkussentjes (lamellae) onder de tenen zijn niet zichtbaar maar wel aanwezig, zoals bij alle huisgekko's.
De mannetjes kunnen van de vrouwtjes onderscheiden worden doordat mannetjes een iets dikkere staartwortel hebben.
De hagedis leeft in hoogvlakten op een hoogte tot 2100 meter boven zeeniveau, maar komt ook voor langs de kust op klippen.
Het bijzondere is dat deze gekko zich al in Amerika gevestigd had voor er mensen arriveerden, wat doet vermoeden dat ze letterlijk op een boomstam van het ene naar het andere continent zijn gedreven, zoals ook het geval is met een andere soort, de Afrikaanse huisgekko (Hemidactylus mabouia).
Brooks huisgekko
foto op reptile-database.reptarium.cz
Het voedsel bestaat uit kleine insecten, hun larven en ook wel spinnetjes.
Brooks huisgekko komt ook wel eens in huizen voor, maar is minder afgeplat en aangepast als de veel bekendere tjitjak (Hemidactylus frenatus) en Europese tjitjak (Hemidactylus turcicus).
Brooklands is een (historisch) niet meer gebruikt circuit voor auto- en motorraces in het zuiden van het Verenigd Koninkrijk, gelegen tussen de plaatsen Weybridge en Byfleet.
Een deel van het terrein is wel nog in gebruik als vliegveld.
Het circuit van Brooklands werd in 1907 in gebruik genomen.
Het was een initiatief van Hugh Locke-King.
John Cobb (Britse piloot van raceauto's en motorboten) werd in de buurt geboren.
Hij vestigde het plaatselijke snelheidsrecord.
Engels : Brooklands Duits : Brooklands Frans : Le circuit de Brooklands
Het Brooklands circuit vóór WOII, er werd gereden in tegenwijzerzin
auteur : origineel Spiderlounge op en.wikipedia CC 2.5
Dit was een van de eerste - zo niet het eerste - speciaal gebouwde circuit in Engeland.
In die periode was het al wel gebruikelijk wedstrijden voor auto's en motorfietsen te houden, maar, vanwege de zeer strikte snelheidsbeperkingen op openbare wegen, waren dit meestal betrouwbaarheidsritten.
Deze betrouwbaarheidsritten hadden enkele grote nadelen:
Snelheid van motorfietsen en auto's kon niet vergeleken worden.
Het publiek zag er niets van, met uitzondering van degenen die de stoet toevallig door hun dorp of stad zagen rijden.
Er was geen betalend publiek.
De pers was slechts matig geïnteresseerd omdat men het wedstrijdverloop moeilijk kon volgen.
Om de betrouwbaarheid echt te testen moesten grote afstanden in meerdere dagen gereden worden.
Het circuit was 100 voet (30 meter) breed en 4400 meter lang.
Er werden kombochten toegepast, die op sommige plaatsen meer dan 9 meter hoog waren.
Er werd ook nog een apart recht stuk aangelegd, de "finishing straight", waardoor de totale lengte op 5200 meter kwam.
Race op Brooklands anno 1930
auteur : origineel Cete op de.wikipedia CC 3.0
Door het gebruik van kombochten kon men voor die tijd extreem hoge snelheden gebruiken.
Door het volgen van de "fifty foot line", een lijn die midden over het circuit liep, hoefde men - althans theoretisch - het stuur van een auto niet te draaien en liepen de voertuigen vanzelf door de bochten.
Elf dagen na de opening van het circuit werd al een gemengde 24-uurs auto- en motorrace georganiseerd, waarbij honderden spoorweglantaarns als verlichting van de baan werden gebruikt.
In 1908 werd het circuit uitgebreid met een vliegveld, dat heden ten dage nog in gebruik is.
Zowel vliegtuigfabrikanten (bijvoorbeeld Sopwith, Blériot, Martinsyde en Vickers) als motorfietsfabrikanten (ABC, een onderdeel van Sopwith) vestigden zich op en rond het terrein.
De eerste vlucht van een Brits vliegtuig werd hier in 1908 gemaakt door Alliott Verdon-Roe, die later de vliegtuigfabriek Avro oprichtte.
Er werden ook diverse vliegscholen op Brooklands gevestigd.
In 1926 werd de eerste Grand Prix voor motorfietsen georganiseerd.
In deze tijd was het voor een fabrikant van motorfietsen of auto's belangrijk de hoogste op Brooklands gemeten snelheid in advertenties te vermelden.
In de Tweede Wereldoorlog werd het terrein uitgebreid gecamoufleerd, vanwege de vele vliegtuigfabrieken die nu oorlogsproductie draaiden.
Ook het circuit werd hiervoor gebruikt en behalve verf werden ook bomen en struiken gebruikt, die soms op het circuit werden geplant.
Hierdoor was dit na de oorlog in zeer slechte staat en eigenlijk onbruikbaar.
Het circuit inclusief vliegveld werd verkocht aan Vickers-Armstrongs.
In 1951 werden delen van de kombochten afgebroken om het landen en opstijgen van vliegtuigen te vergemakkelijken.
Een moderne MG rallywagen op een resterend deel van het Brooklands circuit
auteur : John Chapman (Pyrope) CC 2.5
In 1987 werd het Brooklands Museum geopend.
In 2001 werden de restanten van het circuit als monument bestempeld, waardoor verdere afbraak voorkomen werd.
In 2004 werd het vliegveld en de restanten van het circuit verkocht aan Mercedes-Benz, dat het terrein heeft uitgebreid met een conferentiecentrum en een testbaan.
Brooklands is nog in gebruik voor vliegfeesten, presentaties van auto's en als start- of eindpunt van auto- en motorritten.
James May gebruikte het circuit in het BBC Two programma James May's Toy Stories voor een race met Scalextric slot cars en haalde daar een Guinness Book of Records vermelding mee.
Het kristalstelsel van brookiet is orthorhombisch.
Het is een oranje tot bruin mineraal met een Mohs-hardheid van 5,5 tot 6½ en een gemiddelde dichtheid van 4,11.
Brookiet is dubbel brekend, zoals alle orthorhombische mineralen en is biaxiale brekingsindices zeer hoog.
Brookiet is een bros mineraal, heeft een subconchoidale onregelmatige breuk en slechte splitsing in een richting evenwijdig aan de c-as en sporen van splitsing in een richting loodrecht op zowel de a-en de b kristal-assen.
Het is niet radioactief.
Bij temperaturen boven de 750°C, zal brookiet terugkeren naar de rutielstructuur.
Brookiet uit Pakistan
auteur : Ewa Jastrzebska CC 2.5
Brookiet wordt onder andere gevonden in Hot Springs, Arkansas, VS.
Er zijn ook vindplaatsen in o.a. Pakistan, Wales en Siberië, maar ook in Frankrijk en Zwitserland werd er brookiet gevonden.
Brookesia is een geslacht van hagedissen uit de familie kameleons (Chamaeleonidae). De meeste soorten daarvan zijn pas in de jaren zestig tot de jaren negentig van de 20e eeuw voor het eerst beschreven. De verschillende soorten blijven vrij klein, kennen een zeer goede camouflage en leven in geïsoleerde, ontoegankelijke gebieden. Hierdoor is over veel soorten nog weinig bekend en de meeste soorten hebben nog geen Nederlandse naam.
Net zoals een aantal andere geslachten als Calumma en Furcifer komen alle soorten vrijwel uitsluitend voor op het eiland Madagaskar, slechts enkele leven ook op omliggende eilandjes als Nosy Bé.
Een juveniele Brookesia micra (max. lengte 29mm.) op een luciferkop
auteur : Frank Glaw, Jörn Köhler, Ted M. Townsend, Miguel Vences CC 2.5
De Brookesia-soorten worden ook wel kortstaartkameleons genoemd, omdat ze niet zo groot worden en vaak een sterk zijdelings afgeplat lichaam hebben om maar zoveel mogelijk op een boomblad te lijken.
Het geslacht Rhampholeon is verwant aan Brookesia, samen vormen de twee de onderfamilie Brookesiinae.
Rhampholeon soorten worden wel met bladkameleons en komen niet voor op Madagaskar maar leven op het continentale deel van Afrika, voornamelijk rond Malawi en Tanzania.
Brookesia superciliaris in het Ranomafana National Park, Fianarantsoa province, Madagascar
auteur : Axel Strauß CC 2.5
De grotere soorten worden rond de tien centimeter, de kleinste blijven ongeveer drie cm.
Ook de kleinst bekende kameleon, Brookesia micra, behoort tot het geslacht Brookesia.
Alle soorten hebben een relatief korte staart, en kennen allerlei trucjes om de gelijkenis met een blad te versterken.
Sommige soorten gaan volledig in hun omgeving op door huidflappen op kop en rug, bladrand-achtige rugkammen of nerf-achtige tekeningen.
Kortstaartkameleons worden meestal niet zo hoog in bomen en struiken aangetroffen maar blijven meer bij de bodem.
De meeste soorten leven in beboste gebieden met een hoge luchtvochtigheid.
Brookesia nasus in het Ranomafana National Park, Fianarantsoa province, Madagascar
auteur : Axel Strauß CC 2.5
Momenteel zijn er 26 soorten gekend in het geslacht.
Broodpudding (ook bodding genaamd) is een Belgische lekkernij, gemaakt van broodresten, rozijnen, eieren en suiker, waarvan de origine waarschijnlijk in de Middeleeuwen is terug te vinden.
Het is ook populair in de locale keukens van Ierland, Groot Brittannië, Frankrijk, Puerto Rico, Mexico, Malta, Argentinië, Creools Louisiana en de zuidelijke Verenigde Staten.
Engels : Bread pudding Duits : Brotpudding Frans : Le pouding au pain
Broodpudding met gember
foto op de-smaak-van-mieke.skynetblogs.be
Broodpudding wordt gemaakt door (oud) brood en andere bakkerijproducten (broodpudding in bakkerijen bevat vaak ook koffiekoeken) te weken in melk.
Wanneer het brood geweekt is kunnen andere smaakmakers toegediend worden.
Populaire toevoegingen zijn kaneel, suiker, (gedroogd) fruit, cacao, puddingpoeder.
Creoolse broodpudding met vanille whisky sauce
vrije foto
De pudding wordt gebakken in een hete oven (+- 180C) en wordt nadien vaak geglazuurd.
bodding met rozijnen
foto op veggievriendje.be
Een recept voor 8 personen
800 g oud wit brood
6 sneetjes peperkoeken
2 theelepels kaneelpoeder
2 vanillestokjes
12 dl melk
160 g bruine suiker
200 g witte chocolade
6 eieren
1 dl rum
2 klontjes boter
bloem
bloemsuiker
zout
200 g rozijnen
Bereiding :
Verwarm de oven voor op 170°C.
Doe de rozijnen in een schaaltje en schenk er de rum bij. Laat de rozijnen hierin wellen. (Wie geen rum in huis heeft, kan ook cognac of zoete witte wijn gebruiken).
Zet een pot of pannetje op een zacht vuur en schenk hierin de melk.
Snij de vanillestok overlangs en schraap er met de mespunt de zaadjes uit. Voeg de vanillezaadjes en de lege peul toe aan de melk.
Verhit de vanillemelk op een zacht vuur.
Snij ondertussen de sneetjes (oud) brood in grove stukken van zon 2 bij 2 cm. De korstjes kan je gewoon mee versnijden. Doe de stukjes brood in een mengschaal.
Voeg het kaneelpoeder en de bruine suiker toe, samen met de eieren.
Snij de schijfjes peperkoek in kleine brokjes.
Schep ook de gewelde rozijntjes in de mengschaal (zonder het vocht).
Vis de peul van de vanillestok uit de warme melk en schenk de melk over de broodmengeling.
Roer het mengsel zorgvuldig om, zodat het brood en de peperkoek de melk kunnen absorberen. Blijf mengen tot je een egaal beslag verkrijgt. Er mogen best grotere stukjes brood of peperkoek inzitten.
Hak de witte chocolade in fijne stukjes. Gebruik hiervoor een scherp mes. Zo krijg je een mengeling van chocoladeschilfers en kleine chocoladebrokjes. Meng de chocoladestukjes onder het broodbeslag.
Meng eventueel een klein snuifje zout onder het beslag (naar smaak).
Smelt een klontje boter in een pan (op een zacht vuur) en wrijf de cakevorm in met deze vloeibare boter.
Schep er een beetje bloem in en bepoeder zo de hele bakvorm. Schud de overtollige bloem weg. Hierdoor zal de broodpudding na het bakken gemakkelijk loskomen uit de vorm.
Giet het beslag in de bakvorm en strijk het glad.
Bak de cake in een oven van 170°C, gedurende ongeveer één uur. Controleer regelmatig even, want de baktijd is afhankelijk van het type oven dat je gebruikt.
Snij indien nodig de warme gebakken broodpudding los met een scherp mesje.
Laat de cake afkoelen en bepoeder het gebak met een beetje bloemsuiker.
Een broodkaart is een vorm van distributiebon voor het verkrijgen van voedsel.
Broodkaarten werden veelal in muntvorm (ze heten dan ook wel Broodpenningen) gemaakt van een goedkope metaalsoort zoals zink en aluminium.
Broodkaart achtkant
Broodkaart Dendermonde
Bekend zijn de penningen van de socialistische verbruikersorganisatie (of coöperatie) Vooruit (1880-1970), die in 1880, eerst als coöperatieve bakkerij Vooruit, werd opgericht om de fabrieksarbeiders te beschermen tegen de labiliteit van het grootkapitaal.
Broodkaart vierkant
Broodkaart Dendermonde
De achtkantige penningen van Dendermonde werden in aluminium geslagen, de vierkante penningen in zink.
Broodkaart Roeselare
Broodkaart
De penningen dragen dus het jaartal 1880, het stichtingsjaar van de Vooruit in Gent (België), latere uitgaven werden steeds met het jaartal 1880 uitgegeven, Dendermonde (België) sloot veel later aan bij de Vooruit, de datum 1880 bleef echter steeds op de penningen (jetons) staan.
Broodkaart Wetteren
Broodkaart WOI
Broodkaart Nederland
Broodkaart Duitsland
Nieuw lied der broodkaarten (Nederland)
Dit lied is gepubliceerd in Wouters en Moormann, Het straatlied deel 2, Amsterdam 1934, p. 126 en in Wouters, Distributiegijn en -pijn, Amsterdam 1940, p. 12.
Een broodjesvloer, ook wel combinatievloer genoemd, is een dragende vloer waarbij kleine elementen van beton of isolatiemateriaal fungeren als bekisting.
Engels : Beam and block floor, beam and pot floor, beam and EPS floor Duits : Frans : planchers à poutrelles
voorbeeld dwarsdoorsnede van een broodjesvloer
De broodjesvloer wordt samengesteld door allereerst op regelmatige afstand prefab balken van gewapend beton te plaatsen.
Deze balken hebben een omgekeerde T-vorm.
Vervolgens worden dragend op de balken elementen van beton of polystyreen (de "broodjes") geplaatst.
Hierover wordt extra wapening aangebracht, waarna beton wordt gestort om het geheel te koppelen en te verstevigen.
een broodjesvloersysteem met voorgespannen liggers
Het voordeel van de broodjesvloer boven dat van een elementenvloer (waar de vloer wordt opgebouwd uit grotere zwaardere elementen) is dat de broodjesvloer bestaat uit kleinere samen te stellen onderdelen, waardoor deze geschikt is om toe te passen op moeilijk bereikbare plaatsen, zoals een uitbouw achter een woning, onbereikbaar voor vrachtverkeer.
een broodjesvloersysteem van Ploegsteert
Een spaanplaat ondervloer voor parket wordt ook een broodjesvloer genoemd.
Deze broodjesvloer ligt diagonaal onder de plankenvloer.
Een broodjeaapverhaal of stadssage (Engels: urban legend) is een (meestal) verzonnen verhaal dat als waar gebeurd wordt doorverteld.
Vaak ontbreken exacte data, locaties en namen van personen en zijn er ook geen bronnen terug te vinden die het verhaal bevestigen.
Degene die het verhaal vertelt, heeft het veelal via iemand anders gehoord die het op zijn beurt ook weer van iemand anders heeft vernomen.
De oorspronkelijke verteller is hierdoor meestal al even onbekend.
Broodjeaapverhalen zijn vaak sensationele of bizarre anekdotes die inspelen op de al dan niet latente angsten en vooroordelen van mensen.
Over het algemeen zijn veel van deze verhalen compleet verzonnen.
Sommige zijn qua oorsprong wel op een waar voorval gebaseerd, alleen is het verhaal al zo vaak doorverteld dat er van de feiten weinig meer klopt.
Ook verleidelijke pseudowetenschappelijke onzin die al zo vaak is doorverteld dat men algemeen aanneemt dat het waar is, valt onder het broodjeaapverhaal in bredere zin.
Engels : urban legend, urban myth, urban tale, contemporary legend Duits : Moderne Sagen, Großstadtlegenden, moderne Mythen, Wandermärchen Frans : Une légende urbaine, légende contemporaine
Broodje met aap
Het begrip broodjeaapverhaal raakte in Nederland in zwang nadat de schrijfster Ethel Portnoy in 1978 een aantal van dergelijke verhalen had gebundeld in een boekje Broodje Aap.
De folklore van de postindustriële samenleving.
De titel is ontleend aan het verhaal dat in een bepaald restaurant broodjes met apenvlees te koop zouden zijn.
In het Nederlandse taalgebied spreekt men ook wel van een stadssage of, analoog aan het Engelse urban legend, over een stadslegende (hoewel het geen legenden, maar sagen betreft).
De sage en het broodjeaapverhaal zijn nauw aan elkaar verwant.
Broodjeaapverhalen zijn in feite de opvolgers van de traditionele sagen en worden daarom ook wel moderne sage of stadssage (urban legend) genoemd.
Spreekt uit de oude sagen bijvoorbeeld de latente angst voor het bovennatuurlijke, zoals duivels, spoken, heksen en witte wieven, in de hedendaagse sagen zijn dat regelmatig aardse angsten voor rampen, bizarre ongelukken, criminaliteit, moderne technologie en sociale pijnlijkheden.
Moderne sagen worden ook regelmatig verteld om er van te kunnen griezelen.
Broodjeaapverhalen zijn over het algemeen even kort als sagen.
Broodje met aap
Een bekend broodjeaapverhaal is het verhaal van de crimineel met de haak.
Een koppeltje ligt ergens 's nachts aan de kant van de weg in hun auto te vrijen.
Plots vernemen ze via de radio dat er een seriemoordenaar ontsnapt is met een haak aan zijn hand.
Het meisje wordt bang en dwingt haar vriend om haar terug naar huis te rijden.
Na wat gediscussieer brengt de vriend haar dan toch maar thuis.
Als ze uitstappen, zien ze tot hun ontzetting dat er een hand met een haak aan hun autodeur is blijven hangen.
Een voorbeeld van een wetenschappelijk onmogelijk broodjeaapverhaal is het verhaal van de jongen die in het badwater masturbeerde, ejaculeerde en dan de kuip verliet zonder het water te laten weglopen.
Een vrouwelijk familielid (meestal de moeder of de zus) stapt vervolgens in het badwater en is kort daarop zwanger van de jongen.
Broodjes met aap
Popzangeres Mariah Carey zou ooit beweerd hebben dat ze "even slank wilde worden als de arme kinderen in Afrika".
Dit verhaal is een "dom blondje-mop" waar men de naam van een bekend persoon aan heeft gekoppeld om het publiek te amuseren.
Hetzelfde verhaal wordt ook wel eens gekoppeld aan soortgelijke beroemdheden die niet bekendstaan om hun intelligent imago, zoals Britney Spears of Paris Hilton.
Walt Disney zou zich na zijn dood hebben laten invriezen. In werkelijkheid werd hij gecremeerd.
In de riolen van bepaalde steden zouden krokodillen voorkomen, bijvoorbeeld de sewer (alli)gator van New York City.
Steekmuggen zouden op licht afkomen. Dit is niet waar. Hoewel andere insecten wel door licht worden aangetrokken, komen steekmuggen vooral op zweetgeur en het (ook) door mensen uitgeademde koolstofdioxide (CO2) af.
Wanneer Baileys wordt gemengd met dranken als lemon, tonic of bepaalde wijnen kan het stollen. In België en Nederland doet een bekend broodjeaapverhaal de ronde dat het combineren van Baileys en tonic (of andere zuurhoudende dranken) dodelijke gevolgen zou hebben.
Het woord smartlap komt van het beschilderde doek waarmee middeleeuwse straatzangers hun liederen illustreerden.
De geest, huizend in een menselijk lichaam, weegt precies 21 gram, zijnde het spontane massaverlies tijdens het overlijden. Komt voor in de film 21 Grams.
Een man heeft een onenightstand met een vrouw. Als hij wakker wordt blijkt één van zijn nieren operatief verwijderd (in sommige verhalen overkomt het de vrouw).
De broodboom (Artocarpus altilis, synoniem: Artocarpus communis) is een tot 26 m hoge, eenhuizige, in droge tijden bladverliezende boom, die verwant is aan de nangka (Artocarpus heterophyllus) en de tjampedak (Artocarpus integer).
De grijs-bruine stam bereikt een doormeter van 60cm tot 1 meter.
De plant komt van nature voor in Zuidoost-Azië en Polynesië.
Wereldwijd wordt de plant in de tropen tussen beide 17e breedtegraden gekweekt.
Engels : Breadfruit Duits : Brotfruchtbaum Frans : L'arbre à pain
De grote, verspreid staande bladeren zijn glanzend groen en bestaan uit vijf tot elf puntige lobben.
Het blad is tot 90 x 50 cm groot en in omtrek eivormig.
Zijn groene, tot 2 kg zware vruchten met wit vruchtvlees worden voornamelijk als hoofdvoedsel gebruikt in Azië.
De vruchten bevatten tot 22% zetmeel en 1-2% eiwi.
De kleine bloemen groeien per geslacht gescheiden in bloeiwijzen in de bladoksels.
Hieruit ontwikkelen zich tot drie oogsten per jaar, die elk tot 50 vruchten opleveren.
De boom blijft tot 70 jaar productief.
Broodvrucht is de naam voor de vrucht van de broodboom, die bekend is geworden dankzij kapitein William Bligh van de HMS Bounty.
broodvrucht aan de broodboom
auteur : Hans Hillewaert CC 3.0
Eén van de verhalen over de beroemde muiterij op de Bounty was het gevolg van de broodvrucht :
William Bligh heeft 1787 van koning George III de opdracht stekken van de broodboom van Tahiti naar de West-Indië te brengen.
Het moet als een goedkoop voedsel voor slaven in de plaatselijke suikerrietplantages dienen.
Dit was de eerste door een overheid gesteunde poging om een economisch belangrijke plant te verbouwen op een nieuwe locatie.
De matrozen van de Bounty, waren echter verontwaardigd dat het kostbare drinkwater werd gebruikt voor de irrigatie van de zaailingen op het schip en gooiden de lading overboord.
broodvrucht
auteur : US Pacific Basin Agricultural Research Center - vrije foto
Als hoofdvoedsel wordt de broodvrucht vooral in Polynesië, het Caraibisch gebied, in Zuid-India en Sri Lanka gebruikt.
De broodvruchten worden groen geoogst, ze is goudgeel als ze rijp zijn en dan hebben ze een sterke, zoete smaak.
Onrijpe vruchten worden gekookt als groente of als puree verbruikt.
Het gebruik ervan is net zo divers als met aardappelen, je kunt ze bakken, in salades verwerken, enz. met behulp van dezelfde recepten.
Wanneer ze volledig rijp zijn is het fruit rauw eetbaar.
De vrucht bevat 16 tot 24 grote kastanjevormige vruchten en daarvan worden de zetmeelrijke zaden na het branden tot meel gemalen.
Zo worden ze verwerkt in deeg en tot brood gebakken.
De bronzen pantsermeerval (Corydoras aeneus) is een vis uit de familie pantsermeervallen (Callichthyidae).
Ze zijn wijd verspreid in Zuid-Amerika aan de oostelijke kant van de Andes, van Colombia en Trinidad tot het Río de la Plata bassin.
Ze werden oorspronkelijk beschreven als Hoplosoma aeneum door Theodore Gill in 1858 en zijn ook wel aangeduid als Callichthys aeneus.
Engels : bronze corydoras, green corydoras, bronze catfish, lightspot corydoras, wavy catfish Duits : Metallpanzerwels, Goldstreifenpanzerwels Frans : La Corydoras vert, Corydoras cuivré
Bronzen pantsermeerval
vrije foto
De lengte is ongeveer 6,5 centimeter voor de mannetjes, vrouwtjes worden ongeveer 7 cm en de gemiddelde levensverwachting is ongeveer 10 jaar.
Het heeft een geel of roze lichaam, witte buik, en is blauw-grijs over zijn hoofd en rug.
De vinnen zijn geel of roze en vlekkeloos.
Zoals bij de meeste Corydoras hebben de rug-, borst-en vetweefsel vinnen een extra scherpe weerhaak en geven een zwak gif af aan vissen die proberen om hen aan te vallen gestoken worden.
Een bruin-oranje patch is meestal aanwezig op het hoofd, net voor de rugvin, en is het meest onderscheidende kenmerk wanneer bekeken van boven.
Hun bovenzijde heeft vaak een groenachtige kleur, wat de reden is van de algemene naam van deze vissen, de groene Corydoras.
Hij voedt zich met wormen, schaaldieren, insecten en planten.
Corydoras aeneus
vrije foto op www.free-pet-wallpapers.com
In de natuur is de voortplanting met het begin van het regenseizoen, waardoor de chemie van het water verandert.
Vrouwtjes paaien 10 tot 20 ei-koppelingen met meerdere mannen tegelijk, maar een hele ei koppeling wordt geïnsemineerd met sperma van één mannetje.
Bronzen pantsermeervallen hebben een unieke methode van de inseminatie.
Wanneer deze vissen gaan paaien zal de man zal zijn buik naar de vrouw leggen.
Het vrouwtje zal zich met haar mond hechten om de genitaliën van de man, wat zorgt voor de bekende "T-stand" welke vele Corydoras tentoonstellen tijdens de balts.
De vrouwelijke corydoras zal dan de zaadcellen drinken.
Het sperma beweegt snel door haar darmen en wordt afgevoerd samen met haar eieren in een zakje gevormd door haar buikvinnen.
Het vrouwtje kan dan wegzwemmen en het zakje ergens anders storten.
Omdat de T-positie ook wordt getoond bij andere soorten dan alleen C. aeneus , is het waarschijnlijk dat ze ook eenzelfde gedrag vertonen.
In het wild, worden de eitjes gelegd op waterplanten.
albino van de bronzen pantsermeerval
vrije foto
De bronzen pantsermeerval is waarschijnlijk de meest populaire onder de corydorassoorten bij aquariumliefhebbers.
Hij wordt jaarlijks in grote hoeveelheden gekweekt en vervoerd over de hele wereld.
Het zijn nuttige aquariumvissen die ondanks hun kleuring niet opvallend of ongewoon zijn.
Veel aquarianen zijn gefascineerd door de gewoonten van deze vissen.
Ze kammen onophoudelijk de bodem van het aquarium af naar voedsel en laten zich door niets storen, ze verwerken het afval dat losjes is neergedaald op de bodem.
Zij worden best gehouden in groepen van 5 of meer en zijn de ideale visjes voor een gezelschapsaquarium.
Andere Corydoras soorten kunnen worden geplaatst in dezelfde aquarium, ondanks de sterke gelijkenis die vele soorten vertonen met elkaar, de soorten hebben de neiging zich te scheiden en zich alleen bewegen onder hun eigen soort.
Een albino ras werd speciaal gekweekt voor aquaria.
De Bronx Zoo (oorspronkelijk Bronx Zoological Park and the Bronx Zoological Gardens) is een dierentuin gelegen in het Bronx Park in New York City.
Het is de grootste stadsdierentuin in de Verenigde Staten en beslaat 107 hectare, de dierentuin ligt ten zuiden van de New York Botanical Garden.
In 2010 huisvestte de dierentuin meer dan 4000 dieren van 650 soorten, waarvan vele bedreigde diersoorten.
Één van de ingangen van de Bronx Zoo
auteur : Stavenn CC 2.0
Het land was van de Universiteit van Fordham toen de dierentuin en de New York Botanical Garden er zich op vestigde.
Fordham verkocht het voor $ 1.000 aan de stad met als voorwaarde dat het lang zou gebruikt worden voor een dierentuin en tuin, dit was om een natuurlijke buffer te maken tussen de campus en de stedelijke expansie die naderde.
Plattegrond van de Bronx Zoo
afbeelding op www.kwaree.com
In de jaren tachtig van de negentiende eeuw kwam de stad met een idee voor het land om er een park van te maken.
In de jaren negentig charterde de stad de New York Zoological Society (later hernoemd naar de Wildlife Conservation Society) om een dierentuin op te richten.
Toenmalig directeur William Hornaday voedert een grote koedoe (1920)
vrije foto
De dierentuin opende voor het publiek op 8 november 1899, het park bevatte destijds 843 dieren.
Heins & LaFarge ontwierp de originele gebouwen als deel van een serie Beaux-Arts paviljoens.
Momenteel lopen er allerlei tentoonstellingen, zowel indoor als outdoor.
De Bronx Zoo wordt ook continue aangepast en gemoderniseerd aan de dagelijkse noden.
De bronskopeend (Anas falcata) is een decoratieve siereend, die gemakkelijk te houden is.
De verspreiding van de bronskopeend is Midden-Siberië tot Noord-Japan in moerassen, woudzone, 's winters op rijstvelden en vaak in zoetwatermeren.
De bronskopeend komt als dwaalgast voor in Nederland en, België.
Engels : Falcated Duck, Falcated Teal Duits : Sichelente Frans : Le Canard à faucilles
Bronskopeend - mannetje
auteur : Tony Hisgett CC 2.0
Kleiner dan de wilde eend.
De woerd heeft een kastanjerode kruin.
De voorkant van de kop en de wangen met brons-purperen weerschijn, brede groene band begint bij het oog en gaat over in de langgerekte kap achter op de kop.
Keel en de voorhals zijn wit met een zwarte halsband.
Rug en borst zijn wit met zwarte, geschubde bandering.
De vleugeldekveren zijn lichtgrijs met witte punten.
Aan beide kanten van de staart zitten sikkelvormige, zwart-witte, afhangende vleugelveren.
Onderstaartdekveren zijn zwart met een grote roomkleurige zijvlek.
De flanken en de buik zijn zwart-wit gestreept.
Het vrouwtje ziet er bijna hetzelfde uit als de wilde eend maar met enigszins verlengde halsveren.
Anas falcata -vrouwtje
auteur : Dick Daniels CC 3.0
De bronskopeend is een decoratieve siereend en heeft niet veel verzorging voor nodig.
Voor een groot deel herbivoor.
Bij het houden van meerdere paren wordt gemeenschappelijk gebaltst door zowel woerden als vrouwtjes.
Het fokken is niet moeilijk waar tegenwoordig alleen gefokte vogels worden aangeboden, die zelfs bij rijk beplante tuinvijvers broeden.
De nesten zijn vaak iets van het water verwijderd tussen de struiken, niet in broedhokken of nestkasten.
De legtijd is half mei tot half juni.
Het legsel zijn meestal 6 tot 10 bruinig gele eieren.
De broedduur is 25 tot 26 dagen.
Jongen zijn na een jaar al geslachtsrijp.