Er zijn meer dan duizend soorten en Begonia is daarmee een van de omvangrijkste geslachten uit de plantenwereld.
Van oorsprong komen begonia's uit vochtige, warme gebieden in een bosrijke omgeving. Er bestaan zowel eenjarige als overblijvende soorten, groenblijvende en bladverliezende soorten. Er zijn zelfs klimmende varianten.
Begonia's hebben vrouwelijke en mannelijke bloemen. De vrouwelijke bloemen zijn herkenbaar aan de driehoekige verdikking onder de bloemen (het vruchtbeginsel).
De naam werd gegeven ter ere van Michel Bégon, een voormalig gouverneur van de Franse kolonie Haiti.
Wie van een onderhoudsvriendelijk terras of balkon droomt en hiervoor niet te diep in zijn geldbuidel wil tasten, moet beslist eens denken aan begonias. Met een minimum aan moeite geeft deze vrolijke bloeier vijf maanden vreugde en kleur aan je huis. De keuze in het assortiment is bovendien zo ruim dat je eindeloos kunt variëren.
verschillende type's bladeren
De kwekers zijn nog steeds op zoek naar nieuwe variëteiten. In zijn op dit moment de pastelkleurige hangende begonias . De modekleuren zijn zalm, roze en abricoos. Ze worden vooral in hanging baskets gebruikt.
Ook gegeerd zijn de tweekleurige Picotee. Het zijn veelbloeiende knolbegonias met een anderskleurige bloemrand . De kleur van de voor- en achterkant van de bloemblaadjes verschilt bovendien.
Combineren : modern groeperen en plezierig tuinieren
Begonias zijn op zichzelf prachtige bloemen. Ze brengen kleur in gelijk welke tuin of terras en het rijke assortiment zorgt voor de nodige afwisseling in kleur, bloemvorm, bladgrootte en bloei.
Je kan de bloemen ook combineren met andere planten of bloemen. Gezien de weelderigheid van de bloei, is de combinatie met fijnere planten het meest aangewezen.
Enkele voorbeelden :
-groepjes van drie of meer grootbloemige dubbele of kroezelvormige (Fimbiatas) begonias voorzien van tusseninaanplanten van fijnwit (Alyssum), blauwe Ageratum, overvloedig bloeiende gele Mimulis of zilverbladerige Cineraria maritima. Het betreft eenjarige planten die vlot verkrijgbaar zijn in tuincentra.-Begonias omboorden met of combineren met zilverplantjes, blauwe Salvia en witte tabak Nicoteana.-Kleinbloemige begonias komen het best tot hun recht te samen met fijne Alyssum of witte Chrysanthenum pa
Het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) wordt opgericht. Christophorus Buys Ballot is de eerste hoofddirecteur.
1876
De regering van de Verenigde Staten dwingt alle Indianen in reservaten te gaan wonen.
1888
Overleden : Giovanni Bosco (72), Italiaans priester en heilige, stichter van de Salesianen van Don Bosco.
1915
Duitsland zet tijdens de Eerste Wereldoorlog voor het eerst gifgas in; dat gebeurde in Polen tegen de Russen.
1929
Leon Trotski wordt verbannen uit de Sovjet-Unie.
1930
3M brengt de Scotch Tape op de markt.
1953
Langs de Noordzeekust ontstaat een noordwester storm die de volgende dag een springtij tot gevolg heeft.
1958
De Explorer 1 is de eerste succesvolle Amerikaanse satellietlancering.
1961
De Verenigde Staten lanceert haar eerste ruimtevaarder: de chimpansee Ham. Dit leidt bij Amerikaanse testpiloten al snel tot de woordgrap "Ham in a Can".
1966
Lancering van Luna 9, de eerste maanlander.
1980
Koningin Juliana kondigt voor radio en televisie haar aftreden aan.
1990
De eerste McDonald's in Rusland wordt geopend in Moskou.
1995
KanaalTwee start met uitzenden in België.
2000
Een vliegtuig MD-83 van Alaska Airlines stort neer in de Stille Oceaan,88 doden.
Een begijnhof is een verzameling van individuele en/of gemeenschappelijke woningen, huizen en conventen genoemd, van begijnen meestal in de nabijheid van een kapel of kerk en al dan niet omgeven door een muur met een of meerdere toegangspoorten. Specifiek voor Nederland spreekt men van hofje om een reeks kleine huisjes aan te geven waarin arme of bejaarde personen verblijven. Het begijnhof als bijzondere ruimtelijk gesitueerde stedelijke bewoningsvorm wordt alleen in de Nederlanden aangetroffen, sporadisch in Noord-Nederland en Wallonië. Vlaanderen en Zuid-Nederland telden er een 70-tal. Niettemin is de begijnenbeweging waaruit deze bewoningsvorm voortkwam een in de late middeleeuwen alom voorkomend Europees fenomeen. Om politieke en religieuze redenen stierf deze beweging voor 1400 echter uit in de rest van Europa.
Begijnhof van Amsterdam auteur : LennartBolks
De Belgische historicus Henri Pirenne verklaart het succes van de begijnenbeweging door een vrouwenoverschot dat ontstond door geweld, oorlogen en militaire- en paramilitaire operaties, waarbij vele mannen om het leven kwamen. De vrouwen hadden dikwijls geen andere kans om te overleven dan zich te verenigen en gezamenlijk hulp te vragen bij rijke weldoeners. Op dezelfde wijze kenden in de twaalfde eeuw de vrouwenkloosters aanvankelijk een groot succes, doch de striktere regels en de beperking in aantal per klooster binnen de premonstratenzer- en cisterciënzerabdijen deed vele vrouwen zoeken naar een minder dwingende omgeving. Bovendien had het aanvankelijke succes van deze abdijen tot gevolg dat talrijke aanvragen tot toetreding moesten geweigerd worden, temeer daar meerdere van die kloosters een zekere hoge geldsom en soms ook de eis om van adel te zijn als één van de toetredingsvoorwaarden oplegden. Stadsorden zoals de arme klaren en de dominicanessen kenden omwille van het ontbreken van die laatste voorwaarde meer succes.
Begijnhof van Brugge auteur : Donar Reiskoffer CC 3.0
Aanvankelijk werd dit probleem opgelost door de oprichting van dubbelkloosters in het geval van de Premonstratenzers omdat mannen en vrouwen er in hetzelfde klooster werden ondergebracht. De stichting van deze dubbelkloosters mislukte omdat ondanks de scheiding bij gebed en misviering de menselijke natuur de bovenhand behield. De vele problemen leidden tot de opheffing ervan, en de zogenaamde "mulieres religiosae", of "virgines continentes" moesten hun toevlucht zoeken tot andere vormen van religieus leven en wonen. De verschillende elkaar opvolgende of samen voorkomende vormen hiervan worden hierna voorgesteld.
Om een onderscheid te maken tussen de oorspronkelijke vorm van de begijnenreligie en de vormen die deze beweging in latere stadia omhelsden onderscheidt LJM. Philippen:
- Alleen, of nog bij hun ouders of familieleden, in afzonderlijke huizen levende vrome vrouwen. - Begijnenbewegingen die alleen of samenleefden, verspreid in de stad, in georganiseerde vorm onder toezicht van geestelijken - In afzondering levende begijnengemeenschappen in een ommuurd begijnhof, volgens het stratenplan, het pleinmodel of een gemengde vorm opgebouwd. De afgesloten vorm was tussen het sluiten van de poorten bij het vallen van de avond en de ochtend. - Als begijnenparochies georganiseerde gemeenschappen erkend als parochie onder leiding van een eigen kapelaan.
Het ontstaan van religieuze stromingen van alleen levende vrome vrouwen had plaats, tussen de 12e eeuw en het begin van de 13e eeuw, toen de naam begijn nog niet in gebruik was maar eerder als een spotnaam voor ketterse vrouwen gebruikt werd. Deze vrouwen leefden verspreid in de stad zonder enige vorm van organisatie. Bij het begin van de 13e eeuw kwamen in het bisdom Luik vormen voor van vrome vrouwen die zich groepeerden rondom een leidinggevende figuur zoals een van de als heilig beschouwde vrouwen, Maria van Oignies en anderen. Dit gebeurde meestal in de buurt van een hospitaal of een kapel. Door toedoen van weldoeners zoals plaatselijke heren, graven of hertogen, verkregen ze grond of enkele huizen waar ze zich konden vestigen onder toezicht van de plaatselijke parochiepriester. In verschillende steden in Frankrijk, Duitsland en Vlaanderen namen de bedelorden, Franciscanen en Benedictijnen, de zielszorg voor deze vrouwen op zich.
In de loop van de 13e eeuw neemt de omvang van de groeperingen toe zodat ze zich meer en meer buiten de stadspoorten vestigen in nieuw opgerichte begijnhoven omgeven met een gracht en ommuurd. Door hun eigen kerk hoeven ze zich niet meer naar de kerken in de stad te begeven. De naam begijn werd ondertussen, vanaf het midden van de 13e eeuw gebruikt om de orthodoxe vrome vrouwen aan te geven en de ketterse bijgedachte zwakt langzaam af.
Ondanks veroordelingen houden door een afzonderlijke toestemming van de paus de begijnen in de Lage Landen, in sommige delen van Noord Frankrijk en Duitsland. De begijnen maken echter moeilijke tijden door tijdens de beeldenstorm, de Spaanse repressie en de verschillende oorlogen tussen Protestanten en Rooms-katholieken. Tijdens de Contra Reformatie verplicht de kerk religieuze bewegingen zich te vestigen binnen de verdediging wallen van de steden. Er ontstaan in de Lage Landen steden in de steden gevormd door de door een muur van de rest van de stad afgescheiden begijnhoven.
De uiteindelijke vorm, niet voor alle begijnhoven weerhouden, was het verkrijgen van de toestemming voor het oprichten van een eigen parochie wat toeliet om de dode begijnen op het begijnhof te begraven en hun andere privilegiën gaf.
Begijnhof van Brugge - ingang
De leiding van een begijnhof berust bij de grootmeesteres. Deze door de meesteressen gekozen verantwoordelijke heeft de leiding van het begijnhof met als taak de statuten te laten naleven en de algemene organisatie te controleren. Sommige grote begijnhoven konden meerdere grootmeesteressen hebben.
Bij het uitoefenen van haar taken werd ze bijgestaan door een of meerdere momboren, mannelijke gevolmachtigden, die geldverhandelingen voor het verwerven van eigendommen en eventuele rechtszaken voor het begijnhof uitvoerden. Het was namelijk verboden voor vrouwen om dergelijke handelingen te stellen.
Op rang twee kwam de meesteres van het hospitaal, die tevens de kiste of de tafel van de heilige Geest beheerde. Het hospitaal verzorgde ook de behoeftige begijntjes die niet meer konden zorgen voor hun eigen inkomen omwille van ziekte of ouderdom. Het geld om deze bijkomende dienstverlening mogelijk te maken kwam uit de kiste waarin naast de kleine wekelijkse bijdrage van de begijnen ook schenkingen of testamentaire giften terecht kwamen.
De meesteres van de kerk (kosteres) die eveneens de leiding had van het koor dat de erediensten opluisterde. Zij beheerde de uitgaven voor de kerk, het onderhoud en organiseerde de vorming van het koor en de oefenstonden.
De portierster speelde een belangrijke rol bij de controle van het verkeer in en uit het begijnhof. Zij is belast met het sluiten en openen van de poort, het noteren van de in en uitgaande begijntjes tijdens de dag en de in en uitgaande vreemdelingen voor leveringen van materialen en levensmiddelen, werklieden en bezoekers.
Op rang drie vernoemen we de meesteressen van de conventen: ze zijn verantwoordelijk voor de algemene orde en de werking van het hen aangeduide convent; al naargelang het een convent voor novicen of voor arme begijnen betreft, zorgt zij voor de vorming en het laten respecteren van de specifieke regels ervan. Deze specifieke regels kunnen zijn opgelegd door de stichter en omvatten gebeden of andere godsdienstige oefeningen ter nagedachtenis van de stichter en zijn familie.
Voor de rest komen
Eerst de begijnen die een eigen huis bezitten, dit huis kon verkregen worden door er een te bouwen met eigen middelen, of een bestaand huis te kopen bij de openbare verkoop in het begijnhof. Het bezit van een huis is voor de duur van een leven, waarna het huis in het bezit kwam van het hof en het terug verkocht werd.De begijnen die een kamer huren, meestal een achterkamer in een van de grotere huizen. Zij moesten instaan voor het onderhoud van de kamer en indien hun inkomsten onvoldoende waren moesten zij een onderkomen zoeken in een convent.De begijnen en de novicen die in conventen verblijven. Zij hadden geen eigen inkomens en moesten werken om in hun onderhoud te voorzien, naargelang het convent kregen zij hulp bij de aankopen van voedsel, hout voor de verwarming en enkele extra's tijdens de winter. De kosten voor het onderhoud van de woning werd voorzien voor een lange periode door de stichter.
Deze rangorde was beslissend voor hun plaats in de kerk. Tijdens misvieringen namen de grootmeesteressen vooraan plaats, gevolgd door de verschillende meesteressen, de eigenaressen, de begijnen en de novicen.
Groot Begijnhof van Leuven auteur : Snowdog
Daar waar de allereerste begijnhoven gebouwd werden in de rechtstreekse omgeving van stedelijke kernen, en dus buiten de muren van de stad waren ingeplant, hadden ze behoefte aan een eigen ommuring. In geval van oorlogen en belegeringen werden de buiten de stadspoorten gelegen begijnhoven soms afgebrand door de stedelingen om te beletten dat de aanvallers ze zouden gebruiken als bescherming, of ze werden door plunderende benden vernietigd. Na de godsdienstoorlogen en het concilie van Trente werd door de kerk aanbevolen de kloosters en begijnhoven binnen de stadspoorten te brengen. Dit is het geval voor Brugge, Gent (met drie sites, namelijk het Klein Begijnhof en Oud Groot Begijnhof, dat later verhuisde naar de jongste begijnhofsite in Sint-Amandsberg), Lier, Herentals, Leuven (klein en groot), Diest, Brussel, Dendermonde, Hasselt, Mechelen (Groot Begijnhof) (klein) en Tienen. Het begijnhof van Sint-Truiden bevindt zich nog steeds "buiten de muren".
Een bepaald type heeft een binnenplein, driehoekig of rechthoekig, waarin sommige auteurs latente invloed van Salische Franken menen terug te vinden. Dit is het geval voor de begijnhoven van Aarschot, Herentals, Turnhout, Hasselt, Hoogstraten, Anderlecht, Oudenaarde, Aalst, Dendermonde en Diksmuide.
Een ander type is dat waarbij huizen gebouwd werden rond een weide in een dubbele rij, zodat een straat ontstond: het gemengde type. Dat vinden we terug in Tienen, Antwerpen, Sint-Truiden en Kortrijk.
Overleden : Ferdinand Porsche (75), Oostenrijks automobiel-pionier.
1649
Koning Charles I van Engeland wordt op last van Oliver Cromwell onthoofd.
1958
Overleden : Ernst Heinkel (70), Duits vliegtuigbouwer.
1999
Overleden : Dolf van der Linden (83),Nederlands dirigent van het Metropole Orkest.
1661
Het lijk van Oliver Cromwell (1599 - 1658) opgegraven en postuum geëxecuteerd.
1820
Edward Bransfield ontdekt Antarctica.
1835
Poging tot moord op President van de Verenigde Staten Andrew Jackson. Dit is de eerste moordaanslag op een president van de VS.
1847
Het Californische dorpje Yerba Buena krijgt per decreet de naam San Francisco toebedeeld.
1868
Charles Darwin publiceert Variations of Plants and Animals under Domestication.
1928
Tussen Nederland en de Verenigde Staten komt een draadloze telefoonverbinding tot stand.
1933
Adolf Hitler wordt ingezworen als Kanselier van Duitsland.
1945
In de Oostzee wordt het schip de Wilhelm Gustloff getorpedeerd. Van de naar schatting vijf- tot zevenduizend opvarenden aan boord overleefden slechts 1239 personen de ramp.
1948
De Indiase pacifist en leider Mahatma Gandhi wordt vermoord door een hindoe-extremist.
1969
Het laatste publieke concert van The Beatles op het dak van het Apple Records gebouw. Het impromptu concert wordt door de politie afgebroken.
1972
Bloody Sunday: tijdens een demonstratie in het Noord-Ierse Londonderry schiet het Britse leger dertien burgers dood.
2003
In België keurt de Kamer de wet op het homohuwelijk goed.
2007
Microsoft brengt Windows Vista uit voor consumenten.
2009
Overleden : Hans Beck (79), Duits uitvinder van Playmobil.
De beflijster (Turdus torquatus) is een zangvogel uit de familie lijsters (Turdidae).
- Het verenkleed van het mannetje is dofzwart met een witte halvemaanvormige borstband - Het vrouwtje heeft een bruiner verenkleed met een lichtbruine borstband - De onderzijde heeft een licht schubpatroon - De vleugelveren hebben witte randen
Duits: Ringdrossel Engels: Ring Ouzel Frans: Merle à plastron
beflijster
De beflijster is in Nederland een niet algemene doortrekker, die makkelijk aangezien kan worden voor de merel. Bij nadere bestudering valt bij het mannetje gelijk de witte halvemaanvormige borstband op, die bij de merel ontbreekt. Deze borstband komt ook bij het vrouwtje voor, maar wel veel minder duidelijk. Door lichte randjes aan de veren ontstaat een schubpatroon dat bij het vrouwtje het duidelijkst zichtbaar is. Door dezelfde lichte randjes zijn op de gesloten vleugels lichte strepen te zien.
Turdus torquatus
De beflijsters die in Nederland gezien worden, zijn vrijwel allemaal afkomstig uit Noord-Europa en Groot-Brittannië en onderweg naar het overwintergebied in het Middellandse-Zeegebied. In Midden-Europa broeden beflijsters die tot een aparte ondersoort gerekend worden en slechts zelden in Nederland gezien worden. Hoewel bij deze vogels het schubpatroon aan de onderzijde duidelijker is, ontbreekt de borstband.
Overleden : Paus Gelasius II (60), geboren als Giovanni de Gaeta.
1616
Jacob le Maire en Willem Cornelisz Schouten ontdekken de doorgang naar de Grote Oceaan bij Kaap Hoorn.
1676
Feodor III wordt tsaar van Rusland.
1696
Overleden : Ivan V van Rusland (29), tsaar van Rusland.
1820
Overleden : George III (81), koning van Groot-Brittannië en Ierland.
1832
Het nog steeds bestaande tijdschrijft de Militaire Spectator wordt opgericht.
1837
Overleden : Aleksander Sergejevitsj Poesjkin (37), Russisch schrijver.
1861
Kansas ratificeert de Grondwet van de Verenigde Staten van Amerika en treedt toe tot de Unie als 34e staat.
1869
Emile Grubbe past voor het eerst röntgenstraling toe bij de behandeling van borstkanker.
1891
Liliuokalani wordt koningin van Hawaï.
1916
Parijs voor het eerst gebombardeerd door Duitse zeppelins.
1964
De Olympische Winterspelen in Innsbruck beginnen.
1979
Brenda Ann Spencer schiet twee volwassenen en acht kinderen neer, omdat ze naar eigen zeggen "op maandag wat leven in de brouwerij wilde brengen".
1988
Overleden : Rogier van Otterloo (46), Nederlands arrangeur, componist en dirigent.
1996
Het operagebouw La Fenice in Venetië brandt bijna volledig af.
2007
In de Chinese hoofdstad Peking gaat de James Bond-film Casino Royale in première. Sinds het uitkomen van de eerste James Bond-film in 1969 zijn de avonturen van de Britse agent 007 nooit in de Chinese bioscopen vertoond.
Een bef (van het Frans bavette = morsslab) is een ornament van de beroepskledij, dat tegenwoordig gedragen wordt door de magistratuur en de clerus. Het gaat hier om een platte kraag, reeds in de 17e eeuw bekend. Deze werd vanaf ca. 1660 en gedurende de gehele 18e eeuw gedragen. Een wit gesteven, plat linnen stuk (soms met plooien) onder de kin gedragen en om de hals met bandjes vastgeknoopt. In latere tijden werd de bef gebruikt door predikanten, rechters, advocaten, professoren etc.
Pierre van schuppen-Largilliere met een Historische cravatte met kant auteur : Andreas Trepte CC 2.5
Dit witte doekje wordt met een wit strikje of knoopje vastgemaakt aan de toga. Dit gebruik is overgebleven van de herenmode uit het Ancien Régime. Heren droegen een das die rondom de hals werd geknoopt en afgezet met kloskant. Hoge edelen droegen een das (cravatte) met naaldkant, bij voorkeur Venetiaanse naaldkant. Na de Franse Revolutie verdween deze das uit de herenmode evenals de fijne kant.
Tegenwoordig is deze dasvorm enkel nog te vinden bij leden van een zittend gerechtshof. Hoge magistraten dragen een bef versierd met imitatiekant. Voor advocaten wordt dit stuk stof eenvoudig geplisseerd. Het befje kan ook met klittenband aan de toga worden vastgemaakt.
De bef voor clerici ontstond rond 1620 en werd algemeen tot in het midden van de 20e eeuw gedragen. Daarna werd hij vervangen door een Romeinse boord. De Broeders van de Christelijke Scholen dragen nog steeds een witte bef. In Vlaanderen werd deze kraag een rabat genoemd. Gentse seminaristen droegen tot in de jaren '30 van de vorige eeuw een rabat. Bij de geestelijkheid bestond de bef uit 2 stroken zwarte stof, afgezet met een witte boord.
De beet, bét of beis (Nederlands-Jiddisch) is de tweede letter uit het Hebreeuws alfabet. De letter wordt uitgesproken als een b of een w. Het Hebreeuwse woord voor alfabet is אלף-בית of allef-beet en bestaat uit zijn eerste twee letters de allef en de beet. De letter beet komt verder bijvoorbeeld voor als tweede letter in het Hebreeuwse woord sjabbat: שבת.
beet auteur : BK
De letters van het Hebreeuws alfabet komen ook overeen met cijfers, de bet is de Hebreeuwse twee. De term beisje werd vroeger voor 0,10 gulden gebruikt als verbastering van beet oftewel twee stuivers. Vergelijkbaar hiermee was lammetje als verbastering van lamed oftewel 30 stuivers = 1,50 gulden.
De Israëlische veiligheidsdienst heet Sjien Beet, een acroniem van de naam Sjeroet bitachon wat veiligheidsdienst betekent. De tegenwoordige naam is Sjeroet bitachon klali, dat ook wel wordt afgekort tot Sjabak.
Beeston Cycle Co., later New Beeston Cycle Co. is een historisch Brits concern dat verschillende soorten voertuigen bouwde, waaronder motorfietsen.
Het werd in 1896 opgericht door Harry John Lawson, en liet in verschillende bedrijven in Coventry, deels onafhankelijk van elkaar, Beeston-voertuigen bouwen met twee-, drie- en vier wielen. Als eerste verscheen er in 1896 een tricycle met De Dion-Bouton-motor. Al in 1898 volgden er motorfietsen met 364 cc 1¾ pk De Dion-Bouton-motor voor het achterwiel en met de tank achter het zadel.
Lawson bezat de Engelse patenten van De Dion, bouwde Werner-motorfietsen in licentie en was ook betrokken bij de merken Humber en Pennington.
Overleden : Angela Merici (65), Italiaans heilige, stichteres van de Ursulinen.
1813
De opera Il Signor Bruschino van componist Giacomo Rossini gaat in première in het Teatro San Moisè in Venetië.
1901
Overleden : Giuseppe Verdi (87), Italiaans componist.
1915
De Verenigde Staten bezetten Haïti.
1918
De Finse Burgeroorlog breekt uit.
1926
John Baird geeft de eerste demonstratie van een nieuwe uitvinding: de televisie.
1942
laagste minimumtemperatuur in Nederland ooit gemeten (-25,7).
1943
De stad Wilhelmshaven is het slachtoffer van het eerste Amerikaanse bombardement op Duitsland.
1945
Het Rode Leger bevrijdt concentratiekamp Auschwitz.
1945
Einde van het Ardennenoffensief.
1967
De Apollo 1 vliegt tijdens een oefening in brand. De drie astronauten (Virgil Grissom, Ed White, en Roger Chaffee) komen om.
1983
Overleden : Louis de Funès (68), Frans acteur.
1984
Tijdens de opname van een commercial voor pepsi-cola vatte het haar van Michael Jackson vuur. Het reclamebureau, BBDO in New York, betaalde toen een miljoen dollar schadevergoeding.
De beermarter of bintoerong (Arctictis binturong) is geen beer of marter, maar een Aziatische civetkatachtige uit de onderfamilie der palmrollers (Paradoxurinae).
Beermarters komen voor in de regenwouden van India, Nepal, Bhutan, Myanmar, Thailand, Indochina, Maleisië, Sumatra, Java, Borneo en Palawan (Filipijnen). Hij heeft een voorkeur voor bergbossen. In deze landen wordt de beermarter soms als huisdier gehouden. Beermarters zijn eenvoudig te temmen en niet agressief.
Duits: Binturong of Marderbär Engels: Sulawesi Bear Cuscus of Sulawesi Bear Phalanger Frans: Binturong soms chat-ours
De beermarter brengt het grootste gedeelte van zijn leven door in bomen. Het is de enige civetkatachtige en één van de weinige roofdieren met een grijpstaart. Deze dient als steun als de beermarter met zijn voorpoten een tak met vruchten naar zich toetrekt. Beermarters zijn omnivoren: ze eten behalve vruchten (voornamelijk bessen) ook scheuten, bladeren, kadavers, insecten, eieren en knaagdieren. Er zijn gevallen bekend van beermarters die in het water zwommen om vissen te vangen. Vogels worden met veren en al gegeten.
Arctictis binturong auteur : onbekend
De beermarter heeft een lange, ruige, zwarte vacht. De haarpunten zijn soms wit of geel, waardoor de dieren een gelige of grijzige waas kunnen hebben. Op de oren zitten lange, zwarte pluimpjes. De staart is lang en stevig gespierd, het puntje is zeer beweeglijk en kan dienen als grijpstaart. Beermarters worden 61 tot 96 centimeter lang en 7,6 tot 14 kilogram zwaar. Vrouwtjes worden groter dan mannetjes. De staart is tot 56 tot 89 centimeter lang.
Koning Eduard III van Engeland wordt uitgeroepen tot koning van Frankrijk.
1500
Vicente Yáñez Pinzón ontdekt als eerste Europeaan Brazilië. Hij bereikte de noordkust van het huidige Brazilië, waar hij op 26 januari 1500 aan land ging in een baai van Cabo de Santo Agostinho twee maanden eerder dan Pedro Cabral.
1531
Lissabon wordt getroffen door een zware aardbeving.
1682
Het deltagebied van Zuidwest-Nederland en Vlaanderen wordt getroffen door de stormvloed van 1682.
1700
De "Cascadia earthquake" treft de westkust van Noord-Amerika met een kracht van 9.0 met een zware tsunami in Japan tot gevolg.
1778
Sydney wordt gesticht. Eerste Europese nederzetting op het Australische continent
1808
In Nieuw-Zuid-Wales breekt de Rum Rebellion uit.
1837
Michigan ratificeert de Grondwet van de Verenigde Staten van Amerika en treedt toe tot de Unie als 26e staat.
1841
Het Verenigd Koninkrijk bezet Hongkong.
1905
Een werknemer van de Premiermijn in Zuid-Afrika vindt de Cullinan, de grootste diamant uit de geschiedenis.
1910
De Seine treedt buiten haar oevers, waardoor de Parijse metro onder water loopt.
1932
Ernest Lawrence vraagt octrooi aan op het cyclotron.
1939
Troepen van Francisco Franco nemen Barcelona in tijdens de Spaanse Burgeroorlog.
1950
In New Delhi wordt de onafhankelijke republiek India uitgeroepen.
1958
De Japanese ferry Nankai Maru kapseisd voor de kust van het eiland Awaji, Japan, 167 doden.
1965
Het Hindi wordt de officiële taal in India.
2001
20.000 mensen komen om bij een aardbeving in Gujarat in India.
1952
Overleden : Lodewijk van Deyssel (87), Nederlands schrijver en dichter.
1953
Overleden : Martinus Nijhoff (58), Nederlands schrijver.
2006
Overleden : Pieter Terpstra (86), Nederlands schrijver en journalist
2009
Overleden : Rik Van den Abbeele (94), Belgisch televisiepionier en -producer .
De beerkoeskoes (Ailurops ursinus) is een buideldier dat voorkomt op Celebes en enkele omliggende eilanden. Op Celebes komt hij het meeste voor op zo'n 400 m hoogte.
Engels: Sulawesi Bear Cuscus of Sulawesi Bear Phalanger
Het is de grootste koeskoes die er bestaat op de gevlekte koeskoezen (Spilocuscus) na. Daarvan verschilt hij in de ronde pupillen, lange ledematen, zwarte kleur (vaak met geelgepunte vacht). Hij heeft een stompe, bijna naakte bek. De ronde pupil suggereert dat de beerkoeskoes, als enige van de Phalangeridae, overdag actief is.
Ailurops ursinus foto : Tropical Wildlife of Southeast Asia
De soort van de Talaud-eilanden, de Talaudbeerkoeskoes (Ailurops melanotis), die wat kleiner is, werd tot 2003 tot dezelfde soort gerekend. De soortnaam ursinus is afgeleid van het Latijnse woord ursus "beer".
Overleden : Athanarik, rechter van de Tervingi (Visigoten).
477
Overleden : Geiserik, koning van de Vandalen en Alanen.
844
Overleden : Paus Gregorius IV.
1308
Eduard II van Engeland huwt Isabella van Frankrijk.
1533
Hendrik VIII van Engeland trouwt Anne Boleyn, zijn tweede vrouw.
1554
São Paulo (Brazilië) wordt gesticht.
1881
Thomas Edison en Alexander Graham Bell richten de Oriental Telephone Company op.
1906
Overleden : Petrus Lambertus Goossens (78), Belgisch kardinaal-aartsbisschop van Mechelen.
1915
Alexander Graham Bell voert het eerste transcontinentale telefoongesprek, van New York naar San Francisco
1917
De Maagdeneilanden (Deens West-Indië) worden voor 25 miljoen dollar aan de Verenigde Staten verkocht.
1924
Opening van de eerste Olympishe winterspelen in Chamonix,Frankrijk.
1942
Thailand verklaart de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk de oorlog.
1945
Het einde van De Slag om de Ardennen (of het Ardennenoffensief).
1947
Overleden : Al Capone (48), Amerikaan gangster.
1949
Uitreiking van de eerst Emmy awards in de Hollywood Athletic Club.De allereerste Emmy is voor Shirley Dinsdale.
1961
President John F. Kennedy geeft een persconferentie. Dit is de eerste keer dat een presidentiële persconferentie live wordt uitgezonden.
1965
Overleden : Staf Nees (63), Belgisch beiaardier, componist en organist.
1971
Idi Amin zet via een coup Milton Obote af en wordt president van Uganda.
1990
Overleden : Ava Gardner (67), Amerikaans actrice.
1990
Er raast een storm door West-Europa die windsnelheden bereikt van 156 km/u. In Nederland vallen negentien doden en in België elf.
1995
Rusland veroorzaakt bijna de Derde Wereldoorlog. In reactie op de lancering van een Noorse wetenschappelijke raket, die de Russen voor een militaire raket houden, wordt bijna een kernaanval uitgevoerd.
1995
Billy Bailey is de laatste persoon die strafrechterlijk wordt opgehangen in de V.S..
1999
Bij een aardbeving in het westen van Colombia, met een kracht van 6,0 op de schaal van Richter, komen meer dan duizend mensen om.
2001
Een 50 jaar oude Douglas DC3 stort neer nabij Ciudad Bolivar, Venezuela. Er vallen 24 doden.
2002
Magnus Manske-dag, de dag in het jaar 2002 waarop de Engelstalige Wikipedia overschakelde naar de eerste versie van de PHP-wikisoftware die nu de naam MediaWiki draagt. Daarom verkondigde Jimmy Wales:
"Ik bepaal bij deze, op mijn gebruikelijke autoritaire en bazige manier, dat deze dag voor altijd bekend zal staan als Magnus Manske-dag. Wikipedianen in de verre toekomst zullen zich verwonderen over de dag waarop het tijdperk van de nieuwe software bij ons aanbrak. Vanavond dient iedere Wikipediaan bij het avondeten een dronk uit te brengen op Magnus en zijn vele uitvindingen."
2005
Overleden : Max Velthuijs (81), Nederlands schrijver en tekenaar van kinderboeken.
Beerenburg ontstond in 1724 aan de Amsterdamse Stromarkt 9 (toen met dubbel oo: Stroomarkt), in de buurt van de Haarlemmersluis in de Jordaan. De Amsterdamse kruidenmenger Hendrik Beerenburg staat aan de wieg van het bittertje. Via Friese beurtschippers is het drankje in de negentiende eeuw in Friesland verzeilt geraakt. In hun skûtsjes voeren de Friezen destijds heen en weer tussen de Bollenstreek en de Friese meren. Onderweg kwamen ze dan langs Amsterdam. Daar werd meestal gestopt bij de Haarlemmersluis om bij Beerenburg een kruidenpakketje te kopen.
Wilt u een Beerenburg proeven zoals Hendrik Beerenburg ze ooit bedacht heeft, dan moet u bij de Beerenburg van Weduwe Joustra zijn. Sinds 1864, dus al bijna 150 jaar, maken zij de Beerenburg op dezelfde plaats, door dezelfde familie en met het zelfde receptuur.
Wat zit er in Beerenburg?
Dat is een groot geheim en wordt net zoals de formule van Coca-Cola bewaard in een grote, zware kluis. Het kruidenmengsel bevat 25 kruiden, o.a. anijs, Benedictus, Galiatoer, Gentiaan, Herba Card, citroenmelisseblad, duizendguldenkruid, gezegende distel, kalmoeswortel en laurier. Sinds 2002 staat Heleen Sonnenberg aan het roer van het kruidenbittertje. Toen nam zij de zaak van haar vader over. Tot 1981 kochten de nazaten van Weduwe Joustra trouw het kruidenmengsel bij het winkeltje aan de Amsterdamse Stromarkt. Echter in 1981 had de nazaat van Hendrik Beerenburg, Maria van Deventer, geen opvolger voor de zaak en wilde er mee stoppen zonder de receptuur vrij te geven.
Al snel ontstonden er plaatselijke varianten op Beerenburg, die deze naam niet mochten gebruiken. Vandaar dat er diverse spellingsvariaties op de naam Beerenburg zijn ontstaan zoals Berenburg en Berenburger.
Niettegenstaande de Amsterdamse herkomst van Beerenburg, werd de drank vooral in Friesland en in mindere mate in Groningen populair. Een Friese specialiteit met beerenburg is Dockumer koffie.
Beerenburg is een populair mix-drankje. Bekende combinaties zijn
Beerenburg met cola (BeCo) Beerenburg met Rivella Beerenburg met lemon ijsthee Beerenburg met jus d'orange (Berenjus)
Beerinnenburg is een halfzoete kruidenlikeur, die wordt gemaakt door stroop en honing toe te voegen aan de bekende Weduwe Joustra beerenburg. Een plezierig gezoete kruidenlikeur die nog echt van kruiden wordt gemaakt. En dàt verschil proef je! Beerinnenburg wordt zeker niet alleen door dames gedronken!
Overleden : Gaius Iulius Caesar Germanicus (Caligula) (28), Romeins princeps.
41
Tiberius Claudius Drusus Nero Germanicus wordt door de Praetoriaanse wacht tot princeps van Rome uitgeroepen, voordat de Senaat een zet heeft kunnen doen.
772
Overleden : Paus Stefanus III (IV) (51).
1544
Uitvinding van de camera obscura door Reinerus Gemma-Frisius te Leuven.
1848
Eerste goudvondst in Californië. James W. Marshall vindt goud in Sutter's Mill nabij Sacramento.Begin van de Gold Rush.
1859
Walachije en Moldavië worden verenigd als Roemenië.
1907
Robert Baden-Powell richt de scouting op.
1947
Overleden : Felix Timmermans (60), Belgisch schrijver.
Een Boeing 707 van Air India stort neer op de Mont Blanc,117 doden.
1972
Shoichi Yokoi een Japanse soldaat, wordt na 27 jaar ontdekt op Guam, hij was zich niet bewust van het einde van WOII.
1978
Overleden : Georges Speicher (70), Frans wielrenner, winnaar Tour de France (1933)
1978
De Soviet sateliet Cosmos 954 verbrandt in de atmosfeer,brokstukken storten neer in Canada's Northwest Territories met nucleare besmetting tot gevolg.
1984
De eerste Apple Macintosh kan worden gekocht. De prijs van de eerste Mac lag tussen de 1995 en 2495 dollar. Een gebruiker hoefde geen onbegrijpelijke commando's in te typen. Na het aanzetten van de Macintosh-computer zag hij (op het 9 inch zwart/wit-beeldscherm) een symbolisch bureaublad voor zich met iconen van een kastje, blaadjes papier, mappen om ze in te doen, en een prullenmand om ze in weg te gooien.
1986
Overleden : L. Ron Hubbard (74), Amerikaans sciencefiction-schrijver, oprichter van Scientology .
1986
Overleden : Ted Bundy (42), seriemoordenaar.Hij werd - volgens schema - geëxecuteerd op de elektrische stoel om 7.06 uur in de ochtend van 24 januari 1989. Om 7.16 uur werd hij doodverklaard.
2006
Overleden : Chris Penn (40), Amerikaans acteur (o.a.Rush Hour en Reservoir Dogs.)
De beenbreek (Narthecium ossifragum) is een plant uit de familie Nartheciaceae. Het is een zeldzame plant van venige heidevelden, met name aan de rand van beekdalen en ook wel op blauwgraslanden. De soort staat op de rode lijst in Nederland en Vlaanderen.
Duits: Beinbrech, ook Moorlilie, Ährenlilie of Gelbe Moorlilie Engels: bog-, Lancashire- of bastard asphodel Frans: Narthécie des marais, ook Narthécie brise-os, Narthécie ossifrage.
Narthecium ossifragum
Het is een 10 a 30 cm grote overblijvende plant uit de leliefamilie. Zijn heldergele bloemen en doorgaans massale optreden maken de plant in de bloeitijd (juni-augustus) volstrekt onmiskenbaar. Ook in het najaar geldt dat vanwege de grote, oranjerode doosvruchten.
oranjerode doosvruchten auteur : Elke Freese CC 3.0
Lange tijd dacht men dat beenbreek botbreuken bij het vee veroorzaakte. Een mogelijke verklaring is echter dat deze plant uitsluitend groeit op zure bodems, waar niet of nauwelijks kalk in zit, terwijl kalk nodig is voor een stevig skelet. Een andere mogelijke verklaring is dat deze plant uitsluitend groeit op een vochtige bodem waar dieren gemakkelijk in weg kunnen zakken en daarbij botbreuken op kunnen lopen.
Overleden : Margaretha van Beieren-Straubing (59 of 60), vrouw van hertog Jan zonder Vrees.
1556
De Shaanxi aardbeving, de hevigste uit de geschiedenis, kost het leven aan 830.000 mensen in China.
1570
Begin van de Schotse Burgeroorlog na de moord op James Stewart.
1579
De Unie van Utrecht wordt getekend in de kapittelzaal van de Domkerk in Utrecht. Deze unie legt de grondslag voor de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.
1719
Het vorstendom Liechtenstein wordt gevormd.
1855
Opening van de eerste brug over de Mississippi in het hedendaagse Minneapolis.Op deze plaats bevindt zich nu de Father Louis Hennepin Bridge.
1904
De Noorse plaats Ålesund wordt verwoest door een brand.Dankzij het Keizer Wilhelm II fonds wordt het voledig heropgebouwd in Jügendstil.
1920
Nederland weigert Keizer Wilhelm II uit te leveren aan de gealieerden.
1926
Overleden : Désiré-Joseph Mercier (74),Belgisch kardinaal-aartsbisschop van Mechelen.
1926
Nederland speelt in Antwerpen zijn eerste officiële hockeyinterland. Tegenstander is België, dat met 2-1 wordt verslagen.
1960
De diepzeesonde Trieste bereikt het diepste punt op het aardoppervlak, 10.915 meter onder het oceaanoppervlak.
1973
Op 23 januari 1973 rond 01:00 uur 's ochtends begon de uitbarsting van de vulkaan Eldfell op Heimaey. De inwoners werden midden in de nacht geëvacueerd, vooral in vissersboten. De helft van Heimaey werd verwoest door deze vulkaanuitbarsting.
1983
The A-Team wordt voor het eerst uitgezonden op de Amerikaanse televisie.
1989
Overleden : Salvador Dalí (84), Spaans schilder.
1997
Madeleine Albright wordt de eerste vrouwelijke Secretary of State van de VS.
1998
Volksrepubliek China : in de Provincie Liaoning kost een methaangas-explosie in een kolenmijn 80 mijnwerkers het leven.
2003
Laatste communicatie tussen de aarde en de Pioneer 10.
2007
Overleden : Leopoldo Pirelli (81), bekend Italiaans bandenfabrikant.
2007
Dagblad De Pers verschijnt voor het eerst in Nederland.
2007
Overleden : Hugo Van den Enden (68), Vlaams germanist, filosoof en ethicus.
2009
In Sint-Gillis-bij-Dendermonde steekt een 20-jarige man 2 kinderen en 1 volwassene neer in een kinderdagverblijf. Er zijn daarnaast nog 12 zwaargewonden, die naar het ziekenhuis zijn gebracht.
De Beemster heeft een rijke traditie. Al meer dan een eeuw geleden besloten boeren om hun traditionele streekkaas voortaan samen te maken. We hebben sindsdien veel veranderd aan het bedrijf, maar Beemster kaas maken we nog steeds op traditionele wijze.
1901
Vroeger maakten boeren zelf kaas. De boerin ontroomde de melk, waarna ze van de room boter maakte en van de melk kaas. Tot ergens rond de vorige eeuwwisseling, toen boeren besloten samen te gaan werken. Ze bouwden kleine fabriekjes, waar ze hun afgeroomde melk naartoe brachten om kaas van te laten maken. Een van deze fabriekjes is De Wilhelmina, in een zeker schilderachtig poldergebied in Noord-Holland
1928
Na jaren de afgeroomde melk naar de kaasmakerijen te brengen, vatten de boeren het plan op om voortaan ook de boter in de fabriekjes te laten maken. Ook De Wilhelmina werd omgebouwd tot 'zoetfabriek', waar volle ('zoete') melk werd verwerkt tot kaas en boter. 1930
De coöperaties waren samenwerkingsverbanden van maar een paar boeren, maar vanaf 1930 voegden verschillende coöperaties zich samen. Zo ook De Wilhelmina, die verder gaat met De Unie, eveneens uit de Beemster. De nieuwe coöperatieve vereniging gaat De Tijd heten. Aan de Rijperweg in Middenbeemster wordt in het eerste boekjaar van De Tijd al ruim 3,5 miljoen kilo melk verwerkt tot 40+ kazen. Al snel zou de melkproductie bijna verdubbelen.
'40-'45
In de oorlogsjaren was het moeilijk om aan kaas te komen. Er was minder melk, want de boeren hadden minder krachtvoer voor hun koeien. De melk die er werd geproduceerd, verkochten boeren bovendien vaak vanaf de boerderij. De weinige melk, en dus kaas, die overbleef, was 'op de bon', en kon je dus alleen kopen met voedselbonnen die de overheid uitgaf. 1947
De Tijd besloot om samen te gaan met een aantal andere coöperaties, namelijk Concordia in Oudendijk en Ons Belang in Middelie. De coöperatie werd, heel treffend, De Combinatie genoemd. Later zou ook Neerlandia uit Stompetoren bij De Combinatie komen. Rond deze tijd kwam ook de export van kaas op gang, zodat men ook in België, Frankrijk en Duitsland kon gaan genieten van kaas uit de Beemster.
voor alle info over Beemster : recepten, acties, weetjes Beemster
1971
Er braken zware tijden aan voor kaasmakers. Een aantal kaasmakerijen van De Combinatie moesten zelfs sluiten. De concurrentie wordt steeds heviger, dus de coöperatie moest zich gaan onderscheiden van de andere kaasmakerijen. Vanaf deze tijd werd de naam Beemster kaas dan ook steeds meer een begrip. Jaren '70
Tot dit moment werd de melk opgehaald in de bekende ijzeren melkbussen. In de zeventiger jaren ging De Combinatie over op Rijdende Melk Ontvangsten (RMO's), grote vrachtwagens met een koeltank die de melk direct uit de koeltank van de boerderij halen. Een wijze investering, zo bleek, want de kwaliteit van de melk ging er flink op vooruit.
1991
De Combinatie ging opnieuw een samenwerkingsverband aan, ditmaal met De Vechtstreek, een coöperatie uit het Overijsselse Ommen. Deze twee bedrijven samen gingen CONO Kaasmakers heten. Dit is nu nog de naam van het moederbedrijf van Beemster. Nu
Inmiddels genieten mensen al meer dan 100 jaar elke dag van de bijzondere, volle smaak van onze kaas. Zo'n 550 veehouders in onze coöperatie leveren jaarlijks 260 miljoen liter melk, waar onze kaasmakerij ongeveer 30.000 ton Beemster van maakt. We hebben de kaasmakerij weliswaar gemoderniseerd, maar toch kiezen we er nog steeds voor om de kaas op ambachtelijke wijze te maken. De kaasmeester roert bijvoorbeeld de wrongel, waar we kaas van maken, nog steeds handmatig. En de kaas mag bij Beemster nog op eigen tempo rijpen.
Juist dankzij die traditionele werkwijze kunnen we nog steeds Beemster kaas maken met die pure, zuivere smaak, die het zo goed doet op jouw boterham. Of door de salade, over de pasta óf bij een goed glas wijn of port. Authentieke Beemster dus. Nog net zo vol van smaak als vroeger.
(7) 
