Op grootmoeders wijze: 7 schoonmaakhacks die zich al generaties lang bewijzen

Grootmoeders hebben heel hun leven wijsheid vergaard, en maken er geen probleem van om die met jou te delen. Zeker op huishoudvlak gaan sommige trucjes al eeuwen mee. 4 zaterdagen op rij delen we tips uit de Schoonmaakkalender van Uitgeverij Snor. Vandaag 7 schoonmaakhacks op grootmoeders wijze.

1. Verbrande pannen

Vul de pan met een liter water waaraan je 500 ml azijn toevoegt en breng aan de kook. Haal de pan van het vuur en schep er een paar theelepels baking soda bij en laat die 2 minuten intrekken. De pan dan goed schoonmaken en naspoelen.

2. Lekker beddengoed

Doe een beetje van je favoriete badzout bij het spoelwater in je wasmachine als je je beddengoed wast. Dan ruikt het heerlijk.

3. Houten snijplanken schoonmaken

Het beste is even schuren, maar anders kom je ook een eind met zout en een citroen. Wrijf de plank in met een halve citroen en strooi er zout op. Laat dat een kwartier intrekken en spoel de plank dan goed af.

4. Douchekop

Zit er veel kalkaanslag op de douchekop, laat hem dan een nachtje weken in een 50/50-mengsel van azijn en water.

5. Koelkast inrichten

In de groentela bewaar je … groenten! En fruit, en kruiden. Op de onderste plank zet je snel bedervende etenswaren zoals vlees, vis, gevogelte en overschotjes. Op de middelste en bovenste plank is plaats voor boter, kaas en melk. In de deur van de koelkast kun je de rest van je spullen kwijt.

6. Oven

Is de oven tijdens het koken vies geworden? Strooi wat keukenzout in de nog warme oven. Als de oven is afgekoeld, kun je het zout met een doekje afnemen.

7. De magnetron

Zet een schaaltje met azijn en water in de magnetron en laat het apparaat op de hoogste stand 10 minuutjes draaien. Je kunt nu met een vaatdoekje makkelijk alles schoonmaken. In plaats van azijn en water kun je ook een in schijfjes gesneden citroen in het schaaltje doen. Is de magnetron heel vies, laat het deurtje dan nog 5 minuutjes dicht; de hete stoom zal nog meer vet en vuil losweken.  (br.hln)

“Ik zal je nooit vergeten”: vrouw neemt uitgemergelde wolf mee naar haar garage

Het bijna tandeloze dier zat onder het ongedierte en reageerde niet meer op prikkels toen Lindsay Negre hem binnenhaalde. Uiteindelijk heeft een dierenarts hem laten inslapen, meldt de krant Le Parisien. “Een vrij uitzonderlijk verhaal”, volgens wolvendeskundige Anthony Kohler. “Ik geloof niet dat we dit eerder in Frankrijk meegemaakt hebben.”

Het was al de derde keer in korte tijd dat Negre de wolf opmerkte. Op 12 januari kwam ze de eerste keer oog in oog te staan en slaagde ze erin een unieke foto te nemen. “Ik mocht probleemloos tot op tien meter komen.” 

Op 19 en 29 januari volgden nog twee confrontaties. “Ik heb nooit schrik gehad, hij was niet meer agressief. Hij liet zijn kopje constant in de sneeuw vallen en kon nog amper op zijn poten staan. Ik wilde niet dat hij omver gereden zou worden door een auto.”
“Rond de tien jaar”
Volgens experts is het zeer uitzonderlijk dat een wolf de bewoonde wereld opzoekt als hij stervende is. Wolven komen net als vossen wel in de bewoonde wereld om eten te zoeken, maar laten zich vrijwel nooit aanraken. In het wild sterven wolven tussen 8 en 10 jaar. “Deze was rond de tien jaar”, schat de deskundige in.

Autopsie moet nu uitwijzen hoe oud de wolf exact was en waaraan het dier leed. De mogelijkheid bestaat ook dat hij vergiftigd werd of geraakt werd door een kogel. “Ik zal je nooit vergeten”, schreef Negre als afscheid op sociale media. (br.hln)

Nachtuil? Dan loop je meer risico op depressie

Ben jij iemand die ’s morgens altijd vrolijk en al zingend uit bed komt? Of moet jij eerst drie bakjes troost binnenslurpen vooraleer de ochtendstond een beetje goud in de mond heeft? Of je een ochtend- of avondpersoon bent, blijkt een grote invloed te hebben op je latere geestelijke gezondheid.

Voor de studie droegen 700.000 mensen uit de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk activity trackers, werden hun genetische testresultaten bijgehouden en beantwoordden ze vragen over of ze eerder een ochtend- of avondpersoon zijn.

Wat bleek? Vroege vogels verkeren in het algemeen in een betere gezondheid en lopen minder risico op psychologische problemen zoals depressie en schizofrenie. Een mogelijke verklaring is dat ochtendmensen aan meer natuurlijk zonlicht worden blootgesteld. Serotonine, een ‘goed gevoel’-stofje, wordt immers aangemaakt onder invloed van daglicht, wat ook meteen verklaart waarom mensen in de winter vaker kampen met depressieve gevoelens dan in de zomer.

En hoewel het een uitgebreide studie was, hoeven nachtuilen zich niet meteen zorgen te maken. Er is alleen een verband gevonden tussen de twee, maar het betekent niet dat avondmensen gedoemd zijn om later te kampen met psychologisch problemen. Meer onderzoek is nodig om het verband ertussen uit te klaren.

Bovendien werd al aangetoond dat het eigenlijk niet aan jou, maar aan je genen ligt of je ’s ochtends al fluitend opstaat of eerder tot de late uurtjes opblijft. Ze zijn meestal helemaal niet lui, of ze kiezen niet voor die bepaalde levensstijl, maar hebben gewoon een andere interne klok. (br.hln)

Ophefmakende studie: massale sterfte na Amerikaanse kolonisatie kan mee klimaatverandering veroorzaakt hebben

Door de kolonisatie van het Amerikaanse continent stierven er zo veel mensen dat het klimaat van de aarde erdoor verstoord werd. Dat suggereert alvast een team wetenschappers van de University College London in een nieuwe studie, dat de oorzaak onderzocht van de Kleine IJstijd in de 15de en de 16de eeuw.

De verklaring achter de these die de wetenschappers uit de doeken doen is eenvoudig gesteld de volgende: doordat er na de kolonisatie door de Europeanen zoveel inheemse volkeren door ziektes en geweld om het leven kwamen, bleven miljoenen landbouwgronden in Centraal-, Zuid- en Noord-Amerika onbewerkt liggen. De gronden raakten opnieuw begroeid door vegetatie, en de bossen die ontstonden haalden op een abnormaal hoog tempo zo veel CO2 uit de lucht, dat de temperatuur wereldwijd daalde.

Dat er in de jaren na de aankomst van de Europeanen in 1492 miljoenen inheemse inwoners stierven, staat vast. Schattingen over het inwoneraantal van het volledige Amerikaanse continent op het einde van de 15de eeuw lopen uiteen, maar tegenwoordig gaan wetenschappers uit van ongeveer 60 miljoen, tien procent van de wereldpopulatie. Honderd jaar later bleven er daar amper 5 tot 6 miljoen van over. 

Inwoners werden naar Europa verscheept als slaven of stierven bij massaslachtpartijen, maar de overgrote meerderheid kwam om het leven omdat ze geen enkele weerstand hadden tegen de ziektes die de Europeanen meenamen, zoals de mazelen. Mexico, dat rond 1500 bijvoorbeeld nog 22 miljoen inwoners telde, hield er daar tegen 1600 nog amper 1 miljoen van over.

Dat de temperatuur op aarde in diezelfde periode plots daalde, staat eveneens vast. Wetenschappers spreken over de Kleine IJstijd, waarbij de temperatuur wereldwijd plots daalde met een halve graad, en in Europa zelfs met 1 tot 2 graden. Ook in onze streken was het plots veel kouder en waren de winters veel strenger.

Verband

Beide fenomenen blijken nu wel eens meer met elkaar te maken te hebben dan eerder werd gedacht. Want samen met de miljoenen oorspronkelijke Amerikaanse inwoners lag 56 miljoen hectare aan landbouwgrond er plots ongebruikt bij en kon de natuur in een gebied zo groot als heel Frankrijk opnieuw zijn gang gaan. En de miljoenen bomen en planten die daar opnieuw konden groeien, haalden zo veel CO2 uit de lucht dat de aarde wel eens onnatuurlijk snel afkoelde. 

“De grote sterfte van de inheemse volkeren van Amerika leidde tot het achterlaten van zoveel land dat de koolstofopname door bomen en planten een duidelijke impact had op het wereldwijde CO2-niveau en op de wereldwijde temperatuur”, schrijven de onderzoekers Alexander Koch en zijn collega’s in de studie.

Antarctica

Aanwijzingen voor het verband vonden de wetenschappers op Antarctica, waar ze via ijsboringen te weten kwamen dat er in de 16de eeuw plots een abnormale afname van CO2 in de lucht te merken was. Bovendien laten opzoekingen op het Amerikaanse continent tegelijkertijd variaties in steenkool en pollenafzettingen zien. Dat wijst er op dat er minder gronden in brand werden gestoken om ze opnieuw klaar te maken voor landbouw, en dat de natuur opnieuw zijn gang kon gaan.

Ed Hawkins, klimaatwetenschapper aan de Reading University en zelf niet betrokken bij de studie, zegt aan de BBC dat “wetenschappers ervan uit gaan dat de Kleine IJstijd veroorzaakt is door verschillende factoren”. “Een daling van de CO2, een reeks vulkanische uitbarstingen, veranderingen in het landgebruik en een tijdelijke daling van de activiteit van de zon. Deze nieuwe studie toont aan dat de daling van de CO2 deels veroorzaakt is door de ontdekking van Amerika en de ineenstorting van de inheemse bevolking.”

Volgens de onderzoekers toont hun studie aan dat de menselijke invloed op het klimaat al begon voor de Industriële Revolutie. De huidige klimaatopwarming werkt omgekeerd: door het verbranden van fossiele brandstoffen en de uitstoot van broeikasgassen wordt er meer CO2 de lucht in gebracht dan planten er weer uit kunnen halen, waardoor de aarde opwarmt. (br.hln)

’s Morgens citroenwater drinken is helemaal niet zo gezond als je denkt

Misschien zijn het de citroenen, misschien is het het water. Wat de reden ook mag zijn: citroenwater is hip in de wellnesswereld. Het geeft je metabolisme een boost, je valt ervan af en het ontgift je lichaam, toch? Blijkbaar niet, meer zelfs, het drankje doet soms meer kwaad dan goed.

Om meteen met de deur in huis te vallen: de bewering dat citroenwater je metabolisme een boost geeft en je helpt om af te vallen klopt helaas - tromgeroffel - niet. Volgens gastro-enteroloog Niet Sonpal is er immers geen bewijs voor. “Alleen een studie uit 2010 door Japanse onderzoekers toonde aan dat muizen die insulineresistent zijn een beetje gewicht verliezen als ze polyfenolen, een soort antioxidanten die in citroenen zit, aten. Maar dat betekent uiteraard niet dat bij mensen hetzelfde effect vastgesteld zou worden.”

Hij wijst er wel op dat voldoende water drinken je maag een vol gevoel kan geven waardoor je hersenen niet meer denken dat je die hele zak chips in je mond moet proppen. “Ook je calorierijke latte macchiato vervangen door citroenwater, kan helpen om af te vallen, maar citroen op zich is geen magische vetverbrander.”

Onderzoekers ontdekten wel dat ijskoud water drinken, helpt om een paar extra calorieën te verbranden, maar die zijn verwaarloosbaar.

Dat citroenwater je lichaam helpt ontgiften is volgens Sonpal ook een hardnekkige mythe. “’s Morgens citroenwater drinken helpt niet om de gifstoffen uit je lichaam te spoelen. Je lichaam ontgift zichzelf: je lever, nieren, dikke darm, je huid ... zij doen dat allemaal voor jou. Je hoeft dus zeker geen gekke drankjes te drinken om je lichaam te detoxen. Citroenwater hydrateert en geeft je water een beter smaakje, dat is alles.”

Gevoeligere tanden

Bovendien is het drankje helemaal niet goed voor je tanden. “Dagelijks citroenwater drinken kan je tanden gevoeliger maken. Dat komt omdat het zuur in een citroen je tandglazuur aantast. En dat glazuurlaagje beschermt je tanden net tegen koude en hitte”, aldus tandarts Lee Gause. Kan je toch geen afscheid nemen van je geliefde drankje? “Spoel je tanden dan met water gedurende minstens 30 seconden en daarna nog eens 30 seconden met een mondspoeling met fluoride. Dat legt een beschermend fluoridenlaagje op je tanden waardoor ze minder snel aangetast zullen worden.”

Natuurlijk zijn citroenen wel een goede bron van vitamine C, zo zit er ongeveer 30 mg vitamine C in een citroen en de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid bedraagt 65 tot 90 mg per dag. Toch hoef je daarvoor niet per se citroenwater te drinken. Andere citrusvruchten of fruit- en groentesoorten zoals meloen en boerenkool bevatten immers ook veel vitamine C en zijn minder schadelijk voor je tanden. Ook om je immuniteit een boost te geven, kom je er niet met je dagelijkse glaasje citroenwater. Uit onderzoek blijkt immers dat je 1 tot 2 gram vitamine C, omgerekend het sap van wel 33 citroenen, moet innemen om de duur en intensiteit van een verkoudheid te verminderen. (br.hln)

Enkel Duitsers betalen meer voor elektriciteit dan wij

De elektriciteitsprijs is bij ons een pak hoger dan bij de buren. Vorig jaar betaalde een gemiddeld Vlaams gezin met een verbruik van 3.500 kWh 917 euro, terwijl dat voor een Brits gezin slechts 636 euro was.

Enkel de jaarlijkse elektriciteitsfactuur van de Duitsers is nóg hoger dan die van de Vlamingen. Een Duits gezin telde in 2018 maar liefst 1.060 euro neer voor elektriciteit. Al onze andere buren betalen minder dan wij: Wallonië (854 euro), Brussel (712 euro), Nederland (674 euro) en Frankrijk (659 euro).

Dat blijkt uit een studie van PwC in opdracht van energieregulator VREG. “Dat onze factuur zo hoog is, komt omdat die gebruikt wordt als vuilnisbak van de belastingen”, zegt energiespecialist André Jurres. “Als je aardgas of stookolie koopt, betaal je weinig andere kosten dan het product zelf. De elektriciteitsfactuur bestaat voor 75 tot 80% uit kosten die niets met het product te maken hebben.”

Volgens Jurres zijn vooral de kosten om de elektriciteit te verdelen hoog in ons land. Verder belanden ook openbaredienstverplichtingen, waarmee onder andere de openbare verlichting wordt gefinancierd, op onze factuur. En dan zijn er nog de groenestroomcertificaten, die de distributienetbeheerders verplicht moeten aankopen bij de producenten, zoals windmolenparken. Maar uiteraard rekenen de distributienetbeheerders die kosten nadien door aan de consument. Daarbovenop komen heffingen en taksen allerhande, zodat je uiteindelijk een elektriciteitsfactuur in de bus krijgt die volgens de VREG “overladen is met zaken die er niet in thuishoren”.

Hoewel onze elektriciteitsfactuur bijzonder hoog is, is dat voor aardgas niet het geval. Integendeel: de aardgasfactuur voor een gemiddeld gezin in Vlaanderen was in 2018 de op één na laagste van alle regio’s. Enkel het Verenigd Koninkrijk bleek goedkoper. (br.hln)

Decorbouwer van Tomorrowland en Plopsaland legt boeken neer

De vaste decorbouwer van Tomorrowland en verschillende pretparken, Neverland Themepark Projects uit Hofstade, legt de boeken neer. De zaakvoerder stuurde het spijtige nieuws naar zijn klanten.

Kurt Heerman, de zaakvoerder van Neverland, communiceerde het nieuws van de stopzetting van zijn bedrijf als volgt: “Met bevende stem en klein hartje melden wij u dat Neverland Themepark Projects niet langer actief is. We willen u bedanken voor de jarenlange samenwerking en het vertrouwen. Dit bericht zal hard binnenkomen, daar zijn we ons goed van bewust. Met heel ons team hebben we gevochten tot de laatste minuut, maar door een samenloop van omstandigheden zijn we genoodzaakt de deuren van Neverland definitief te sluiten. Onze gemeende excuses voor de overlast die wij u mogelijk berokkenen”, staat er in de mail.

Een van de schuldeisers kreeg dit bericht in zijn mailbox. “Wij hadden na diverse betalingsherinneringen een juridisch kantoor ingeschakeld om aan onze centen te geraken,  waarop de brief als antwoord kwam”, zegt de schuldeiser.

Trots van Aalst

Met Neverland verdwijnt een van de bedrijven waar Aalst trots op was. Neverland was gegroeid uit de creativiteit van carnavalisten die werkten aan carnavalswagens en besloten daar iets meer mee te doen. Kurt Heerman en de zijnen bouwden mee aan Plopsaland, Bellewaerde Park, Boudewijn Seapark, Walibi Belgium, de Efteling,...

In een interview met ‘Parkworld’ geeft Kurt Heerman uitleg over zijn eerste opdracht. “Ons eerste project was in het vroegere Meli Park, toen we gevraagd werden om het sprookjespark, dat nu niet meer bestaat, terug in een aanvaardbare staat te brengen. Het gedeelte was in een vervallen staat verzeild geraakt: vele items waren gewoonweg stuk”, zo vertelt hij. “In die periode begonnen we ook te werken voor Studio 100 bij de bouw van enkele decors voor één van hun producties.”

“Niet veel later kregen we dan als eerste het nieuws te horen dat Meli Park zou worden verkocht. Toch beangstigend voor een beginnende ondernemer, maar toen we vernamen dat Studio 100 de overnemer was, hebben we toch opgelucht ademgehaald. Die samenloop van omstandigheden heeft zeker geholpen om ons bedrijf op de kaart te zetten: de eerste jaren toen het park een metamorfose onderging, hebben we veel samengewerkt en hebben we heel mooie zaken gerealiseerd”, zei Heerman. Neverland zou voor elk Belgisch pretpark iets bouwen, maar Neverland bouwde ook bijvoorbeeld Disneyland Parijs.

Tomorrowland

Neverland is vooral bekend van de decors die het bedrijf maakte voor Tomorrowland. Neverland werkte al van bij de start van het dancefestival in 2005 regelmatig samen met Tomorrowland. “Ik herinner me nog dat die jongens van Tomorrowland bij ons prijs kwamen vragen”, vertelde Kurt Heerman in een interview in 2014. “Toen ik 10.000 euro voorstelde, was hun reactie: ‘Hoe gaan we dat betalen?’. Er is veel veranderd sindsdien, maar de organisatoren van Tomorrowland zijn altijd erg loyaal gebleven. Er is een fijne wisselwerking ontstaan, waarbij wij toch al een beetje weten wat ze willen.” Dit jaar zal Tomorrowland een andere decorbouwer moeten vinden.  (br.hln)

1 op de 5 Vlamingen is ‘kettingziek’: vooral jonge vrouwen getroffen

Van een keelontsteking naar een lopende neus en de griep: heel wat Vlamingen sukkelen deze winter van de ene kwaal in de andere. ‘Kettingziek’ heet het fenomeen. Eén op de vijf mensen was de afgelopen maanden al minstens twee keer ziek. En weer één op de vijf van hen herviel zelfs binnen de twee weken. “Vooral jonge vrouwen sukkelen van de ene verkoudheid in de andere keelontsteking.”

Koorts, hoesten, keelpijn, spierpijn... gemiddeld gingen tussen 21 en 27 januari 198 mensen per 100.000 inwoners met griepsymptomen naar de dokter. En daarmee is de epidemische drempel voor het eerst overschreden. Zijn er deze week evenveel zieken, dan is er volgende week officieel sprake van een griepepidemie. 

Maar: het zijn niet alleen grieperigen die in de wachtzalen zitten. Ook keel- en oorontstekingen en verkoudheden doen volop de ronde, en vaak zitten die patiënten niét voor het eerst deze winter bij de dokter. ‘Kettingziekte’ heet het fenomeen, voor wie al twee keer ziek is geweest deze winter. Liefst één op de vijf heeft er last van, blijkt uit een enquête van vitamineproducent Biover. 20% van hen herviel binnen de twee weken.

Kinderen, bron van infectie

Het zijn vooral jonge vrouwen tussen 18 en 34 die het meest vatbaar zijn om kettingziek te worden, zo blijkt. Liefst 72% van die ondervraagden werd de voorbije maanden geveld. Drie op tien zelfs meer dan eens. Huisarts Servaas Bingé verklaart: “Jonge vrouwen krijgen in onze maatschappij vaak iets meer op hun boterham dan mannen. Ze staan vaker in voor de zorg van de kinderen en komen ook meer met kinderen in contact. Het is de infectiebron bij uitstek. Vrouwen combineren het moederschap bovendien met een drukke job, er komt hier en daar wat stress of een korte nacht bij kijken en dat heeft een impact op hun algemene immuniteit.”

Toch zijn er wel degelijk tips om de kwaaltjesketting te ontlopen. Een gezonde levensstijl is de basis, zo blijkt. “Met voldoende bewegen en slapen, evenwichtig eten en stress zoveel mogelijk vermijden, kom je al heel ver”, zegt dokter Bingé. “Uiteraard speelt ook preventie een rol. Was goed je handen. Iedereen is een bron van infectie. Geef geen kus aan iemand die zich wat ziek voelt en zadel er omgekeerd ook geen anderen mee op. Wie nog meer wil doen, kan immuniteitsverhogende middeltjes zoals echinacea, kurkuma, vitaminen en mineralen nemen. Maar een goede levensstijl is het allerbelangrijkste.” (BCL) (br.hln)

Lijfweetjes: waarom je kippenvel krijgt bij het luisteren naar mooie muziek

Je kent het wel: je hoort een nummer op de radio dat een gevoelige snaar raakt, en plots staat het haar recht op je armen en lopen er rillingen over je rug. Hoe komt het dat ons lichaam zo sterk reageert op een niet fysieke stimulus? Wij zochten het voor je uit.

Uit onderzoek van ‘Nature’ blijkt dat ongeveer 50% van de wereldbevolking kippenvel krijgt bij het luisteren naar muziek. Dit komt omdat muziek een oud beloningssysteem in onze hersenen stimuleert, waardoor dopamine naar het striatum stroomt. Het striatum is een deel van de voorhersenen, dat wordt geactiveerd door verslaving, beloning en motivatie. Met andere woorden: muziek beïnvloedt ons brein op dezelfde manier als bijvoorbeeld seks, gokken of het eten van een grote zak chips.

Vreemd genoeg kan het wel zo zijn dat je dopaminelevels al enkele seconden voor het speciale moment van het muziekstuk pieken. De reden hiervoor kunnen we zoeken in het feit dat onze hersenen een goede luisteraar zijn. Ze voorspellen constant wat er kan gaan gebeuren. Dit fenomeen staat ook bekend als de bekende ‘fight or flight’-reflex, waarbij onze hersenen constant alle mogelijke aflopen van een situatie proberen te voorspellen. Muziek maakt het in dat opzicht wel moeilijk voor ons brein, omdat het verloop van een muziekstuk soms onvoorspelbaar is. Onze hersenen worden als het ware geplaagd, waardoor de dopamine-triggers in de war raken. Dat is meteen ook het moment waarop je kippenvel kan ervaren. Wanneer je eindelijk het langverwachte akkoord van een muziekstuk hoort, slaat het striatum een spreekwoordelijke zucht van verluchting, die zich vertaalt in kippenvel of een rilling over je rug. Hoe langer je dat moment anticipeert, hoe intenser de ervaring.

Andere theorieën

Hoewel bovenstaande theorie veruit de meest voorkomende verklaring is voor het fenomeen, bestaan er ook nog andere theorieën. Eentje daarvan is van neurowetenschapper Jaak Panksepp. Hij ontdekte dat droevige muziek vaker rillingen veroorzaakt dan gelukkige muziek. Hij beweert dat een melancholische melodie een oud, rillingen veroorzakend mechanisme activeert. Hetzelfde mechanisme als datgene dat onze voorouders voelden wanneer ze van hun familie werden gescheiden. Wanneer een ballade ons een weemoedig gevoel geeft, zou dat er volgens hem voor doen zorgen dat dit oeroude mechanisme in werking treedt. Wat zo interessant is aan de theorie van Panksepp is dat de rillingen die je op zo’n moment ervaart de meeste mensen niet bedroeven. Meer zelfs: de ervaring is overwegend positief. Recent onderzoek toont aan dat droevige muziek in werkelijkheid positieve emoties oproept. Verdriet ervaren door kunst is namelijk prettiger dan het verdriet dat je voelt op een slechte dag.

Gelijk welke muziek

Het muziekgenre dat je beluistert is trouwens geen bepalende voorwaarde voor het al dan niet krijgen van kippenvel. Of het nu klassieke muziek of snoeiharde techno is: het is vooral de structuur van een muziekstuk dat bepaalt of je rillingen zult krijgen of net niet. Kippenvel komt trouwens het vaakst voor wanneer er iets onverwachts gebeurt in het nummer waar je naar luistert: het gebruik van een nieuw instrument, een stijlverandering of het plots dimmen van het geluidsvolume: alles draait rond het verrassingselement.

Daarnaast zou ook onze persoonlijkheid van belang zijn. Wetenschappers van UNC Greensboro kwamen na onderzoek tot de conclusie dat mensen die het meest openstaan voor nieuwe ervaringen het vaakst een rilling over hun rug voelen lopen bij het beluisteren van muziek.  (br.hln)

Dit is de reden waarom royals hun handtas altijd in hun linkerhand dragen

Het is je misschien nog niet opgevallen, maar royals dragen hun tassen steevast aan hun linkerhand. Dat is geen toeval, maar een trucje binnen de koninklijk etiquette. 

Dat weet Myka Meier van Beaumont Etiquette, een expert die werd opgeleid door een voormalig lid van het Britse koninklijke huishouden. 

Kijk maar naar Meghan Markle, die tijdens officiële bezoeken steeds te zien is met een handtas in haar linkerhand. Ook Kate Middleton wordt nooit gespot met een tas langs rechts, en zelfs de Queen zelf heeft die gewoonte overgenomen.

“Dat komt omdat het vaak hun taak is om het volk te begroeten”, aldus Meier. “Wanneer ze op een officieel bezoek zijn moeten ze veel handen schudden. Het wordt hen dus aangeleerd om hun tassen steeds in hun linkerhand te dragen, om onhandige situaties te vermijden en zo dus niet klungelig over te komen. Hun rechterhand is altijd vrij.” Het gaat trouwens niet alleen om vrouwelijke royals. “Ook prins Charles weet hoe het zit! Ga maar na, als je nog eens een foto van hem ziet...”  (br.hln)

Anders is mooi: modellen met beperking tonen het belang van diversiteit in de mode

Elke dag duikt er wel een nieuwe influencer op die in het oog springt. Vandaag: Georgia Traebert, een 14-jarig meisje met het syndroom van Down én een modellencontract. En hoewel die combinatie een unicum lijkt, is ze lang niet de enige met een beperking die het maakt in de modewereld. 

Al bijna zo lang als we weten wordt de modewereld gedomineerd door bloedmooie, slanke modellen. Niet bepaald een correcte representatie voor alle vrouwen wereldwijd. Hallo, diversiteit? Zeker dames met een beperking zijn ondervertegenwoordigd in de fashion scene. Maar beetje bij beetje komt daar verandering in. Naast gekleurde modellen en vollere meisjes, krijgen ook steeds vaker modellen met een beperking de aandacht die ze verdienen.

Eén van hen is de 14-jarige Georgia. Voor haar ging de bal aan het rollen toen haar moeder, Rubia Traebert, een foto van haar dochter op Facebook plaatste. Toen dat kiekje in een mum van tijd honderden likes verzamelde, zag Georgia dat als een aanmoeding als haar droom - een carrière als model - na te jagen. Met succes. Ondertussen heeft de Braziliaanse al meer dan 50.000 volgers op Instagram én heeft ze getekend bij maar liefst 5 modelagentschappen. “Mijn gouden raad? Geef nooit op! Blijf volhouden en vechten voor je dromen, want niets is onmogelijk”, vertelde het meisje recent aan Daily Mail. “Je moet het maar hard genoeg willen, er echt in geloven en er 100% voor gaan om je droom ook werkelijkheid te maken.” (br.hln)

Zara verandert logo voor de tweede keer in de geschiedenis van het merk

Afgelopen week kwamen we te weten dat modemerken hun logo massaal veranderen en hoe dat komt. Nu volgt ook de Spaanse modeketen Zara. In de labels van de kleren van het merk was het nieuwe logo al een tijdje te spotten, nu is ook het beeldmerk op de site veranderd.

Het is nog maar de 2de keer in de 44-jarige geschiedenis van de modeketen dat het logo wordt aangepast. In 2010 werd het voor de eerste keer veranderd, wat meteen de aanleiding was voor heel wat andere aanpassingen bij de winkelketen die in 1975 opgericht werd door de Spanjaard Amancio Ortega Gaona. De winkels zelf kregen toen ook een meer hedendaagse make-over.

Voor het nieuwe logo werd nu gekozen om de letters een stukje dichter naar elkaar op te schuiven en ook langer te maken. Het lettertype is ook een beetje sierlijker. Tegen de trend van de andere modemerken in, bevatten ze wel nog schreven (de dunne dwarsstreepjes aan het uiteinde van de verticale en horizontale balken).  (br.hln)

Alexander de Grote (32) stierf onder mysterieuze omstandigheden. Nu zouden we eindelijk weten waaraan en waarom zijn lichaam pas na 6 dagen begon te ontbinden

Toen hij in 323 voor Christus stierf, stond Alexander de Grote aan het hoofd van een van de grootste rijken uit de oudheid. Hoewel hij nog maar 32 was, had hij zeggenschap over een gebied dat zich uitstrekte van de Ionische Zee tot de Himalaya. Hij wilde net aan een nieuwe invasie beginnen, toen hij plots hoge koorts kreeg en na 12 dagen van ondraaglijke pijn stierf. Al eeuwen wordt gezocht naar wat hem precies fataal werd. Een pas gepubliceerde studie gooit een intrigerend nieuw licht op de zaak. En waarom het 6 dagen duurde eer zijn lichaam begon te ontbinden.

Over dat laatste hadden de oude Grieken volgens historische bronnen nochtans geen twijfels: Alexander was geen gewone man, maar een god. Dat zijn lichaam 6 dagen lang geen tekenen vertoonde van ontbinding, was daar alleen maar een bewijs van.

Vergiftiging

De werkelijkheid zou echter enigszins ander liggen, volgens dr. Katherine Hall van de Dunedin School of Medicine aan de Universiteit van Otago in Nieuw-Zeeland. Dat schrijft ze in het wetenschappelijke tijdschrift The Ancient History Bulletin. Volgens haar zou de koning van Macedonië niet bezweken zijn aan vergiftiging door een van zijn vele vijanden of een ziekte zoals malaria of tyfus, maar aan een neurologische aandoening die hij opliep door een infectie. En zou niemand een week lang sporen van ontbinding gezien hebben, omdat Alexander gewoon nog niet dood was.


Hall voert aan dat veel van de theorieën rond de dood van Alexander de Grote focussen op de hevige koorts en buikpijn die hij in de dagen voor zijn overlijden had. Maar volgens haar had de heerser ook een “progressieve, symmetrische en opstijgende verlamming” en “bleef hij helder en bij volle bewustzijn tot net voor hij stierf”. En dat kreeg tot nu toe amper aandacht.

Hall gelooft dan ook dat Alexander leed aan een vorm van het syndroom van Guillain-Barré (GBS), een zeldzame aandoening van het zenuwstelsel die gepaard gaat met toenemende spierzwakte en verlamming. Bij acute motorische axonale neuropathie (AMAN) zou de verlamming optreden zonder dat er sprake is van verwarring of bewustzijnsverlies.

Alexander zou de auto-immuunziekte opgelopen hebben door een infectie met een bacterie – Campylobacter pylori – die heel courant was in zijn tijd. Volgens Hall kan haar theorie - veel beter dan alle andere - álle symptomen verklaren waaraan de koning leed.

Door de toenemende verlamming en het feit dat zijn lichaam steeds minder zuurstof nodig had - omdat het aan het uitvallen was - zou zijn ademhaling ook minder zichtbaar geweest zijn. Omdat dokters in de oudheid de aan- of afwezigheid van ademhaling gebruikten om te bepalen of iemand dood was of nog leefde, zou Alexander volgens Hall wel eens onterecht doodverklaard kunnen zijn. Dat zijn lichaam mogelijk zijn temperatuur niet meer op peil kon houden door de ziekte en zijn pupillen star en verwijd waren, zullen die diagnose alleen maar bevestigd hebben, zegt ze.

Debat

“Ik wil met mijn paper het debat opnieuw aanzwengelen en mogelijk de geschiedenisboeken herschrijven door te stellen dat Alexander 6 dagen later stierf dan tot nu toe aangenomen werd”, vertelt ze in een mededeling van de universiteit van Otago. “Zijn dood zou wel eens het bekendste geval kunnen zijn van pseudothanatos of schijndood uit de geschiedenis.” (br.hln)

Het gaat weer sneeuwen: zo bescherm je schoenen en verwijder je zoutkringen

Er is vandaag en morgen opnieuw sneeuw op komst in ons land. En dat doet niet alleen de wegen dichtslibben, het is ook een kleine ramp voor je schoenen. Zonder de juiste bescherming, krijg je de vlekken - vooral op lederen schoenen - er nooit meer uit. Onder het motto dat voorkomen beter is dan genezen, leggen we jullie haarfijn uit hoe je schoenen mooi houdt en hoe je daarna die witte kringen van het strooizout verwijdert.

Je schoenen zo goed mogelijk voorbereiden op deze natte weersomstandigheden is de sleutel om ze langer mooi houden. Al moet je elke stof wel nét iets anders behandelen:

Lederen schoenen smeer je liefst regelmatig in met schoensmeer. Het voedt de stof waardoor ze niet uitdrogen en het leder soepel blijft. Laat een kwartiertje intrekken en spuit ze daarna in met een water- en vuilafstotende spray, en dit ritueel herhaal je best wekelijks.

Suède is de binnenkant van leer en staat erom bekend heel gevoelig te zijn voor water en vuil. Als je kunt, draag je dan best ook geen suède als het sneeuwt, al zijn er wel een aantal trucjes om suède enigszins te beschermen tegen deze gure weersomstandigheden. Maak de schoenen proper met een rubberen suèdeborstel en spuit ze daarna in met een speciale suède spray. Gebruik vervolgens de zachte kant van de suèdeborstel om ze er terug als nieuw te doen uitzien. Spuit tenslotte in met een water- en vuilafstotende spray en herhaal op wekelijkse basis. Vlekken kun je proberen verwijderen met een speciaal vlekschuim (dat je bij de schoenmaker koopt), waarna je het hele proces met de suèdeborstel moet herhalen.

Nubuck wordt net als suède snel vuil, maar het fluweelachtige leder is wel makkelijker te onderhouden. Of vlekken zijn in ieder geval sneller te verwijderen. Beschermen doe je als volgt: maak de schoenen schoon met een nubuckborstel en spuit ze daarna in met een spray voor nubuck. Gebruik de zachte kant van de gom om de stof terug te doen heropleven. Ook schoenen van nubuck moet je daarna bespuiten met een water- en vuilafstotende spray. Zoals bij suède kun je vlekken verwijderen met een vlekschuim.

Schoenen van textiel zijn het makkelijkst in onderhoud, maar water trekt er natuurlijk ook wel het snelst in. Je beschermt ze simpelweg door ze regelmatig in te spuiten met een water- en vuilafstotende spray. Vlekken verwijder je met ossengalzeep, warm water en een sponsje. 

Hoe verwijder je witte kringen?

Heb je ondanks de goede zorgen toch nog last van witte kringen door strooizout en vocht? Behandel je schoenen dan zo snel mogelijk nadat je de kringen opgemerkt hebt. Door met een vochtige doek over je schoenen te gaan, zorg je ervoor dat het zout er niet verder in doordringt. Eens je thuis bent is het tijd voor het iets grovere geschut.

Als we tante Kaat mogen geloven, krijg je witte kringen uit je schoenen door een mengsel van lauw water met witte azijn te deppen op de kringen. Het kan zijn dat je deze behandeling moet herhalen, maar doorgaans merk je al na één beurt een groot verschil.

Zijn je schoenen echt heel nat? Laat ze drogen door er krantenpapier in te stoppen. Zet ze in ieder geval nooit vlak bij de verwarming. Het leer droogt daarvan uit, wat je schoenen in een snel tempo naar de knoppen helpt. (br.hln)

Chris Dusauchoit leert kinderen met honden omgaan in zijn nieuwe boek

Chris Dusauchoit leert kinderen in zijn nieuwe boek ‘Mijn Hond En Ik’ hoe ze met honden moeten omgaan.

Dusauchoit (56) werd vooral bekend als tv-presentator van het programma ‘Dieren In Nesten’. De hondenliefhebber bracht in 2017 ‘Honden zoals ze echt zijn uit’, een non-fictieboek dat meteen een bestseller werd. Met ‘Mijn Hond En Ik’ vertaalt hij voor het eerst zijn kennis op kindermaat – want dat is belangrijk, zegt hij zelf. “Elk jaar worden tienduizenden mensen in ons land gebeten door een hond. Veelal gebeurt het thuis en gaat het om een bekende hond. In de meeste gevallen is er helaas ook een kind bij betrokken. Dat loopt niet allemaal dramatisch af, maar de cijfers bewijzen dat er nood is aan kennis en wederzijds begrip. Honden moeten leren wat kinderen zijn, maar het omgekeerde is minstens even essentieel.”

Een correcte opvoeding van een hond begint bij een goed begrip van hoe het dier in elkaar zit. Hij houdt zijn basisidee uit ‘Honden zoals ze echt zijn’ aan dat honden honden zijn, geen kleine mensjes of wolven. ‘Mijn Hond En Ik’ helpt kinderen in toegankelijke taal begrijpen hoe honden de wereld ruiken, zien en horen en hoe ze met ons en elkaar praten. Het boek leert kinderen hoe honden hen inschatten en wat ze van hen verwachten, wat de dieren wel en niet kunnen voelen en wat ze kunnen denken. Kinderen krijgen ook inzicht in de oorsprong van de hond, zijn levensfases en de principes van een goeie training.

Het boek is opgedeeld in 12 hoofdstukken en werd vrolijk vormgegeven met foto’s van de geliefde viervoeters, overzichtelijke illustraties en “goed geblaft!”-weetjes. De kernboodschap die Chris met zijn boek hoopt mee te geven is dat opgroeien met een hond een voorrecht is. In ‘Mijn hond en ik’ viert hij de unieke vriendschap tussen hond en kind. Maar het boek zegt niet: ‘ga er gauw een kopen’, wel: ‘denk er goed over na’. (br.hln)

Bijzonder fenomeen: alligators vriezen vast in moeras en steken enkel nog met hun neus boven het ijs uit

De ijzige koude speelt niet alleen Europa parten, maar laat zich ook voelen in de Verenigde Staten. De moerassen van het Shallotte River Swamp park in North Carolina zijn bevroren en dat leidt tot een intrigerend natuurspektakel. Alligators zitten als versteend in het ijs. Maar wees gerust, de reptielen zijn niet dood. Het is hun bijzondere manier om de koude te overleven.

George Howard is de manager van het park dat drie jaar geleden de deuren opende. Voor de tweede keer sinds de opening zijn de moerassen bevroren. Vorig jaar konden de quasi versteende alligators voor het eerst worden bewonderd.

Deze keer zitten er achttien stuks vast in het ijs, zo kon maandag worden vastgesteld. Er zijn enkele grote exemplaren bij. “Achttien Amerikaanse alligators hebben op het ijzige weer geanticipeerd door hun neus door het ijs steken”, legt Howard uit.

“Deze alligators bewijzen zo nog maar eens hoe goed ze zijn in het overleven van extreme omstandigheden. Dit toont aan hoe sterk ze zijn”, aldus de manager van het park.

De reptielen zijn in een soort van winterslaap gegaan waarbij hun metabolisme sterk is vertraagd. Zolang het zeer koud blijft, zullen ze als versteend blijven zitten. Eens de temperaturen weer stijgen en het ijs gesmolten is, komen ze opnieuw tot leven. (br.hln)

6 verrassende schoonmaaktips voor je keuken

Net zoals de badkamer is ook de keuken zo’n ruimte die je zeker elke week eens moet schoonmaken. Bacteriën houden zich er namelijk dolgraag in op en je wil natuurlijk niet dat die in contact komen met het eten dat je dagelijks in je mond stopt. 4 zaterdagen op rij delen we tips uit de Schoonmaakkalender van Uitgeverij Snor. Vandaag geven we 6 tips om enkele vervelende karweitjes in de keuken te fixen.

1. Als je met een halve ui over hete platen van het tosti-ijzer, de grill of een bbq-rooster wrijft, zijn die in no-time schoon.

2. Heb je een bakplaat van glas? Daar kun je zo weer doorheen kijken als je er overheen gaat met een prop aluminiumfolie waarop je een beetje afwasmiddel hebt gedruppeld.

3. Koffievlekken uit mokken krijg je weg met een beetje baking soda en heet water. Even in laten trekken en afspoelen.

4. Vieze geurtjes in de thermosfles kun je verwijderen met kapotte eierschalen. Kneus de schalen van twee hardgekookte eieren en doe ze met een scheutje schoonmaakazijn in de thermosfles. Flink schudden en twee uur laten staan. Dan heel goed naspoelen.

5. Flessen met een smalle opening zijn lastig schoon te krijgen. Ook met een flessenschraper of –borstel kan het lastig zijn. Als je ongekookte rijst, water en afwasmiddel in de fles giet, goed schudt en leeggiet, lukt dat wel. Wel even goed naspoelen.

6. Vieze geurtjes in de koelkast krijg je weg door een kommetje met koffiedik (het bezinksel dat overblijft na het zetten van koffie, nvdr) in de koelkast te zetten. Een gebruikt, maar droog theezakje of een bakje zuiveringszout helpt ook. (br.hln)

Nieuwe documentaire Michael Jackson weekt hevige reacties los: kijkers verlaten première in shock

Gisteren sneed het Sundance-filmfestival, het grootste in de VS, zijn nieuwste editie aan. Op het programma stonden heel wat titels, waaronder ‘Leaving Neverland’: een documentaire over Michael Jackson waarin de King of Pop als pedofiel wordt afgeschilderd. De film deed op voorhand al veel stof opwaaien, en deed ook op het festival hevige reacties losweken. Veel kijkers verlieten met een geschokt gevoel de zaal. 

In de documentaire komen twee vermeende slachtoffers aan het woord, die zeggen “wel degelijk betast te zijn” door The King of Pop. Het gaat om de 36-jarige Australiër Wade Robson en James Safechuck, de jongen die in 1987 met de zanger in een bekende Pepsi-reclame te zien was. De feiten zouden zich hebben afgespeeld toen de jongens 7 en 10 jaar oud waren. 

Tijdens de rechtszaken tegen Jackson verklaarden ze destijds nochtans dat de ster ze nooit had aangeraakt. Waarom ze daarop terugkwamen en nu wel spreken over seksueel misbruik en trauma’s? Volgens de twee hebben ze een groot deel van hun ervaringen onbewust geblokkeerd. “Maar het is echt gebeurd”, verzekeren ze in de film. Jackson werd destijds volledig vrijgesproken van alle aanklachten die tegen hem liepen. 

Woedend

De familie Jackson was al woedend over het uitkomen van de documentaire. Jackson’s moeder Katherine, zijn kinderen en zijn broers en zussen doen alles om zijn erfgoed te beschermen en zijn intussen zelfs een GoFundMe-actie gestart om geld in te zamelen voor een eigen documentaire, waarin volgens hen “de echte waarheid wordt verteld”.

De politie van festivallocatie Park City in de staat Utah, waar het filmfestival plaatsvindt, vreesde er bovendien voor dat de première uit de hand kon lopen. In een verklaring gaven ze aan uit voorzorg extra personeel te hebben ingeschakeld “in verband met een eventueel protest.”

Verontruste reacties

De documentaire is dus het mikpunt van controverse. Dat bleek ook tijdens en na de voorstelling, toen veel toeschouwers lieten weten serieus verontrust te zijn. “Nu 10 minuten pauze in de vier uur durende documentaire. Wat je ook dacht te weten, de inhoud van deze documentaire is ijzingwekkender dan je je ooit kan inbeelden. En we zitten nog maar in de helft”, schreef filmjournalist Kevin Fallon van website The Daily Beast op Twitter. 

“We zijn halfweg de documentaire en ik weet nu al dat ik 400 douches ga moeten nemen om me weer proper te voelen”, aldus David Erlich, de filmrecensent van IndieWire. Ook The Los Angeles Times deelde een verslag: “Er is sprake van een ongelooflijk emotionele reactie bij het publiek. Een kijker in de zaal riep plots dat ook hij als kind werd misbruikt, en dat deze film meer goed voor de wereld zal doen dan Michael f*cking Jackson ooit heeft gedaan”. Ook Rolling Stone Magazine kwam kijken: “Na afloop was vrijwel iedereen in shock.”

Personeel paraat

Er stond overigens personeel paraat voor toeschouwers die het te moeilijk zouden krijgen. Zij hadden flesjes water voorzien en gingen in een zaaltje in gesprek met de geschokte of geëmotioneerde kijkers. De twee slachtoffers hielden samen met regisseur Dan Reed ook een vraag/antwoord-sessie na afloop van de vertoning. (br.hln)

Waarom je vroeger geen spruitjes, broccoli en andere dingen lustte en nu wel

Heb je je ooit afgevraagd waarom je als kind een bloedhekel had aan spruitjes, broccoli en andere warme groenten en ze nu wel erg smaakvol je mond ingaan? Blijkbaar zijn kinderen geen moeilijke eters, maar veranderen je smaakpapillen wel degelijk.

Haalde jij vroeger ook je neus op voor al wat je nu lekker vindt? Dat komt doordat je smaakpapillen voortdurend veranderen. Ze sterven immers af en regenereren om de paar weken, soms zelfs vaker door hun kwetsbare positie in de mond. Lees: elke keer dat je je tong verbrandt of ze een beetje afbrokkelt, dood je smaakpapillen. Gelukkig groeien ze snel terug waardoor je maar een aantal dagen de lekkere smaak van je kopje zwarte goud hoeft te missen nadat je je tong eraan verbrand hebt.

Daarnaast speelt leeftijd een rol in hoe vaak en hoe snel je smaakpapillen veranderen. Naarmate je ouder wordt, worden je cellen immers niet zo snel meer geregenereerd, inclusief je smaak- en geurcellen. Dat betekent: hoe ouder je wordt, hoe minder smaakpapillen. “Op 10-jarige leeftijd heb je nog maar de helft van je smaakpapillen over. Als je 30 bent, zit je aan amper 250”, aldus osteopaat en voedingsdeskundige Lynn De Merlier.

Zoet is populair

En het is die afname van het aantal smaakpapillen waarom je sommige zaken die je als kind totaal niet lustte, nu wel graag eet. “Als volwassene proef je minder, en net daardoor kun je veel meer verschillende smaken appreciëren. Smaken die voor een kind vaak nog veel te uitgesproken zijn. Baby’s en jonge kinderen hebben meer dan 1.000 smaakpapillen, waardoor ze bepaalde smaken veel beter proeven. Voeding met een sterke smaak, zoals witloof of spruitjes, kan daardoor meestal op weinig bijval rekenen. Bitter en zuur wekken over het algemeen afkeer op. Zoet is daarentegen bij zowat alle kinderen populair”, aldus De Merlier.

Daarnaast speelt je reukvermogen een rol of je iets lekker vindt of niet. Je reukorgaan fungeert, in tegenstelling tot je smaakvermogen, immers als een multisensorisch construct in je hersenen dat meerdere sensaties kan waarnemen zoals smaak, geur en geluid.

En hoewel iedereen ongeveer even gevoelig is voor de basissmaken zoet, bitter, zout, umami en zuur, ontwikkel je door de jaren heen een persoonlijke voorkeur voor bepaalde smaken. Die hangt af van verschillende factoren zoals gewoontes, opvoeding, cultuur, herinneringen ... Gaf je bijvoorbeeld ooit over na het eten van spinaziepuree met worst? Dan kan het zijn dat je er nog altijd een hekel aan hebt omdat je dat gerecht associeert met misselijkheid.

Maar dat betekent niet dat je bepaalde voedingsmiddelen nu voor je hele leven zult haten. Je kunt je hersenen opnieuw trainen om bepaalde smaken weer te waarderen door ze vaker te eten. Omgekeerd kan ook. Neem nu suiker, bijvoorbeeld. Als je een tijdje frisdrank en suikerrijke snacks uit je dieet bant, zul je op termijn merken dat je de smaak niet meer gewoon bent en dat je favoriete tussendoortje zelfs té zoet zal zijn. (br.hln)

Zo slecht is het voor je ogen om uren per dag naar een beeldscherm te staren

Honderdduizenden landgenoten staren dagelijks liefst 8 uur of meer naar een computer-, tablet- of smartphonescherm. Zogenaamde computerogen zijn daar één van bekendste bijwerkingen van, maar het kan bijvoorbeeld ook bijziendheid verergeren en in extreme gevallen zelfs tot blindheid leiden. Gelukkig kan je er ook iets aan doen. 

Computerogen worden ook weleens het Computer Vision Syndrome of CVS genoemd. De belangrijkste klachten daarbij zijn brandende en rode ogen, jeuk, een wazig zicht, een drukkend gevoel, hoofdpijn en concentratieproblemen. Hoe dat komt? Eigenlijk ligt het natuurlijke focuspunt van onze ogen zo’n 2 à 3 meter voor ons, terwijl een computer natuurlijk een stuk dichter staat. Onze ogen draaien daardoor naar binnen omdat hun focuspunt zo dicht is, wat erg vermoeiend is voor de oogspieren. Als je maar af en toe op een scherm kijkt, hebben je ogen genoeg tijd om zich te ontspannen, maar dat is niet het geval als je een hele dag naar een scherm tuurt.

We knipperen ook een stuk minder als we ons concentreren op een scherm, waardoor er minder traanvocht in onze ogen circuleert. Met als gevolg: droge, rode en geïrriteerde ogen. De opkomst van de smartphone heeft dit probleem trouwens alleen nog maar verergerd. Daardoor kijken we in onze zeldzame vrije tijd ook nog eens constant op een scherm, dat we vaak zelfs nog dichter bij onze ogen houden.

Verhoogd risico op bijziendheid

Bijziendheid (wanneer je dichtbij wel scherp ziet, maar slecht op afstand, nvdr) mag dan voor een groot deel erfelijk bepaald zijn, sommige factoren zoals uren per dag op een scherm staren kunnen het risico verhogen. Bijziendheid ontstaat als het oog langwerpiger wordt, doordat de achterkant van het oog naar achteren groeit. Daardoor komt het brandpunt van het beeld dat het oog bereikt niet op, maar voor het netvlies te liggen. 

Toch is het in dit geval niet het scherm dat het risico op bijziendheid kan vergroten, maar vooral het feit dat je je ogen dwingt om zich aan te passen aan een korte afstand. Dat kan op den duur leiden tot afwijkingen aan het oog. Er is ook meer kans op bijziendheid als iemand vaak leest met slechte verlichting of in het donker. ’s Avonds nog even een serie bingewatchen in bed? Toch maar beter niet, of dan met je computer ver van je af en met een licht aan.  

Blindheid

Onderzoekers aan de universiteit van Toledo, Spanje, ontdekten vorige zomer dat een langdurige blootstelling aan blauw licht - van smartphones, laptops en tablets - het proces van maculaire degeneratie kan bevorderen, wat uiteindelijk kan leiden tot blindheid.

Onze ogen kunnen dat blauw licht niet goed verdragen. “We worden continu blootgesteld aan blauw licht. Het hoornvlies en de ooglens kunnen dat licht niet blokkeren of weerkaatsen.” Dat zegt Dr. Ajith Karunarathne, assistent-professor in de chemie en biochemie. Het blauwe licht van een smartphone zou giftige moleculen triggeren in oogcellen die erg gevoelig zijn voor licht. Daardoor kan maculaire degeneratie ontstaan, wat op z’n beurt kan leiden tot blindheid.

Wat maculaire degeneratie juist is? Het is een ongeneeslijke aandoening die het middengedeelte van het gezichtsvermogen beïnvloedt. Meestal is maculaire degeneratie het gevolg van een natuurlijk verouderingsproces van het oog. Bovendien is het de voornaamste oorzaak van (gedeeltelijke) blindheid bij mannen en vrouwen boven 50 jaar. 

Wat kun je eraan doen?

Brillen met een cilinder in of speciale computerbrillen kunnen gedeeltelijke soelaas bieden. Een tijdje geleden testten we nog zo’n bril uit. Dat artikel kun je hier teruglezen. Toch is de enige echte oplossing - je raadt het al - minder op een scherm kijken. En daar is een makkelijke techniek voor: de 20-20-20-regel. Kijk elke 20 minuten 20 seconden van je scherm weg naar een voorwerp op 20 meter afstand. Dat geeft je ogen de rust die ze nodig hebben. (br.hln)